
Trabzon İmparatorluğu ya da Tzaniti (Lazistan) Krallığı, Orta Çağ'da Doğu Karadeniz'de kurulmuş yerel krallık. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Bizans İmparatorluğu'nun yıkılmasından kısa bir süre önce bağımsızlığını ilan etmiş ve 257 yıl boyunca "Roma İmparatoru" olarak Karadeniz kıyılarına hükmetmişlerdir.

Pontus Karadeniz'in güney kıyısında, günümüz Türkiye'sinin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir bölgedir. Bu ad bölgenin kıyıları ve iç kesimlerinde yer alan dağlar için, Arkaik Dönem itibarıyla burayı kolonileştiren Grekler tarafından Karadeniz'in Grekçe ismi olan: Πόντος Εὔξεινος, Pontos Eukseinos 'dan türetilerek verilmiştir. Daha sonra Eshilos'un Persler eseri ve Herodot'un Herodot Tarihi eseri dönemlerinde sadeleşerek Pontos adı kullanılmıştır.

İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.

I. Theodoros Laskaris, arasında İznik imparatoru olmuştur.

Komninos Hanedanı,, 1081-1185 döneminde Bizans İmparatorluğu imparatorları olarak ve sonradan 1204-1461 döneminde Trabzon İmparatorluğu imparatorları olarak görev yapan bir hanedan. Bu hanedan mensupları geç Bizans döneminde önemli devlet mevkilerinde görev yapan bir soylu sülale mensuplarıdır. Komninos hanedanı ve sülalesi üyeleri diğer önemli ve tanınmış Bizans hanedan ve sülaleleri ile karşılıklı evlilikler yaparak yakın ilişkiler kurmuştu.

I. Aleksios Megas Komninos, 1204 yılından 1222 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun ilk imparatorudur. Manuil Komninos ile III. Giorgi'nin kızı Rusudan'ın en büyük oğludur. Böylece Bizans İmparatoru I. Andronikos'un torunudur. Andronikos tahtan indirilip, 1185 yılında öldürüldü. Manuil aynı zamanda kör edildi ve sonrasında tarihi kayıtlarda ismi geçmemesine istinaden muhtemelen öldürüldü. Geride iki çocuk bıraktı: Aleksios ve David. Anneleri Rusudan onları Gürcistan ya da Karadeniz'in güney sahillerine kaçırdı.

Antiochia ad Maeandrum Muharebesi İznik İmparatorluğu ile Anadolu Selçuklu Devleti arasında, 1211 yılında, Antiochia ad Maeandrum yakınında gerçekleşmiş çatışmadır. Türklerin yenilgisi, Küçük Asya'nın Ege Bölgesi'nin sahilinde İznik egemenliğini devam ettirdi. Selçuklu sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev muharebe meydanında öldürüldü. Muharebe, Aydın'ın Kuyucak ilçesinde bulunan modern Yamalak kasabası yakınlarında gerçekleşti.
Eudokia Angelina, Sırp Kralı I. Stefan Prvovençani'nin eşi, Bizans İmparatoru V. Aleksios'ın metresi. Bizans İmparatoru III. Aleksios ile Efrosini Dukena Kamatera'nın kızı.

Theodoros Gavras, Haldia Theması'nda Bizans valisi. Yaklaşık 1091 yılında İmparator I. Aleksios'a kaşı küçük başarısız bir ayaklanmaya karışmıştır. Theodoros Gavras, Doğu Ortodoks Kilisesi şehitidir ve 2 Ekim günü anılır.
Leo Sgouros, Latin harfleri ile Leo Sgurus, 13. yüzyıl başlarında kuzeydoğu Mora Yarımadası'nda Yunan bağımsız Lord. Güçlü Sgouros ailesinin çocuğu olarak, Nauplia Lordluğu babasından ona miras kalmıştır. Dördüncü Haçlı Seferinin yarattığı karmaşada, Angelos Hanedanı'nın son yıllarında Bizans İmparatorluğu'nda ortaya çıkan birçok yerel hükümdardan biri olarak kendisini bağımsız ilan etmiştir. Topraklarını Korint ve Orta Yunanistan'a genişletmiş, önceki Bizans İmparatoru III. Aleksios'un kızı ile evlenmiştir. Fetihleri uzun ömürlü olmamıştır, Haçlılar Mora'ya geri çekilmeye zorlamışlardır. Acrocorinth'te onu muhasara altına almışlar ve 1208 yılında intihar etmiştir.

Theodoros Komnenos Dukas (Yunanca: Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας, Theodōros Komnēnos Doukas, Theodore Comnenus Ducas olarak Latin dillerinde yazılmıştır, 1215 ile 1230 yılları arasında Epirus ve Teselya ve 1224 ile 1230 yılları arasında Selanik ile Makedonya ve Batı Trakya'nın büyük kısmının hükümdarı. Selanik'i 1237 ile 1246 yılları arasında yöneten oğulları İoannis ile Demetrios'un arkasındaki güçtür.

bu, 1204'te Trabzon İmparatorluğu'nun kuruluşundan 1461'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından Trabzon'un Fethi'ne kadar uzanan Trabzon hükümdarları listesi'dir. Trabzon imparatorları Trabzon'u yönetmişlerdir. Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latinlerin 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hıristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu'nun devamı olduğunu iddia eden üç Bizans Yunan devletinden biridir. Bu üç devletten, İznik İmparatorluğu 1261 yılında Konstantinopolis'i geri alıp Bizans İmparatorluğu'nu Paleologos Hanedanı altında yeniden kurmayı başarmıştır. Trabzon İmparatorluğu, Konstantinopolis'te yeniden kurulan imparatorluktan daha uzun yaşayacak ve imparatorluk unvanını sona erene kadar biraz değişmiş olsa da kullanmaya devam etmiştir.

