İçeriğe atla

Thomas Paleologos

Thomas Paleologos
Mora Despotu
Thomas, II. Pius'un Ancona'ya gelişi gösteren Pintoricchio freskinde detay, Siena Katedrali
Hüküm süresi1428–1460
Önce gelenKonstantinos Paleologos
Doğum1409
Ölüm12 Mayıs 1465 (55 yaşında)
Eş(ler)iCatherine Zaccaria
Çocuk(lar)ıHelena
Andreas
Manuil
Sophia-Zoe
HanedanPaleologos Hanedanı
BabasıII. Manuil
AnnesiHelena Dragaš
İmza

Thomas Paleologos ya da Palaeologus (YunancaΘωμᾶς Παλαιολόγος Thomas Paleologos; 1409 – 12 Mayıs 1465), Mora despotu.

Hayatı

Thomas Paleologos, Bizans İmparatoru[1][2][3] II. Manuil[4] ve karısı Helena Dragaš çiftinin en küçük erkek çocuğudur. Anne tarafından büyükbabası Konstantin Dragaš'dır. Kardeşleri arasında imparatorlar VIII. İoannis ve XI. Konstantinos yanında Mora despotları II. Theodoros Paleologos ve Dimitrios Paleologos ile Selanik despotu Andronikos Paleologos bulunur. En küçük erkek çocuk olarak, hiçbir zaman hükümdarlık beklemedi ama çocukları hükümsüz Paleologos Hanedanı'nın yaşayan tek varisleri olmuştur.

Diğer imparator oğulları gibi, Thomas Paleologos Despot (despotēs) yapıldı ve 1428'den itibaren Mora'daki kardeşleri Theodoros ve Konstantinos'a katıldı. Theodoros'un 1443'te emekli edilmesinden sonra 1448'de Konstantinos (XI. Konstantinos olarak) imparator olana dek onunla birlikte idare etti. Thomas, Mora'nın Despot'u olarak kaldı ancak 1449'dan başlayarak ağabeyi Dimitrios'la paylaşmak zorunda kaldı. Mora'daki Bizans mülkleri, Latin Achaea Prensliği'ne doğru büyük ölçüde genişledi. 1430 son savaşından sonra hemen hemen tüm yarımada Bizans tarafından yönetildi ve Thomas, son Achaea Prensi II. Centurione Zaccaria'nın kızı olan Catherine Zaccaria ile evlendi ve 1432'de kayınpederinin mülkleri ona geçti.

1450 yılı boyunca, Thomas ve Dimitrios arasında Mora Despotluğu'nun bölünmesi.

Bu başarılı dönemden sonra, birçok kardeşin arattığı artan karmaşa ile birlik hükûmeti olarak, Bizans Mora'sının servetleri azaldı. Bu, özellikle Thomas'ın batı yönelimine karşıt olarak Osmanlı yanlısı bir politikaya sahip olan Dimitrios'un gelişinden daha ciddi bir hal aldı. 1447'den itibaren Despotlar Osmanlı padişahının vasalı olmuşlardır. Osmanlı İmparatoru II. Mehmed tarafından Konstantinopolis'in kuşatılmasının başlangıcında, Konstantinopolis'e yardım gönderilmesinin engellemek için Mora'ya akın düzenlenmesi için bir Osmanlı ordusu gönderildi. Sultan II. Mehmed tarafından Konstantinopolis'in 29 Mayıs 1453'te fethinden status quo korumak için iki kardeşten Mora'nın ortak yöneticileri olarak görev yapmalarını emretti.

Bu emir, ilk etapta I. Demetrios Kantakuzinos'un torunu Manuil tarafından 1453 yılında Konstantinopolis kuşatması sırasında başlayan Kantakuzinos ailesinin isyanı nedeniyle ilk iki yıl kabul edildi. Sadece ertesi sene Paleologos kardeşlerin güçleri isyancı güçleri yok etti.

