Marcus Ulpius Nerva Traianus, yaygın adıyla Trajan, Roma İmparatorluğu'nun Beş İyi İmparatorundan ikincisidir. Tahta çıktığı MS 98 yılından öldüğü 117 yılına kadar Roma İmparatorluğu’na altın çağını yaşatmıştır. Mütevazı ve filantropik kişiliği sayesinde hem halk hem de ordu tarafından sevilmiştir. Ortaya koyduğu politikalar ve savaşçı kişiliği sayesinde Roma İmparatorluğu'nu tarihinin gördüğü en geniş topraklarına ulaştırmıştır.
Beş İyi İmparator ya da Evlatlık İmparatorlar, 96-180 arasında Roma İmparatorluğu'nu birbiri ardınca yönetmiş olan Nerva, Trajan, Hadrianus, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius adlı imparatorlardır. Zalim ve baskıcı halef ve seleflerine oranla daha ılımlı olan politikaları sayesinde yönetimleri boyunca Roma İmparatorluğu Pax Romana altında en müreffeh dönemini yaşamıştır. Bazen bu dönem aslında Nervo-Trajanic ve Antonine hanedanlarının birleşmesinden oluşan, Commodus'un da dahil olduğu Nerva-Antonin Hanedanı olarak da adlandırılır.
Publius Aelius Traianus Hadrianus, 117 ile 138 yılları arasında Roma imparatoruydu. Hadrianus, Hispania Baetica'da bir İtalik yerleşim yeri olan ve İspanya'daki modern Sevilla'ya yakın olan Italica'da doğdu. Aelia gensinin kolu olan Aeli Hadriani, doğu İtalya'daki Hadria kasabasından geliyordu. Nerva-Antoninus hanedanının bir üyesiydi.
Pompeia Plotina Claudia Phoebe Piso ya da Pompeia Plotina, Roma İmparatoriçesi ve Roma İmparatoru Trajan'ın karısı. Plotina felsefe, erdem, vakar ve sadelik konularına olan ilgisiyle ünlüdür. Onun etkisiyle, Romalılar daha adil vergilendirme ve iyileştirilmiş eğitime kavuştu, fakirlere destek verildi ve Roma toplumunda hoşgörüyü ortamı oluşturdu.
Ulpia Severina, 270 - 275 yılları arasında görev yapmış olan Roma İmparatoru Aurelian'ın karısı ve Roma İmparatoriçesi. Varlığı sadece sikkeler üzerinden bilinir ve ismi herhangi bir tarihçi tarafından zikredilmemiştir. Bir ihtimale göre, İmparator Arap Philip ve karısı Marcia Otacilia Severa'nın kızıdır.
Trajan Forumu kronolojik olarak Roma'nın son imparatorluk meydanıdır. Emperyal pazarın en son ve en büyüğü olarak 185×300 m.’lik bir alanı kaplamaktadır ve neredeyse diğer Forum’ların toplamı kadar büyüktü. Quirinal ve Capitoline arasındaki vadide kalan, kuzey-batıdaki Atrium Libertatis ile güney-doğu ve güney batıdaki Caesar Forumu ve Augustus Forumu arasındaki alanı birleştirerek, Caesar ve Augustus’un bu bölge için planladığı anıtsal kareler dizisini tamamlar. Traianus Forumu, Augustus Forumu’nun yenilikçi mimari özelliklerini daha ileriye taşır. Karyatid benzeri figürlerin kullanılması ve bazı yapısal detayların akıllıca bir uyarlaması ve geri dönüşüdür. Ayrıca Forum kamu mimarisinde de radikal bir değişime yol açmıştır. Çünkü İtalya yarımadası ve imparatorluğun çoğu yerinde geleneksel dikdörtgen pazar-içi tapınak düzeni terkedilmiş yerine kare bir düzen kullanılmaya başlanmıştır. Başkentte ilk kez bir inşaatta üstü açık ticari ve finansal ticaretin yapıldığı bir Grek esintili agora ile yasal ve diğer işlerin ele alındığı Roma’nın bazilikaya benzer yapısı birleştirilmişti. Traianus’un bu mimari değişikliği oldukça ünlendi ve pratik bir düzen olduğunu kanıtladı. Bu mimari değişim kuzey eyaletlerinin çoğunda hızla kabul edilmiştir. Forum’un kuzey-batı tarafında enine Bazilika Ulpia yükseliyordu. Üç girişe sahip olan bu yapının her girişi imparatorun bronz heykellerini taşıyordu ve OPTIME DE REPUBLICA MERITO DOMI FORISQUE yazısı gelenleri karşılıyordu. Üç giriş, 55 × 110 m. genişliğinde ikinci bir geniş koridorlu binaya açılıyordu. Binanın üst katındaki oda, Traianus’un imparatorluk arşivlerinin tutulduğu Bibliotheca Ulpia’yı oluşturuyordu ve yangına ve neme karşı korunması için tuğla ve betondan yapılmıştı.
Nervan-Antoninler Hanedanı, neredeyse tüm 2. yüzyıl boyunca (96-192) Roma İmparatorluğu'nu yöneten ve birbirine pek de sıkı aile bağlarıyla bağlı olmayan altı Roma İmparatorunun ait olduğu Roma İmparatorluk hanedanı. Bu imparatorların adları sırasıyla şöyledir;
- Nerva
- Trajan
- Hadrianus
- Antoninus Pius
- Marcus Aurelius
- Commodus
Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.
