İçeriğe atla

Theraphosa blondi

Goliath kuşyiyeni (Theraphosa blondi), Theraphosidae familyasına ait bir örümcektir. Güney Amerika'da yaşar, kütle (175 g (6,2 oz)) ve vücut uzunluğu (13 cm'ye (5,1 inç) kadar) bakımından dünyanın en büyük örümceğidir ve bacak açıklığına göre Dev avcı örümceğinden sonra ikinci sıradadır. Bacakları ile toplam uzunluğu 30 cm'e kadar çıkabilmektedir. Aynı zamanda Goliath tarantula veya Goliath kuş yiyen örümcek olarak da adlandırılır; theraphosidleri "kuş yiyen" olarak adlandırma uygulaması, Maria Sibylla Merian'ın sinek kuşu yiyen birini gösteren 18. yüzyılın başlarından kalma bir bakır gravüründen kaynaklanmaktadır. Örümceğin ismine rağmen, nadiren kuşları avlar.

Theraphosa blondi
Goliath kuş yiyen dişi - Sırt tarafından görünüm - 23,5 cm - (Yerellik: Fransız Guyanası, Fransa)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Arthropoda
Alt şube:Chelicerata
Sınıf:Arachnida
Takım:Araneae
Familya:Theraphosidae
[1]

Fiziksel özellikleri

Güney Amerika'da bulunan Goliath kuş yiyicisi

Bu örümceklerin bacak açıklığı 30 cm (12 in)'e kadar çıkabiliyor,[2] 13 cm (5,1 in) kadar vücut uzunluğu ve 175 g (6,2 oz) kadar ağırlığa sahip olabilirler. Kuş yiyenler, çoğu yetişkin erkek örümceğin ilk bacak çiftinde bulunan, tibial mahmuzları olmayan az sayıda tarantula türünden biridir. Çoğunlukla ten renginden açık kahverengiye dönen turuncumsu ve altın rengindedirler.

Yaşam döngüsü

Kuşyiyen dişileri, diğer örümcek/tarantula türlerinin aksine, çiftleşme sırasında nadiren erkekleri yerler. Dişiler 3-6 yıl içinde olgunlaşır ve ortalama 15 ila 25 yıl ömürleri vardır. Erkekler olgunlaştıktan hemen sonra ölürler ve ömürleri üç ila altı yıldır. Renkleri koyudan açık kahverengiye kadar değişir ve bacaklarda soluk işaretler vardır. Kuş yiyenlerin vücutlarında, karınlarında ve bacaklarında kıllar vardır. Dişi, 6-8 hafta içinde örümcek yavrularına dönüşen 100 ila 200 yumurta bırakır.[3][4]

Davranışlar

Savunmalar

Tehditlere yanıt olarak Goliath kuş yiyicileri, pedipalpleri ve bacakları üzerindeki kılları ovalayarak uzun adımlarla yürürler.[5][6] Ayrıca tehdit edildiklerinde arka ayakları ile karınlarını ovuştururlar, cilt ve mukoza zarları için ciddi derecede tahriş edici olan tüyler salıverirler. Bu kaşındırıcı tüyler insanlara zararlı olabilir.[6]

Tüm tarantulalar gibi T.bloni örümceklerinin de yeterince büyük dişleri vardır. (2-4 cmor0,79-1,57 in) bir insanın derisini delmek için yeterli bir ölçüdür. Dişlerinde zehir taşırlar ve tehdit edildiklerinde ısırdıkları bilinmektedir, ancak zehir nispeten zararsızdır ve etkileri yaban arısı sokmasıyla karşılaştırılabilir. Genellikle tarantulalar insanları yalnızca nefsi müdafaa amacıyla ısırırlar ve bu ısırıklar her zaman zehirlenmeyle ("kuru ısırık" olarak bilinir) sonuçlanmaz.

