İçeriğe atla

Tiangong uzay istasyonu

Tiangong uzay istasyonu
Resmin merkezinde Tianhe, arka tarafında Tianzhou, solunda Wentian, sağında Mengtian ve çoklu kenetlenme merkezini paylaşan iki Shenzhou uzay aracı bulunan istasyonun bir görüntüsü.
İstasyon istatistikleri
MürettebatAzami: 6[1]
Şu anda: 3
Sefer: 6 (Shenzhou 17)
Komutan: Tang Hongbo (PLAAC)
Fırlatma29 Nisan 2021 (Tianhe)
24 Temmuz 2022 (Wentian)
31 Ekim 2022 (Mengtian)
2024 (Xuntian)
Fırlatma rampasıWenchang Uzay Merkezi LC-1
Görev durumuKullanımda
Kütle~ 100.000 kg
Uzunluk~ 55,6 m[2]
Çap~ 39,0 m
Basınçlı hacim340 m3 (12.000 cu ft)
Yaşam alanı: 122 m3 (4.310 cu ft)
Periapsis yüksekliği386,4 km[3]
Apoapsis yüksekliği391,8 km[3]
Yörünge eğikliği41,47°[3]
Tipik yörünge yüksekliği389,1 km[3]
Yörünge hızı7,67 km/s[3]
Yörünge periyodu92,3 dakika[4]
Yörüngedeki gün sayısı1250 gün, 14 saat, 29 dakika
(30 Eylül 2024)
Yörüngedeki mürettebatlı gün sayısı1120 gün, 8 dakika
(30 Eylül 2024)
İstatistikler 31 Mayıs 2023 itibarıyladır
Yapılandırma
Ekim 2023 itibarıyla istasyon öğeleri
(parça yerleşim şeması)

Tiangong (Çince: 天宫; pinyin: Tiāngōng; lit. 'Göksel Saray'),[5][6] resmi adıyla Tiangong uzay istasyonu[7] (Çince: 天宫空间站; pinyin: Tiāngōng kōngjiānzhàn), Çin tarafından inşa edilen ve Çin İnsanlı Uzay Ajansı tarafından işletilen, yerden 340 ila 450 km (210 ila 280 mi) yükseklikte alçak Dünya yörüngesinde bulunan, kalıcı mürettebatlı bir uzay istasyonudur.[8] Tiangong programının bir parçası olan istasyon, Çin’in ilk uzun vadeli uzay istasyonudur ve Çin İnsanlı Uzay Programı'nın "Üçüncü Adımı"nın çekirdeğidir. Basınçlı hacmi 340 m3 (12.000 cu ft) olan istasyon, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yaklaşık üçte biri büyüklüğündedir.

İstasyonun yapımı, öncüleri Tiangong-1 ve Tiangong-2'den elde edilen deneyimlere dayanmaktadır.[9][10][11] İlk modül olan Tianhe ("Göklerin Uyumu") çekirdek modülü, 29 Nisan 2021'de fırlatıldı.[5][6] Ardından, çok sayıda mürettebatlı ve mürettebatsız görevler ile iki laboratuvar kabin modülü, 24 Temmuz 2022'de Wentian ("Göklerin Serüveni") ve 31 Ekim 2022'de Mengtian ("Göklerin Hayali") fırlatıldı.[9] Uzay istasyonu uzay tabanlı deneyler için fırsatlar sunmayı, bilimsel ve teknolojik yenilik kabiliyeti oluşturmak için bir platform sağlamayı amaçlamaktadır.[12]

Amaç ve görev

Uzay istasyonunu işleten kuruluş CMSA'ya göre Tiangong'un amacı ve görevi, uzay aracı buluşma teknolojisinin geliştirilmesi ve deneyim kazanılması, yörüngedeki kalıcı insan faaliyetleri, uzay istasyonunun uzun vadeli otonom uçuşu, yenilenebilir yaşam destek teknolojisi ile otonom kargo ve yakıt tedarik teknolojisinin geliştirilmesi olarak belirtilmektedir. Ayrıca gelecekteki derin uzay keşfi için teknolojiyi içerecek, yörüngede büyük ölçekli bilimsel ve pratik uygulamaları destekleyecek ve yeni nesil yörünge taşıma araçları için bir platform olarak hizmet verecektir.[13][14][15]