Bu koşullar altında ve XI. Konstantinos olmadan ailenin barışını korumak için Thomas hem Osmanlı'ya hem de Osmanlı yanlısı kardeşi Dimitrios'a karşı batı yardımı arayışına girdi. Ceneviz Cumhuriyeti ve Papa ile ittifak kurdu ve 1460'ta Osmanlı'dan yardım istemeyen Dimitrios'u yendi. Osmanlı ordusu, Mora'ya usulen saldırdı ve Thomas kuvvetleri tarafından savunulan Korint Kıstağı boyunca uzanan ve etkin bir şekilde her yerinde insan olmayan Hexamilion duvarı'nı hızla ihlal etti. Thomas ailesi ile birlikte, Papalık tarafından Bizans İmparatorluğu'nun meşru mirasçısı olarak tanındığı İtalya'ya kaçtı.

Mora'daki kalelerin garnizonlarının kumandanları, hükümdarlar tarafından terk edilerek, kendi iradelerine ve koşullarına bağlı olarak ayrı ayrı savaşmayı ya da savaşmamayı seçtiler. Ertesi yıl boyunca, Graitzas kabul ettiği Venedik Cumhuriyeti'nin generali olması için bir teklif aldı ve böylece Salmenikos'u Osmanlı'ya bıraktı.

İmparatorluk mirasçıları

Mora'nın fethinden sonra Thomas, Roma'da yaşadı ve Hristiyan Avrupa'da Doğu'nun haklı imparatoru olarak tanındı. Durumundan daha fazla destek yaratmak için Thomas, yaşamının son yıllarında Rum Ortodoksluğundan itibaren Roma Katolikliğine geçti. 1465 yılında ölümünden sonra haklı Bizans İmparatoru'nun görevi 1453 yılında Mistra'da doğan büyük oğlu Andreas Paleologos tarafından devralındı.

1461 yılında II. Mehmed, de facto antik Roma devletinin son serbest bölgesi olan Trabzon İmparatorluğu'nu fethetti. Bununla birlikte, Mehmed, 1453'te İstanbul'u ele geçirdiğinde zaten kendisini "Roma İmparatoru" ilan etmişti.

Katolik Kilisesi ve Ortodoks Kilisesi'ni yeniden birleştirme çabasıyla, Papa II. Paulus, 1472'de, Rusya'nın Roma Katolik ülkesi olmasını umut ederek Thomas'ın Katolik kızı, Zoe Palaiologina (Sophia ismini aldı) ve Rusya'nın Büyük Prensi III. İvan arasında bir evlilik düzenledi. Kiliseleri birleştirme girişiminde başarısız oldu. Bununla birlikte, bu evlilik yüzünden Moskova ertesi yüzyılda "Üçüncü Roma" emperyal politikasına başlamıştır. Üstelik Thomas'ın büyük torunu, IV. İvan, Rus imparatoru (Çar) olarak taç giydirilen hükümdardı (İmparator unvanı III. İvan ve oğlu III. Vasili tarafından zaten kullanılmaya başlamıştı). Zoe / Sophia'nın bilinen son torunu Livonia'nın kral Magnus'unun karısı Staritsa'lı Maria'ydı. 1610'da öldü.

Ailesi

Catherine (Caterina) Zaccaria ile olan evliliğinden, Thomas Paleologos'un en az dört çocuğu oldu:

  1. Eleni Paleologina, Sırbistan despotu Lazar Branković ile evlendi.
  2. Andreas Paleologos, Bizans tahtı iddiasını devam ettirdi.
  3. Manuil Paleologos.
  4. Zoi Palaiologina (Sofia ismini aldı), Rusya Büyük Prensi III. İvan ile evlendi.