Trabzon İç Savaşı, Trabzon İmparatorluğu'nun tahtının devamı için 1340'larda gerçekleşen bir dizi çatışmadır.

Trabzon Kuşatması, Nisan 1282 tarihinde Gürcü kral VI. Davit Narin tarafından Trabzon İmparatorluğu'nun başkenti olan Trabzon şehrini almak için yapılmış ve başarısız olmuş bir kuşatmadır. Saldırı hakkında çok az şey bilinmektedir. Saldırının, İmparator II. İoannis'in Konstantinopolis'teki Bizans hanedanı Paleologos ile yakınlaşmasına karşı çıkan Trabzon aristokrasisinin desteğiyle yaşandığı düşünülmektedir. Kral Davit şehri ele geçiremese de, Gürcüler Lazona'nın da dahil olduğu çeşitli bölgeleri işgal etmiştir.
Gabras ya da Kavraz Haldia'nın yarı bağımsız ve yarı veraset hükümdarları olarak özellikle 11. yüzyılın sonlarında ve 12. yüzyılların başlarında öne çıkan Bizanslı önemli bir soylu ailenin soyadıdır.
Nikephoros Xiphias, İmparator II. Basil döneminde bir Bizans askeri komutanıydı. Bizans'ın Bulgaristan'ı fethinde seçkin bir rol oynadı ve 1014'teki Kleidion Savaşı'nda Bizans'ın kesin zaferinde etkili oldu. 1022'de II. Basil'e karşı başarısız bir isyan başlattı ve rezil edildi, saçları kazındı ve sürgüne gönderildi. En son 1028'de sürgünden geri çağrıldığından ve bir manastırda bir köşeye çekildiğinden bahsedilir.

Selanik Krallığı, Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra kurulmuş bir Haçlı devletidir.
Trabzon Kuşatması 1222-1223 yıllarında, Melik isimli bir komutan yönetimindeki Selçuklu Türklerinin Trabzon İmparatorluğu'nun başkenti Trabzon'a karşı başarısız bir kuşatmasıydı. 14. yüzyılın sonlarında İoannis Lazaropulos'un Hagios Evgenios'un Özeti'ne göre, şehir ele geçirilmek üzereydi, ancak alışılmadık derecede şiddetli bir fırtına tarafından kurtarıldı. Selçuklu saldırıları püskürtüldü ve geri çekilirken orduları, Trabzon yönetimindeki sert dağ kabileleri olan Matzukkaitis saldırıları ile imha edildiler ve Melik ele geçirildi.
Aleksandros Megas Komnenos, ayrıca Skantarios olarak da kaydedilmiştir, ağabeyi IV. İoannis Megas Komnenos ile birlikte Trabzon İmparatorluğu'nun y. 1451–1459 arasında ortak imparatoruydu. Aleksandros, Trabzon imparatoru IV. Aleksios Megas Komnenos'un ikinci oğludur. İoannis, y. 1426'debabalarına karşı başarısız bir isyandan sonra sürgüne gönderilmiştir. 1426 ve Aleksios Aleksandros'u belirlenmiş varis yaptı. İoannis 1429'un başlarında Trabzon'a döndü ve tahtı ele geçirdi, Aleksios'u öldürdü ve İoannis'u sürgüne zorladı.

Sinop Kuşatması, Küçük Asya'da bir liman kenti olan Sinop'un 1214 yılında Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykâvus (1211-1220) Tarafından başarılı bir kuşatılması ve fethidir. Sinop, Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra kurulan Bizans ardıl devletlerinden biri olan Trabzon İmparatorluğu'nun elinde bulunan, Karadeniz kıyısında önemli bir liman kentiydi. Şehrin fethi Selçuklu tarihçisi İbn Bîbî tarafından ayrıntılı olarak belgelenmiştir. İzzettin Keykavus, bölgeyi tanıyan kişilerden kalenin silah zoru ile değil, içerdekilerin karadan ve denizden irtibatını kesip uzun süreli kuşatma ile düşürülebileceği bilgisini almıştır. Trabzon İmparatoru I. Aleksios (1204-1222) Kuşatmayı kırmak ve Şehrin düşmemesi için Trabzon ordusuna liderlik etti, ancak mağlup oldu ve esir düştü, şehir 1 kasımda teslim oldu. Önceleri teslim olmak istemeyen halk I. Aleksios'un öldürülmemesi, kimsenin canına kıyılmaması ve herkesin istediği yere gidebilmesi şartıyla 3 Kasım 1214 tarihinde kalenin anahtarlarını Selçuklulara teslim etmiştir. Bazı kaynaklara göre, ortak İmparator ve İmparator Aleksios'un kardeşi David Komninos'un kuşatma sırasında savaşırken ölmüştür.