İçeriğe atla

Timiș Nehri

Koordinatlar: 45°12′50″K 22°06′54″D / 45.21389°K 22.11500°D / 45.21389; 22.11500
Timiş Nehri
Pançova'da Timiş Nehri
Pançova'da Timiş Nehri
Konum
Ülke(ler)Sırbistan Sırbistan
Romanya Romanya
Genel bilgiler
Kaynak"Caraș-Severin ilçesi", Romanya'da Karpatlar güneyinde
Kaynak rakımı2.484 m
AğızPancova yakınlarinda Tuna Nehri
Uzunluk339.8 km
Havza alanı13.08 km²
Debi730 m³/s


Timiş Nehri (Sırpca: Tamiš ; Almanca: Temesch ; Macarca: Temes ; Latince: Tibiscus veya Tibisis) Romanya ve Sırbistan'da bulunan bir ırmak'tir. Timiş Nehri'nin kaynağı Romanya, "Caraș-Severin ilçesi"'nde Karpatlar Siradağlari güneyinde 2190 m irtifali "Tracu Dağlari"'ndadır. Timiş Nehri Romanya'da Banat yaylasını geçip Sırbistan'da Pançova'da Tuna Nehri'ne katılır. Timiş Nehri'nin uzunluğu 339.8 km olup bunun 241 km'si Romanya'da, 118 km'si Sirbistan'dadır. Havza alanı 13.085 km²'dir.

Coğrafi konum

Timiş Nehri güzergâh haritası
2005 sellerinde Jaša Tomić köyū

Timiş Nehri 241 km Romanya'da 118 km Sırbistan'da akar. Toplam havzası 13.085 km² olup bunu a 8,085 km²'si Romanya'da ve 5,000 km² Sırbistan'da kalır. Ağzı Tuna Nehri üzerindedir ve bu nedenle Karadeniz su havzasının bir kısmını kapsar.

Timiş Nehri Romanya'nın güney Karpatlar bölgesinde Caraș-Severin ilçesi'nde Brebu, Grădiștea ve Semenic adlı akarsıların "Trei Ape" Golü'nde birleşmesi ile başlar. Bundan sonra Timiş Nehri kuzeye yonelik akar Banat yaylasına girer ve çok kavisli ve yavaş akan bir akarsu şekline geçer. Sonra güney batıya ve güneye yönelir. Tuna Nehri'ne katılmadan önce nehrin güzergâhı eskiden büyük bataklıklar halinde iken büyük yatırımlarla kontrol altına alınmış ve kanalaştırılmıştır. Böyle Timiş Nehri'nin son 53 km. si Tuna Nehri mavna trafiğine açılmıştır. Timiş nehri Sırbistan'da Pançova'da Tuna Nehrine katılır.

Timiş Nehri üzerinde Romanya'daki büyükçe yerleşkeler Caransebes ve Lugoj'dir. Romanya'nın büyük şehirlerinden olan tarihi Temeşvar ismini bu nehirden almakta ve tarihi olarak bu nehir etrafında bulunan bataklık arazi bu şehir kenerlarına erişmekte idi. Fakat 18. yüzyıl başlarından itibaren yapılan yatırımlarla bataklıkların çoğu kaldırılmış; bu nehir ve "Bega Nehri" kanalize edilmiş ve 1728'den itibaren Temeşvar şehri nehrinden 20 km kuzeyde kalmıştır. Bu nehir yatağı düzeltme yatırımları dolayısıyla Timiş Nehri'nin eskiden yayıldığı büyük bataklık arazilerde içlerinde balıkçılık tarımı yapılan büyükçe göl ve göletler yaratılmıştır. Sırbistan'da bulunan Pançova ve bölgesi gayet sanayileşmiş olup şehir önemli bir nehir limanıdır.

Timiş Nehri'nin Banat yaylasında genellikle yavaş ve çok kavisli bir yatağı takip etmesine rağmen zaman zaman yağmurlu yıllarda büyük şu baskınları yaratır. 20 Nisan 2005'te su seviyesi o zamana kadar hiç gözümlenmemiş 8.44 m'ye yükselmiş ve ortaya çıkan sellerde Boka ve Jaša Tomić adlı köyler sellerden büyük zarar görmüşlerdi.

