İçeriğe atla

Tiger 131

Tiger 131
Tiger 131, Tankfest 2012'de sergilenirken
YerTank Müzesi
TasarımcıHenschel & Son
TürüTiger tankı

Tiger 131, II. Dünya Savaşı'nın Kuzey Afrika Cephesi'nde, Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından kullanılan ve 24 Nisan 1943'te Tunus'taki çatışmalar esnasında Birleşik Krallık'ın 48. Kraliyet Tank Alayı tarafından ele geçirilen Tiger I tipi bir ağır tanktır. Tank ele geçirildikten ve Müttefik Devletler tarafından tamir edildikten sonra İngiltere'ye götürülerek incelenmiş, Alman tanklarının mühendisliği ve performansı hakkında bilgi almak ve propaganda amacıyla kullanılmıştır. 1951'de, Bovington'daki Tank Müzesi'ne transfer edilen tank, 1990'da sergiden çıkartılıp restorasyona alınmış, 2003'te müzeye dönmüş, 2012'de ise üzerindeki çalışmalar tamamlanmıştır. Faal durumdaki tek Tiger I'dir.

Alman hizmeti

Tiger 131, 6 Mayıs 1943. Hasarlı yükleyici kapısına dikkat ediniz.

Müttefikler tarafından Tiger I olarak bilinen ağır tank modelinin tam Alman model adı Panzerkampfwagen VI, Tiger I (H1), Sd.Kfz. 181 idi. Tareti Wegmann, gövdesi ise Henschel tarafından üretilen tankın Kassel'deki montajı Ocak veya Şubat 1943'te 250122 şasi numarasıyla tamamlandı. 12 Mart ile 16 Nisan 1943 tarihleri arasında, Kuzey Afrika Cephesi'nde kullanılması amacıyla Alman ağır tankı taburu 504. Schwere Heerespanzerabteilung 1. Bölük 3. Takım'a atanarak Tunus'a gönderildi ve burada, günümüzde adı olarak kullanılan 131 taret numarasıyla yer aldı.[1]

Britanyalılar tarafından ele geçirilmesi

Tankın ele geçirilişi konusunda iki farklı anlatım vardır. 2019'a dek düşünüldüğü şekliyle Müttefiklerin Tunus'a bir hücum hazırlığında olduğunu bilen Almanlar, 20/21 Nisan 1943 gecesi bir karşı saldırı başlattı.[2] Djebel Djaffa adlı bir tepenin kuzey tarafındaki bir geçiş de dahil olmak üzere dört noktaya aynı anda saldırı düzenlendi.[3] İki Tiger I ile diğer birkaç tank, şafaktan önce bu geçide ilerledi ve gün boyunca yavaş yavaş geri çekilmeye zorlandı. Tiger 131, Birleşik Krallık'ın 48. Kraliyet Tank Alayı'nın (RTR) 4. Bölüğü A Takımı'na ait Churchill tanklarının 6 librelik toplarıyla üç kez vuruldu. Bunlardan Tiger'ın top namlusuna çarpan ilk mermi; taret halkasına sekti, taret döndürme sistemini sıkıştırdı, sürücüyü ve ön nişancıyı yaralayarak telsizi imha etti. İkinci atış, taret yükseliş tırnağına çarptı ve topun dikeyde nişan almasını sağlayan yükseliş cihazını devre dışı bıraktı. Üçüncü atış ise yükleyicinin kapağına çarptı ve parçaları tarete saptırdı. Tankın Alman mürettebatı yaralılarını da alarak kaçmayı başarsa da, sürülebilir ve büyük ölçüde sağlam tankı geride bıraktı.[4] Tank, Djebel Djaffa tepesini ele geçirirken Birleşik Krallık güçleri tarafından emniyet altına alındı. Tiger 131, Birleşik Krallık kuvvetleri tarafından ele geçirilen ilk sağlam Tiger tankıydı.[5]

