İçeriğe atla

Theodote

Theodote
Bizans İmparatoriçesi
Hüküm süresi795–797
Doğum8. Yüzyıl
Ölüm9. Yüzyıl
Eş(ler)iVI. Konstantinos
Hanedanİsaurya Hanedanı

Theodote (y. 780 – 797 sonrası), VI. Konstantinos'un imparatoriçe eşi. Konstantinopolis'in ayrıcalıklı bir ailesinin üyesidir, erkek kardeşinin bir hypatos olduğu belirtilir. Annesi Anna'nın, Theoktiste isminde bir kızkardeşi, Plato isminde erkek kardeşi vardır. Teyzesi Theoktiste, Thedoros o Studitis'in annesidir. Bu nedenle onunla birinci derece kuzendir.

Evlilik

794 yılında, İmparatoriçe İrini'nin bir nedimesi (kubikularia) olarak hizmet ediyordu. İrini, IV. Leon'ın dul eşi ve ardılı VI. Konstantinos'un annesiydi. İrini, 780 ile 790 yılları arasında imparatoriçe unvanını elinde tutarken aynı zamanda naibe olarak hizmet etmiştir.

Konstantinos, Maria ile evliydi. İmparatorluk çiftinin iki kızları vardı: Efrosini ve genç İrini. Fakat Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamesine göre Konstantinos'un bir zaman ilk karısına karşı döndüğünü kaydeder. Teofanes, evliliğin bozulmasının sebeplerini İrini'nin entrikalarına bağlar. Ancak, evliliği altı yılında varis olacak bir erkek evlat olmaması sebeplerden bir olabilir. Sebep ne olursa olsun, Theodote Konstantinos'un imparatorluk metresi oldu.

Ocak 795 tarihinde, Konstantinos, Maria'dan boşandı. Maria ve kızları, Prinkipo adasına rahibe olarak yollandılar. Ağustos 795 tarihinde Theodote resmen İmparator ile nişanlandı ve Augusta ilan edildi, bu unvan Maria'ya verilmemişti. Eylül 795 tarihinde, Konstantinos ve Theodote evlendiler. Öncülünün ayrılmasının sekiz ayı dolmadan imparator eşi oldu.

İmparatoriçe

Evliliğin meşruluğu üzerine nişanın ilan edilmesinden itibaren dini bir tartışma başladı. İlk boşanma kilise çevrelerinde memnuniyetsizlikle karşılanmıştı. Maria henüz hayattayken yeniden evlenilmesi, zinanın meşrulaştırılma teşebbüsü olarak görüldü.

İmparatorun destekçileri bile onlara mesafe koydular. İmparatorluk evlilikleri, geleneksel olarak Konstantinopolis Patriği tarafından gerçekleştirilirdi. Zamanın patriği Tarasios, isteksizce hem boşanmayı hem de ikinci evliliği onayladı fakat kendisinin törene katılmasını reddetti. Evlilik Aya Sofya'da Joseph isminde bir rahip tarafından gerçekleştirildi.[1]

Moechian ihtilafı (Yunanca moichos, "zina") olarak adlandırılan bu konuda, Theodote'nın dayısı Plato ve emekli olup Sakkoudion Manastırında keşiş olan kuzeni Thedoros o Studitis, evliliğe karşı çıkıp, nikâhı kıyan Joseph ve ondan komünyon alan herkesin aforoz edilmesi çağrısında bulundular. Bu çağrının içerisinde İmparator ve etrafı da ima ediliyordu.[2] Aslında onlar, zamanlarının manastır çevresinin hassasiyetlerinin büyük kısmını seslendiriyorlardı.

Konstantinos ve Theodote evliliklerinin ilk iki yılı barışçıl şekilde hasımlarıyla uzlaşmaya çalışır göründüler. Fakat, tüm uzlaşı talepleri red edilince, sonunda Konstantinos'un sabrı taştı. 797 yılının başlarında, imparatorluk birliklerini Sakkoudion Manastırına gönderdi ve oradaki topluluk dağıtıldı. Plato Konstantinopolis'te tutuklanırken, Thedoros o Studitis dövüldü ve 10 diğer keşişle Selanik'e sürgüne yollandı.[3] Bu noktada, Konstantinos, İkona destekleyicisi (iconodule) hizbin tüm desteğini kaybetti. 787 tarihli İkinci İznik Konsili'nde alınan ikonaların yeniden kutsandığı kararlar nedeniyle ikona karşıtı (Iconoclast) hizip zaten Konstantin ve annesi İrini'ye karşıydılar.

