İçeriğe atla

Tidore Sultanlığı

Sultan Saifuddin'in Kraków'daki Czartoryski Müzesi'ndeki resmi

Tidore Sultanlığı (Endonezce: Kesultanan Tidore, bazen Kerajaan Tidore), baharat ticareti için Ternate Sultanlığı'na karşı mücadele eden Güneydoğu Asya'daki bir sultanlıktır.

Tidore Sultanlığı; güney Halmahera, Burun, Ambon ve Yeni Gine'yi kontrol etti. 1605'te komşu Ternate ile savaş çıktı. Tidore, Portekiz ile ittifak kurarken, Ternate, Hollandalı tüccarlarla ittifak yapmıştı.

1663'te İspanyolların Tidore ve Ternate'den çekilmesinden önce Tidore, bölgedeki bağımsız krallıklardan biri oldu ve Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin hakimiyetine karşı direndi. Özellikle Sultan Saifuddin (1657-1689) döneminde Hollanda Şirketine karşı başarılı olundu.[1]

Tidore, on sekizinci yüzyılın sonuna kadar sık sık Hollanda'nın müdahalesine maaruz kaldıysada bağımsız bir krallık olarak kalmayı başardı. Ternate gibi, Tidore'de Hollanda'nın baharat programında önemli bir payı vardı. Sultanlık, Hollanda'nın kendi topraklarını kullanmasını izin vermişti. Bu durum Tidore'yi yoksullaştırmış ve çevrede kontrol ettiği yerlerde gücü zayıflamıştı. Çünkü Hollanda'nın programı, baharat tekeli güçlendirmek amacıyla yapılmıştı.

Kaynakça

  1. ^ Margaret Makepeace, ‘Middleton, Sir Henry (d. 1613)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Jan 2008

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prusya</span> 1525-1947 yılları arasında Orta Avrupada varlığını sürdürmüş eski bir Alman devleti

Prusya, tarihin değişik dönemlerinde değişik anlamlarda kullanılmış bir isim olmakla birlikte en çok 1713-1867 yılları arasında kendine Prusya Krallığı adını veren ve Orta Avrupa'da hüküm süren Alman devletinin ismidir.

<span class="mw-page-title-main">Cakarta</span> Endonezyanın başkenti

Cakarta, Endonezya'nın 17 Ağustos 2024'e kadar başkenti ve en kalabalık şehridir. -17 Ağustos 2024 tarihinde Nusantara resmen başkent ilan edilmiştir.- Cava Adası'nın kuzeybatısında 661,52 km² alana kurulu olup, nüfusu 8.490.000'dir. Cakarta ülkenin ekonomik, kültürel ve siyasi merkezidir. Endonezya ve Güneydoğu Asya'nın en kalabalık şehri olmakla birlikte dünyanın da on ikinci en büyük şehridir. Cakarta ismi Sanskritçe bir kelime olan "Cayakarta"'dan gelmekte olup "muzafferiyet" veya "zafer" anlamlarına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Zanzibar</span> Tanzanyanın özerk bir bölgesi

Zanzibar veya Zengibar, Afrika kıtasının doğusunda Tanzanya'ya bağlı iki adadan oluşan özerk yönetilen bölge.

Borçalı, Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesinde yer alan tarihsel bir yerin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya Ermeni Krallığı</span> Ortaçağda kurulmuş, Tarsus merkezli Ermeni krallığı

Kilikya Ermeni Krallığı, Kilikya Ermeni Prensliği ya da kısaca Kilikya, 1080-1198 arası prenslik ve 1198-1375 arası krallık olan Çukurova bölgesinde bulunan bir devlettir. Bölgedeki I. Ruben adında olan bir Ermeni beyi tarafından Bizans İmparatorluğundan aldığı toprak üzerine kurulmuştur ve zamanla daha geniş bir alana yayılmıştır. 1375'te Memlük Sultanlığı tarafından varlığına son verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Açe</span>

