İçeriğe atla

Theoktisti

Theodora'nın kızlarına büyükanneleri Theoktisti tarafından ikonlara saygı gösterilmesi nasihatı veriliyor, Madrid Skilicis.

Theoktisti (YunancaΘεοκτίστη) ayrıca Florina (Φλώρινα) olarak da bilinir, 9. yüzyıl Bizans imparatoriçesi, imparator Theofilos'un karısı Theodora'nın annesidir.

Hayatı

Theoktisti Florina, Bizans ordusunda tourmarches ya da drungarios rütbesine sahip bir subaydı.[1] Aile başlangıçta Paflagonya'daki Ebissa kasabasında yaşıyor ya da orası kökenliydi.[2] Cyril Toumanoff ve Nicholas Adontz gibi bazı modern soybilimciler, Marinos'un Mamikonyan'ın Ermeni soylu klanından geldiğini öne sürerler. Ancak, Oxford Dictionary of Byzantium'daki Nina Garsoïan'a göre, "çekici olsa da, bu tez kaynak yetersizliği için kanıtlanamaz."[3]

Marinos'la birlikte Theoktisti'nin Bardas ve Petronas adında iki oğlu ve Theodora, Sofya, Maria ve İrini adında dört kızı vardır.[2][4]

821 veya 830'da (tarih tartışmalı) Theodora, 829'da babası II. Mihail'in (h. 820-829) yerine imparator olan Theofilos ile evlendi. Kızının imparatoriçe olarak taç giyme töreninde Theoktisti de yüce zoste patrikia unvanıyla onurlandırıldı.[1][2] Aynı sıralarda, Konstantinopolis'te, Samatya (YunancaΨαμάθεια, Psamatya) mahallesinde, patrikios Nikitas'tan bir konak satın alarak, oraya yerleşti.[1][2]

Ateşli bir ikonoklast olan damadı Theofilos'un aksine,[5] Theoktisti'nin bir ikonofil olduğu söylenir. O sadece zulüm gören ikonofillere yardım etmekle kalmadı, aynı zamanda Theodora'nın beş kızı evinde onu ziyaret ettiğinde, onlara ikonlara saygı gösterme nasihatı vermesi Theophilos'un öfkelenip kızlarının büyükannelerini çok sık ziyaret etmesini yasaklamasına neden olmuştur.[2][4] Evi daha sonra - muhtemelen 829 ile 842 yılları arası Theofilos'un hükümdarlığı döneminde - Gastria Manastırı'na dönüştürüldü. Theoktisti ve Theodora ile ailenin diğer üyeleri oraya gömüldü.[2][1]

Diğer çocukları arasında Bardas ve Petronas, Theodora ve Theofilos'un oğlu III. Mihail (h. 842-867) döneminde önemli figürler olmaya devam edeceklerdi; Sofya, magistros Constantine Baboutzikos ile; aynı zamanda Kalomaria ("Güzel Maria") olarak da bilinen Maria, önce patrikios sonra magistros Arsaber ile ve İrini, gelecekteki Konstantinopolis patriği Fotios'un kardeşi ya da amcası patrikios Sergios ile evlendi.[4]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d Guilland 1971, s. 273.
  2. ^ a b c d e f PmbZ, Theoktiste Phlorina (#8025).
  3. ^ ODB, "Mamikonean" (N. G. Garsoïan), ss. 1278–1279.
  4. ^ a b c Guilland 1971, s. 274.
  5. ^ ODB, "Theophilos" (P. A. Hollingsworth), s. 2066.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">III. Mihail</span> Bizans imparatoru

III. Mihail, 842- 867 döneminde Amorian (Phrygian) hanedanının üçüncü ve son üyesi olarak Bizans imparatoru olmuştur. Sonradan gelen ve saltanatı gasp eden Makedon Hanedanı taraflısı ve daha önceki hanedanı kötüleme amacındaki tarihçiler tarafından "Sarhoş" lakabı verilmiştir. Fakat günümüzdeki modern tarihçilerin araştırmaları, saltanatı sırasında olan gelişmelerin 9. yüzyılda ortaya çıkan Bizans'ın yeniden güçlenmesine katkılarının hayati rolünü açıkça ortaya çıkarmıştır ve III. Mihail'in isminin ve ününün çok daha pozitif görülmesine neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Theofilos</span>

Theofilos, 2 Ekim 829-20 Ocak 842 arasında Bizans imparatoru olmuştur. Frigya Hanedanı imparatorlarından ikincisi idi.