Kolları

Timiş Nehri'nin Romanya'da şu kolları bulunur:: Râul Rece, Slatina, Valea Mare, Măcicaş Nehri, Pârâul Lung, Armeniş Nehri, Sebeş, Bistra, Şurgani Nehri, Timişana, Pogăniş Nehri, Timişul Mort Nehri ve Vena Mare. Timis Nehri'nin Sirbistan'da bulunan 118 km uzunlukta kısmında tek ama Timis Nehri'nin en büyük kolu olan Brzava Nehri bulunmaktadır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Timiș Nehri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuna</span>

Tuna, Almanya'nın güneyinde Kara Orman bölgesinde Donaueschingen kasabasında Brigach ve Breg nehirlerinin birleşmesiyle meydana gelen nehir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Menderes</span>

Büyük Menderes, Batı Anadolu'nun en büyük nehridir ve Menderes Havzası'nın ana sulama kaynağıdır. Kufi Suyu ve Banaz Çayı kollarının birleşmesiyle oluşur ve Ege Denizi'ne dökülür. Uzunluğu 548 km'dir. Büyük Menderes ovası bataklıkları kurutulduktan sonra Türkiye'nin en verimli alanlarından birisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Temeşvar</span> Romanyada belediye ve şehir

Temeşvar, Romanya'nın batı kesiminde, Temeş ilinin merkezi şehir. 2011 yılı itibarıyla Romanya'nın üçüncü büyük şehri olan Temeşvar, sosyal, ekonomik ve kültürel olarak Batı Romanya'nın ana merkezidir. Belgrad'ın yaklaşık 130 km kuzeydoğusunda, akışı kanallarla düzenlenmiş Bega Nehri'nin kıyısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Banat</span>

Banat, günümüzde Macaristan, Romanya ve Sırbistan sınırları içinde kalan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Aare</span>

Aare İsviçre'de ırmak, Ren'in kolu: 295 km. Havzası 17600 km², rejimi Alp tipidir. Grimsel'in eteğinde 1879 m yükseklikte doğar. İsviçre'nin başlıca ırmağı olan Aar, Bern'e kadar çok turistik bir Alp vadisine akar. Aşağı bölümünde Mitteland'ın büyük bölümünü akaçlayarak Biel gölünü geçer ve Jura'nın eteğini boylar. Irmağın bu bölümünde yapılan hidro elektrik santrallar, Biel, Oltan, Solothurn, Aarau kentlerinde uran tesisleri kurulmasını kolaylaştırmıştır. Daha sonra başlıca kolları Reuss ve Limmat'ı alan Aar, Waldshut'un karşısında Ren'le buluşur.

<span class="mw-page-title-main">Asi Nehri</span> Nehir

Asi Nehri, Lübnan'daki Bikâ Vadisi'nin doğu kısmından doğar ve Türkiye'nin Hatay ilinden Akdeniz'e dökülür. Asi Nehri'nin toplam uzunluğu 556 km olup, 366 km Suriye'de, 98 km Türkiye'de, 40 km Lübnan'dadır. 52 km'si Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Antakya ile Akdeniz'e doğal su yolu bağlanmış olan Asi Nehri'nin ortalama su debisi 30 m³/sn dir. Kış mevsimi ile ilkbaharda taşkınlar nedeniyle pek çok su baskını yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orinoco</span>

Orinoco, 2140 km uzunluğuyla Güney Amerika'nın en uzun nehirlerinden biri. Nehir yatağının tümü Venezuela mülkiyetindeki topraklardadır.

<span class="mw-page-title-main">Lena (nehir)</span> Baykal Dağlarında 1640 m yüksekte doğan nehir

Lena, Baykal Gölü'nün 20 km batısında, Orta Sibirya Platosunun güneyindeki Baykal Dağları'nda 1640 m yüksekte doğan nehir. Lena, Kirenga ve Vitim ırmakları ile birleşerek kuzeye doğru akar. Yakutsk'tan içeri girerek Olyokma Irmağı ile birleşir ve oradan da Aldan Nehri ile birleşerek akmaya devam eder. Verkhoyansk sırası ırmağı kuzeybatıya doğru saptırır, Lena en önemli sol kolu Viljuj Nehri ile birleştikten sonra yolunu doğruca Kuzey Buz Denizi'nin bir parçası olan Laptek Denizi'ne doğrultur.

<span class="mw-page-title-main">Ganj</span> Hindistanın kuzey topraklarından ve Bangladeşten geçen 2.700 km uzunluğundaki akarsu

Ganj Nehri, Hindistan'ın kuzey topraklarından ve Bangladeş'ten geçen 2.704 km uzunluğundaki akarsu. Doğu yönünde, Bengal Körfezi'ne doğru akar ve Brahmaputra Nehri ile birlikte 4/5'i Bangladeş'e ait olan, 45.000 km²'lik bir delta yaparak körfeze dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Tisa</span>

Tisza veya Tisa Orta Avrupa'da bulunan başlıca akarsulardan biridir. Romanya sınırları içinde bulunan dağlardan doğarak bir süre Ukrayna topraklarında akar ve Macaristan'a girer. Burada Slovakya sınırına ufak bir girinti yaparak Sırbistan'da Voyvodina'da Tuna Nehri ile birleşir. Tisa Nehri 157.186 kilometrekarelik bir alanı sular.

