İçeriğe atla

Timur Müzesi

Koordinatlar: 41°18′49″K 69°16′44″D / 41.31361°K 69.27889°D / 41.31361; 69.27889
Emir Timur Müzesi
Temuriylar tarixi davlat muzeyi
Açılış18 Ekim 1996 (1996-10-18)
KonumTaşkent, Özbekistan
Koordinatlar41°18′49″K 69°16′44″D / 41.31361°K 69.27889°D / 41.31361; 69.27889
Tür
  • Tarih
  • kültür

Emir Timur Müzesi ya da Timur Müzesi (ÖzbekçeTemuriylar tarixi davlat muzeyi), Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te yer alan bir müzedir. 1996 yılında açılan müze Türk-Moğol komutan Timur'a ithaf edilmiştir.[1][2]

Menşei

Özbekistan 1991'de bağımsız hale geldikten sonra, ulusun manevi ve kültürel mirasının yeniden canlandırılmasına, dünya medeniyetinde önemli bir rolü olan tarihi kişilerin tanıtılması da dahil olmak üzere çok dikkat edildi. Bunların arasında komutan, politikacı, reformcu, bilim insanı, ticaret, kültür ve zanaat alanında yetenekleri bulunan Timur da vardı. Büyük bir merkezi devlet kurduktan sonra, gücünü büyütmüştü ve birçok milleti ve insanı birleştirmişti. Timur bilim, eğitim, kültür, mimari, güzel sanatlar, müzik ve şiiri destekleyerek Timur Rönesansı'nın temellerini attı.

Eski Cumhurbaşkanı İslam Karimov, Moğol hükümdarının başarılarını Cumhurbaşkanının kendi yönetim tarzı ile ilişkilendirerek Timur'un başarılarını teşvik etti.[2][3] Karimov 1996'yı “Emir Timur Yılı” ilan etti ve doğumunun 660. yıldönümü Özbekistan'da geniş bir katılımla kutlandı ve daha sonra Cumhuriyet Taşkent'in merkezinde Timurlu tarihini anlatan bir devlet müzesi inşa etmeye karar verdi.[4]

Müzenin içi

Açılış

Dairesel müze yapısının tören açılışı 18 Ekim 1996'da Özbek halkı ve yabancı konukların katılımıyla gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Karimov, "Böyle bir bayram havasında açılan Timurlular Tarihi Devlet Müzesi, ülkemizde Sahibkıran'ın kişiliğine yönelik tarihi adaletin zafer kazanmış olmasının gerçek sonucudur" dedi. Emir Timur Meydanı'nı "Müze onu süsleyen değerli bir taştır" diyerek bir yüzükle taçlandırdı.

Tasarım

Müzenin mavi kubbesi Semerkant'taki Gur-i-Emir Türbesi'ne benzemektedir. Müze Orta Çağ mimarisi geleneklerine göre inşa edilmiş olsa da, modern gereksinimleri karşılamaktadır.

Sergiler

Müze koleksiyonunda 5.000'den fazla eser bulunmaktadır, bunlardan 2.000'den fazlası müze sergi salonlarında sergilenmektedir. Müze özellikle, Emir Timur'un şeceresi, iktidara gelmesi, Sahibkıran'ın askeri seferleri, diplomatik ve ticari ilişkileri, zanaat, şehir geliştirme ve çevre düzenlemesi ve bilim ve eğitim gelişimine odaklanmaktadır. Timurlu Hanedanı'nın temsilcileriyle ilgili haritalar, silahlar, bakır ve gümüş sikkeler, minyatürler, nadir el yazmaları, çömlekler ve mücevherler gibi eserler de sergilenmektedir.

Ziyaretçiler

Müze yılda 2 milyondan fazla ziyaretçi çekmektedir. Yabancı devlet insanları ve resmi delegeler tarafından ziyaret edilen müzede bu ziyaretlerden oluşan 800'den fazla kayıt müze konuk defterine kaydedilmiştir.

Uluslararası bağlantılar

Müze, uluslararası sergilere katılarak dünyadaki maddi ve manevi mirasını tanıttı. Özellikle, Fransa'da "Timurlu Rönesansı"; Almanya'nın Hannover kentinde Expo 2000'de; Avustralya, Sydney'deki Powerhouse Müzesi'nde "Parlak renkler: Orta Asya'dan kumaşlar ve seramikler" gibi sergilere katıldı.

Eğitim ve araştırma

Müze mirasa, tarihe ve tarihi şahsiyetlere saygı ve sevgiyi teşvik ederek gençlerle eğitim çalışmaları yürütmektedir. Bu amaçla, müze okullar, kolejler ve liselerle işbirliği içinde manevi aydınlanma faaliyetleri düzenlemektedir.

