İçeriğe atla

Thom Karremans

Thom Karremans, 1995

Albay (emekli) Thomas Jakob Peter (Thom / Ton) Karremans (d. 29 Aralık 1948, Apeldoorn), Bosna Savaşı sırasında, Srebrenitsa'daki Srebrenitsa Katliamı'nda Dutchbat askerlerinin komutanıydı. Karremans, Birleşmiş Milletler'in "güvenli bölge" ilan ettiği Boşnak bölgesini savunmak için atanmış, fakat 1995 Temmuz'unda Sırp güçleri, Srebrenitsa'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçleriyle anlaşarak şehri hedef aldı. Savaş sırasında şehrin güvenliğini sağlayan Hollandalı Komutan Thom Karremans kontrolü Sırplara teslim etti

Askeri kariyeri

Karremans, Hollanda Kraliyet Askerî Akademisi'nde askeri eğitim aldı ve daha sonra 1979-1980 yılları arası Lübnan'da UNIFIL barış gücünde görev aldı. Seksenli yıllarda silahların kontrolü konusunda yer aldı. Mons'da (Belçika) bulunan NATO Karargahı SHAPE'da görev yaptı. 1991 yılında, AK gözlem komitesine irtibat subayı olarak Bosna'da ilk deneyimini yaşadı. Daha sonra Assen'de bir piyade taburunun komutanı oldu.

Srebrenitsa katliamı

1994 yılında Birleşmiş Milletler Koruma Gücü (UNPROFOR) komutası altında, barış misyonunun bir parçası olarak Srebrenica yerleşiminde konuşlandırılan III. Dutchbat taburunun komutanı olarak atandı. Hollanda taburu orada konuşlanmış ise de 11, 12 ve 13 Temmuz'da, Sırp askerleri tarafından esir edildiler. Karremans çok geç kaldı ve Sırp ilerleyişini durdurmada başarısız oldu. Savunma için NATO'dan hava desteği istedi. Ancak, BM'nin müdahale etme konusundaki isteksizliği nedeniyle yardım çok çok geç geldi ve Sırp ilerlemesi durdurulamadı. Sırp kuvvetleri Srebrenica'ya girdikten sonra, Mladić, Karremans'ı, birkaç rehine Hollandalı askerinin de bulunduğu Bratunac'taki Fontana oteline çağırdı ve burada Karremans Sırp General Ratko Mladiç tarafından sorguya çekildi (sorgulama video sitesi YouTube'da mevcuttur). Orada Mladić, Sırp birliklerine saldırı emrini verdiği için onu kınadı. Karremans, Mladić'e sadece performans rolü oynadığını belirterek özür diledi: "Ben bir piyanistim. Piyanisti vurmayın” dedi. Mladić, “Sen değersiz bir piyanistsin” şeklinde yanıt verdi.[1] Bir gün sonra, Karremans'ın talimatı üzerine, adamları binlerce mültecinin güvenli bir yere götürülmesine yardım etti. Bu eylemin ardından Karremans, Mladić'ten iş hediyesi olarak bir masa lambası aldı ve ardından Karremans bunun karısına bir hediye olup olmadığını sordu. Fontana otelindeki bu olay ve sohbet Sırplar tarafından filme alınarak basına yansıdı. Veda günü yarbay Karremans, General Mladic'in hediyesini kabul ederken gülümsedi, elini salladı ve ayrıldı.

Korunaklı bir şehre Boşnak nüfusunun tahliyesi bahanesiyle Sırplar, Bosnalı Sırp kontrolü altındaki bir bölgeye otobüsle erkekler olmak üzere çoğu kadın ve çocukları transfer etti. Karremans'ın bu olaydan sonra, Sırp General Ratko Mladiç ile bardak yükselterek şarap içerken görüntüleri çekildi. Mladiç, daha sonra şüpheli bir savaş suçlusu haline geldi.

21 Temmuz 1995 Cuma günü BM ve Bosnalı Sırplar arasındaki müzakereleri takiben, yarbay Karremans ve Hollandalı BM askerlerinin Srebrenica'dan ayrılmalarına izin verildi. Karremans, Hollanda'ya döndükten kısa bir süre Albaylığa terfi etti.

