Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.
I. Haile Selassie ; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase ;
Adowa Muharebesi, I. İtalya-Habeşistan Savaşı sırasında 1 Mart 1896'da Orta Etiyopya'nın kuzeyinde bulunan Adowa'da Kral II. Menelik komutasındaki Etiyopya ordusu ile İtalyan kuvvetleri arasında geçen çarpışmadır. Etiyopya'nın kazandığı zafer İtalyanların Afrika'da Fransa ya da İngiliz imparatorluklarına benzer bir imparatorluk kurma girişimlerini engellemiş ve Fransızlara Atlas Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e kadar yayılma umudu vermiştir. 19. yüzyılın sonuna doğru, Avrupa ülkelerinin Berlin Konferansı'nda Afrika'nın neredeyse tamamını paylaştığında; sadece Etiyopya ve Liberya bağımsızlığını koruyabilmiştir. Adowa Muharebesi Pan-Afrikanizmin sembolü haline gelmiş ve Etiyopya'nın bağımsızlığını II. İtalya-Habeşistan Savaşı'na kadar korumuştur.
Etiyopya, etnik kökene dayalı 9 yönetim bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgelerin yerel ismi kilildir.. Bu bölgelerden ayrı 2 özel yönetimli şehir bölgesi de yönetim bölgeleri içinde sayılır. Bu 11 bölge şunlardır:
- Addis Ababa*
- Afar
- Amhara
- Benishangul-Gumuz
- Dire Dawa*
- Gambela
- Harari
- Oromia
- Somali
- Güney Ulusları ve Halkları Bölgesi
- Tigray
Tigray Bölgesi, Etiyopya'nın 11 yönetim bölgesinden birisidir.
Kızıl Terör Şehitleri Anıt Müzesi, Derg hükûmeti altında Kızıl Terör esnasında ölenlerin anısına 2010 yılında, Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'daki Meskel Meydanı'nda kurulmuş müze. Müzede işkence aletleri, kafatası ve kemikler, tabutlar, kanlı giysiler ve kurbanların fotoğrafları sergilenmektedir. Müzede gerçekleşen ücretsiz turlardaki rehberler, Kızıl Terör'ün tarihini, Derg'e muhalefet eden vatandaşlara yönelik gerçekleştirilen eylemleri, mahkûmlara nasıl davranıldığını ve aralarında gizlice nasıl iletişim kurduklarını anlatmaktadırlar. Müze ayrıca Kızıl Terör'ün resimli tarihini de içermektedir.
Eritre-Etiyopya Savaşı, Mayıs 1998-Haziran 2000 tarihleri arasında Etiyopya ve Eritre arasında sınır anlaşmazlıklarından dolayı meydana gelen bir savaştır. Eritre ve Etiyopya savaşa yüzlerce milyon dolar harcamış ve çatışmalar sonucu binlerce kayıp verilmesine karşın yalnızca küçük sınır değişiklikleri ile sonuçlanmıştır.
Aksum Krallığı, Günümüzde kuzey Etiyopya ve Eritre'de Tigray Bölgesi'nde yer alan kadim krallıktır. Aksum imparatorlar, güçlü krallıklardı ve kendilerini kralların kralı, Aksum, Himyar, Raydan, Saba, Salhen, Tsiyamo, Beca ve Kuş'un kralı haline getirdiler. Aksumitler tarafından yönetim M.S. 100 ile M.S. 940 yılları arasındaydı. Siyaset, Aksum kentinde yoğunlaşmıştı ve M.Ö. 4. yüzyılda ön-Aksumit Demir Çağı döneminden başlayarak büyüdü, M.S. 1. yüzyılda öne çıktı. Aksum, Roma İmparatorluğu ile Kadim Hindistan arasındaki ticari rotada önemli bir oyuncu oldu. Aksumit hükümdarlarının kendi Aksumit para birimlerini bastırmaları azalan Kuş Krallığı üzerindeki hegemonyalarını belirlemeleri yanında ticareti de kolaylaştırdı. Ayrıca Arap Yarımadası'ndaki krallık siyasetine düzenli olarak müdahil oldular ve nihayetinde bölge üzerindeki yönetimi Himyar Krallığı'nın fethi ile genişlettiler. Maniheizm peygamberi Mani Aksum'u Pers, Roma ve Çin yanında zamanının dört büyük gücünden biri olarak görüyordu.