Tiger 131 taretini hareketsiz hale getiren hasar

2012 ve sonrasında Tiger 131'in ele geçirilişinin nasıl gerçekleştiği hakkında yeni bilgiler ortaya çıkartıldı ve tankın 21 Nisan yerine 24 Nisan'da, düşünülenden farklı bir şekilde ele geçirildiği belirlendi. 2012'de Tank Müzesi'ni ziyaret eden Dale Oscroft, Tiger 131'in 1982'de ölen babası Josh Oscroft'un anlattığı bir anısında geçen tank olabileceğini düşündü. 24 Nisan 1942'de Tunus'ta Medjez el Bab ve Montarnaud arasındaki 174 rakımlı tepeyi ele geçiren Sherwood Foresters 2. Tabur'da[6] görev yapan babası John Oscroft, Dale'e taburunun Tunus'taki bir saldırısında taret mekanizması sıkışmış bir Tiger tankı ele geçirdiğini anlatmıştı. Bu hikâyenin Tiger 131 ile benzerliğini fark eden Dale, konu hakkında araştırma yapmaya başladı. Dale'in araştırmaları sonucu ortaya koyduğu olaylara göre 174 rakımlı tepenin ele geçirilmesinden hemen sonra Alman tankları bir karşı saldırı düzenlemişti. Bu karşı saldırı esnasında John Oscroft'a PIAT'ı ile tanklara saldırması emri geldi. Sürünerek tanka yaklaşan Oscroft, ateşlediği PIAT'ın Tiger'dan sektiğini gördü, bu yüzden siper aldı. Bu esnada destek birliği olan Churchill tankları nihayet çatışmaya varmıştı. John Oscroft anısında Tiger'ın eski bir 75 mm Fransız topuyla vurulduğunu ve taretinin sıkıştığını söylemişti ancak gerçekte Churchill tankların birinden yapılan bir atış tank taretinin sıkışmasına sebep oldu. Vurulan Tiger'ın mürettebatı tankı terk etti. Dale Oscroft incelediği savaş zamanı haritaları, fotoğraflar ve belgeler ile Tiger 131'in babasının bahsettiği tank olduğunu ortaya koydu, daha sonra Tiger uzmanı David Byrden ile beraber çalışarak uydu görüntüleri aracılığıyla teorisini doğruladı. Bu çalışmaya göre 24 Nisan 1943'te Sherwood Foresters 2. Tabur'a Gueriat el Atach'ta 174 rakımlı tepede yapılan saldırıda yer alan tank Tiger 131'di. Tiger, Sherwood Foresters'ı destekleyen ve 142 Alay Kraliyet Zırhlı Kolordusu veya 48 RTR'den bir Churchill tarafından vuruldu. Bu 21 Nisan'da Cebel Djaffa'daki Tiger'ın 131 olmadığını doğrular. Tiger 131, Djebel Djaffa'ya 15 mil uzakta ele geçirilmiştir.[7][8]

Daily Mail'de yayımlanan 2012 tarihli bir makale ile Noel Botham ve Bruce Montague'un aynı yıl çıkan Catch that Tiger adlı kitabı, Tiger 131'in Birleşik Krallık'a dönüşünü denetleyen mühendislik memuru Binbaşı Douglas Lidderdale'in Müttefikler tarafından bir Tiger I ele geçirmek için Winston Churchill tarafından atanan gizli bir görevin lideri olduğunu iddia eder.[9] Her ne kadar Churchill'in savaş sırasında askeri konularla yakından ilgilenmesi sebebiyle iddianın makul olduğu düşünülse de, bu hikâye yanlış olması sebebiyle Tank Müzesi tarafından reddedilmiştir. Kitapta anlatılan öykü, Lidderdale'in ölümünden önceki yıllarda yazdığı mektuplar ve makalelerde bahsettiği, "Tiger I ele geçirildiğinde kişisel olarak orada olmadığı" bilgisiyle çelişmektedir.[10]

Korunması

VI. George, Haziran 1943'te Tunus'ta Tiger 131'i denetlerken. Birleşik Krallık Birinci Ordusu'nun arması, tankın üzerine boyanarak işlenmiştir.
Tank Müzesi'ndeki Tiger 131 (2017)

Tiger 131, imha edilen diğer Tiger tanklardan alınan parçalar ile tamir edildi ve performansını değerlendirmek için incelendi. Tunus'ta sergilenen tank, Kral VI. George ile Winston Churchill tarafından resmî olarak denetlendi. Tank, Ekim 1943'te Birleşik Krallık'a gönderilerek tank yapımı hakkında raporlar üreten Tank Teknolojisi Okulu tarafından kapsamlı test ve değerlendirmeye tabi tutulmadan önce, halkın moralini yükseltmek amacıyla çeşitli yerlerde sergilendi.[11] Ele geçirilen tank, Birleşik Krallık Tedarik Bakanlığı tarafından 25 Eylül 1951'de Bovington'daki Tank Müzesi'nin envanterine katıldı. Günümüzde E1951.23 envanter numarasıyla müze koleksiyonunda yer almaktadır.[12][13]

