İçeriğe atla

Tiraj

Tiraj, yayıncılıkta bir defada basılan kitap, dergi, gazete gibi basılı ürünlerin adedi. Baskı adedi hesaplanırken bir yandan talebi karşılaması diğer taraftan stoklarda aşırı birikime yol açmaması göz önünde tutulur. Birçok ülkede tiraj verileri bağımsız kurumlar tarafından saptanır.

Kitap basımı

  • Düşük tiraj: Basım işlemine göre değişir. Örneğin serigraf matbaada 10 baskı kalıbının altındaki basım bu şekilde tanımlanır.
  • Tiraj adedi: Üretilen birim sayısı. Sayı, edebi nitelikten bağımsızdır.
  • Baskı sayısı: İlk basım, yeniden basım vs. şeklinde her baskı işleminin ayrı ayrı değerlendirilmesidir.
  • İlk basım: Bir yayınevi tarafından ilk kez basımı yapılan ürüne denir.
  • Maliyet tirajı: Baskı işleminin giderlerinin karşılanabilmesi için satılması gereken en düşük birim sayısı.
  • Book on demand (Print on Demand), basıma ilişkin klasik tanımlamaların önemi kaybettiği yöntem; her ürün için özel üretim söz konusudur.

Gazete ve dergiler

Gazete ve dergilerde ayrım basılan, satılan ve dağıtılan ürün adetlerinde yapılır. Satılan ve dağıtılan adetler arasındaki "açığı", ücretsiz numuneler kapatmaktadır.

Baskı adedi yükseldikçe ürün başına maliyet de düşer. Baskı adedinin yüksekliği, ürünün yaygın dağıtımının da önünü açtığından ilan ve reklam mecrası açısından önem taşımaktadır.

Baskı adedi

Baskı adedi, hatalı baskılar haricindeki baskı sayısını ifade eder.

Satış miktarı

Net satış hesaplanırken abone ve bayi dağıtımları göz önünde tutulur, iadeler ve ücretsiz dağıtım kapsamındaki ürünler bu rakamdan çıkarılır.

Dünyanın en yüksek tirajlı gazeteleri

Dünya Gazeteler Birliği'nin (WAN) verilerine göre 2005 yılı itibarıyla Çin, "en çok gazete yayımlanan ülke" durumunda. Günde 93,5 milyon gazetenin yayımlandığı Çin'i, 78,8 milyonla Hindistan izliyor. Üçüncü sırada ise 70,4 milyonla Japonya yer alıyor. Sıralamadaki diğer ülkeler, ABD 48,3 milyon, Almanya 22,1 milyon. Yine WAN'ın verilerine göre en çok satan 100 gazetenin yaklaşık yüzde 75'i Asya'da çıkıyor. Bunlardan ilk 10'un 7'sini ise Japon gazeteleri meydana getiriyor.[1]

Japon Yomiuri Shimbun, Asahi Shimbun ve Mainichi Shimbun dünyanın en yüksek tirajlı gazetelerinden. Alman Bild dünyanın en yüksek tirajlı ilk 10 gazetesi arasında Asya dışından tek gazete. Çin'in en çok satan gazetesi ise Cankao Xiaoxi (參考消息). ABD'nin en yüksek tirajlı günlük gazetesi USA Today, dünya sıralamasında 13'üncü sırada.

Guinness Rekorlar Kitabı'na göre SSCB'de yayımlanan Trud gazetesi 1990 yılında 21 milyon 500 bin satış rakamını aştı. Yine SSCB'de haftalık Argumenty i fakty 1991'de 33 milyon 500 binlik satışla rekor kırdı.

Ülkelere göre gazete tirajları

Türkiye

4 Ocak 2021 - 10 Ocak 2021 tarihleri arasındaki verilere göre Türkiye'deki en yüksek tirajlı beş gazete şu şekildedir;[2]

SıraGazete AdıTirajı
1Sözcü205.333
2Hürriyet197.686
3Sabah195.471
4Posta127.572
5Milliyet124.335

Hindistan

Hindistan'da 2006 yılında yayınlanan Ulusal Okur Araştırması'nın verilerine göre, Hindi dilinde çıkan 21 milyon 200 bin tirajlı Dainik Jagran ile 21 milyon tirajlı Rajasthan Patrika ülkenin en yüksek tirajlı gazeteleri olarak ön plana çıkıyor. Times of India, 7 milyon 900 binlik tirajıyla İngilizce yayın yapan günlük gazeteler arasında ilk sırada. Times of India'yı 4 milyon 50 bin tirajlı The Hindu izliyor. İngilizce çıkan bir başka günlük gazete, Hindustan Times da 3 milyon 850 binlik tiraja sahip.

Japonya

2004 yılı verileri ve sabah baskılarına göre Japonya'nın en büyük ilk 5 gazetesi ve tirajları şöyle sıralanıyor: Yomiuri Shimbun, 10.077.410; Asahi Shimbun 8.284.513; Mainichi Shimbun, 3.957.410; Nihon Keizai Shimbun, 3.009.253; Sankei Shimbun, 2.086.391.