Esir bir yetişkin dişi

Beslenme

İsmine rağmen, Goliath kuş yiyicisi aslında nadiren kuşları avlar; vahşi doğada diyeti esas olarak diğer büyük eklembacaklılardan, solucanlardan ve amfibilerden oluşmaktadır.[7] Bununla birlikte, büyüklüğü ve fırsatçı yırtıcı davranışı nedeniyle bu tür, genellikle çeşitli böcekleri ve küçük kara omurgalılarını öldürür ve tüketirler. Avlarını açıkta tüketmezler; bunun yerine onu yuvalarına geri sürüklerler ve sindirim sürecine başlarlar. Bu sindirim işlemini, avlarının içini sıvılaştırarak, emerek ve kurutarak yaparlar.[8] Vahşi doğada T.bloni'nin kemirgenler, kurbağalar, kertenkeleler ve hatta yılanlarla beslendiği gözlemlenmiştir.[9]

Dağılım ve yaşam alanı

Goliath kuşyiyeninin ana vatanı Güney Amerika'nın kuzeydeki yüksek yağmur ormanı bölgeleridir: Surinam, Guyana, Fransız Guyanası, kuzey Brezilya, doğu Kolombiya ve güney Venezuela'dır. En çok Amazon yağmur ormanlarında göze çarpan örümcek karada yaşar, derin yuvaları vardır ve genellikle sazlık veya bataklık bölgelerde bulunur. Gece avlanan bir türdür.[10]

Mutfakta kullanımı

Goliath kuşyiyeni, yenilebilir bir örümcek cinsidir. Örümcek, Güney Amerika'nın kuzeydoğusundaki yerel mutfağın bir parçası olup, ürpertici tüylerin yakılması ve muz yapraklarında kızartılmasıyla hazırlanmaktadır. Tadı "karides benzeri" olarak tanımlanmıştır.[11]

Ayrıca bakınız

  • Goliath kuş yiyen zehirinde bulunan bir toksin olan TLTx
  • Dev avcı örümceği, bacak açıklığına göre dünyanın bilinen en büyük örümceği
  • Mongolarachne jurassica, bilinen en büyük fosilleşmiş örümcek
  • Cerbalus aravaensis, İsrail ve Ürdün'de bulunan bir avcı örümceği

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Theraphosa blondi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Opatova, Vera; Hamilton, Chris A.; Hedin, Marshal; Montes De Oca, Lauren; Král, Jiři; Bond, Jason E. (2019), "Phylogenetic Systematics and Evolution of the Spider Infraorder Mygalomorphae Using Genomic Scale Data", Systematic Biology, 69 (4), ss. 671-707, doi:10.1093/sysbio/syz064 
  2. ^ "Goliath Birdeater". Animals (İngilizce). 17 Aralık 2018. 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 
  3. ^ "Goliath Bird-Eater Spider". Spiders Worlds. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2018. 
  4. ^ "Goliath Bird Eating Spider". Blue Planet Biomes. 2003. 19 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2018. 
  5. ^ Perez-Miles, Fernando; Montes de Oca, Laura; Postiglioni, Rodrigo; Costa, Fernando G. (Aralık 2005). "The stridulatory setae of Acanthoscurria suina (Araneae, Theraphosidae) and their possible role in sexual communication: an experimental approach" (PDF). Iheringia, Série Zoologia. 95 (4): 365-371. doi:10.1590/S0073-47212005000400004. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  6. ^ a b Lewis, Tanya (18 Ekim 2016). "Goliath Birdeater: Images of a Colossal Spider". Live Science. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2017. 
  7. ^ Lewis, Tanya (17 Ekim 2014). "Goliath Encounter: Puppy-Sized Spider Surprises Scientist in Rainforest". Live Science. 24 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ National Geographic
  9. ^ Menin, Marcelo; Rodrigues, Domingos De Jesus; de Azevedo, Clarissa Salette (Ekim 2005). "Predation on amphibians by spiders (Arachnida, Araneae) in the Neotropical region". Phyllomedusa. 4 (1): 39-47. doi:10.11606/issn.2316-9079.v4i1p39-47. ISSN 1519-1397. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Striffler, Boris F. (Kasım 2005). "Life history of Goliath Birdeaters – Theraphosa apophysis and Theraphosa blondi (Araneae, Theraphosidae, Theraphosinae)" (PDF). Journal of the British Tarantula Society. 21 (1): 26-33. ISSN 0962-449X. 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013. 
  11. ^ Dell'Amore, Christine (20 Ekim 2014). "Puppy-Size Tarantula Found: Explaining World's Biggest Spider". National Geographic Blog. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akrep</span> araknid (örümceğimsi) takımı