<span class="mw-page-title-main">Theodora (Theofilos'un eşi)</span>

Theodora, bazen Ermeni Theodora veya Kutsanmış Theodora olarak anılır, 830'dan 842'ye kadar Bizans imparatoru Theofilos'un eşi ve Theofilos'un ölümünden sonra 842'den 856'ya kadar çiftin küçük oğlu III. Mihail'in naibi olarak Bizans imparatoriçesiydi. Bazen, sadece bir naipten ziyade, aslında kendi başına hüküm süren bir imparatoriçe olarak kabul edilir. Theodora, Doğu Ortodoks Kilisesi'nde aziz olarak tanınan ikinci Bizans ikonoklazmına (814-843) son vermesiyle ünlüdür. Hükümdarlığı Sicilya'nın çoğunun kaybedilmesine ve Girit'in geri alınamamasına rağmen, Theodora'nın dış politikası bunun dışında oldukça başarılıydı; 856'da Bizans İmparatorluğu hem Bulgar İmparatorluğu hem de Abbasi Halifeliği üzerinde üstünlük elde etmiş, Mora Yarımadası'deki Slav kabileleri haraç ödemek zorunda kalmıştır. Hem de bunları imparatorluk altın rezervini düşürmeden başarmıştır.

Manuil, yaklaşık 810'dan 838'deki ölümüne kadar görev yapmış önemli bir Ermeni asıllı Bizans generalidir. En yüksek askeri rütbeye eriştikten sonra sarayda aleyhine düzenlenen bir komplo sonucu 829 yılında Abbasilere sığınmak zorunda kaldı. Ertesi sene Bizans hizmetine geri döndü, yeğeni Theodora ile evlenen İmparator Theofilos onu Domestikos ton sholon görevine getirdi. Theofilos'un hükümdarlığında bu görevde kaldı, 838 yılında Dazimon Muharebesi'nde imparatorun hayatını kurtardığı rivayet edilir. Bu anlatıma göre, 27 Temmuz 838 günü muharebede aldığı yaralar yüzünden ölmüştür fakat başka kaynaklar ise bu muharebeden sağ kurtulduğunu, Theofilos'un ölümünden sonra imparatorluğu yöneten naip heyetinde önemli bir rol oynadığını ve 860 civarında öldüğünü kaydederler.

<span class="mw-page-title-main">I. Fotios</span>

I. Fotios, ayrıca Photius ya da Photios olarak da okunur, 858'den 867'e ve 877'den 886'ya kadar Konstantinopolis Patriği.

Bardas, Bizans soylusu ve yüksek dereceli bakan.

<span class="mw-page-title-main">I. İgnatius</span>

Aziz İgnatius ya da İgnatios, 4 Temmuz 858'den 23 Ekim 867'ye ve 23 Kasım 867'den öldüğü 23 Ekim 877'ye kadar Konstantinopolis Patriği. Yortusu 23 Ekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Theoktistos</span> Bizans bürokratı

Theoktistos ya da Theoctistus 9. yüzyılın ikinci çeyreğinde önde gelen bir Bizans bürokrattı ve 842'den görevden alınıp, öldürüldüğü 855'e kadar reşit olmayan imparator III. Mihail'in naip konseyinin de facto başkanıydı. Hadım bir saray çalışanı olan Theoktistos, II. Mihail'in 822'de tahta çıkmasına yardım etti ve patrikios ve daha sonra magistros unvanlarıyla ödüllendirildi. Mihail ve oğlu Theofilos'un altında chartoularios tou kanikleiou ve Logothetis tu dromu yüksek mevkilerinde bulundu. Theofilos'un 842'deki ölümünden sonra Theoktistos, naiplik konseyinin üyesi oldu, ancak kısa süre sonra diğer üyeleri kenara çekmeyi ve kendisini İmparatorluğun sanal hükümdarı olarak yerleşmeyi başardı.

Josef Bringas, Bizans İmparatorluğu'nda VII. Konstantinos ve II. Romanos dönemlerinde önemli hadım yönetici, daha sonra etkili hükümdar naibi. II. Nikiforos'un 963 yılında imparatorluk tacına yükselişi karşısında başarısız bir muhalefet göstermiş, bir manastıra sürgüne gönderilmiş ve 965 yılında orada ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hristoforos (I. Romanos'un oğlu)</span>

Hristoforos Lekapenos ya da Lecapenus İmparator I. Romanos ile Theodora'nın en büyük oğlu ve 921 yılından öldüğü 931 yılına kadar ortak imparator.

Efrosini, İsaurya Hanedanı'nın son temsilcisi Bizans İmparatoru VI. Konstantinos ile Maria'nın kızıdır. İmparator II. Mikhail'in ikinci eşidir.

