İçeriğe atla

Tiflis Ateşgahı

Koordinatlar: 41°41′20″N 44°48′20″E / 41.68885°K 44.80559°D / 41.68885; 44.80559
Tiflis Ateşgahı

Ateşgah, (Gürcüce: ათეშგა Farsça: آتشگاه) Gürcistan'ın başkenti Tiflis'teki antik Zerdüşt tapınağıdır. Ateşgah, Gürcistan Sasani döneminde (MS 224-651) Pers İmparatorluğu'nun parçasıyken inşa edilmiştir. “Ateşgah” kelimesi Farsçada "ateş yeri" anlamına gelmektedir.[1] Dünyanın en kuzeyindeki Zerdüşt ateş tapınağı olarak tanımlanmaktadır.[2]

Ateşgah, Beytüllahim Meryem Ana Kilisesi'nin 100 metre doğusunda ve Gürcistan Ana heykelinin kuzeydoğusundaki Eski Tiflis'in yamaçlarında konumlanmıştır. Tuğlalardan yapılmış bu yapı, koruyucu olarak eğri bir pleksi çatıya sahiptir. Şehrin tarihi kesiminde bulunan tapınak Gürcistan'ın başkentindeki en eski dini yapılardan biridir.[3] Binaya ulaşmak zordur, çünkü etrafına evler inşa edilmiştir.

Şehirde gizlice kamufle edilen Ateşgah günümüze kadar korunmuştur. Ne zaman yapıldığına dair çok az bilgi vardır, ancak bazı tarihçiler tapınağın Sasaniler döneminde inşa edildiğini söylüyor. Farslar ve Müslüman Türkler arasındaki savaşlarda Tiflis, Türklerin eline düşmüştür ve kilise geçici olarak camiye çevrilmiştir. Bölge, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Anıtları listesine eklenmiştir. 2007'de Norveç hükûmeti Ateşgahı yenilemek için bir projeye katılmıştır.[4] Gürcistan Kültür ve Anıtları Koruma Bakanlığı tarafından 2017 yılında Ulusal Öneme Sahip Mimari Anıtlar listesine dahil edildi.[5]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "ATESHGA OF TBILISI – ANCIENT SITE OF WORLD ZOROASTRIANISM". 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019. 
  2. ^ Daryaee, Touraj (2008). "The Northernmost Zoroastrian Fire-Temple in the World" (PDF). e-Sasanika. Cilt 14. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2019. 
  3. ^ "Tbilisi's Zoroastrian Fire Temple designated cultural heritage status". 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019. 
  4. ^ "Ancient fire-worship temple among Georgia's sites of national significance". 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019. 
  5. ^ "Зороастрийский храм огня в Тбилиси стал памятником национального значения". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zerdüştçülük</span> Tek Tanrılı bir Antik İran dini

Zerdüştçülük, Zerdüştîlik ya da Mecûsîlik, günümüzden 3.500 yıl önce Zerdüşt tarafından İran'da kurulan, yaklaşık M.Ö. 6. yüzyıldan M.S. 7. yüzyıla kadar Pers, Med ve Sasani İmparatorluğu’nun dini olan, içerisinde düalist ve eskatolojik inanışın ilk örneklerini barındıran, dünyanın en eski tek tanrıcı vahiy dini. Bu dine inananlar Zerdüştçü, Mazdaist ve Zerdüştî olarak adlandırılıyor olup bedenen öldükten sonra dirilip Ahura Mazda'nın huzuruna çıkacaklarına ve orada sorgulanacaklarına inanırlar. Zamanla Zerdüştlüğün Zurvanizm gibi alt dalları ortaya çıkmıştır. Zurvanizm inancı, Zurvan olarak bilinen zaman ve kader tanrısını baş tanrı konumuna yükseltmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yezd (şehir)</span>

Yezd, İran'ın orta kısmında, Yezd Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Takab</span>

Takab ya da Dikentepe, İran'nin kuzeybatısında Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Bem</span>

Bem, İran'ın Kirman Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Taht-ı Süleyman</span> Arkeolojik bölge

Taht-ı Süleyman, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde bulunan arkeolojik bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Ateşgahı</span>

Ateşgah, dünyadaki 3 Zerdüşt tapınağından biridir. Azerbaycan topraklarında, Abşeron Yarımadası'nda, Bakü şehrinden 30 km uzakta, Surahanı ilçesindeki Surahanı köyü yakınlarında bulunan, çeşitli dönemlerde Zerdüştler, Hinduistler ve Sihler tarafından ibadetgâh olarak kullanılmış bir ateş tapınağıdır. XVII–XVIII yüzyıllarda doğal gaz çıkışı olan sönmez ateşlerin bulunduğu yerde inşa edilen tapınağın adı "Ateş Evi" veya "Ateş Yeri" anlamına gelmektedir. "Ateşgah" sözcüğü ateş mabedi anlamına gelir. 16-18. yüzyılda doğal gazın çıktığı, bir zamanlar ebedi sönmez ateşlerin yandığına inanılan bir ateş mabedidir. Mabedin en erken yapısı 1713 yılına aittir. Merkezi secdegahı ise 1810 yılında tacir olan Kançanagaran tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi (Bakü)</span>

Kız Kulesi,(Azerice: Qız qalası) Bakü'de bulunan antik mimari bir eserdir. Kale, eski kale duvarlarının güneydoğu kısmında, sahil parkının (bulvar) yakınında yer alan savunma amaçlı tarihi bir yapıdır. Yüksek kule şeklindeki bu nadir yapının yüksekliği 28 metre, çapı ise birinci katta 16,5 metredir. Birinci katta duvar kalınlığı 5 metreye kadar ulaşmaktadır. Kalenin iç kısmı 8 kata bölünmüştür. Her kat, yontma taşlarla inşa edilmiş ve kubbe şeklinde bir tavanla kaplanmıştır. Kale 1964 yılından itibaren müze olarak hizmet vermeye başlamış ve 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

Kâbe-i Zerdüşt veya Zerdüşt Küpü, İran'ın Fars eyaletine bağlı Mervdeşt ilçesindeki Zengiabad köyünün yanında, Nakş-ı Rüstem yerleşkesinde basamaklı, dörtgen bir taş yapıdır. Bazı kaynaklara göre Turaniler tarafından öldürülen Zerdüşt'ün gömülü olduğuna inanılan yerdir. Nakş-ı Rüstem yerleşkesi ayrıca Elam, Ahameniş ve Sasaniler'in anıtlarını da barındırıyor.