Scorpiones (Akrep), Arachnida (örümceğimsiler) sınıfına bağlı bir eklembacaklı takımıdır. Genellikle sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan, vücutları sert kitin bir tabaka ile örtülü, kıvrık ve kalkık kuyruğunda zehir iğnesi bulunan, örümceklerle ilişkili hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Örümceğimsiler</span>

Örümceğimsiler veya araknidler, keliserliler (Chelicerata) alt şubesine ait omurgasız eklembacaklıları kapsayan bir sınıftır.

<span class="mw-page-title-main">Tarantula</span>

Tarantula, Tarantulagiller (Theraphosidae) familyasında sınıflandırılan ve yaklaşık olarak 1000 türü tanımlanmış, çeşitli büyüklüklerde ve sıklıkla tüylü örümceklere verilen genel isimdir. Bu madde yalnızca Theraphosidae familyasının üyelerini konu almaktadır ve aynı alt takım (Mygalomorphae) üyeleri olan ve "tarantula" adı verilen diğer örümcekleri anlatmamaktadır. Bazı tarantula türleri egzotik evcil hayvan pazarında popüler olmuştur. Evcil hayvan olarak beslenen bazı Yeni Dünya türlerin deriyi tahriş eden ve hatta gözlere de zarar verebilen kaşındırıcı tüyleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Büyük mavi balıkçıl</span>

Büyük mavi balıkçıl, balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara sumru</span>

Kara sumru, sumrugiller (Sternidae) familyasından bir kuş türü. İsminin, akla getirdiği gibi baskın olarak koyu renk kuş tüyleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl sırtlı kızılkuyruk</span>

Kızılsırtlı kızılkuyruk, sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından bir kızılkuyruk türü. Önceden karatavukgiller (Turdidae) familyasında sınıflandırıldı ama şimdi sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasına yerleştirilirmiştir. Alman biyolog Eduard Friedrich Eversmann tarafından tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tropik kuşu</span>

Tropik kuşu, tropik kuşugiller (Phaethontidae), tropikal pelajik deniz kuşlarındandır. Phaethon cinsine ait üç tür vardır. Beyaz tüyler hakimdir, uzamış kuyruk tüyleri ile küçük kuvvetsiz bacaklar ve ayakları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek ısırığı</span> Örümceğin avı dışında canlıları ısırması sonucunda meydana gelen yaralanma

Örümcek ısırığı, bir örümceğin avı dışında canlıları ısırması sonucunda meydana gelen ve tıbbi açıdan önemli komplikasyonlara yol açabilen yaralanmadır. Kurbanlar genellikle insanlar ve evcil hayvanlardır. Günlük hayatta karşılaşılan örümceklerin yarısı kadarı insan tenine girebilecek güçte kelisere sahiptirler. Isırıkların %98-99 kadarı zararsız olsa da daha nadiren semptomlar, nekrotik yaralara sistemik zehirlenmeye ve bazı durumlarda da ölüme kadar uzanabilmektedir. Potansiyel olarak ölümcül ısırıklara sebep olduğu bilinen dört cins bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Keliser</span>

Keliser, eklem bacaklılar filumunun yalnızca keliserliler denilen ve Arachnida, Merostomata, Pantopoda sınıflarından oluşan alt filumunda başa denk gelen prosoma ya da gnathosoma (kenelerde) denilen bölümde yer alan ve ağız parçalarının ana kısmını oluşturan ucu sivri diken/kıskaç/çengel biçimli bir çift yapıdır. Besini kavramak için kullanılan sivri uzantılardır ve diğer eklembacaklı alt filumlarındaki çiğneyici çenelerin yerinde bulunur. Ayrıca örümceklerde zehir enjekte etme iğnesi olarak da işlev görür.

