İçeriğe atla

Theodore Dreiser

Theodore Dreiser
Carl Van Vechten tarafından çekilmiş bir fotoğrafı, 1933
DoğumTheodore Herman Albert Dreiser
27 Ağustos 1871
Terre Haute, Indiana
Ölüm28 Aralık 1945 (74 yaşında)
Hollywood, Kaliforniya
MeslekYazar
Milliyet ABD

Theodore Herman Albert Dreiser Alman kökenli Amerikalı yazardır.

Hayatı ve Eserleri

Yoksul bir Alman göçmeninin oğluydu. Yerel devlet okullarında okudu ve yardımsever bir kadının sağladığı parayla Indiana Üniversitesi’ne bir yıl gidebildi. 1890′lı yıllar boyu Chicago ile New York’ta gazeteci olarak çalıştı.

İlk romanı Kızkardeşim Carrie (Sister Carrie) 1900, müstehcenlik (edebe aykırılık) gerekçesiyle denetimce yasaklanıp toplattırıldı. Toplumda kadının ekonomi ve cinsel özgürlüğünü işleyen ikinci romanı Jennie Gerhardt (1911), para tutkusunun iğrençliğini yansıtan Financier (Banker) 1912 ile The Titan (Dev) 1914, bir üstün adamın çöküşünü dillendiren The Genius (Dahi) 1915, hem eleştirmenlerin hem denetimin gazabına uğramaktan kurtulamadılar.

Bir katilin ruhunu inceleyen An American Tragedy (Bir Amerika Trajedisi) 1925 ile hem denetim-eleştirmen engelini aştı, hem bol para kazandı. 1927′de SSCB’yi gidip gördü, dönünce Komünist Partisi’ne girip Chains (Zincirler) 1927 romanını yayımladı.

Gerçekçi ve olağanüstü canlı üslubunu A Traveler at Forty (Kırk Yaşında Bir Gezgin) 1913, A Hoosier Holiday (Indiana’da Bir Tatil) 1916, Twelve Men (On İki Adam) 1919, A Book About Myself (Kendimle İlgili Bir Kitap) 1922, Dreiser Looks at Russia (Dreiser’in Gözüyle Rusya) 1928, America is Worth Saving (Amerika Kurtarılmaya Değer) 1941, gibi gezi kitaplarında ve özyaşam öykülerinde de bulmak olasıdır.

Bir Amerika Trajedisi, yazarın sağlığında basılan son romanıdır. Roman kahramanı Clyde Griffiths, gezici vaiz olan ana babasının yoksul çevresinden ayrılıp başarılı ve varlıklı bir insan olma amacıyla çeşitli işlere girip çıkar. Zengin amcasının fabrikasında çalışırken gebe bıraktığı işçi kız Roberta Alden ile sevişirse de yüksek sosyeteden Sandra Finekley ile tanışınca bu eski ilişkiden kurtulma yolları arar. Planlayıp gerçekleştirmeyi düşündüğü bir kaza sonucunda Roberta boğulunca kendini suçsuz sayarsa da bilerek, isteyerek ölüme neden olmaktan ötürü idamla cezalandırılır. Zenginliğin yaşam başarısına ve mutluluğa yeteceğini sanan yanlış düşün kurbanı olan Clyde, yaşadığı toplumun genel yargılarının gerçek bir temsilcisidir, romanın etkisi buradan gelişir. Dilimize filminin Türkçe adıyla İnsanlık Suçu diye çevrilen eser (1970) ilk kez sinemaya aktarıldı; George Stevens’in yönettiği, Montgomery Cliff ile Elizabeth Taylor’un oynadıkları (1951) ikinci film, TRT’de de gösterildi (1982)[1]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

4 Ocak, Miladi takvime göre yılın 4. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 361 gün vardır.

3 Nisan, Miladi takvime göre yılın 93. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 272 gün vardır.

26 Kasım, Miladi takvime göre yılın 330. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 35 gün vardır.

16 Aralık, Miladi takvime göre yılın 350. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 15 gün vardır.

30 Aralık, Miladi takvime göre yılın 364. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 1 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">John Steinbeck</span> Amerikalı yazar (1902 – 1968)