Karremans, kendisinin bir Sırp ablukası altında, gıda ve yakıt azlığından dolayı umutsuzca askerleri ile birlikte beklediğini söyledi. Bosnalı Sırp birliklerine karşı NATO hava saldırılarında istediği yardımlar nihayet verildi fakat 1996 yılında Lahey mahkemesine verdiği demeçte, "yardımlar çok geç geldi ve çok azdı" şeklinde cevap verdi.[2] 1999 yılında Birleşmiş Milletler, Güvenli Bölge ilan edilen Srebrenica'yı korumak için gönderilen askerlerin az sayıda olduğu hatasını kabul etti.

1996'da, Ordu Komutanı Korgeneral Couzy'nini Karremans'ı Bakan Voorhoeve veya Genelkurmay Başkanı'nın bilgisi olmadan albaylığa terfi ettirmesi ve Amerika Birleşik Devletleri'nde bir irtibat pozisyonu ataması nedeniyle bir tartışma çıktı.[3]

Karremans, 3 Ağustos 2011'de güncel olaylar programı Nieuwsuur'a verdiği bir röportajda, Srebrenica düştüğünde kendi hayatından endişe ettiğini söyledi. Ayrıca, 1995'teki olaylardaki rolü nedeniyle Hollanda'da yargılanmak zorunda kalacağını da hesaba kattığını söyledi.[4]

Cezai kovuşturma

Lahey'deki mahkeme 16 Temmuz 2014'te, kurbanların yakınları tarafından açılan davada, Temmuz 1995'te Srebrenitsa sonbaharında hayatını kaybeden 300 Müslüman erkeğin sınır dışı edilmesinden Hollanda Devleti'nin sorumlu olduğuna karar verdi. Yargıca göre, erkek mültecilerin akıbeti hakkında o anın bilgisi ve yerleşkenin özel konumu nedeniyle” bu erkeklerin sınır dışı edilmesinde işbirliği yapmasına izin verilmedi. Mahkemeye göre Dutchbat, erkeklerin soykırım kurbanı olma ihtimalini dikkate almalıydı. Mahkeme, Dutchbat'ın sınır dışı etmeyle her halükarda işbirliği yaparak "yasaya aykırı hareket ettiğini" ve sonuç olarak Hollanda Devleti'nin kısmen sorumlu olduğunu söyledi. Mahkeme, hava desteğinin olmaması ve enklavın yeniden ele geçirilmemesi gibi bir dizi meselenin Devlet aleyhine ileri sürülemeyeceğine karar verdi.

Ordu kariyeri sonrası

Ordudan emekli olduktan ülkesi Hollanda'da ölüm tehditleri aldı ve sonra karısı ile birlikte İspanya'ya taşındı.[5] Burada Srebrenica deneyimlerini anlatan Srebrenica, Who Cares? Een puzzel van de werkelijkheid (Srebrenica, Kimin Umurunda? Bir gerçeklik bilmecesi) isimli bir kitap yazdı. Kitabında, Bosna'da altı ay ve altı günlük savaş sırasında kendisi ve adamlarının yaşadığı sorunları ve ikilemleri anlatıyor. Kitapta Karremans, o dönemde Hollandalı politikacıların desteğinin olmaması konusundaki görüşünü aktarıyor. Hollandalı politikacılar tarafından elleri arkasında savaşmaya zorlandığını hissettiğini belirtmiştir.[6]

Kaynakça

  1. ^ Şablon:Citeer web
  2. ^ http://www.icty.org/x/cases/mladic/trans/en/960704it.htm 15 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Transcript from the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. Retrieved on 13 Haziran 2013
  3. ^ Voorhoeve wist niet van promotie overste Karremans 29 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Trouw.nl, 3 februari 1996
  4. ^ Karremans vreesde voor zijn leven, Nieuwsuur, 3 augustus 2011
  5. ^ Taylor, Rachel S. (2004). "Karremans Recalls Srebrenica Fall". Tribunal Update. Institute for War & Peace Reporting. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2006. 
  6. ^ "Srebrenica who cares?" (Felemenkçe). Literatuurplein. 22 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.  []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek</span> Balkanlarda bir ülke

Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Soykırımı</span> Soykırım

Bosna Soykırımı ya da Boşnak Soykırımı, 1992-1995 yılları arasında Bosna Savaşı sırasında özellikle Sırplar tarafından Boşnaklara karşı Bosna-Hersek Cumhuriyeti topraklarında yapılmış bir soykırımdır. Terim, hukuksal bir kavram olarak daha çok Srebrenitsa ve Jepa katliamları için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Radovan Karadžić</span> Sırp cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı ve savaş suçlusu Bosnalı sırp siyasetçi

Radovan Karadžić, Bosnalı Sırp siyasetçi, psikiyatrist ve şairdir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından mahkûm edildi. Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'nin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ratko Mladić</span> Bosnalı Sırp general

Ratko Mladić Bosnalı Sırp General. Bosna Savaşı sırasında Bosna Sırp Ordusu'nun Başkomutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek tarihi</span> Bosna-Hersek ülkesinin tarihi

Bosna-Hersek tarihi Bosna-Hersek'in tarih öncesi zamanlardan günümüze uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kararlı Güç Harekâtı</span> Acil Mukabele Gücü ile NATOnun Sırp Cumhuriyetine karşı yürüttüğü kapsamlı askeri operasyon

Deliberate Force Operasyonu veya Kararlı Güç Harekâtı, BM Acil Mukabele Gücü ile NATO'nun Sırp Cumhuriyeti'ne karşı yürüttüğü kapsamlı askerî operasyonudur. Bosna-Hersek topraklarını işgal eden Sırp askeri hedeflerine yönelik gerçekleşmiştir. Bombardımana gerekçe olarak Sırp askerlerinin Srebrenitsa katliamı ve Markale katliamları gibi Avrupa'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra gördüğü en büyük soykırım olayları gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">13. Waffen-SS Dağ Tümeni Handschar</span>

13. SS Waffen Dağ Tümeni "Handschar", Waffen SS'e bağlı 38 tümenden biridir. Tümenin ismi olan Handschar, tümenin amblemiydi. Adı Hançer Birliği olmasına rağmen birliğin sembolü aynı zamanda Bosna-Hersek'in sembolü olan pala'dır. Ülkede yaşayan Müslüman Boşnaklar ve Katolik Hırvatlar'dan kurulmuştur. II. Dünya Savaşı sırasında Balkanlardaki komünist Partizanlara karşı savaşması için Kudüs Baş Müftüsü Emin el-Hüseyni'nin girişimi ile kuruldu. Himmler, Boşnakları etkilemek için Almanya'dan kaçan yahudilerin Orta Doğuda bir devlet kurmasından çekinen ve bu sebeple Nazilere sempati duyan Kudüs müftüsü Emin el-Hüseyni'den yararlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Markale katliamları</span>

Markale Katliamı, Saraybosna'da bulunan Markale Pazarında Bosna Savaşı döneminde Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen katliamlardır. Sırp komutan Stanislav Galić bu katliamdan ötürü müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Potočari</span> Bosna-Hersekte köy

Potočari, Bosna-Hersek'in güneyinde, Sırp Cumhuriyeti'nde Srebrenitsa'nın 6 km kuzey batısında bulunan bir köydür. Köy, Drina'nın vâdîsindeki Donji Potočari ve daha Batı'daki Gornji Potočari bölümlerinden oluşur. 1991 verilerine göre şehrin nüfusu 4.338'di ve bu nüfusun % 93'ünü Boşnaklar, geri kalan kısmını çoğunluğu Sırp olan yedi millî azınlık oluştururdu. Ayrıca Srebrenitsa Soykırım Anıtı da buradadır.