Eudokia Dekapolitissa Frigya Hanedanı'nın son temsilcisi Bizans İmparatoru III. Mihail'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Opsikion</span> Bizans Bölgesi (thema)

Opsikion Theması basitçe Opsikion, kuzeybatı Küçük Asya'da bulunan bir Bizans themasıdır. İmparatorluk maiyet ordusundan yaratılan Opsikion, Konstantinopolis'e en yakın konumda bulunan ilk themaların en büyük ve en prestijli olanıydı. 8. yüzyılda çeşitli isyanlara karıştı, yaklaşık 750'de üçe bölündü ve eski üstünlüğünü kaybetti. Dördüncü Haçlı Seferi sonrasına kadar orta kademe bir thema olarak hayatta kaldı.

Nasar, orijinal vaftiz adı Basileios, 9. yüzyılın ikinci yarısının Arap-Bizans savaşlarında Bizans İmparatorluğu'nun seçkin askeri lideri.

Konstantinos Lips, 9.yüzyıl sonları ile 10.yüzyıl başlarında yaşamış Bizanslı aristokrat ve amiral. Bulgaristan'a karşı yapılan Acheloos Muharebesi'nde öldürülmüştür. Konstantinos Lips, en çok Konstantinopolis'te adını taşıyan manastırın vakfıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Petronas (komutan)</span>

Petronas 9. yüzyılın ortalarında önemli bir Bizans generali ve önde gelen bir aristokratıdır. Petronas, İmparatoriçe Theodora'nın erkek kardeşidir, dolayısıyla imparator Theofilos'un kayınbiraderi ve onun altında patrikios rütbesine ve Vigla alayının droungarios görevine yükseldi. Theofilos'un ölümünden sonra, ikonoklazmın sona ermesinde rol oynadı, ancak yeğeni III. Mihail'in çocukluğu sırasında, iktidarı ele alan naip Theoktistos tarafından geldiğinde kardeşi Bardas ile birlikte kenara itilmiştir. 855'te Petronas ve Bardas, III. Mihail'i hükûmetin kontrolünü ele geçirmesi için teşvik ettiler: Theoktistos öldürüldü, Theodora bir manastıra sürüldü, Bardas, Mihail'in baş bakanı oldu ve Petronas, Araplara karşı savaşmakla görevlendirildi. 863'te, Doğu'da bir Bizans karşı saldırısının aşamalı başlangıcına işaret eden bir başarı olan Lalakaon Muharebesi'nde ezici bir zafer kazandı. magistros ve Domestikos ton sholon rütbelerine terfi etti, 865'te öldü.

Sergios Nikitiatis Üst düzey bir Bizans yetkilisi ve Frigya Hanedanı üyesidir. "Ortodoksluk Bayramı" denilen ikonaların yeniden canlandırılmasındaki rolü nedeniyle Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortusu 28 Haziran'dır.

Aleksios Mosele ya da Musele/Mousele (Μουσελέ) İmparator Theofilos'in bir süre boyunca vâris olarak seçip, kızı Maria ile nişanladığı ve yüksek saygınlığa sahip Sezar unvanı verdiği, Bizanslı aristokrat ve generalidir. Balkanlarda yaptığı sefer ile Slavlardan toprakları geri almıştır ve Sicilya'da Araplara karşı bir miktar başarı sağlamıştır. Tahtı ele geçirmek için komplo kurma şüphesiyle Konstantinopolis'e geri çağrılmış, hapse atılmış ancak daha sonra affedilerek günlerinin kalanını bir manastıra emekli olarak geçirmesine izin verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Theofobos</span> Bizanslı general

Theofobos ya da Theofobus, başlangıçta Nasır, Nasr ya da Nusayr, Theofilos döneminde Hürremiyyelikten Hristiyanlığa dönen ve Bizans hizmetine giren İranlı bir komutandır. Yüksek rütbeye yükselen ve imparatorluk ailesiyle evlenen Theofobos, Hürremiyye arkadaşlarının komutası verildi ve 837-838'de Abbasi Halifeliği'ne karşı yaptığı savaşlarda Theofilos'un emrinde hizmet etti. Bizanslıların Dazimon Muharebesi'ndeki yenilgisinden sonra kendi adamları tarafından imparator ilan edildi, ancak bu iddianın peşinden gitmedi. Bunun yerine, ertesi yıl barışçıl bir şekilde Theofilos'a teslim oldu ve görünüşe göre, III. Mihail'in tahta çıkmasına meydan okumasının önüne geçmek için 842'de ölmek üzere olan imparator tarafından idam edilene kadar affedildi.

Basileios Skleros 11. yüzyılın başlarında yaşamış bir Bizanslı aristokrat ve eyalet valisidir.