Kaynakça

  1. ^ Grove Encyclopedia of Islamic Art & Architecture: Three-Volume Set. OUP USA. 14 Mayıs 2009. ISBN 978-0-19-530991-1. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  2. ^ a b Archive Stories: Facts, Fictions, and the Writing of History. Duke University Press. 4 Ocak 2006. s. 62. ISBN 0-8223-8704-2. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  3. ^ Symbolism and Power in Central Asia: Politics of the Spectacular. Routledge. 13 Eylül 2013. s. 186. ISBN 978-1-317-98700-0. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  4. ^ Resolution 99 of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan, March 14, 1996

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi</span>

Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi, Bursa'da tekerleğin at arabasından otomobile gelişimini sergileyen, Türkiye'nin ilk araba müzesidir. Müze, Umurbey Mahallesindeki 17.000 metrekarelik bir alanı kapsayan eski bir ipek fabrikasının Tofaş'ın sosyal sorumluluk projesi adı altında restore edilmesiyle Haziran 2002 tarihinde ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi</span> Ankaradaki bilim müzesi

ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi, 2003 yılında Ankara'da kurulan Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ne bağlı müze. Müzenin amacı MÖ 7000 yılından beri Anadolu'da gelişen teknolojinin tarihini belgelemek ve günümüz teknolojisini sergilemektir.

<span class="mw-page-title-main">Timur İmparatorluğu</span> Asyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk

Timur İmparatorluğu, Timurlu Devleti, Timurlular veya Turan İmparatorluğu, Fars ve İslam medeniyeti unsurları ile Türk-Moğol devlet ve askeri teşkilat unsurlarını bünyesinde barındıran Emir Timur tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi</span> İstanbulda bir müze

İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, Gülhane Parkı içindeki Has Ahırlar Binası’nda, 25 Mayıs 2008'de hizmete girmiş bir müzedir. Müzede, TÜBA onursal üyelerinden ve Frankfurt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Fuat Sezgin tarafından hazırlanan, 9 ila 16’ıncı yüzyıl arasındaki müslüman bilginler tarafından icat edilmiş çeşitli bilim ve teknoloji aletleri sergilenmektedir. Müze; astronomi, saat ve denizcilik, savaş teknolojisi, tıp, madencilik, fizik, matematik ve geometri, mimari ve şehircilik, kimya ve optik, coğrafya bölümleri olmak üzere 12 bölümden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş Müzesi</span>

Beşiktaş Müzesi, Vişnezade, İstanbul'da Beşiktaş Park'ın altında bulunup stat inşaatı sırasında korunan tarihi 19 Mayıs kapısından girilen spor müzesidir. Beşiktaş'ın kazandığı kupaların sergilendiği müzede kupaların, fotoğrafların, belgelerin, formaların yanı sıra koyu bir Beşiktaş taraftarı olan eski Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in kulübe hediye ettiği özel bir kılıç da bulunmaktadır.

Bilim Müzesi, Londra, South Kensington'daki Exhibition Road üzerinde bulunan büyük bir müzedir. 1857'de kuruldu ve 2019'da yıllık 3.3 milyonz ziyaretçi çeken, şehrin en önemli turistik yerlerinden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Resim ve Heykel Müzesi</span> Ankaradaki sanat müzesi

Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde, Namazgâh tepesinde bulunan sanat müzesi ve kültür merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Bergama Müzesi (İzmir)</span>

Bergama Müzesi, İzmir’in Bergama ilçesinde bulunan ve 1936 yılından beri Kültür bağlı olarak hizmet veren bir arkeoloji ve etnografya müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Baksı Müzesi</span>

Baksı Müzesi Bayburt’a 45 km uzaklıktaki Bayraktar Köyü'nde kurulu sanat müzesidir. Kurulduğu Bayraktar Köyü'nün eski adı olan baksı sözcüğü eski Türklerde bilgin, hekim, şaman anlamlarına gelmektedir. Müze, çağdaş sanat ve geleneksel el sanatlarına ev sahipliği yapmaktadır.

İstanbul Üniversitesi Zooloji Müzesi, İstanbul Üniversitesi Vezneciler Kampüsünde Biyoloji bölümünün en üst katından bulunan ve Türkiye faunasını yansıtır nitelik taşıyan müzedir. Türkiye’nin ilk zooloji müzesi olma özelliğini taşır.

