İçeriğe atla

Thomas Mun

Thomas Mun
DoğumThomas Mun
17 Haziran 1571
Londra, İngiltere
Ölüm21 Temmuz 1641
Londra, İngiltere
Milliyetİngiltere İngiliz
Kariyeri
DalıUluslararası ticaret
Çalıştığı kurumlarDoğu Hindistan Şirketi
Mun'un “İngiltere'nin Dış Ticaret Hazinesi” adlı eserinin kapak sayfası, 1664

Thomas Mun (17 Haziran 1571, Londra,- 21 Temmuz 1641, Londra, İngiltere), İngiliz yazar, ekonomist. Erken dönem merkantalistlerin son temsilcisi olmuştur. İngiliz Doğu Hindistan Şirketi’nin yöneticiliğini yapmıştır.[1]

Mun, devlete olan güçlü inancı ve bir tüccar olarak önceki deneyimi nedeniyle, 1620'de başlayan ekonomik bunalım sırasında önemli bir rol üstlendi. Mun, Doğu Hindistan Şirketi'ni savunmak ve İngiltere'nin ekonomik istikrarını yeniden kazanmak için “İngiltere'den Doğu Hindistan'a Olan Ticaret Üzerine” adlı kitabını yayımladı.

Mun, merkantilist ilkeler doğrultusunda, ihracatın ithalatı aşmasını sağlamaya odaklanan bir dizi "krallığı zenginleştirme araçları" önerdi. Başka bir deyişle Mun, İngiltere'nin zenginliğinin istikrarlı bir şekilde artmasına neden olacak pozitif bir ticaret dengesi elde edilmesini savundu. Thomas Mun aynı zamanda geniş bir kesim tarafından sofistike bir düşünür olarak kabul edilir ve iktisat teorisi tarihinin çok önemli bir parçası haline gelmiştir.

Biyografi

Thomas Mun, 17 haziran 1571 tarihinde Londra'da dünyaya geldi. Babası John Mun Londra'lı kumaş taciriydi.[2] Mun, ticaret hayatına Akdeniz'de başladı. Elde ettiği servetle birlikte Londra'ya yerleşti ve 1622 yılında Doğu Hindistan Şirketi'nde komisyon üyesi oldu. Bu dönemde İngiltere'de büyük bir gümüş sıkıntısı yaşandı ve Doğu Hindistan Şirketi'nin yöneticiliğini yapan Mun'un savunması alındı. Bunun üzerine Mun, 1621 yılında bir savunma niteliğinde olan A Discourse of Trade from England unto the East Indies(İngiltere'den Doğu Hindistan'a Olan Ticaret Üzerine) adlı kitabını yayımladı.[3] Ancak Mun, bu kitabından ziyade 1630 yılında yazdığı ve ölümünün ardından oğlu John Mun tarafından yayımlanan England's Treasure by Foreign Trade(Dış Ticaret Yoluyla İngiltere'nin zenginliği) adlı kitabıyla tanındı.[4]

Mun, ilk kitabı olan İngiltere'den Doğu Hindistan'a Olan Ticaret Üzerine adlı kitabında, Hindistan'dan ithal edilmiş olan madenlerin, ucuz fiyatlarla alınıp daha sonra işlenerek yüksek fiyattan Hindistan'a ihraç edilmesi ile İngiltere'ye ithal edilen madenden daha fazla değerli madenin ihraç yolu ile girdiğini ortaya koydu.[2]

Kaynakça

  1. ^ http://oll.libertyfund.org/?option=com_staticxt&staticfile=show.php%3Fperson=4411&Itemid=28 []
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013. 
  3. ^ LiteraryEncyclopedia|yazar=Editors|article=Thomas Mun (1571-1641)|type=people|uid=5846
  4. ^ Bu alıntı artık kamu malı olan bir makaleden alınmıştır: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Mun, Thomas". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adam Smith</span> İskoç filozof ve ekonomist (1723–1790)

Adam Smith FRSA, "Ekonominin Babası" ve "Kapitalizmin Babası" olarak anılan İskoç ekonomist, ahlak filozofu, politik ekonominin öncüsü ve İskoç Aydınlanması sırasındaki önemli bir figürdü.