CMSA ayrıca özel sektörün öncülüğünde yürütülen ticari faaliyetleri teşvik etmekte ve bu katılımın uygun maliyetli havacılık yenilikleri getirebileceğini ummaktadır.[16] Bununla birlikte uzay istasyonunda uzay turizmi de düşünülmektedir.[17]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Jones, Andrew (2 Aralık 2022). "China has 6 astronauts in space for the 1st time". Space.com. 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
  2. ^ 朱光辰 (2022). "我国载人航天器总体构型技术发展". 航天器工程. 第31卷 (第6期): 47. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023. 
  3. ^ a b c d e "The orbital parameters of the core module assembly". China Manned Space. 20 Eylül 2021. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 
  4. ^ "To infinity and beyond: After Space Station, China has plans for a kilometer-long mega spaceship". India Today. 8 Eylül 2021. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  5. ^ a b Clark, Stephen (29 Nisan 2021). "Assembly of Chinese space station begins with successful core module launch". Spaceflight Now. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  6. ^ a b "China launches space station core module Tianhe". Xinhua Tongxunshe. 29 Nisan 2021. 29 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021. The Tianhe module will act as the management and control hub of the space station Tiangong, meaning Heavenly Palace 
  7. ^ "集大众智慧于探索融中华文化于飞天". 5 Kasım 2013. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021. 最终决定沿用“天宫”作为载人空间站的整体名称,但后面不再加序号 (The final decision was to use "Tiangong" as the overall name of the crewed space station, but without the serial number at the end) 
  8. ^ "China's space station to host 6 astronauts by end of 2022-Xinhua". 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2022. 
  9. ^ a b Barbosa, Rui (1 Mart 2021). "China preparing to build Tiangong station in 2021, complete by 2022". NASASpaceFlight.com. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  10. ^ "中国载人航天工程标识及空间站、货运飞船名称正式公布" [CMSE logo and space station and cargo ship name officially announced] (Çince). China Manned Space Engineering Office. 31 Ekim 2013. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2016. 
  11. ^ Ping, Wu (Haziran 2016). "China Manned Space Programme: Its Achievements and Future Developments" (PDF). China Manned Space Engineering Office. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Haziran 2016. 
  12. ^ ChinaPower (7 Aralık 2016). "What's driving China's race to build a space station?". Center for Strategic and International Studies. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2017. 
  13. ^ "空间实验室任务". China Manned Space. 24 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2008. 
  14. ^ J. Kiger, Patrick (25 Haziran 2021). "What Does China's New 'Heavenly Palace' in Space Mean for the ISS?". howstuffworks. 29 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2021. 
  15. ^ Goswami, Namrata (1 Mayıs 2021). "China Moves Toward a Permanent Space Presence". The Diplomat. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
  16. ^ "China to open space station to commercial activity". SpaceNews (İngilizce). 11 Mart 2022. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  17. ^ Jones, Andrew (22 Mart 2022). "China plans to open its Tiangong space station for tourism within a decade". Space.com. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

  • Resmî site
  • Çin Uzay İstasyonu Amatör Radyo Projesi (CSSARC) web sitesi - Tiangong Uzay İstasyonu için amatör radyo yükü.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Uzay İstasyonu</span> Düşük Dünya yörüngesinde yaşanabilir yapay uydu

Uluslararası Uzay İstasyonu, alçak Dünya yörüngesine yerleştirilmiş bir uzay üssü, başka bir tabirle üzerinde yaşanabilen yapay bir uydudur. Bir araya getirilen modüllerin birleştirilmesiyle inşa edilmiş olan istasyonun ilk kısmı 1998 yılında fırlatılmıştır. İstasyonun yapısı temel olarak basınçlı modüller, destekleyici dış iskelet ve güneş panellerinden meydana gelmektedir. Dünya yörüngesinde bulunan en büyük yapay uydudur. Uygun saatlerde yeryüzünden bakıldığında çıplak gözle görülebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uzay istasyonu</span>