<span class="mw-page-title-main">Gagra Kilisesi</span>

Gagra Kilisesi veya bilinen adıyla Abaata, Erken Orta Çağ döneminde yapılmış, Gürcistan'a bağlı özerk Abhazya'nın Gagra şehrinde bulunan bir Hristiyan kilisesidir. Abhazya'daki en eski kiliselerden biri olan Gagra, 6. yüzyılda inşa edilmiş ve 1902 yılında yeniden inşa edilen basit bir üç nefli bazilikadır.

<span class="mw-page-title-main">Atskuri Kalesi</span>

Atskuri Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Borcomi kentine 30 km mesafede, Atskuri köyü yakınlarında, Mtkvari (Kura) Nehri'nin sağ kıyısında konumlanmış bir Orta Çağ kalesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şervaşidze Sarayı</span>

Şervaşidze Sarayı, Abhazya/Gürcistan'ın Lihni köyündeki yıkık bir yapıdır. Saray, Abhazya hükümdarları Şervaşidze prensleri tarafından yaptırılmış ve 16 ile 19. yüzyıllar arasında hizmet vermiştir. 22 Temmuz 1866'da Rus İmparatorluğu'na karşı çıkan bir isyanda yok edilmiştir. Mevcut yapı, kalker, kumtaşı, tuğla ve diğer malzemelerden inşa edilmiş iki katlı bir binanın kalıntısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bzıb Kilisesi</span>

Bzıb Kilisesi, Abhazya/Gürcistan'ın Bzıb köyündeki harabe bir Orta Çağ kilisesidir. Bzıb Irmağı'nın sağ kıyısında konumlanmıştır. Bzıb kalesi kompleksinin bir parçasıdır ve 9. yüzyılın ikinci yarısı veya 10. yüzyılda inşa edilmiştir. İyi yontulmuş kireçtaşı bloklarla inşa edilmiş olan kale, kuleler, kale ve yarım daire şekilli kapıdan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lihauri Kilisesi</span>

Lihauri Kilisesi, Gürcistan'ın Guria bölgesindeki Osurgeti Belediyesinde yer alan bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. 12. yüzyılda inşa edilmiş olan kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Didaçara Camii Gürcistan'a bağlı Acara Özerk Cumhuriyeti'nin Hulo belediyesindeki Satsihuri köyünde konumlanmış, ahşaptan yapılmış bir camidir. İlk cami aslen Didaçara köyünde inşa edilmiştir. Mevcut cami ise 18. yüzyılın sonu veya 19. yüzyılın başında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tiflis Sanat Galerisi</span> Tiflisteki sanat galerisi, Gürcistan

Tiflis Sanat Galerisi Tiflis'teki Rustaveli Bulvarında konumlanmış bir sanat galerisidir. Aynı zamanda "Mavi Galeri" veya "Ulusal Galeri" olarak da adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lomisa Kilisesi</span>

Lomisa Kilisesi Doğu Gürcistan'da bulunan, Yorgi'ye adanmış bir Orta Çağ Hristiyan tapınağıdır. Yapı, 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiş basit bir taş salon kilisesidir. Deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yükseklikteki bir dağ sırtında bulunan Lomisa, Mtiuleti yayla eyaletinin ve civardaki yerlerin başlıca tapınağıdır. Tapınakta her yıl paskalyadan sonraki 7. haftada bir festival düzenlenmektedir. Festivalde hayvanlar toplu olarak kesilerek kurban edilir. Tarihi ve kültürel önemi nedeniyle, kilise Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da Zerdüştlük</span>

Azerbaycan'da Zerdüştlük, MÖ 1000'a kadar uzanır. Antik İran'da Zerdüştlük yaygın din olsa da, Antik İran'da baskın din sonradan İslâm oldu. Azerbaycan ismi Farsçada Zerdüştlükle ilgisi olan Ateş ülkesi (Azer-payegan) anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yanar Dağ</span> Azerbaycanda sürekli yanan yer

Yanar Dağ, Azerbaycan'ın başkenti Bakü yakınlarındaki Hazar Denizi'ndeki Abşeron Yarımadası'ndaki bir yamaçta sürekli olarak yanan bir doğal gaz ateşidir. Alevler, ince gözenekli bir kumtaşı tabakasından 3 metre (9.8 ft) havaya fırlar. Yanar Dağ idari olarak Azerbaycan'ın Abşeron Rayonu'na bağlıdır.

Hospio, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nda, deniz seviyesinden 1.720 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 5 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Servistan Sarayı</span>

Servistan'daki Sasani Sarayı, İran'ın Servistan şehrinde, Şiraz şehrinin yaklaşık 90 km güneydoğusunda bulunan Sasani döneminden kalma bir yapıdır. Saray MS 5. yüzyılda inşa edilmiştir veya bir valilik ikametgâhı ya da bir Zerdüşt ateş tapınağı olarak hizmet vermiştir.