Yalova Kent Müzesi, 2013 yılında kurulmuş kent müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Jandarma Müzesi</span> Ankaranın Ahlatlıbel yerleşmesinde yer alan bir müze

Jandarma Müzesi, Ankara'nın Ahlatlıbel ilçesinde bulunan bir müzedir. 1995 yılında böyle bir müzenin kurulması düşüncesi ortaya çıkmış, 1996 yılında ise çalışmalara başlanmıştır. Nihayetinde 21 Kasım 2005 tarihinde açılan müzenin kültür turizmine hizmet etmesi amaçlanmış; bu doğrultuda jandarma teşkilatının tarihini tanıtılması ve bu askeri kültür mirasını gelecek kuşaklara aktarılması hedeflenmiştir. Müzenin giriş katında Osmanlı Devleti dönemi sergi salonu, birinci katında ise Cumhuriyet Dönemi sergi salonları yer almaktadır. Bu salonlarda jandarma teşkilatının tarihi gelişimi, kullanılan silahlar, giyilen kıyafetler ve çekilen fotoğraflar kronolojik sırasıya göre sergilenmektedir. Jandarma Müzesi, 12 Temmuz 2007 tarihinde "Birinci Sınıf Askeri Müze" statüsü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İskoçya Ulusal Müzesi</span>

İskoçya Ulusal Müzesi, birbirinin bitişiğinde yer alan iki müzenin birleşmesiyle 2006 yılında kurulmuştur. Edinburgh, İskoçya'da yer alan alan müze, İskoç antik dönemi, kültürü ve tarihiyle ilgili koleksiyonların yer aldığı İskoçya Müzesi ile bilim ve teknoloji, doğa tarihi ve dünya kültürlerini kapsayan koleksiyonların yer aldığı Kraliyet Müzesi'nin birleşmesi ile kurulmuştur. Bağlantılı iki bina, Edinburgh'un merkezindeki Chambers Caddesi'nde bulunmaktadır. Müze, Ulusal İskoçya Müzeleri'nin bir parçasıdır. Müzeye giriş ücretsizdir.

<span class="mw-page-title-main">Hamiye Çolakoğlu Seramik Müzesi</span> Ankarada bir seramik müzesi

Hamiye Çolakoğlu Seramik Müzesi; Ankara'da bulunan bir seramik ve biyografi müzesidir. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi bünyesinde kurulan müze Beytepe Kampüsü'ndeki Ankara Devlet Konservatuvarı binasında bulunmaktadır. Özel müze statüsünde olup Ankara Etnografya Müzesi Müdürlüğü'ne bağlı olan müzede Hamiye Çolakoğlu tarafından yapılmış seramik eserlerin yanında sanatçının özel hayatına dair belgeler ve kişisel eşyaları da sergilenmektedir.

Timurlu Rönesansı veya Türk Rönesansı, Asya ve İslam tarihinde 14. ve 15. yüzyıl ile 16. yüzyılın başlarını kapsayan tarihi bir dönemi tanımlayan ifadedir. İslam'ın Altın Çağı'nın kademeli olarak gerilemesinin ardından Orta Asya'da Timurlu hanedanı tarafından yönetilen Timur İmparatorluğu, sanat ve bilimin yeniden canlanmasına ön ayak oldu. Bu canlanma, Müslüman dünyasına yayıldı ve geç dönem Orta Çağ Asyası üzerinde derin etkiler bıraktı. Fransızca rönesans kelimesi "yeniden doğuş" anlamına gelir ve bir dönemdeki kültürel canlanmayı tanımlar. Terim "yeniden doğuş" anlamına geldiği için rönesans tabirinin bu dönem için kullanılması, bu dönemin aslında yeniden bir doğuştan çok son bir çırpınış veya bir jübile olduğunu düşünen akademisyenler arasında çekinceler yarattı.

TCDD Eskişehir Müzesi, Eskişehir'in Tepebaşı ilçesinde bulunan demiryolu müzesidir. Müze Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları tarafından işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tıva Ulusal Müzesi</span>

Tıva Cumhuriyeti'nin Aldan-Maadır adlı milli müzesi — Tıvanın devlet müzesi, bilim araştırmalarının inceleme yeri, Tıva'nın tarihinin ve kültürünün eserlerinin gösterim yeri.

Isparta'da ilk müzecilik çalışmaları 1933 yılında Halkevi'nin açılmasıyla başlamıştır. Çevreden toplanan arkeolojik eserler ve İslami mezar taşları müze salonu olarak düzenlenen halkevi binasının bir odasında sergilenmiştir. Halkevi'nin kapatılması ile birlikte eserler çeşitli depolara kaldırılmıştır. 1973 yılında Halil Hamit Paşa Kütüphanesi'nin bir odası müze deposu olarak kullanılmış ve ilk müze memurluğu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bilim müzesi</span> bilime adanmış müze

Bir bilim müzesi, öncelikle bilime adanmış bir müzedir. Daha eski bilim müzeleri, doğa tarihi, paleontoloji, jeoloji, endüstri ve endüstriyel makineler vb. ile ilgili nesnelerin statik gösterimlerine odaklanma eğilimindeydi. Müzecilikteki modern eğilimler, konu yelpazesini genişletti ve birçok etkileşimli sergiyi tanıttı. Giderek 'bilim merkezleri' veya 'keşif merkezleri' olarak anılan modern bilim müzeleri teknolojiyi de içerir.