İçeriğe atla

Tifdruk

A: Kagit, B: Murekkep, C: Baski formu; 1: Murekkep haznesi, 2: Baski formu silindiri, 3: Murekkep siyirici, 4: Baski silindiri, 5: Kagit

Tifdruk, Matbaacılıkta kullanılan temel baskı tekniklerinden biridir. Almanca Tiefdruck (çukur baskı) sözcüğünden gelmektedir. Tifdruk tekniğini Türkçede en iyi karşılayan tanımlama ise çukur baskı tekniğidir.[1] Bu teknikte basılacak içerik önce metal bir tabakaya aşındırma yöntemi ile derinlemesine işlenir. Daha sonra metal tabaka üzerine baskı mürekkebi dökülür. Dökülen mürekkep metal levha üzerindeki çukurlara dolar. Daha sonra bu tabakanın üzerine baskı yapılacak malzeme konarak basınç uygulanır ve böylelikle çukurlardaki mürekkebin baskı yapılacak malzemenin yüzeyine geçmesi sağlanır.

Modern matbaa makinelerinde metal tabakalar genelde silindirik bir tamburun üzerine konulur, diğer bir silindir ile de yukarıdan basınç uygulanır ve iki merdanenin arasından kâğıt geçirilerek baskı işlemi yapılır. Bu şekilde uygulanan tifdruk yöntemi rotagravür adı ile de anılır.

Dünyada en yaygın baskı sistemi olan Ofset baskı sisteminin aksine, tifdruk baskıda kabartma klişe yerine oyma klişe kullanılmaktadır. Mürekkep klişe üzerinde farklı derinliklerde oyulmuş deliklere doldurulduktan sonra baskı ortamına aktarılmaktadır. Yine ofset baskının aksine kıvamlı mürekkepler yerine akışkanlığı yüksek çabuk buharlaşan sıvı mürekkepler kullanılır.[2]

Genelde bakır veya çinko silindirik klişeler üzerine açılan oyuklar hem çok küçük hem de farklı derinlikte oldukları için ofset baskıya oranla daha titiz ve temiz bir çalışma gerektirir. Çok özel kâğıtlar gerektirdiği için de daha masraflı bir tekniktir. Geçmişte kaliteli dergilerin, kumaş ve duvar kâğıtlarının basımında kullanılmıştı. Günümüzde posta pulları, bazı banknotlar ve hisse senetlerinin basımında kullanılmaktadır.[3]

Tifdruk baskı sisteminin en önemli özelliği net, yumuşak ve her kopyası birbirinin tam benzeri baskılar vermesidir. Ayrıca kalitesini bozmadan yüksek tirajlı baskı yapabilmesi nedeniyle yoğun baskılarda tercih edilmektedir.

Klişe üzerinde oyuklar oluşturuluyor. Bu resimde kabaca gösterilen oyuklar mikroskobik boyutlarda olabilir.
Klişe mürekkeple kaplanır.
Fazla mürekkep klişe üzerinden sıyrılır, sadece oyukların içinde mürekkep kalır.
Kağıt klişe üzerine konarak ağır bir silindirle preslenir.
Kağıt kaldırıldığında oyuklardaki mürekkep kağıda aktarılmış olur.

Kaynakça

  1. ^ http://www.matbaaturk.org/index.php/Matbaac%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1n%2C_Do%C4%9Fu%C5%9Fu_Ve_Geli%C5%9Fmesi[]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gravür</span>

Bir baskı tekniği olarak matbaacılıkta ve sanat ürünlerinin yaratımında kullanılan gravür, bir kazıma şekli, çukurbaskı veya oyma baskı olarak adlandırılabilir. Baskı yapılacak görüntü ahşap, metal veya taş levha üzerine çeşitli yöntemler aktarıldıktan sonra levha mürekkep ile sıvanır. Levhanın yüzeyi temizlenince mürekkep yalnız çukur yerlerde kalır ve levhanın üzerindeki görüntü baskı uygulanarak kağıda aktarılır.

<span class="mw-page-title-main">Madenî para</span> altın, gümüş, bakır, bronz, alüminyum vb. madenlerin alaşımından yapılan para

Madenî para veya eski dilde sikke; altın, gümüş, bakır, bronz, alüminyum vb. madenlerin alaşımından yapılan para. İlkel çağlardan beri ticarette geçerli olan değiş-tokuş yöntemleri yerine, daha kullanışlı bir değişim aracı olarak icad edilmiştir. Sikke kavramı daha çok tarihî madenî paraları tanımlamak için kullanılır. Günümüzde madenî paraları tanımlamak için bozuk para kavramı da kullanılır ancak bozuk para kavramı her zaman 'sadece' madenî paraları kapsamayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yazıcı (donanım)</span>