İrini bu arada oğluna karşı bir komplo düzenledi. Konstantinos'a olan desteğin kaybolması İrini'ye hem sarayda hem de kilisede bu teşebbüsüne destek verilmesini sağladı. Konstantinos, Ağustos 797'de tahttan indirilip, kör edildi. Annesi, ardılı oldu.

Köşesine çekilmesi

Theodote'a kör bırakılmış kocasıyla özel bir sarayda köşeye çekilmesine izin verildi. Konstantinos'un tahttan indirildikten sonra ne kadar yaşadığına dair 10 günden on yıla kadar değişen çelişkili yorumlar vardır. Yaşadıkları yer Theodote yaşarken manastıra çevrilmiştir.

Simeon Metafrastis, bu yeni kurumu, "İzadora Manastırı" olarak tanımlar. Bu isim, söylenceye göre sarayı yaptıran patricinin adından gelir. Bu İzadora, Roma'nın 455 yılında Vandal kralı Genserik tarafından yağmalanmasının ardından, Olybrius ile Roma'yı terk eden kişi olduğu kabul edilir. Georgios Amartolos, birkaç on yıl sonra binanın Theofilos tarafından hostele çevrildiğinin ve rahibelerin başka bir ikametgâha taşındıklarını belirtir. Theodote'nın bu sırada yaşayıp yaşamadığı belirtilmemiştir.[4]

Çocukları

Konstantinos ve Theodote çiftinin bilinen iki çocukları olmuştur:

  • Leon (7 Ekim 796 – 1 Mayıs 797). Teofanes, Vakainamesinde doğum ve ölüm tarihlerini kaydetmiştir.
  • İsimsiz bir erkek çocuk, babasının tahttan indirilmesinden sonra doğmuştur. Thedoros o Studitis'in yazışmalarında adı geçmektedir ancak kaderi belirsizdir.

Kaynakça

  1. ^ T. Pratsch, Theodoros Studites (759–826): zwischen Dogma und Pragma, 89–90.
  2. ^ Pratsch, Theodoros, 98–101.
  3. ^ Pratsch, Theodoros, 107-10.
  4. ^ Lynda Garland, Byzantine Women: Varieties of Experience, 14–15.

Kaynakça

  • T. Pratsch, Theodoros Studites (759–826): zwischen Dogma und Pragma
  • Lynda Garland, Byzantine Women: Varieties of Experience

Dış bağlantılar

Theodote
İsaurya Hanedanı
Doğumu:  ? Ölümü:  ?
Kraliyet Unvanları
Önce gelen
Maria
Bizans İmparatoriçe eşi
795–797
Sonra gelen
Theofano

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">VI. Konstantinos</span>

VI. Konstantinos 780 ile 797 döneminde Bizans İmparatoru.

<span class="mw-page-title-main">İrini (Bizans imparatoriçesi)</span>

İrini İrini Sarantapechaina veya Atinalı İrini, olarak da anılan ve tam yetkili imparatorluk gücü ile 797-802 döneminde hüküm süren Bizans İmparatorluğu İmparatoriçesidir.

Alanialı Maria Bizans imparatoriçesi. Gürcü kralı IV. Bagrat'ın kızı, Bizans İmparatorları VII. Mihail ile III. Nikiforos'in karısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Maria</span>

Antakyalı Maria (1145–1182), Bizans imparatoru I. Manuil'un karısı. Antakyalı Konstans ile onun ilk kocası Antakyalı Raymond'ın kızıdır. Tek çocuğu, II. Aleksios, babası Manuil'den sonra 1180 yılında imparator olmuş, ancak sadece üç yıl sonra 14 yaşında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sulzbachlı Bertha</span>

Sulzbachlı Bertha, Sulzbach Kontı II. Berengar ile ikinci karısı Wolfratshausenli Adelheid'ın kızıdır. Bizans imparatoru I. Manuil'un ilk karısıdır.

Helena Lekapene Latince: Helena Lecapena,, VII. Konstantinos'un eşi, I. Romanos ile Theodora çiftinin kızı.

Theofano Bizans İmparatoru Stavrakios'un imparatoriçe eşidir. Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamelerine (kroniklerine) göre, Theofano, İmparatoriçe İrini ile akrabadır, Her iki kadın da Atina'dandır fakat bu akrabalığın içeriği bilinmemektedir.

Çiçek, Hazar Kağanı Han Bihar'ın kızı ve Bizans İmparatoru V. Konstantinos'un ilk eşidir.