1990 yılında müze ve Ordu Üssü Onarım Teşkilatı tarafından restore edilmesi için müzedeki sergiden çıkarıldı. Restorasyon esnasında tank neredeyse tamamen söküldü ve yeniden birleştirildi. Tiger 131'in orijinal Maybach HL210 motorunun sergilenmek için kesitlere ayrılması sebebiyle yerine müzenin Tiger II'sinden alınan Maybach HL230 motoru monte edildi. Diğer bir önemli değişiklik olarak, tankın motor bölmesine modern bir yangın söndürme sistemi eklendi.[14] Yenilenen Maybach HL230 motorunun aşınması ve performansı, metalürji uzmanları tarafından II. Dünya Savaşı'nda Alman üretimi alaşımları ve bu alaşımların performansını araştırmak için incelendi.[15]

Aralık 2003'te Tiger 131, çalışan bir motorla müzeye döndü. Bu yenileme sonucunda tank çalışan tek Tiger I tankı hâline geldi.[16] Daha fazla çalışma ve dönem renklerinde boyamanın ardından toplam maliyeti £80.000 olan restorasyon 2012'de tamamladı.[17] Tank her yıl Tank Müzesi tarafından düzenlenen Tiger Günü etkinliklerinde çalıştırılarak sergilenmektedir.[18]

Tiger 131, 2014 çıkışlı Fury filminde kullanıldı.[19]

Ayrıca bakınız

  • Tiger 1
  • Tiger 2

Kaynakça

  1. ^ "Our Tiger: The Tiger Tank Restoration Project Journal" (İngilizce). Tank Müzesi. s. 2. 16 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "United States Army in World War II, Mediterranean Theater of Operations, Northwest Africa, Chapter XXXII" (İngilizce). 29 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ ""ORDER FOR THE OPERATION FLIEDERBLÜTE"". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020. 
  4. ^ Carruthers, Bob. Tiger in Combat (İngilizce). Coda Books. s. 28. 
  5. ^ "The Capture of Tiger 131" (PDF) (İngilizce). Tank Times. Şubat 2012. s. 3. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020. 
  6. ^ "TIGER I" (İngilizce). Tank Müzesi. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  7. ^ A Twist in the Tale of the Tiger (İngilizce), Tank Müzesi, 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 9 Ocak 2021 
  8. ^ New Chapter in Story of Tiger 131: 6/6 -What Happened at Point 174? (İngilizce), Tank Müzesi, 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 9 Ocak 2021 
  9. ^ Botham, Noel; Montague, Bruce (2012). Catch that Tiger (İngilizce). John Blake. s. []. 
  10. ^ "How Did they Catch that Tiger?" (İngilizce). Tank Müzesi. 29 Ocak 2013. 4 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2017. 
  11. ^ Green, Michael; Brown, James D. (2008). Tiger Tanks at War. Zenith Publishing. s. 17. 
  12. ^ "TMN on Tour: Bovington Tank Museum Tiger Collection Walkaround". The Modeling News. 8 Temmuz 2018. 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  13. ^ Lewis, Tanya (2015). "'Fury' Film Features Last Working WWII Tiger Tank". livescience.com. 12 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  14. ^ "Our Tiger: The Tiger Tank Restoration project Journal". Tank Müzesi. s. 141. 13 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ Material Characterization and Real-Time Wear Evaluation of Pistons and Cylinder Liners of the Tiger 131 Military Tank (İngilizce), ss. 637-644 
  16. ^ Green, Michael; Brown, James D. (2008). Tiger Tanks at War. Zenith Publishing. s. 15. 
  17. ^ "Tiger Tank inspected by Winston Churchill back on the move". The Daily Telegraph (İngilizce). 1 Nisan 2012. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "TIGER DAY 15" (İngilizce). Tank Müzesi. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  19. ^ "'Last' WW2 Tiger tank to be used in Brad Pitt film". BBC News. 18 Kasım 2013. 21 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tiger I</span> Alman Ağır Tank

Tiger I, 1942'den itibaren Afrika'da ve Sovyetler Birliği'nde, genellikle bağımsız ağır tank taburlarında faaliyet gösteren, II. Dünya Savaşı'nın bir Alman ağır tankıydı. Alman Ordusu'na 8,8 cm KwK 36 topunu monte eden ilk zırhlı savaş aracını verdi. Ağustos 1942 ile Ağustos 1944 arasında 1.347 adet üretildi. Ağustos 1944'ten sonra Tiger I'in üretimi, Tiger II lehine kademeli olarak durduruldu.