Yazıcı, elektronik ortamdaki grafik ya da metinleri bir kâğıt üzerine işleyen alettir. Çoğu yazıcı bilgisayara yazıcı kablosu, USB veya RJ45 ile bağlanır. Bazı yazıcılar direkt olarak hafıza kartından, fotoğraf makinesinden ve tarayıcıdan çıktı alabilirler. Modern yazıcıların çoğu faks çekme, tarama ve fotokopi çekme gibi özellikleri içeren çok fonksiyonlu makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Gazete</span> haber, bilgi, bulmaca ve reklam içeren, genellikle düşük maliyetli kâğıt kullanılarak basılan ve dağıtımı yapılan bir yayın

Gazete, haber, bilgi, bulmaca ve reklam içeren, genellikle düşük maliyetli kâğıt kullanılarak basılan ve dağıtımı yapılan bir yayım olup, halka güncel olaylara ilişkin bilgi verme amacı gütmektedir. Genel olarak yayınlandığı gibi, özel bir konu üzerine de yayınlanabilir ve genellikle günlük ya da haftalık olarak yayınlanır. Gazete anlamında Osmanlı döneminde Arapça kökenli ceride sözcüğünün yanında günlük gazete anlamında Farsça rûznâme sözcüğünün de kullanıldığı ve geçmişte günlük olayları kaydetmek üzere günnâme, aylık olayları kaydetmek üzere aynâme yazıldığı da belirtilir. Gazete sözcüğünün Türkçe eş anlamlısı ise yenün sözcüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Taş baskı</span> Basım tekniği

Taş baskı ya da litografi/litografya, kireç taşı üzerine yağlı mürekkeple çizilmiş şekil ve yazıların basım sanatı. Taşbaskıya el litografyası da denir. Taşbaskı, modern ofset litografyanın başlangıcıdır. Taşbaskı tekniğinin esası, yağın suyu itmesi özelliğine dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Matbaacılık</span>

Matbaacılık ya da basımcılık, metin ve görüntülerin genellikle kâğıt gibi yüzeyler üzerine basılarak çoğaltılma işidir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Gutenberg</span> Matbaanın mucidi olan Alman yayımcı (y. 1400–1468)

Johannes Gutenberg (Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg) (1398 - 3 Şubat 1468), 1447 yılında hareketli parçalar ile yazı baskısını Avrupa'da başlatan Alman kuyumcu, matbaacı ve yayıncıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaynak (imalat)</span>

Kaynak, malzemeleri, genellikle metalleri veya termoplastikleri, esas olarak parçaları birbirine eritmek ve soğumalarını sağlamak için yüksek sıcaklık kullanarak birleştiren bir üretim sürecidir ve füzyona neden olur. Yaygın alternatif yöntemler arasında, ısı olmadan bağlanan malzemeleri eritmek için kimyasallar kullanan çözücü kaynak (termoplastikler) ve basınç, soğuk kaynak ve difüzyon bağlama gibi erimeden bağlanan katı hal kaynak işlemleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Bıçak</span> Keskin uçlu demir el aleti

Bıçak, keskin ağızlı el aletidir. İşlevine, icrasında kullanıldığı iş ya da hobiye göre farklı biçimleri bulunmaktadır.

Ofset baskı, dolaylı bir düz baskı işlemi olup kitap, gazete, reklam ve ambalaj baskısında en yaygın kullanılan baskı tekniğidir. Endirekt baskı işlemlerinde baskı kalıbı ve baskı altı malzemesi birbiriyle temas etmez. Mürekkep önce bir blanket silindirine, ardından da baskı altı malzemesine aktarılır. Bu sayede baskı kalıbı korunur ve kağıt, karton, plastik (filmler), cam ve seramik, metal levhalar ve susuz ofset baskı sayesinde DVD'ler gibi çok çeşitli baskı altı malzemelerine baskı yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fotokopi</span>

Fotokopi makinesi, çeşitli belgeleri ve diğer görsel materyalleri hızlı ve ucuz bir şekilde çoğaltmak için kullanılan bir cihazdır. Türk Dil Kurumu tarafından tıpkıçekim sözünün uygun bir karşılık olduğu bildirilmektedir. Belgelerin ve diğer görsel görüntülerin kağıt veya plastik film üzerine kopyalarını hızlı ve ucuz bir şekilde yapar. Çoğu modern fotokopi makinesi, xerografi adı verilen bir teknoloji kullanır. Bu, Işığa duyarlı bir fotoreseptör üzerindeki elektrostatik yükleri kullanarak önce toner parçacıklarını bir görüntü biçiminde kağıda çekmek ve sonra aktarmak için kullanılan kuru işlemdir. Toner daha sonra ısı, basınç veya her ikisinin bir kombinasyonu kullanılarak kağıda kaynaştırılır. Fotokopi makineleri ayrıca mürekkep püskürtmeli diğer teknolojileri de kullanabilir, ancak xerografi ofis kopyalama için standarttır.