Açe, Endonezya'da özel bir bölgedir. Sumatra Adası'nın kuzey ucunda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sumatra</span>

Sumatra, Endonezya'ya ait bir adadır. Sunda Adaları'nın en batıda olanıdır. Yüzölçümü açısından dünyanın en büyük altıncı adasıdır. Ayrıca tamamıyla Endonezya'ya ait en büyük ada unvanına da sahiptir. En büyük şehri 2.400.000 nüfusuyla Medan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Seksen Yıl Savaşı</span>

Seksen Yıl Savaşı veya diğer adıyla Hollanda İsyanı, Hollanda'da bulunan on yedi ilin İspanyol İmparatorluğu'na (Habsburg) karşı başlattığı ayaklanmadır.

<span class="mw-page-title-main">1707 Birlik Yasaları</span> Büyük Britanya Krallığını kuran Parlamento yasaları

1707 Birlik Yasaları, İngiltere Parlamentosu'nda kabul edilen 1706 İskoçya ile Birlik Yasası ile İskoçya Parlamentosu'nda kabul edilen 1707 İngiltere ile Birlik Yasası olmak üzere iki farklı yasadır. Aynı hükümdara bağlı olmalarına karşın farklı devletler olan ve farklı yasama organlarına sahip İngiltere Krallığı ile İskoçya Krallığı'nın birleşmesi amacıyla 22 Temmuz 1706'da imzalanan Birlik Antlaşması, bu yasalarla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi</span>

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi, 2005'te kurulan ve merkezi İsveç'in başkenti Stokholm'de bulunan, Avrupa'nın bulaşıcı hastalıklara karşı savunmasını güçlendirmeyi amaçlayan, bağımsız bir Avrupa Birliği kuruluşudur.

<i>Mount & Blade: Warband</i> 2010 çıkışlı video oyunu

Mount & Blade: Warband, TaleWorlds tarafından geliştirilip Paradox Interactive, TaleWorlds ve Ravenscourt müştereken yayımlanan bir Mount & Blade genişleme paketi. Serinin önceki oyunu gibi stratejik sandbox oynanışı temel almaktadır. ilk defa Aralık 2009'da duyurulup Paradox Interacrive tarafından 30 Mart 2010 Microsoft Windows platformuna çıkmış olup MacOS ve Linux sürümleri 10 Temmuz 2014 tarihinde Steam üzerinden yayınlanmıştır. 16 Eylül 2016'da Playstation 4 ve Xbox One platformlarında Ravenscourt tarafından yayımlanmıştır. Konsol sürümleri Avustralya ve Yeni Zelanda'da ise 20 Aralık 2016'da yayımlanmıştır. 31 Ocak 2014 itibarıyla Paradox Interacrive Warband'ın yayıncılığı geliştirici ekibe devretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kenya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kenya bayrağı günümüzdeki hâli ile ilk olarak 12 Aralık 1963 tarihinde göndere çekilerek resmî olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Ternate Sultanlığı, 1257'de Baab Mashur Malamo tarafından kurulan Endonezya'daki en eski Müslüman krallıklardan biridir. Sultan Baabullah döneminde (1570-1583) Altın Çağı'na ulaşmış ve Endonezya'nın doğu kesiminin çoğunu ve Güney Filipinler'i kontrol altına almıştır. Ternate, önemli bir karanfil üreticisidir ve 15. ila 17. yüzyıllarda bir bölgesel güç olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Seylanı</span> günümüzde Asya kıtasına bağlı bir ada konumunda Sri Lankada 1815 ile 1948 yılları arasında kurulu olan Büyük Britanya koloni bölgesi

Britanya Seylanı, günümüzde Asya kıtasına bağlı bir ada konumunda Sri Lanka'da 1815 ile 1948 yılları arasında kurulu olan Büyük Britanya koloni bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya tarihi</span>