Soy ağacı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel
  1. ^ The Oxford handbook of Byzantine studies, Elizabeth Jeffreys, John F. Haldon, Robin Cormack, Oxford University Press, 2008, p.292
  2. ^ History of the Byzantine Jews: a microcosmos in the thousand year empire, Elli Kohen, University press of America, 2007, p.156
  3. ^ Empire of magic: medieval romance and the politics of cultural fantasy, Geraldine Heng, Columbia University Press, 2003, p.152
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2017. 
Genel


Thomas Paleologos
Doğumu: 1409 Ölümü: 12 Mayıs 1465
Resmî unvanlar
Önce gelen
Konstantinos Paleologos
Mora Despotu
1428–1460
Dimitrios Paleologos ile
Osmanlı Mora'yı feth etti
Hak iddia edilen unvanlar
Önce gelen
XI. Konstantinos
— Hak olarak elde tutulan unvanlar —
Bizans İmparatoru
(Resmen "Konstantinopolis İmparatoru")

1453–1465
Dimitrios Paleologos ile
Ardılının olmamasının nedeni:
Osmanlı'nın Konstantinopolis'i fethi ile Bizans İmparatorluğu'nu sonlandırması
Sonra gelen
Andreas Paleologos

İlgili Araştırma Makaleleri

Turahan Bey. Osmanlı Devleti'nde 15. yüzyılın ikinci yarısında Rumeli'de Teselya'da sancak beyi ve Mora'da akıncı olarak görev yapmış asker ve devlet adamıdır. Teselya sancak beyi iken emri altında bulunan akıncı birlikleri ile Mora'ya akınlar düzenlemişti. Korint Körfezi'ne birkaç kez hücum ederek oradaki surları tahrip etmişti. Mora'ya yaptığı akınlarla Mora Despotluğu Osmanlı Devleti'ne yıllık tazminat ödeyen tabi devlet haline gelmiş ve Mora'nın daha sonra Osmanlı toprağı olmasına giden süreci başlatmıştır. 10 Kasım 1444 tarihinde, Papalık önderliğinde Macar, Leh, Eflak ve çeşitli Balkan milletlerinden oluşan, Kral I. Ulászló komutasındaki Haçlı ordusu ile II. Murad'in yaptığı Varna Muharebesi'ne kendi sancak askerleri ile katıldı. Teselya Sancakbeyi iken bu bölgeye Türklerin yerleşmesine önem vermiş; Teselya Tırnova'sı kentini kurmuş; yerel ekonomiyi yeniden diriltmiş ve bu bölgede yüzyıllarca sürecek olan Osmanlı idaresine sağlam bir temel atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mora Despotluğu</span>

Mora Despotluğu 14. yüzyılın başından 15. yüzyılın ortalarına kadar var olmuş Mora Yarımadası'nın güneyinde Doğu Roma İmparatorluğu'na ait bir vilayetti. Genellikle Doğu Roma imparatorlarının vârisleri tarafından despot unvanıyla yönetilirdi. Başkenti Sparta yakınlarındaki Mystras şehriydi.

<span class="mw-page-title-main">V. İoannis</span> Bizans İmparatoru

V. İoannis Paleologos, Bizans imparatoru III. Andronikos ile Savoyalı Anna'nın oğludur. Anne tarafından dedesi Savoya Kontu V. Amadeus ve anneannesi onun ikinci karısı olan Brabantlı Maria'dır. V. İoannis 1341'de daha dokuz yaşında iken babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VII. İoannis</span> Bizans İmparatoru

VII. İoannis Paleologos, VII. İoannis Paleologos İmparator IV. Andronikos ile Bulgar Çarı İvan Alexander ve Eflaklı Teodora'nin kızı olan Bulgar Keratsa'nın oğludur. 1376 yılında da babası IV. Andronikos bir taht darbesi ile büyükbabası V. İoannis'i tahtan indirip imparatorluğunu ilan ettikten sonra 18 Ekim 1377'de taç giyme töreninde küçük oğlu olan VII. İoannis Paleologos'u ortak imparator ilan etmiştir. VII. İoannis 1390'da bir darbe ile beş ay Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür. Fakat uzun bir dönem ortak imparator olarak çoğunluğu Konstantinopolis dışında yaşayarak hüküm sürmüştür. Ayrıca İmparator II. Manuil'in Avrupa'da bulunduğu dönemde Konstantinopolis'te taht naipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Manuil</span>

II. Manuil Paleologos, 1391 ile 1425 yılları arasındaki Bizans imparatoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Paleologos Hanedanı</span> Aristokrat aile

Paleologos veya Palologoz Hanedanı, 1259-1453 arasında hüküm sürmüş Bizans hanedanı.