Uzay istasyonu, uzay boşluğunda insanların konaklaması ve çalışması için hazırlanan platformdur. Şu ana kadar yapılan uzay istasyonları alçak Dünya yörüngesine gönderilmiştir. Uzay istasyonlarının diğer uzay araçlarından başlıca farkı, hareket etmek için büyük roketlerinin olmamasıdır. Uzay istasyonlarına gitmek için roketi olan diğer uzay araçları kullanılır. Uzay istasyonları, yörüngede haftalarca, aylarca, hatta yıllarca kalmak üzere tasarlanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Şenyang</span>

Şenyang, Çin'in Liaoning eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin 2010 yılı itibarı ile nüfusu 6,3 milyon olup belediye sınırları içerisindeki toplam nüfusu ise 8,1 milyondur. Şenyang, Kuzeydoğu Çin'in en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Soyuz TMA-5</span>

Soyuz TMA-5,, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS)'na gidiş-dönüş yolculuğu için gerçekleştirilen bir Soyuz uzay göreviydi. Uzay aracı, 14 Ekim 2004 saat 03:06 (GMT)'da Soyuz FG roketi ile fırlatıldı ve 24 Nisan 2005 saat 22:08 (GMT)'de indi.

<span class="mw-page-title-main">Alçak Dünya yörüngesi</span>

Alçak Dünya Yörüngesi (ADY), Dünya'nın etrafında 160 km yüksekliğinden 2000 km (1200 mi) yüksekliğine kadar olan aralığa denk gelen bir yörüngedir. 160 km yüksekliğin altındaki nesneler çok hızlı bir şekilde yörüngesel çöküşe ve irtifa kaybına maruz kalırlar. Alçak Dünya yörüngesinde dengeli bir konum elde edebilmek için gerekli olan hız 7.8 km/s değerindedir ancak yörüngenin yüksekliğinin artmasıyla dengeli konum için gerekli bu hızın miktarı azalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tiangong 1</span>

Tiangong 1, ilk Çin uzay istasyonudur. Daha büyük bir uzay istasyonu kompleksi için gereken buluşma ve kenetlenme yeteneğini geliştirmek için bir deneme aracı olması amaçlanmıştır. Chang Zheng 2F/G roketiyle 29 Eylül 2011 tarihinde fırlatılmıştır. 2020 yılına kadar tamamlanmış, yarı-kalıcı bir mürettebata sahip bir uzay istasyonu oluşturmayı amaçlayan Tiangong projesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Shenzhou (uzay aracı)</span>

Shenzhou Çin Halk Cumhuriyeti tarafından geliştirilip işletilen ve Çin'in insanlı uzay uçuşu programında kullanılan bir uzay aracıdır. Adı çeşitli şekillerde "İlâhi Gemi", "Tanrı'nın İlâhi Gemisi", "Sihirli Gemi" veya benzer olarak tercüme ile ve aynı zamanda Çin için bir antik adlandırmayla eşsesli olarak "İlâhi Devlet" anlamına gelir. Tasarımı, Rus Soyuz uzay aracına benzer, ancak boyut açısından daha büyüktür ve bu doğrudan Soyuz uzay aracı ailesi ile ilgili değildir. İlk fırlatılışı 19 Kasım 1999 tarihinde yapıldı ve ilk insanlı fırlatma 15 Ekim 2003 tarihinde gerçekleştirildi. 2005 yılının Mart ayında, bir asteroid uzay aracının onuruna "8256 Shenzhou" adıyla adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi</span> Çinde bulunan uzay aracı fırlatma merkezi

Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi (JSLC)(Çince: 酒泉卫星发射中心; pinyin: Jiǔquán Wèixīng Fāshè Zhòng Xīn), Çin'in Gansu Eyaleti, Jiuquan, Jinta ilçesi, Ejin, Alxa, İç Moğolistan ve Hangtian kasabası arasındaki bir Çin uzay aracı fırlatma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'in uzay programı</span>