Endonezya tarihi Endonezya'da meydana gelen olayları kapsar. Endonezya çok uluslu yapıda bir ülkedir. İlk defa insanlar Asya üzerinden gelmiştir. Çağlar boyunca Bizans, Çin, Hindistan ve Araplar için önemli bir ticaret noktası oldu. Portekiz ve Hollanda tarafından kolonileştirildi. Japon işgalinin ardından gene Hollanda sömürgesine girdi. Ahmet Sukarno ile birlikte bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Ternate dili</span>

Ternate veya Ternatese Doğu Endonezya'nın bir Kuzey Halmahera dilidir. Ternate Adası'nda ve Halmahera, Hiri, Kayoa ve Bacan Adaları dâhil olmak üzere Kuzey Maluku'daki bazı komşu bölgelerde konuşulmaktadır. Tarihsel olarak, baharat ticaretindeki rolüyle ünlü Ternate Sultanlığı'nın dilidir. Bir Kuzey Halmahera dili, Endonezya'nın Avustronezya dil ailesine ait çoğu dilinden farklıdır.

Sömürge Hindistanı, Keşifler Çağı sırasında Hint alt kıtasının Avrupalı sömürgeci güçler tarafından işgal edilen kısmıdır. Keşifler Çağı boyunca Portekiz, Hollanda Cumhuriyeti, İngiltere, Fransa ve Danimarka-Norveç gibi Avrupalı güçler Hindistan alt kıtasının Sömürge Hindistan'ı olarak bilinen bölümlerini işgal edip sömürgeleştirmiştir. Bu ülkeler, özellikle baharat ticareti yoluyla zenginlik ve refah elde etmeye çalıştılar. Amerika kıtasının kolonileştirilmesi, Hindistan'da zenginlik arayışıyla motive edildi. Vasco da Gama, 15. yüzyılın sonlarında Afrika'yı dolaşarak Hindistan ile doğrudan ticareti yeniden kuran ilk Avrupalı oldu. Seylan'da bir üsse sahip olan Hollandalılar da Hindistan'a doğru genişleme girişiminde bulundular ancak Colachel Savaşı'nda Travancore Krallığı tarafından yenilgiye uğratıldılar. Avrupalı güçler 17. yüzyılın başlarında Hindistan'da ticaret merkezleri kurdular ve Babür ve Maratha İmparatorlukları zayıfladıkça birçok istikrarsız Hint devletini manipüle edip kontrol altına almayı başardılar. 18. yüzyılın sonları ve 19. yüzyılın başlarında İngiltere ve Fransa, hem vekil yöneticiler hem de doğrudan askeri müdahale yoluyla Hindistan'da hakimiyet mücadelesi verdi. Nihayetinde İngiltere Hindistan'ın büyük bir bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve Hindistan "İngiliz tacının mücevheri" olarak anılmaya başlandı. Hindistan 1947 yılında bağımsızlığını kazanmış ve Hindistan Dominyonu ile Pakistan Dominyonu olarak ikiye bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Hint Adalarında Şirket Yönetimi</span>

Doğu Hint Adalarındaki Şirket Yönetimi, Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'nin 1610'da Hollanda Doğu Hint Adaları'nın ilk genel valisini atamasıyla kurulan politik ve ticarî yapı. 1800'de şirketin iflas edip feshedilmesiyle son bulmuştur. Şirketin bölgedeki mülkleri de Hollanda Doğu Hint Adaları olarak kamulaştırılmıştır. Var olduğu zaman diliminde takımadaların çoğu üzerinde bilhassa stratejik öneme sahip olan Java'da bölgesel kontrol uyguladı.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Serrão</span>

Francisco Serrão Portekizli bir kaşifti ve Ferdinand Magellan'ın olası kuzeniydi. Onun 1512'deki yolculuğu, Malakka'yı geçerek modern Endonezya ve Doğu Hint Adaları üzerinden doğuya doğru yapılan bilinen ilk Avrupa yolculuğuydu. Ternate hükümdarı Sultan Bayan Sirrullah'ın sırdaşı ve onun kişisel danışmanı oldu. Ternate'de kaldı ve Magellan'ın öldüğü sıralarda orada öldü.