<span class="mw-page-title-main">Merkantilizm</span> Politik ve iktisadî bir teori

Merkantilizm, bir ekonominin ihracatını en üst düzeye çıkarmak ve ithalatını en aza indirmek için tasarlanmış milliyetçi bir ekonomi politikasıdır. Başka bir deyişle, ülke içindeki kaynak birikimini en üst düzeye çıkarmayı ve bu kaynakları tek taraflı ticaret için kullanmayı amaçlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bristol</span> İngilterede bir şehir

Bristol, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde bulunan bir törensel kontluk ve tek-seviyeli-yerel-idare-bölgesi ve bir şehirdir. Bristol'a şehir olma krallık beratı 1155'te ve idari kontluk olma beratı ise 1373'te verilmiştir. 13. yüzyıldan beri 500 yıl Bristol İngiltere'nin en büyük üç şehri arasında bulunmuş ve sıralamada yerini ancak 18. yüzyıl sonlarında Kuzey ve Kuzey-Batı İngiltere'deki sanayi şehirlerinin gayet hızla gelişmeleri sonucu kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kingston upon Hull</span> ingilterede bir şehir

Kingston upon Hull veya yaygın olarak kullanılan kısa adıyla Hull, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde bulunan "Kingston-upon-Hull Şehir Yerel İdaresi" adlı tek-seviyeli-yerel-idare merkezi ve 1897'de Kraliçe Victoria berat ile şehir olma statüsü de kazanan bir yerleşkedir. Kingston upon Hull coğrafi olarak ve kraliyet seremonileri için "East Ridings Yorkshire" törensel kontluğuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Henry Huxley</span> İngiliz biyolog

Thomas Henry Huxley, İngiliz biyolog. Darwin'in evrim kuramının en önemli savunucularından, felsefede agnostisizm kavramını ilk kez ortaya atan, Darwin'in buldoğu lakabıyla bilinen İngiliz biyoloji bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Paul Krugman</span> Amerikalı ekonomist

Paul Robin Krugman, Amerikalı ekonomist, entelektüel, köşe yazarı ve yazardır. Krugman Princeton Üniversitesi'nde İktisat ve Uluslararası İlişkiler profesörü ve Londra Ekonomi Okulu (LSE)'de Yüzüncü Yıldönüm Profesörü'dür. Buna ek olarak New York Times gazetesinde köşe yazarlığı görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Londra Borsası</span>

Londra Borsası, Londra, Birleşik Krallık'ta bulunan borsa'dır. Ağustos 2010 itibarı ile 2.63 trilyon dolar değerindedir. Dünyanın dördüncü, Avrupa'nın birinci en yüksek işlem hacmine sahip borsasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ipswich</span>

Ipswich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde bulunan yerel idare açısından Suffolk Kontluğu idare merkezi ve ikinci seviyede metropoliten olmayan yerel idare bölgesi "Ipswich Borough" merkezi olan bir yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Nelson, Lancashire</span>

Nelson, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı Bölgesinde birinci seviye "shire"-tipi yerel idare olan Lancashire Kontluğu'na bağlı bulunan "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idaresi olan Pendle (borough)'nun merkez kentidir. Borough sınırları içinde nüfusu itibarıyla 29,135 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">East India Company</span> Britanya Hindistanının kurulmasından önce Hindistanı Büyük Britanya İmparatorluğu adına yöneten şirket

Doğu Hindistan Şirketi, İngiliz Doğu Hindistan Şirketi veya Britanya Doğu Hindistan Şirketi, Kraliçe'den Hint Okyanusu bölgesinde ticaret yapmak için ayrıcalık alabilen deniz tüccarları tarafından 31 Aralık 1600'de kurulan bir İngiliz ve daha sonra bir İngiliz anonim şirketiydi.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Kolonisi</span> 1607den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngilterenin Kuzey Amerikadaki kolonilerinden biridir

Virjinya kolonisi 1607'den Amerikan Devrimine kadar bütün bir 17. yüzyıl boyunca İngiltere'nin Kuzey Amerika'daki kolonilerinden biridir. Virjinya adı (İngilizce:Virginia) 1584 yılında Sir Walter Raleigh tarafından, hiç evlenmemiş olan Kraliçe I. Elizabeth'e ithafen verilmiştir. 17. yüzyılın ortalarındaki İngiliz İç Savaşı'ndan sonra II. Charles, koloninin kraliyete ne kadar sadık olduğunu vurgulamak için başına Eski Dominyon eki koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Compagnie des Indes Orientales</span>

