İçeriğe atla

Ticaret ve Ziraat Nezâreti

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Osmanlı Devleti'nde ticaret ve tarım işlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.[1]

4 kez Ticaret ve Ziraat Nazırı ve ayrıca sadrazam olarak hizmet vermiş olan Osmanlı devlet adamı İbrahim Edhem Paşa

Osmanlı Devleti'nde günümüzdeki anlamda bakanlıkların (nazırlık) kurulmasından önce tarım ve ticaret işlerinden sorumlu ilk görevliye Arpa Emini adı verilmekteydi.[2] Kayıtlarda 1484 yılında Arpa Emini Hayreddin Çelebi'nin adına rastlamaktayız. III. Selim döneminde Arpa Eminliği, Hububat ve Zahire Nazırlığına dönüştü. Ancak bu nazırlık uzun sürmedi. Tekrar Arpa Eminliğine geri dönüldü. Nihayet 1839 yılında ilk defa olarak Ticaret ve Ziraat Nazırlığı kuruldu ve başına Halil Rifat Paşa getirildi. 1846 yılında kısa bir süre için Ziraat Nazırlığı Ticaret Nazırlığından ayrılarak başına Arif Paşa getirildiyse de aynı yıl içinde bu iki nazırlık tekrar birleştirildi.

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı Osmanlı Devleti'nin yıkılışına kadar varlığını sürdürdü. Ancak çeşitli dönemlerde iki ayrıldı ya da bazı dönemlerde Nafia Nazırlığıyla birleşerek Ticaret ve Nafia Nazırlığı adı altında anıldı. Bu görevi son yapan kişi Haziran 1921-Kasım 1922 tarihleri arasında görev alan Abdüllatif Safa Bey olmuştur.

Nazırlar listesi

[2][3]

Kaynakça

  1. ^ TARIMIN TEŞKİLATLANMASINDA TARİHSEL SÜREÇ[]
  2. ^ a b Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
  3. ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Sarim Paşa</span> 181. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Sarim Paşa, Osmanlı devlet adamı ve diplomattır. Abdülmecid saltanatında 29 Nisan 1848-12 Ağustos 1848 tarihleri arasında üç ay on üç gün sadrazamlık yapmıştır. Ayrica Hariciye Nazırlığı, Maliye Nazırlığı ve Ticaret Nazırlığı görevleri yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Edhem Paşa</span> 194. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Edhem Paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı Devleti'ne 5 Şubat 1877 - 11 Ocak 1878 arasında sadrazamlık, hükûmet nazırlığı, Şura-yı Devlet reisliği ve büyükelçilik gibi birçok yüksek kademe görevlerde hizmet vermiş bir devlet adamıydı.

Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Riyaseti, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1880-1922 yılları arasında, görev ve sorumluluk bakımından 1880-1908 yılları arasında Seraskerlik makamına, 1908-1922 yılları arası da Harbiye Nazırlığına bağlı olan ve harbiye nazırından sonra Osmanlı Ordusu'ndaki en yüksek askere verilen unvandır. 1908 yılından itibaren müstâkil bir yapıya kavuştu. Bu makam 1922 yılında saltanatın kaldırılmasıyla birlikte resmen ortadan kalktı.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Harbiye Nezâreti</span>

Harbiye Nazırlığı veya Harbiye Nezareti, Osmanlı Devleti'nde savaş işlerine bakmakla görevli bakanlığın adıydı. Bütün Osmanlı ordusu günümüzde yerini Millî Savunma Bakanlığına bırakmış olan bu bakanlığa bağlıydı.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

Nafia Nazırlığı ya da Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa (1858-1924)</span> Osmanlı devlet adamı ve diplomat

Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında görev yapmış bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

Köse Mehmed Raif Paşa (1836-1911) Osmanlı Devleti'nin son döneminde valilik, nazırlık ve Şura-yı Devlet reisliği görevlerinde bulunmuş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti</span>

Evkaf Nâzırlığı veya Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti,, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde vakıf kurumlarından sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Maliye Nezâreti</span>

Maliye Nâzırlığı veya Maliye Nezâreti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde maliye işlerinden sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır (eyalet)</span>

Manastır Eyaleti, Rumeli Eyaleti'nin kaldırılmasından sonra kurulan Osmanlı eyaletidir. Ayrıca Osmanlı Devletinin en büyük eyaletidir. 1846'da Vidin ve Niş de eyâlet olmuştur. 1864'te kabul edilen Teşkil-i Vilayet Nizammamesiyle Manastır Eyaleti son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Selanik (eyalet)</span>

Selanik Eyaleti, bir Osmanlı eyaletidir. 1826'da Rumeli Eyaleti'nin kaldırılmasından sonra kurulmuştur.

Mehmed Vecîhî Paşa, (1797-1867) Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa</span> Osmanlı asker ve devlet adamı

Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa veya Abdülhâdî Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında valilik ve nazırlık görevlerinde bulunmuş bir asker ve devlet adamıydı.

Hasan Rıza Paşa ya da Cihan Seraskeri Rıza Paşa Osmanlı Devleti'nin en yüksek askeri rütbesi olan Seraskerlik rütbesine ulaşmış bir asker ve çeşitli hükûmet nazırlıkları ve valiliklerde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nuri Bey</span> Osmanlı Devlet adamıdır

Mustafa Nuri Bey (1851-1923), Osmanlı siyasetçi.