Eudokia Bizans İmparatoru V. Konstantinos'un üçüncü eşidir. Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamesinde, Anatolikon Theması strategos'u Mihail Melissenos'un baldızıdır. Eudokia'nın kızkardeşi ve eniştesi Konstantinopolis patriği I. Theodotos'un ebeveynidir.

Amnialı Maria,, Bizans İmparatoru VI. Konstantinos'un ilk eşidir. Armeniakon Themasının önde gelenlerinden, hayır işleri ile tanınmış Aziz Filaretos'un torunudur, bu akrabalık Filaretos'un hagiografisinde belirtilmiştir. Paflagonya'da Amnia şehrinde doğmuştur.

Efrosini, İsaurya Hanedanı'nın son temsilcisi Bizans İmparatoru VI. Konstantinos ile Maria'nın kızıdır. İmparator II. Mikhail'in ikinci eşidir.

Bardanes, lakabı Tourkos, "Türk", İmparator I. Nikiforos'a karşı başarısız bir ayaklanmaya önderlik eden Ermeni veya Hazar Türk'ü asıllı Bizans generali.

Aetios ya da Aetius Bizanslı hadım bürokrat ve Bizans İmparatoriçesi Atinalı İrini'nin en güvendiği danışmanlarından biridir. İrini mutlak hükümdar olunca, Aetios, hadım başbakan Stavrakios ile yoğun bir rekabete girmiştir. Stavrakios'un ölümünden sonra, devletin en önemli adamı olmuştur. Kardeşi Leon adına tahtı gasp edecek bir komplo kurmuştur fakat 802 yılında İrini tahttan indirilince gücünü kaybetmiştir.

Stavrakios Bizanslı hadım bürokrat ve Bizans İmparatoriçesi Atinalı İrini'nin en önemli ve etkili danışmanlarından biridir. İrini'nin genç oğlu İmparator VI. Konstantinos döneminde, 790 yılında genç imparatorun lehine gerçekleşen askeri darbe sonrası sürgüne gönderilmesine kadar 780–790 yılları arasında başbakanlığa vekalet etmiştir. İrini, 792 yılında ortak hükümdar olarak çağrıldığında görevine geri dönmüştür, 797 yılında İrini'nin oğlunu tahttan indirip, kör edip, muhtemel öldürmesine yardım etmiştir. Sonra güçlü pozisyonu, bir diğer güçlü hadım Aetios tarafından tehdit edilmiştir. Aralarında yükselen rekabet ve Stavrakios'un imparatorlukla ilgili hırslar, Stavrakios'un ölümüne kadar devam etmiştir.

Tatzates ya da Tatzatios, Ermeni asıllı etkili bir Bizans generali, 782 yılında Abbasilere iltica etmiş ve Arminiya valisi olarak atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Theodoros (aziz)</span> Bizanslı Hristiyan aziz

Theodoros, Bizans Rumu Hristiyan aziz, kilise babası, keşiş ve teolog. Studios Manastırı igumenosu olarak görev yaptığı sırada yazdığı manastır kuralları kölelik karşıtı ilk yazılı kayıt olarak kabul edilmektedir. Bizans manastırcılığının ve Bizans'ta klasik edebi türlerin canlanmasında büyük rol oynamış, ikonoklazma karşı sert görüşleri nedeniyle imparator I. Nikiforos ve V. Leon ile ve dönemin patrikleriyle karşı karşıya gelmiştir.

Aleksios Mosele ya da Mousoulem/Mousele (Μουσουλέμ/Μουσελέ), Ermeni kökenli geç 8.yüzyıl Bizanslı general

<span class="mw-page-title-main">Theoktisti</span> Bizanslı aristokrat

Theoktisti ayrıca Florina (Φλώρινα) olarak da bilinir, 9. yüzyıl Bizans imparatoriçesi, imparator Theofilos'un karısı Theodora'nın annesidir.

Maria Bizans İmparatorluğu'nun III. Leon'un imparatoriçe eşidir.

Nikiforos, Bizans imparatoru V. Konstantinos'un ikinci oğlu ve Bizans İmparatorluğu'nun Sezar'ıydı. Üvey kardeşi IV. Leon'a karşı, Nikiforos'un unvanına mal olan bir komploya girişmişti ve sonraki hükümdarlıklar olan yeğeni VI. Konstantinos 780-797) ve Konstantinos'un annesi Atinalı İrini'den sırasında çok sayıda gasp komplosunun odak noktası oldu. Bu nedenle gözleri kör edildi ve hayatının çoğunu bir manastıra sürgüne gönderdi; muhtemelen 812'den sonra Aphousia adasında öldü.