Fransız Doğu Hindistan Şirketi 1664 yılında Hollanda Doğu Hint Adaları'ndaki sömürgeci Hollanda Doğu Hindistan Şirketi ve İngiltere Doğu Hindistan Şirketi ile rekabet etmek için kurulmuş Fransız ticari kurumudur. Fransız bakan “Jean-Baptiste Colbert” tarafından organize edilip kurulan şirket, Kral XIV. Louis tarafından doğu yarım kürede Fransız ticaretini geliştirmek için onaylanmıştır. 1660 yılında birleşen “Compagnie de Chine”, “Compagnie d'Orient” ve “Compagnie de Madagaskar” isimli üç şirket temelini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Üç köşeli ticaret</span> Üç liman veya bölge arasında ticaret

Üç köşeli ticaret veya üç kenarlı ticaret veya üçgen ticaret bir birinci bölgeden ihraç edilebilen mallar için ikinci bir bölgede (limanda) ithal için talep olmadığı, ama aynı zamanda bu ikinci bölgenin ihraç edebileciği mallar için birinci bölgede ithal talebi olduğu hallerde ortaya çıkar. Üç köşeli ticaret sisteminde üçüncü bir bölge bulunur ve bu bölgede gereken nitelik birinci bölgenin ihraç mallarına talep olması ve aynı zamanda ikinci bölgeye ihraç edebileceği mallar olmasıdir. Üç köşeli ticaret sistemi genel bir ticaret şekli olmakla beraber, pratikte bu tip ticarete en bariz örnek 16. yüzyıllar sonlarından 19. yüzyıl başlarına kadar olan dönemde Avrupa, Batı-Afrika, Kuzey Amerika üçgeni üzerinde olan ve Batı Afrika-Kuzey Amerika "orta pasajı"'nda ticari malın "Afrikalı köleler" olduğu ticaret sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Marshall</span> İngiliz ekonomist (1842-1924)

Alfred Marshall,, döneminin en etkili iktisatçısı. Neoklasik iktisadın ve Cambridge Okulu'nun kurucusu. 1890 yılında yayımlanan İktisadın İlkeleri adlı kitabı uzun bir dönem İngiltere'de iktisat ders kitabı olarak okutuldu. Aynı zamanda John Maynard Keynes'in hocası olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul kıymetler borsası</span>

Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere Bankası</span>

İngiltere Bankası, Birleşik Krallık'ın merkez bankasıdır ve çoğu modern merkez bankasının dayandığı modeldir. İngiliz Hükümeti'nin bankeri olarak 1694 yılında kurulan ve halen Birleşik Krallık Hükümeti'nin bankerlerinden biri olan banka, dünyanın en eski sekizinci bankasıdır. Kurulduğu 1694 yılından 1946 yılında Attlee bakanlığı tarafından kamulaştırılana kadar hissedarların özel mülkiyetindeydi.

Özbek-İngiliz ilişkileri, Özbekistan ve İngiltere arasında 1993 yılınan Kasım ayında imzalanan ticaret ve ekonomik işbirliği, sermaye yatırımlarının teşviki ve karşılıklı korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesine ilişkin anlaşmalara dayanmaktadır. Bu anlaşmalar Özbekistan Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un İngiltere'yi ziyareti sırasında imzalanmıştır.

Görünmez el, kendi çıkarları doğrultusunda hareket eden bireylerin getirdiği istenmeyen daha büyük sosyal yararları ve kamu yararını tanımlayan bir ekonomik kavramdır. Kavram ilk olarak Adam Smith tarafından 1759'da yazılan Ahlaki Duygular Teorisi'nde tanıtıldı. Smith'e göre, kelimenin tam anlamıyla ilahi bir yardımdır, bu tanrı elidir, bu da bunu gerçekleştirmek için çalışır.

Saint Thomas'taki Brandenburg Kolonisi, Danimarka'nın St. Thomas adasının 1685'ten 1754'e kadar Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Brandenburg-Prusya kıyısına kiralanan bir bölümünden oluşuyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.