<span class="mw-page-title-main">Transfer baskı</span>

Transfer baskı, kağıt üzerine monokrom baskının yapıldığı kazınmış bakır veya çelik plaka kullanılarak çanak çömlek veya diğer malzemeleri süsleme yöntemidir. Daha sonra parçanın üzerine bastırılarak desen aktarılır.

<span class="mw-page-title-main">Kimyasal buhar biriktirme</span>

Kimyasal buhar biriktirme. Von Guerkie, sürtünme ile kıvılcım üreten kükürt topunu, eğlence amaçlı yapması bu prosesin başlangıcı sayılır. Birbirlerine sürterek kıvılcım çıkarmakta ve hidrojensülfat oluşturulmaktaydı. 1798'de Henry, hidrokarbon gazı içerisinde, kıvılcım yaratarak karbon biriktirme yapmayı başardı.

Mazhar Apa, Türk iş adamı, ressam.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik mürekkep</span>

E-mürekkep, E-Ink şirketi tarafından üretilen, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından başlatılan araştırmalara binaen 1997 yılında bulunan bir e-kâğıt türü. Elektronik görünüm sağlamak için özel maddesi bir film tabakasına sıkıştırılmıştır ve Sony Reader, iLiad, Cybook Gen3, Amazon Kindle, Barnes & Noble nook gibi firmaların ürettiği e-okuyucularda kullanılmaktadır. Motorola F3 cep telefonu e-mürekkep teknolojisinin kullanıldığı ve bu teknolojinin sağladığı çok düşük güç tüketimi avantajını kullanan ilk cep telefonudur. Samsung Alias 2 de bu teknolojiyi düğme değişimlerinde kullanmaktadır. 2008 Ekim ayında sınırlı sayıda yayımlanan Kuzey Amerika basımı Esquire dergisi kapağı e-mürekkep ve yanıp sönen metinler ile bütünleşen ilk dergidir. Dergi kapağı Şangay, Çin'de üretilmiş, dondurulmuş şekilde Amerika'da ciltlenmek üzere gemilerle nakliyesi sağlanmış ve 90 gün yetecek bir güç kaynağı ile desteklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">UV kurutma</span>

UV kurutma işlemi ultraviyole (morötesi) ışınlar ve görünür ışınlar yardımı ile polimer yapıdaki UV Mürekkeplerinin fotokimyasal çapraz reaksiyona girerek kurutulması işlemidir. UV Kurutma işlemi; baskı, kaplama ve dekorasyon alanında anahtar bir üründür. Bu işlem düşük ısılarda, yüksek hızda ve solvent işlemine göre buharlaşma yolu ile değil polimerizasyon tekniği ile kurumaktadır. İlk olarak 1960'larda ortaya çıkan teknoloji, artırılarak birçok üretim endüstrisinde kullanılmaya başlanmıştır.

Dijital baskı dijital bazlı görselin doğrudan çeşitli materyallerin üzerine basılması.

<span class="mw-page-title-main">Tüp (ambalaj)</span>

Tüp, yapışkan, tutkal, merhem ve diş macunu gibi kalın sıvılar için kullanılabilen yumuşak bir sıkıştırılabilir kaptır. Amerikalı bir portre ressamı olan John Goffe Rand, 1841 yılında boyaları saklamak için sıkılabilir metal boruyu icat etti. Temel olarak, bir tüp plastik, kartondan veya alüminyumdan yapılmış yuvarlak veya oval bir profile sahip silindirik, içi boş bir ambalajdır. Bu borunun her iki ucu, imalat işlemi ve doldurma sırasında farklı şekilde muamele edilir. Genel olarak, tüp gövdesinin bir ucunda, farklı kapaklarla kapatılabilen yuvarlak bir delik bulunur. Orifis birçok farklı şekilde şekillendirilebilir. Çeşitli stillerde ve uzunluklardaki plastik nozullar sadece iyi bir örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Ahşap baskı</span>

Ahşap baskı, Doğu Asya'da yaygın olarak kullanılan ve antik çağda Çin'de tekstil ve daha sonra kâğıt üzerine baskı yöntemi olarak kullanılan metin, resim veya desenleri basma tekniğidir. Her sayfa veya görüntü, orijinal düzeyde yalnızca bazı alanlar ve çizgiler bırakacak şekilde ahşap bir blok oyularak oluşturulur; bir kabartma baskı işleminde mürekkeplenen ve baskıda gösterilen bunlardır. Blokları oymak yetenekli ve zahmetli bir iştir, ancak daha sonra çok sayıda baskı basılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Süblimasyon baskı</span>

Süblimasyon baskı, yazıcıdan transfer kağıdı üzerine süblimasyon baskıya uygun mürekkep kullanılarak alınan çıktının, ısı yardımıyla preslenerek buharlaştırılması sonucu baskı yapılacak yüzeye aktarılması işlemidir.