<span class="mw-page-title-main">Srebrenitsa ve Jepa'nın düşmesi</span> Bosna Savaşında bir kuşatma

Srebrenica'nın düşmesi, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı 'nın en dramatik olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Srebrenitsa Soykırımı</span> Sırpların Müslüman Bosnalılara uyguladığı soykırım veya Hırvat Soykırımı

Srebrenitsa Soykırımı, 1991–1995 Yugoslavya İç Savaşı'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun Srebrenitsa'ya karşı giriştiği harekât esnasında Temmuz 1995'te yaşanan ve en az 8.372 Müslüman Boşnak erkek ve çocuğun Bosna–Hersek'in Srebrenitsa kasabası ve çevresinde, Ratko Mladić komutasındaki ağır silahlarla donatılmış Sırp ordusu tarafından sistematik olarak öldürülmesidir. Katliamda bir kısım kadın ve küçük yaşta çocuğun da öldürüldüğü, belgelerle kanıtlanmıştır. Kırıma, Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun yanı sıra "Akrepler" olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler, Srebrenitsa'yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önleyememiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Savaşları</span> Eski Yugoslavya topraklarında meydana gelen bir dizi savaş ve etnik çatışmalar

Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.

Sırp Cumhuriyeti Ordusu, kendi kendini Sırp ayrılıkçı cumhuriyeti ilan eden Sırp Cumhuriyeti'nin (SC) ordusuydu. 1992'den 1995'e kadar Bosna Savaşı sırasında aktif olarak, Bosna-Hersek'i oluşturan iki taraftan biri olan SC'nin silahlı kuvvetleri olarak varlığını sürdürdü ve 2005 yılında Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre edildi. VRS kuvvetleri, Koridor 92 Operasyonu, Vrbas '92 Operasyonu, Bura Operasyonu ve Örümcek Operasyonu dahil olmak üzere bir dizi harekâta katıldı; Saraybosna kuşatması'na ve Srebrenica Katliamı'na da karıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Naser Orić</span>

Naser Orić, Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti güçlerine karşı Srebrenica'da Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nu komuta eden Bosnalı subay.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri</span>

Bosna-Hersek-Sırbistan ilişkileri, Bosna-Hersek ile Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. Günümüz ülkelerinin her ikisi de Yugoslavya'nın kurucu ülkeleriydi. Her iki ülkedeki nüfusun çoğunluğu standart Sırp-Hırvatça'nın çeşitlerinden birini konuşuyor ve Sırbistan, Bosna-Hersek'teki en büyük yatırımcılardan biridir.

Kravica katliamı, Srebrenitsa katliamı sırasında Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından Boşnaklara yönelik yapılan en büyük toplu infazlardan biriydi. 14 Temmuz 1995'te işlendi. 1.000 ila 1.500 erkeğin öldürüldüğü tahmin ediliyor.

RAM Planı, Brana Planı veya Rampart-91 olarak da bilinen RAM Planı, 1990 yılı boyunca geliştirilen ve bir grup kıdemli Sırp subayı tarafından Ağustos 1991'de Sırbistan'ın Belgrad kentinde yapılan bir askeri strateji toplantısında nihai hale getirilen bir askeri plandı. Yugoslav Halk Ordusu'ndan ve Yugoslav Halk Ordusu'nun Psikolojik Operasyonlar Departmanından uzmanlar. Amacı, Sırpları Sırbistan dışında örgütlemek, Sırp Demokrat Partilerinin kontrolünü pekiştirmek ve "tüm Sırpların kendi toprakları ile birlikte aynı devlette yaşayacakları" bir ülke kurma çabası içinde silah ve mühimmat hazırlamaktı. Planın uygulanması için ayrı bir grup gizli ajan ve askeri görevli görevlendirildi. Bu insanlar daha sonra Yugoslav Savaşları sırasında etnik temizlik, imha ve soykırım olarak tanımlanan sayısız eyleme giriştiler.

Atıf Dudaković Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusunda görev yapmış emekli bir Bosnalı generaldir. Bosna Savaşı sırasında Dudakoviç, 5.Kolordu'nun ve 1991'den 1995'e kadar kuşatılan Bihać yerleşim bölgesinin komutanıydı. Savaştan sonra Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'nun generali oldu. 2018 yılında savaş suçlarıyla suçlandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.