<span class="mw-page-title-main">Little Willie</span>

Little Willie, Mark I Tankı için İngiliz gelişiminde bir prototip oldu. Landships Komitesi'nin Emriyle 1915 sonbaharında inşasına başlanmıştır, bu tarihte tamamlanmış ilk tank prototipi olan Little Willie, ayakta kalan en eski tanktır ve İngilizlerin koleksiyonunun en ünlü parçalarından biri olarak Bovington Tank Müzesi'nde korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Panther (tank)</span> Alman yapımı II. Dünya Savaşı orta sınıf tankı

Panzerkampfwagen V, Alman yapımı II. Dünya Savaşı orta sınıf tankı. Doğu cephesinde Almanların Pzkpfw III ve ilk nesil Pzkpfw IV tanklarının Sovyet T-34 tanklarına karşı etkisiz kalması dolasıyla üretilmiştir. Panzer III ve Panzer IV tankları ile değiştirilmeleri öngörülse de savaşın sonuna kadar o tanklarla ve üst bir model olan Tiger I tankları ile beraber kullanılmışlardır. Panther, zırh, ateş gücü ve hareketlilik faktörlerinin hepsine sahip bir tanktır. Bundan dolayı birçok otorite tarafından II. Dünya savaşı'nın en iyi tankı olarak kabul edilirler. Mühimmat envanter tanımı Sd.Kfz. 171'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tiger II</span> II. Dünya Savaşında kullanılmış Alman ağır tankı

Tiger II veya tam adıyla Panzerkampfwagen Tiger Ausf. B, İkinci Dünya Savaşı'nda kullanılmış bir Alman ağır tankıdır. Tiger I'in halefi olan Tiger II'nin tasarımı, ağır tank Tiger I'de kullanılan kalın zırhı orta tank Panther'de kullanılan eğimli zırh ile birleştirmişti. Tank yaklaşık 70 ton ağırlığındaydı ve 100 ile 185 milimetre kalınlığında ön zırh ile korunuyordu. Ana silah olarak uzun namlulu 8,8 cm KwK 43 L/71 tanksavar topuna sahipti. Şasi tasarımı aynı zamanda Jagdtiger tanksavar aracında da kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Panzer I</span> Alman hafif tank

Panzerkampfwagen I, 1930'larda Nazi Almanyası tarafından üretilen hafif tank. Mühimmat envanter tanımı Sd.Kfz. 101 'dir.

<span class="mw-page-title-main">M3 Lee</span> Amerikan Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tank

M3 Orta Tank Amerikan Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tanktır. İngilizler bu tanka general Robert E. Lee ye itafen "General Lee" demiştir. Daha sonra İngilizler tarafından yeni taretli modeline ise general Ulysses S. Grant ye itafen "General Grant" adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jagdtiger</span> Nazi Almanyası tarafından üretilen ve 2.Dünya Savaşında kullanılan ağır sınıf tank avcısı

Jagdtiger Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan Tiger II tankı şasesi üzerine yapılmış tank imha edicidir. Ayrıca II. Dünya Savaşı sırasında üretilmiş en ağır zırhlı savaş aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Comet (tank)</span> İngiliz ağır kruvazör tankı

Comet I Kruvazör Tank (A34), Birleşik Krallık ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kruvazör tank sınıfında bir zırhlı savaş aracıydı. Ancak savaşın sonuna yetiştirilebilen bu tank İngilizlerin savaş sırasında sahip olduğu en iyi tanktı.

<span class="mw-page-title-main">Sherman Firefly</span>

Sherman Firefly, Birleşik Krallık ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan Sherman tankı üzerine yerleştirilen,İngiliz yapımı çok güçlü 17 librelik tanksavar topuyla donatılmış bir zırhlı savaş aracıydı.

<span class="mw-page-title-main">Valentine tankı</span> İngiliz piyade ve kruvazör tankı

Valentine Piyade Tankı Mk III Birleşik Krallık tarafından II. Dünya Savaşı sırasında en çok üretilen ve kullanılan tank sınıfında bir zırhlı savaş aracıdır. Maliyetinin çok düşük olması ve kullanımının kolay olmasından ötürü yüksek sayıda üretilen bir tank oldu.

<span class="mw-page-title-main">M3 Stuart</span>

M3 Hafif Tank ABD tarafından üretilen ve müttefik ülkeleri olan Birleşik Krallık ve İngiliz Milletler Topluluğu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan hafif tank sınıfında zırhlı savaş aracıdır. Amerikan Ordusu tarafından Avrupa, Kuzey Afrika Cephesi ve Pasifik Cephesi'nde kullanılmıştır. General Stuart veya Stuart adını İngilizler vermiştir. Bu ad Amerikan İç Savaşı sırasında savaşan General J.E.B. Stuart'tan gelmektedir. Bu ad hem M3 hem de M5 Hafif Tank için kullanılmış, İngilizler gayriresmî olarak Honey adını da koymuştur. Amerikan Ordu kaynaklarında bu tanklara resmi olarak M3 Hafif Tank ve M5 Hafif Tank denilmiştir.