John Steinbeck, Amerikalı gerçekçi yazardır. İrlanda asıllıdır. Eserlerinde genellikle işçi yaşamını ve toplumsal sorunları dile getirdi. Gençliğinde bir zamanlar çalıştığı Salinas Vadisi, onun eserleri için vazgeçilmez bir mekândır. Yazdığı eserlerin her biri kült olmuş, çoğu sinemaya aktarılmıştır. Bir ailenin Oklahoma'dan Kaliforniya'ya göçünü anlattığı Gazap Üzümleri eseri ile Pulitzer ve Ulusal Kitap Ödülü'nü kazandı. Ayrıca edebiyat alanında verdiği katkılardan dolayı 1962'de Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Ün kazandığı diğer eserleri arasında Al Midilli, İnci, Fareler ve İnsanlar gibi kitapları yer alır.

Erendiz Atasü, Türk yazar, akademisyen, edebiyat eleştirmeni

<span class="mw-page-title-main">Virginia Woolf</span> İngiliz yazar (1882-1941)

Virginia Woolf, İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Frank Capra</span> İtalyan-Amerikalı film yönetmeni (1897 – 1991)

Frank Capra, İtalyan asıllı Amerikan sinema yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Sinclair Lewis</span> Amerikalı yazar (1885 – 1951)

Sinclair Lewis. Amerikalı yazardır.

<i>Kelebek</i> (roman)

Kelebek (Papillon), Henri Charriere tarafından 1968 yılında yayımlanan ve yazarının başından geçenleri anlatan otobiyografik romandır.

<span class="mw-page-title-main">Georg Simmel</span>

Georg Simmel, Ferdinand Tönnies ile birlikte Alman Sosyolojisi'nin kurucularından biri olan sosyolog, filozof ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Mann</span> Roman Yazarı

Paul Thomas Mann, Alman yazar ve 20'inci yüzyılın en önemli hikâye anlatıcılarından biriydi. 1929 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Sigrid Undset</span> Norveçli yazar (1882-1949)

Sigrid Undset Norveçli yazar. Eserlerinde gelenekler ve çağdaşlaşma çatışması ile dini değerleri ve kadının özgürlüğünü ele alır. 1907 yılında artık kendini topluma serbest yazar olarak kabul ettirmiştir. 1933 ve 1940'ta kuşatılan Norveç'ten İsveç,Rusya, Japonya üzerinden Amerika'ya kaçmıştır ki Amerika'da daha sonradan nasyonalizme karşı olan yazılar yazmıştır ve konferanslar düzenlemiştir. 2. Dünya savaşı bittikten sonra ülkesine geri dönen Sigrid Undset, daha sonra bir yazar olarak çalışamadı ve 10 Haziran 1949 yılında Lillehammer'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Mann</span>

Luiz Heinrich Mann Alman yazardır. Eserlerinde toplumsal konuları ele almıştır. Özellikle 2. Wilhelm dönemindeki Alman toplumunun otoriter yapısını sert şekilde eleştirmesiyle tanınmıştır. Thomas Mann'ın ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">James Fenimore Cooper</span> Amerikalı yazar (1789 – 1851)

James Fenimore Cooper -, Amerikalı yazardır. Erken 19. yüzyıl Amerikalı yazarıdır. Denizcilikle ilgili romanlar, tarih araştırmalar, siyasal ve sosyal eleştiri niteliği taşıyan romanlar yazdı.

<i>Fransız Teğmenin Kadını</i> John Fowlesin 1969 tarihli romanı

Fransız Teğmenin Kadını İngiliz yazar John Fowles tarafından yazılmış ve 1969 yılında yayınlanmış bir dönem romanıdır. Kitap, yazarının The Collector(1963) ve The Magus(1965) kitaplarının ardından yayınladığı üçüncü romanıdır. Bu romanla birlikte, yazar John Fowles, Viktorya Dönemi'ne dair yazınlarda kendine has bir yer edinmiştir.

Vukuat Var, Orhan Kemal tarafından kaleme alınan, 1958 yılında basılan roman. Yazar romanı 1954 yılında yazmıştır. Kitap, Hanımın Çiftliği üçlemesinin ilk kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Neoptolemos</span>

Neoptolemos, Yunan Mitolojisinde savaşçı Akhilleus ve prenses Deidamia'nın oğludur ve Oneiros'un kardeşidir. Antik Epirus'un Molosslularının hanedanının efsanevi atasıdır.