İngiltere

Tiraj Denetleme Kurumunun 2 Haziran, 2006 tarihli rakamlarına göre, İngiliz gazetelerinin "tiraj sıralaması" şöyle: News of the World, 3.471.415; The Sun, 3.148.700; The Daily Mail, 2.340.255.

Amerika Birleşik Devletleri

1940'lı yıllarda "altın yıllar"ını yaşayan Amerikan gazeteleri, radyo ve TV rekabeti karşısında okur kaybetti. Bağımsız tiraj denetim kurumunun 30 Eylül 2006 tarihli rakamlarına göre tiraj listesinde ilk üç şöyle: USA Today, 2.549.695; The Wall Street Journal, 2.074.127; The New York Times, 1.623.697.

Dünyada en çok satan ilk 20 gazete

2007 aralık ayı verilerine göre dünyada en çok satan ilk 20 gazeteden 9'u Japonya'ya ait.[3]

# Adı Ülke Tiraj (milyon)
1Yomiuri ShimbunJaponya14,067
2The Asahi ShimbunJaponya12,121
3Mainichi ShimbunJaponya5,587
4Nihon Keizai ShimbunJaponya4,635
5Chunichi ShimbunJaponya4,512
6BildAlmanya3,867
7Sankei ShimbunJaponya2,757
8Canako Xiaoxi (Beijing)Çin2,627
9People’s DailyÇin2,509
10Tokyo SportsJaponya2,425
11The Sunİngiltere2,419
12The Chosun IlboGüney Kore2,378
13USA TodayABD2,310
14The Wall Street JournalABD2,107
15Daily Mailİngiltere2,093
16The Joongang IlboGüney Kore2,084
17The Dong-A IlboGüney Kore2,052
18Nikkan SportsJaponya1,965
19Hokkaido ShimbunJaponya1,922
20Dainik JagranHindistan1,911

Kaynakça

  1. ^ World’s 100 Largest Newspapers 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.World Press Trends, the World Association of Newspapers, 2005
  2. ^ "22 Şubat - 28 Şubat Haftası Gazetelerin Tiraj Raporu". www.medyaradar.com. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  3. ^ Gazeteciliğe bakış açısı ve dünyadaki gazete tirajları[] Perpektif, Aralık 2007

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Zaman</i> (gazete) Türkiyede yayımlanan günlük gazete (1986-2016)

Zaman, 1986-2016 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan günlük ulusal gazete.

<span class="mw-page-title-main">Gazete</span> haber, bilgi, bulmaca ve reklam içeren, genellikle düşük maliyetli kâğıt kullanılarak basılan ve dağıtımı yapılan bir yayın

Gazete, haber, bilgi, bulmaca ve reklam içeren, genellikle düşük maliyetli kâğıt kullanılarak basılan ve dağıtımı yapılan bir yayım olup, halka güncel olaylara ilişkin bilgi verme amacı gütmektedir. Genel olarak yayınlandığı gibi, özel bir konu üzerine de yayınlanabilir ve genellikle günlük ya da haftalık olarak yayınlanır. Gazete anlamında Osmanlı döneminde Arapça kökenli ceride sözcüğünün yanında günlük gazete anlamında Farsça rûznâme sözcüğünün de kullanıldığı ve geçmişte günlük olayları kaydetmek üzere günnâme, aylık olayları kaydetmek üzere aynâme yazıldığı da belirtilir. Gazete sözcüğünün Türkçe eş anlamlısı ise yenün sözcüğüdür.

Türkiye, Enver Ören tarafından 22 Nisan 1970 tarihinde Hakikat adıyla yayımlanmaya başlanan günlük gazete. İhlas Holding'in bir parçasıdır ve holdingin ilk kurumudur. 30 Mart 1972 günü Türkiye ismiyle yayın hayatına devam etti.

<i>Yeni Asır</i> Türkiyede yayımlanan günlük gazete

Yeni Asır, 19 Ağustos 1895 tarihinde Selanik'te yayımlanmaya başlanan günlük gazete. Sloganı "Türkiye'nin en köklü gazetesi"dir. Gazete, 1998 yılının Aralık ayından itibaren internet üzerinden de yayımlanmaya başlamıştır. 1 Mart 2017 tarihinde ulusal basına geçmiştir. Türkiye'nin en eski gazetesidir.

Yeni Yüzyıl, Türkiye'de yayımlanmış olan eski ulusal günlük gazete.

<i>The Washington Post</i> Washington, D.C.de broadsheet formatında yayımlanan günlük Amerikan gazetesi

The Washington Post, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington'un en büyük ve en eski gazetesidir. Yayın dili İngilizce olan gazete, broadsheet formatında yayımlanmaktadır.

<i>Jamanak</i> Ermenice günlük siyasi gazetesi

Jamanak, İstanbul'da yayımlanmakta olan Ermenice günlük siyasi gazete. Jamanak hala basılan, en eski azınlık gazetesidir. Jamanak, Ermenice "zaman" demektir.