<i>Fury</i> (film, 2014)

Fury, David Ayer tarafından yazılan ve yönetilen 2014 yapımı Amerikan savaş filmidir. Filmin başrollerini Brad Pitt, Shia LaBeouf, Logan Lerman, Michael Peña ve Jon Bernthal paylaşmaktadır. 24 Ekim 2014 tarihinde Türkiye'de vizyona girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tank Müzesi</span>

The Tank Museum, Güneybatı İngiltere'deki Dorset şehrinde yer alan Bovington Kampı'ndaki zırhlı savaş araçlarının bir koleksiyonudur. Yaklaşık Wool Köyü'nün 1,6 km kuzeyinde ve büyük Poole limanının 19 km batısındadır. Koleksiyon tank tarihiyle ilgili öğeler barındırır. 26 ülkeden yaklaşık 300 araçlık sergi ile dünyanın en büyük tank koleksiyonu ve üçüncü büyük zırhlı araç koleksiyonudur. Alman Tiger I tankının tek çalışan örneği olan Tiger 131 ve dünyanın hayatta kalan en eski muharebe tankı olan İngiliz Birinci Dünya Savaşı Mark I'i de içerir. Kraliyet Tank Alayı ve Kraliyet Zırhlı Kolordu'nun müzesi ve tescilli bir yardım kuruluşudur.

VK 45.01 (P) diğer adıyla TIGER (P), Porsche tarafından 1942'de Almanya'da üretilen başarısız bir ağır tank prototipidir. Üretim için seçilmedi ve aynı spesifikasyona sahip Henschel tasarımı Tiger I olarak üretildi. Halihazırda üretilen şasilerin çoğu Elefant tank avcıları olarak yeniden inşa edildi.

<span class="mw-page-title-main">Alman Tank Müzesi</span> Müze

Alman Tank Müzesi Munster, Almanya'daki Munster Eğitim Alanı kampının bulunduğu yerde yer alan bir zırhlı savaş aracı müzesidir. Temel amacı 1917'den beri Alman zırhlı birliklerinin tarihinin belgelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Black Prince (tank)</span> İngiliz ağır piyade tankı prototipi

Tank, Infantry, Black Prince (A43), Churchill tankının daha büyük, daha geniş bir gövdeye ve QF 17-pounder 76 mm topa sahip deneysel bir gelişimidir. Adını ünlü bir 14. yüzyıl askeri lideri olan Kara Prens Edward'dan almıştır.

Panzerkampfwagen E-100 (TG-01), II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru geliştirilen bir Alman süper ağır tank tasarımıydı. Bir saldırı silahı çeşidi de önerildi. Savaşın sonuna doğru E-100'ün tek prototip şasesi üretildi ama sadece kısmen tamamlandı. Savaştan sonra prototip, testler için İngiltere'ye gönderildi ancak daha sonra hurdaya çıkarıldı.

48. Kraliyet Tank Alayı, II.Dünya Savaşı sırasında Britanya Ordusunun zırhlı bir alayıydı.

<span class="mw-page-title-main">Longstop Tepesi Savaşı (1943)</span>

2. Longstop Tepesi Muharebesi veya Longstop Tepesinin Ele Geçirilmesi, 21-23 Nisan 1943 tarihleri arasında II. Dünya Savaşı'nın Tunus Cephesi sırasında Tunus'ta gerçekleşti. Muharebe, birlikte Longstop Tepesi ve civarı olarak bilinen Cebel el Ahmera ve Cebel Rhar tepelerinin kontrolü için İngiliz kuvvetlerinden Birinci Ordu ile Almanların 5. Panzer Ordusu birlikleri arasında yapıldı. 78. Battleaxe Tümeni'nin piyadeleri ve Kuzey İrlanda Süvarilerinin Churchill tankları, tankların tepeyi sürerek bir miktar taktik sürpriz yarattı, yalnızca Churchill tanklarının başarabileceği bir manevra gerçeleştirip Longstop Tepesi'ni şiddetli çarpışmalardan sonra ele geçirdi. İngilizler, Tunus şehri yolundaki son büyük doğal bariyer olan Alman savunmasını aştı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.