Çin Halk Cumhuriyeti'nin uzay programı, Çin Halk Cumhuriyeti'nin yürüttüğü ve yönettiği uzay daki faaliyetleri konu alır. Çin uzay programının kökleri, yeni yeni müttefik olan Sovyetler Birliği'nin yardımıyla Çin'in, algılanan Amerikan tehditlerine yanıt olarak ilk balistik füze ve roket programlarını geliştirmeye başladığı 1950'lere kadar uzanır. Sovyet Sputnik 1 ve American Explorer 1 uydularının sırasıyla 1957 ve 1958'de fırlatılmasındaki başarılardan hareketle, Çin, ilk uydusu Dong Fang Hong I'i Nisan 1970'te Long March 1 roketiyle fırlatmış ve bu da onu yörüngeye uydu yerleştiren beşinci ülke yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Shenzhou programı</span> Çinin insanlı uzay uçuş programı

Shenzhou programı, Çin'in bir insanlı uzay uçuş programıdır. Program kapsamında 15 Ekim 2003 tarihinde ilk Çin vatandaşı Yang Liwei Dünya yörüngesine çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tiangong programı</span> Uzay Programı

Tiangong programı, Çin'in bir uzay istasyonu programıdır. Bağımsız bir program olup amaç üçüncü nesil bir uzay istasyonu oluşturmaktır. Program, 1992'de Project 921-2 adıyla başlatılmıştır. Ocak 2013'ten itibaren Çin, 2020'li yıllarda büyük bir uzay istasyonuna gidecek olan çok aşamalı çok sayıda inşaat programını ilerletti.

<span class="mw-page-title-main">Tiangong-2</span> Çin uzay laboratuvarı

Tiangong-2, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir uzay laboratuvarıdır. Laboratuvar, Project 921-2 uzay istasyonu programının bir parçasıdır. 15 Eylül 2016 tarihinde yerel saat 22:04:09'da fırlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 2</span>

Chang'e 2, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ilk aşamasının bir parçası olup 2007'de fırlatılan Chang'e 1'in devamıdır. Chang'e 2'nin tasarımında Chang'e 1 ile benzerlik göstermesine karşın, daha gelişmiş bir yerleşik kamera da dahil olmak üzere bazı teknik yenilikler yer almaktadır.

Shenzhou 8, Shenzhou programı kapsamında gerçekleştirilen bir insansız uzay uçuş göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Shenzhou 10</span> İnsanlı uzay uçuş görevi

Shenzhou 10, Shenzhou programı kapsamında gerçekleştirilen bir insanlı uzay uçuş göreviydi. Görev, Tiangong-1'e kenetlenilen son görevdi.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 5</span>

Chang'e 5,, Çin Ay Keşif Programı'nın beşinci ay keşif görevi ve Çin'in ilk Ay'dan örnek getirme göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Ay Geçidi</span>

Ay Geçidi veya kısaca Geçit, güneş enerjisiyle çalışan bir iletişim merkezi, bilim laboratuvarı, kısa süreli yaşam modülü, keşif araçları ve diğer robotlar için bekletme alanı olarak hizmet vermesi amaçlanan Ay yörüngesinde planlanmış bir uzay istasyonudur. 2024'ten sonra NASA'nın Artemis Programı'ndaki ana odak noktalarından biri olması beklenmektedir. Geçit, Ay'ın güney kutbunun hem robotik hem de mürettebatlı keşfi için hazırlık noktası olarak hizmet verecek ve NASA'nın Mars'a yönelik Derin Uzay Taşımacılığı konsepti için ana durak noktası olacaktır. Daha önce Derin Uzay Geçidi (DSG) olarak bilinen istasyon, NASA'nın 2019 Birleşik Devletler federal bütçesi için 2018 teklifi sırasında Ay Yörünge Platformu Geçidi (LOP-G) olarak yeniden adlandırıldı. Bütçeleme süreci tamamlandığında, Amerikan Kongresi tarafından ön çalışmalar için 332 milyon ABD doları bütçe ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tianwen-1</span>

Tianwen-1, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından Mars'a robotik bir uzay aracı göndermek için gezegenler arası bir görev olup, bir yörünge aracı, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur. Toplam kütlesi yaklaşık beş ton olan uzay aracı, Mars'a fırlatılan en ağır sondalardan biridir ve 13 bilimsel alet, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Ye Guangfu</span>

Ye Guangfu; Çinli bir savaş pilotu ve Shenzhou programının bir parçası olarak seçilen Halk Kurtuluş Ordusu Astronot Kolordusu (PLAAC) taikonotudur.