<i>The New York Times</i> Amerikan günlük gazetesi

The New York Times, 18 Eylül 1851'de kurulmuş olan ve New York şehrinde basılan günlük bir Amerikan gazetesidir. Ülkenin önde gelen gazetelerinden sayılmaktadır. Gazetenin sahibi aralarında International Herald Tribune ve The Boston Globe gazetelerinin de olduğu 18 başka yayını da basan The New York Times Company şirketidir. Şirketin şu anki yöneticisi Arthur Ochs Sulzberger Jr.'dır. Sulzberger Jr., gazeteyi 1896 yılından beri kontrol etmekte olan ailenin mensubudur. New York Times gazetesi Barack Obama ve Demokratik Parti destekçisi olarak tanınır.

<i>Tan</i> (gazete, 1935) 1935-1945 arasında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Tan, 1926-1935 yılları arasında Milliyet ve 1935-1945 yılları arasında Tan adıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde yayımlanan, sloganı "Günlük Siyasi Halk Gazetesi" olan sol eğilimli günlük gazete.

<span class="mw-page-title-main">Yomiuri Şimbun</span> Japonyanın en büyük gazetesi

Yomiuri Şimbun, Japonya'da yayımlanan günlük gazete. Japonya'nın 5 ulusal gazetesinden biridir.

<i>The Independent</i> İngiliz günlük online gazete

The Independent, 1986 yılında İngiltere'de günlük gazete olarak yayın hayatına başlayan bir İngiliz internet gazetesi.

Elektronik ortamda yayın yapan gazetelere verilen ad. Günümüzde çok yanlış olarak gazetelerin bilgisayar ortamında hazırlanan taslakları için kullanılmaktadır.

Rahmi Turan, Türk gazeteci ve yazardır.

<i>LÉquipe</i> Fransız spor gazetesi

L'Équipe Éditions Philippe Amaury'nin sahibi olduğu Fransız ulusal günlük spor gazetesi. Gazetenin konusu olan başlıca sporlar futbol, ragbi, motor sporları ve bisiklettir. L'Équipe'in kökeni, kurulduğu dönemde araba yarışlarına olan ilgi nedeniyle L'Auto ismini almış spor gazetesine dayanır.

<i>The Seattle Times</i>

The Seattle Times Amerika Birleşik Devletleri'nde Washington eyaletinin Seattle şehrinde hizmet veren bir gazetedir. Ayni zamanda Washington'daki en büyük günlük gazete durumundadır. The Seattle Times, 2009 yılında rakibi Seattle Post-Intelligencer'in basili versiyonunu yayınlamayı durdurmasından itibaren Seattle'daki tek büyük günlük gazetedir.

<i>Vedomosti</i>

Sankt-Peterburg Vedomosti, Çarlık Rusya'sının I. Petro tarafından 16 Aralık 1702'de kurulup, 3 Ocak 1703'te ilk kez basılan, ilk gazetesidir.

<i>Kommersant</i> Rusyada yayınlanan günlük politika ve iş hayatı gazetesi

Kommersant Rusya'da yayınlanan günlük politika ve iş hayatı gazetesi. Rusya'nın en yüksek tirajlı iş dünyası gazetesinin Ocak 2013 tirajı 120.000-130.000 arasındadır.

The Dallas Morning News, 1885 yılında kurulan, Teksas eyaletinin Dallas şehrinde basılan günlük gazetedir. Mart 2013 verilerine göre günlük 400 binin üzerinde, pazar günleri ise 700 bine yakın tiraja sahip olan gazete, tiraj bakımından Teksas'ın birinci, ABD'nin ise on birinci en yüksek tirajlı gazetesidir.

<i>Nihon Keizai Shimbun</i> Japon ulusal gazetesi

Nihon Keizai Shimbun veya Nikkei, Japonya'da beş ulusal gazetesinden biridir. Gazete 2 Kasım 1876 tarihinde kurulmuştur. Günlük olarak yaklaşık üç milyonluk tirajı ile dünyanın en büyük ekonomi gazetesidir.

<i>St. Louis Post-Dispatch</i>

St. Louis Post-Dispatch, Amerika Birleşik Devletleri'nin Missouri eyaletinin St. Louis şehrinde yayınlanan günlük gazete. Lee Enterprises tarafından yayınlanmakta olup, Haziran 2014 verilerine göre hafta için ortalama 137.380'lik, pazar günleri ise ortalama 223.826'lık tiraja sahiptir. Mart 2007 verilerine göre ise ülkedenin 26. en yüksek tirajlı gazetesi konumundadır. 1878'de, iflas etmiş olan St. Louis Dispatch gazetesini satın alan Joseph Pulitzer'in, St. Louis Evening Post gazetesiyle birleştirerek St. Louis Post and Dispatch adıyla yayınlamaya başlamasıyla kurulmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.