<span class="mw-page-title-main">Sava</span> Avrupada çay

Sava Nehri, Avrupa'da bir akarsudur. Tuna Nehri'nin sağ kollarından biridir. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Tuna Nehri ile buluşur. Uzunluğu yaklaşık 990 kilometre olup havzası 95.719 km²'dir. Akarken, Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Sırbistan olmak üzere toplam dört ülkenin sınırlarından geçer.

<span class="mw-page-title-main">Main (nehir)</span>

Main Nehri, orta Almanya'da 527 km uzunluğunda batıdan doğuya doğru akan ve Ren Nehri ile Tuna Nehrini bağlayan nehirdir. Main Nehri, Bavyera, Baden-Württemberg ve Hessen eyaletleri boyunca akar. Frankfurt kenti, nehrin geçtiği şehirlerin içinde en büyüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa coğrafyası</span> Avrupanın fiziksel kara kütlesinin tanımı

Avrupa geleneksel olarak Dünya'daki 7 kıtadan biri olarak düşünülmektedir. Oysa Avrupa ve Asya coğrafi açıdan birbirleriyle bağlantılı kıtalardır ve bazen Avrasya adı altında anılırlar. Avrupa'nın geleneksel tanımına göre Ural Dağları Avrupa'nın doğudaki sınırını oluştururlar. Güneydoğu'daki sınırını Ural Nehri oluşturur. Sınır Hazar denizi, Kafkas Dağlarının zirveleri boyunca devam eder, Karadeniz, İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'yla belirlenir. Akdeniz Avrupa'nın güney sınırını, Atlas Okyanusu ise batı sınırını belirler. İzlanda Avrupa'dan çok Kuzey Amerika'ya yakın olmakla birlikte Avrupa'nın bir parçası olarak sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karpatlar</span> Doğu Avrupada bir sıradağ

Karpat Dağları, Doğu Avrupa'da bir dağ silsilesi. Viyana yakınlarında Bratislava'da başlayıp kuzeydoğuya doğru bir yay biçiminde uzanarak Polonya'nın güneyinden ve Ukrayna'nın güneybatı kesiminden geçip güneydoğuya, Romanya topraklarında Ramnicu Sarat yakınlarında batıya kıvrılır ve Tuna üzerinde Demirkapı denilen bölgede son bulur. Macaristan'ı çok geniş ve açıktan çevreleyen bir yay biçimindedir.

<span class="mw-page-title-main">Demirkapı (Tuna)</span>

Demirkapı Tuna Nehri’ndeki bir boğazdır. Tarihî dönemden beri bilinen ve kullanılan meşhur bir nehir boğazıdır. Boğaz, Sırbistan ve Romanya sınır hattının bir kısmını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik, Sırbistan</span>

Güvercinlik Sırbistan’ın kuzeydoğu kesiminde Tuna kıyısında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Tuna’nın sağ kanat kıyısında bulunan tarihî kasaba, aynı zamanda Sırbistan-Romanya sınır hattını oluşturan çizgi üzerindedir. İdari olarak Güney ve Doğu Sırbistan bölgesi içindeki Braniçevo İlçesi’nin sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sulina</span>

Sulina, Tuna Nehri'nin Sulina gölü civarında Romanya'da yer alan Tulça ili'ne bağlı bir kasaba ve liman. Romanya'nın en doğu noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mureş Nehri</span>

Mureș veya Maroş Doğu Avrupa'da 789 kilometrelik bir nehirdir. Drenaj havzası 30.332 km²'lik bir alanı kaplamaktadır.Romanya, Doğu Karpat Dağları'ndaki Hășmașu Mare Sıradağından kaynaklanır, Olt nehrinin ana kıyılarına yakın yükselir ve güneydoğu Macaristan'daki Szeged'deki Tisza'ya katılır. Romanya'da uzunluğu 761 km (473 mi) ve havza büyüklüğü 27.890 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Karpatlar</span>

Güney Karpatlar, Güney Romanya'da bulunan bir sıradağ grubudur. Doğudaki Prahova Nehri ile batıdaki Timiș ve Cerna nehirleri arasında bulunan Karpat Dağları'nın bir kısmını kaplar. Güneyde doğu Sırbistan'daki Balkan sıradağları ile sınırlanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Caransebeș</span> Romanyada kent

Caransebeș Türkçe telafuzu ile Karansebeş Romanya'nın güney batısındaki Banat bölgesinin bir parçası olan Caraș-Severin ilinde bir şehirdir. Timiş Nehri ile Țarcu Dağları'ndan gelen Sebeş Nehri'nin birleştiği yerde bulunur. Batıda ise Banat Tepeleri ile doğrudan temas halindedir. Şehir Reșița'ya yaklaşık 40 km, Oțelu Roşu'ya l21 km Hațeg'e 70 km ve Țarcu Dağları'ndaki Muntele Mic kayak merkezine 25 km uzaklıkta lokasyonda bulunan önemli bir demiryolu düğüm noktasındadır.Tarihte ünlü Şebeş Muharebesinin olduğu yerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.