Marcianus veya Markiyan, 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans). İmparator I. Theodosius'la başlayan hanedanın son hükümdarıdır. Marcianus'un imparatorluk döneminde Doğu Roma İmparatorluğu Marcianus'un ülkesini dış tehditlerden koruması ve malî ve ekonomik reformlar uygulaması nedeniyle bir altın çağı olarak değerlendirmektedir. Buna karşılık Marcianus'un Doğu'yu yalıtma politikası ile, Batı Roma İmparatorluğu'nu barbar hücumlarına karşı desteksiz bırakmıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferi ve Vandallar tarafından 455 yılında Roma'nın talan edilmesi Marcianus saltanat döneminde gerçekleşmiştir ve onun döneminde Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına yol açan kargaşayla çarpıcı bir karşıtlık oluşturmuştur.
Mauretania Caesariensis, Kuzeybatı Afrika'da bulunan antik bir Roma eyaleti. Kuzey Afrika'da bulunan Roma eyaletlerinden doğuya en yakın olanıydı ve aşağı yukarı günümüz Cezayir topraklarını kapsardı. Eyalet Caesariensis olan adını başkenti Caesaria dan almıştır.
Germania Inferior, Ren nehri'nin sol kıyısında, günümüz Hollandasının güney ve batısında ve Nordrhein-Westfalen'nın Ren nehrinin sol tarafında kalan topraklarını kapsayan Roma eyaleti.
Asurya ya da Asurya Eyaleti, Roma İmparatoru Trajan'ın günümüz Irak topraklarında bulunan Part Ülkesine yaptığı başarılı seferin ardından oluşturulan üç Roma eyaletinden biri. Roma'nın askeri zaferine rağmen Trajan'ın eyaletleri daha başlangıçta bir takım zorluklarla uğraşmak zorund kalmıştır. 116 yılında Santruces adındaki bir Part prensi önderliğindeki silahlı isyan yeni Roma eyaletlerini etkisi altına almıştı. İsyan sırasında, Asurya ve Mezopotamya'da bulunan Roma garnizonları mevzilerini terk etmek zorunda kalmış ve isyanı bastırma konusunda başarısız olan ordunun bir generali öldürülmüştü.
Arabia Petraea, zaman zaman Provincia Arabia ya da basitçe Arabia, 106 yılında Roma İmparatoru Trajan tarafından eski Nebati Krallığı topraklarında başkent Petra olacak şekilde kurulan Roma eyaleti.
Ermenistan Eyaleti,, MS 114 yılında Roma İmparatoru Trajan tarafından, MÖ 66 yılından beri Roma korumasında olan Ermeni milletinin göç ettiği toprakların imparatorluğa bağlanmasıyla oluşturulan Roma eyaleti. Yerleştiği bölge Azerbaycan'ın tarihi Revan şehrinin etrafındadır.
Kiştuş Savaşı (115-117) Yahudi-Roma savaşlarının ikincisine verilen isimdir. Sirenayka, Kıbrıs, Mezopotamya ve Mısır'da diaspora Yahudileri tarafından başlatılıp kontrolden çıkan bu ayaklanmada genel çapta Roma vatandaşları ve Yahudi asileri katledilmiştir. Ayaklanma en sonunda, savaşa adını veren Lusius Quietus komutanlığındaki Roma lejyoner kuvvetlerince bastırıldı; Quietus adı zamanla bozulup "Kitos" halini aldı.
115 Antakya depremi, 13 Aralık 115 tarihinde Antakya'da meydana gelen ve yüzey dalgası büyüklüğü 7.5 Ms, günümüz ölçümleri ile mercalli şiddet ölçeğinde tahmini ise maksimum XI. (Aşırı) yoğunlukta meydana gelen deprem. Antakya ve çevresinde yaklaşık 260.000 kişinin ölümüne sebebiyet verdiği düşünülen ve çok ciddi maddi hasara neden olan deprem, günümüzde Türkiye coğrafyası sınırları içerisinde en çok can kaybına sebep olan deprem olarak kayıtlara geçmiştir.
İmparatorluk Forumları Roma'da MÖ. 43 ile MS. 113 tarihleri arasındaki bir buçuk yüzyıl içinde inşa edilmiş, halka açık meydanlardır. Bu forumlar Roma İmparatorluğu'nun merkezinde sayılmaktadır.
Marcus Aurelius Sütunu, İtalya'nın başkenti Roma'da Piazza Colonna'da bulunan bir Roma zafer sütunudur. Sütun, bir sarmal kabartmanın bulunduğu bir dor sütunudur. Roma imparatoru Marcus Aurelius'un onuruna inşa edilmiş ve Trajan Sütunu üzerine modellenmiştir.
Mezopotamya iki farklı Roma eyaletinin adıydı. İmparatorluklardan biri Roma imparatoru Trajan tarafından 116–117 yıllarında, diğeri ise imparator Septimius Severus tarafından 198 yılında kurulmuştur. 198 yılında kurulan eyalet, Roma ve Sasani İmparatorluğu arasında el değiştirmiş, 7. yüzyılda ise Müslümanların İran'ı fethetmesiyle beraber yok olmuştur.
Trajan Sütunu Bugün İtalya, Roma'da bulunan, Traianus'un Daçya Savaşları'ndan galibiyetle ayrılmasının ardından galibiyetin sebolü olarak yaptırdığı anıtsal sütundur. Yapılan arkeolojik kazılardan yola çıkarak Bibliotheca Ulpia ile çağdaş olduğu öğrenilmiş ve 12 Mayıs 113’de yapıldığı düşünülen Traianus Sütunu, imparatorun saltanatının zirvesinde yer almasından bu yana başkentin önemli bir simgesi ve emperyal gücünün bir sembolü olarak görülmüştür.
Cezayir