Chaetopelma altugkadirorum, Theraphosidae familyasından Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Suriye sınır bölgesinde yaşayan ufak bir tarantula örümcek türü.

<i>Agamia agami</i>

Agamia agami balıkçılgiller familyasında yer alan bir kuş türüdür. Agamia cinsinin tek üyesidir. Orta Amerika'nın güneyinden Peru'ya ve Brezilya'ya kadar olan bölgede yaşar. Doğal yaşam alanı ormanlık bataklıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Kızılca balıkçıl</span>

Kızılca balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Orta Amerika, Bahamalar, Karayipler, ABD'nin güneydoğusu ve Meksika'da yaşayan ve göç etmeyen bir kuştur.

<span class="mw-page-title-main">Louisiana balıkçılı</span>

Louisiana balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. ABD'nin güneydoğusu ve Meksika'nın kuzeyinden Orta Amerika ve Karayipler üzerinden Brezilya'nın ortası ve Peru'ya kadar olan bölgede yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Küçük mavi balıkçıl</span>

Küçük mavi balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. ABD'nin güneydoğusundan Orta Amerika ve Karayipler üzerinden güneyde Peru ve Uruguay'a kadar olan bölgede yaşar. Kışları kuzeyde yaşayan popülasyonlarının güneye göçmesi dışında göçmen değildir.

<span class="mw-page-title-main">Dev balıkçıl</span>

Dev balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Sahraaltı Afrika'sında yaşar, Asya'nın güneybatısı ve güneyinde de az sayıda rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Pabuç gagalı</span>

Pabuç gagalı ya da pabuç gagalı leylek, leyleğe benzeyen çok büyük bir kuş türüdür. Adını çok büyük ve ayakkabıya benzeyen gagasından alır. Genel biçim itibarıyla leyleğe benzese ve daha önceden leyleksiler (Ciconiiformes) takımında sınıflandırılmış olsa da diğer yaşayan kuşlarla olan akrabalık ilişkisi tam olarak belirlenememiştir. Bazı otoriteler pelikansılar (Pelecaniformes) takımı içinde sınıflandırmaya başlamıştır. Monotipik Balaenicipitidae familyasındaki monotipik Balaeniceps cinsinin tek türüdür. Erişkin kuşlar genel olarak gri tüylere sahip iken genç kuşlar daha kahverengi tüylere sahiptir. Afrika'nın tropikal doğu bölgesinde, Sudan'dan Zambiya'ya kadar büyük bataklıklarda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Fregata</span> deniz kuşu ailesi

Fregat kuşları, bütün tropik ve subtropik okyanuslarda bulunan ve monotipik Fregat kuşugiller (Fregatidae) familyasında sınıflandırılan deniz kuşlarıdır. Yaşayan beş türün tamamı Fregata cinsinde yer alır. Tamamının tüyleri ana olarak siyah renklidir, kuyrukları uzun ve çatallıdır, gagaları ise uzun kanca şeklindedir. Dişilerin karınaltı tüyleri beyaz renklidir. Erkekler çok belirgin kızıl boğaz derilerini üreme mevsiminde dişileri çekmek için şişirirler. Uzun kanatlarının açıklığı 2,3 m.'ye kadar uzanabilir. Kuşlar arasında vücut ağırlığına göre en büyük kanar alanına sahiptirler.

<i>Phoneutria</i>

Phoneutria veya Brezilya Gezgin Örümceği, Ctenidae familyasına bağlı bir örümcek cinsidir.

<i>Heteropoda maxima</i>

Heteropoda maxima, Heteropoda cinsine bağlı Laos'a özgü bir örümcek türüdür. Dünyanın en büyük örümceği olduğu düşünülen türün bacak aralığı 30 santimetre (1 ft) uzunluğa erişebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.