Christopher Lindsey, Amerikalı profesyonel güreşçidir. Şu anda All Elite Wrestling'te Roderick Strong ring adıyla güreşmektedir. 13 yılını Ring of Honor'da geçiren Strong, bir kez World Championship, iki kez World Television Championship ve bir kez Austin Aries'le beraber World Tag Team Championship kemerini almıştır. Ayrıca ROH'ta ikinci kez Triple Crown'u tamamlamıştır.
Mekelle, Etiyopya'nın Tigray Bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2016 yılı itibarıyla 310,436'dır.
Yeha Etiyopya'nın kuzeyindeki Tigray Bölgesi içinde verimli toprakları ile bilinen bir köy. Yeha'da Etiyopya'nın tarihi açısından çok önemli olan Yeha Tapınağı'nın harabeleri bulunmaktadır. Bu yapının Etiyopya'da ayakta olan en eski yapı olduğu düşünülmektedir. Saba stilinde inşa edilen yapı, Güney Arabistanda bulunan diğer Saba eserleri ile yapılan karşılaştırmalar sonucu milattan önce 700lü yıllara tarihlenmiştir. Nispeten iyi bir durumda günümüze ulaşmayı başaran 18,5 m × 15 m ölçülerine sahip bu yapı, 2017 yılında güvence altına alınmıştır. 1952 yılından bu yana kesintilerle devam eden arkeolojik kazılar sonucunda Yeha Tapınağı'nın hemen yanında bir nekropol ve Grat Beal Gebri adı altında bilinen bir sarayın buluntuları ele geçmiştir.
Se'are Mekonnen, Etiyopyalı rütbeli üst düzey askerdir.
Bu makale COVID-19 pandemisinin Etiyopya'daki etkilerini belgelemektedir.
Dedebit, Etiyopya'nın Tigray Bölgesinin kuzey-batı kesiminde ovalık bir arazide bulunan küçük bir kasabadır. Derg askeri diktatörlüğünü deviren silahlı hareket olan Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurulduğu yer olarak biliniyor.
Etiyopya-İrlanda ilişkileri, Etiyopya ve İrlanda arasındaki dış ilişkilerdir. İki ülke arasında 1994'te diplomatik ilişkiler kuruldu. Aynı yıl İrlanda Addis Ababa'da bir büyükelçilik açtı. Etiyopya'nın Dublin'de bir büyükelçiliği vardır.
Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti veya Derg, 1974-1987 yılları arasında Etiyopya'yı yöneten askerî cunta idi.
Etiyopya Halkın Devrimci Demokratik Cephesi, Etiyopya'da eski bir sosyalist siyasi ittifaktı. EPRDF, Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF), Amhara Demokrat Partisi (ADP), Oromo Demokrat Partisi (ODP) ve Güney Etiyopya Halkın Demokratik Hareketi (SEPDM) olmak üzere dört siyasi partiden oluşuyordu. Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin devrilmesine öncülük ettikten sonra, 1991'den 2019'a kadar Etiyopya siyasetine egemen oldu.
Tigray Savaşı, 3-4 Kasım 2020 geceyarısı Etiyopya'nın Tigray bölgesinde başlayan bir iç savaştır. Tigray Savunma Kuvvetleri; Etiyopya Ulusal Savunma Kuvvetleri, Etiyopya'nın Amhara ve Afar bölgelerinin kendi orduları ve de müttefik Eritre ordusu ile çatışmaktadır. Etiyopya ağırlıklı olmak üzere iki taraf da savaş suçu işlemiştir.
Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF), Etiyopya'da eski bir sosyalist siyasi parti idi. Parti, 18 Şubat 1975 tarihinde Tigray Bölgesi'nde kurulmuş olup Etiyopya İç Savaşı sırasında önde gelen muhalif silahlı gruplardan biriydi. Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin devrilmesine öncülük ettikten sonra, Etiyopya Halkın Devrimci Demokratik Cephesi'nin bir parçası olarak 1991'den 2018'e kadar Etiyopya siyasetine egemen oldu.
Mulu Mesfin, Kasım 2020'de Tigre savaşının başlamasından bu yana yüzlerce tecavüz kurbanını tedavi eden Etiyopyalı bir hemşiredir.