Georgios Frantzis, , geç dönem Bizans tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Helena Dragaš</span>

Helena Dragaš (Sırpça: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısıdır. Rum Ortodoks Kilisesi tarafından Azize Hypomone ismi ile aziz ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mistra</span> Mistra

Mistra, Mezistre veya Misehor, Mora Vakainamelerinde (kroniklerinde) Μυζηθράς Myzithras, kale için bir kasaba ve Lakonya, Mora'nın eski bir belediyesi. Yunanistan'da 2011 yılında gerçekleşen yerel idareler reformundan beri Sparta belediyesinin bir parçasıdır. Antik Sparta'nın yanında Taygetus dağında konumlanmıştır. 14 ve 15. yüzyıllarda Bizans Mora Despotluğu'na başkentlik ettiği dönem zenginlik ve kültürel bir yükseliş yaşamıştır. Şehirde yerleşim Osmanlı döneminde devam etmiştir ancak Batılı Seyyahlar yanlışlıkla burayı antik Sparta olduğunu düşünmüşlerdir. 1830larda burası terk edilip, yaklaşık sekiz kilometre doğusunda yeni kasaba Sparta inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Paleologos</span> Dimitrios Paleologos

Dimitrios Paleologos, Mora Despotluğu de facto 1436–1438 ve 1451–1460 ve de jure 1438–1451 despotu, daha önce 1422–1440 Limni, 1440–1451 Mesembria valisi. 1453 yılından Osmanlılara teslim olduğu 1460 tarihine kadar Bizans tacının yasal hak sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Theodoros Paleologos</span> Mora Despotu

II. Theodoros Paleologos ya da Palaeologus 1407'den 1443'e Mora'da ve o zamandan ölümüne kadar Selymbria'da despottur.

<span class="mw-page-title-main">Andronikos Paleologos (II. Manuil'in oğlu)</span> Bizans valisi

Andronikos Paleologos ya da Andronicus Palaeologus Bizans prensi ve 1408 ile 1423 yılları arası despot (despotēs) unvanı taşıyan Selanik'in son valisi.

<span class="mw-page-title-main">Zoi Palaiologina</span>

Zoi Palaiologina veya daha sonra değişen adıyla Sofia Palaiologina , Paleologos Hanedanı ailesi üyesi Bizans prensesi, III. İvan'ın karısı. III. Vasili'nin annesi, Korkunç İvan'ın büyükannesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mesazon</span> Bizans İmparatorluğunun başbakanı olarak hareket eden yüksek makam

Mesazōn Bizans imparatoru'nun başbakanı ve baş yardımcısı olarak hareket eden Bizans İmparatorluğu'nun son yüzyıllarında yüksek bir makam ve görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Mora Seferi (1446)</span>

Mora Seferi, II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusunun 1446 yılında Mora Despotluğu'na karşı askerî harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Mora Seferi (1458)</span>

Mora Seferi, 1458 yılında II. Mehmed'in Mora Yarımadası'nı Osmanlı Devleti topraklarına katmak için düzenlediği iki askerî harekâtın birincisidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros Paleologos</span> Mora despotu

I. Theodoros Paleologos 1383'ten 24 Haziran 1407'deki ölümüne kadar Mora Despotu (despotēs) idi. İmparator V. İoannis'in oğlu olan Theodoros, Bizans İmparatorluğu'nun yönetimini gasp etmeye teşebbüs eden rakip Kantakuzinos ailesinin nihai yenilgisinden sonra Paleologos Hanedanı'ndan Mora'ya Despot olarak atanan ilk üyedir.