İçeriğe atla

Theodora (II. Justinianos'un eşi)

Theodora
Bizans İmparatoriçesi
Hüküm süresi705–711
Doğum7. Yüzyıl
Ölüm8. Yüzyıl
Eş(ler)iII. Justinianos
Çocuk(lar)ıTiberios
HanedanHerakleios Hanedanı

Theodora, Bizans İmparatoru II. Justinianos'un ikinci eşidir. Hazar Hanı Busir'in kızkardeşidir. Ancak geleceğin Bizans İmparatoriçesi Çiçek'in babası olan bir başka Hazar hükümdarı Bihar ile bağı bilinmemektedir.

Evlilik

II. Justinianos ilk defa tahta 685 yılında geçti. 695 yılında, strategos Leontios liderliğinde yapılan bir coup d'état ile tahttan indirildi. Justinianos'un burnu ve dili kesilip, Kırım'da Cherson'a sürgüne gönderildi.[1]

Justinianos, orada herhangi bir belirgin hadise geçirmeden yedi yıl yaşadı. Fakat sabık İmparatorun iktidarı yeniden kazanmak için komplo hazırladığına dair dedikodular yaklaşık 702 yılında başkent yetkililerinin kulağına geldi. Onu tutuklayıp III. Tiberius'un kaderine karar vermesi için Konstantinopolis'e getirmeye karar verdiler. Justinianos buna karşılık Cherson'dan kaçıp, Busir'in sarayına sığınma talep etti.

Busir, sürgünü kabul etti ve onu doğum adı bilinmeyen kızkardeşi ile 703 yılında evlendirip aile bağı kurdu. Theodora vaftiz adıdır ve Kalkedon Hristiyanlığna dönmesini gösterir. Bu isim muhtemelen I. Justinianus'un karısı Theodora'nın anılarını canlandırması için seçilmiştir.[2] Busir, çifte ödenek ve Phanagoria'da bir konak verdi.[3]

Tiberius, bu evlilik ittifakını dikkate alıp, Busir'e Justinianos'un kellesine karşılık rüşvet teklif etti. Günah Çıkartıcı Theofanis'in Vakainamesine göre, yaklaşık 704 yılında Busir eniştesi Justinianos'u öldürmeleri için Balgitzin ve Papatzys isimli iki ajan yolladı. Theodora, bunu anlayıp kocasını uyarıp, her iki adamı boğup, bir balıkçı teknesiyle deniz yoluyla Cherson'a kaçmasını sağladı.

Theodora, ağabeyi tarafından tutuklanmış olarak arkada kaldı. Tek bilinen oğulları Tiberios, anne babanın ayrı kaldığı bu dönemde bir yerde doğması bu kaçıştan önce Theodora'nın hamile olduğunu gösterir.[2]

İmparatoriçe

705 yılında, Justinianos Bulgar Tervel ile yeni bir ittifak kurdu. Onun tarafından sağlanan 15,000 atlıdan oluşan bir ordu ile Konstantinopolis'e yürüyüp şehre girdi. III. Tiberius'u tahttan indirip, taca yeniden ulaştı. Theodora yeni imparatoriçe olmuştu ama hala ağabeyinin esareti altındaydı.

Theofanes'in Vakainamesine ve Konstantinopolis patriği I. Nikeforos'un Chronographikon syntomon adlı yapıtına göre, Justinianos karısını kuvvet zoru ile kurtarmak için bir plan yaptı. 705/706 yılında Bizans Donanması'ndan bir filo Azak Denizi'ne Theodora'ya eşlik etmek için hareket etti ancak filo yakalandığı fırtına sonucu batınca hedefine ulaşamadı.

Busir, eniştesine savaşın gereksiz olduğuna dair bir mektup yazdı. Theodora'yı da kısa bir süre sonra serbest bırakıp, özel temsilcisi eşliğinde yollayacağını bildirdi. Theofanes'e göre Justinianos oğlu Tiberius'un varlığı hakkında da bilgilendirildi. Sonunda daha fazla bir hadise yaşanmadan Theodora Konstantinopolis'e ulaştı. Augusta tacını taktı ve Tiberios, Justinianos'un ardılı olma haklarının güvence altına alınması için ortak imparator ilan edildi.

Tahttan indirilmesi

Justinianos, ikinci hükümdarlık döneminde ülkeyi gittikçe artan zorba ve zalim bir idare yönetti. Sürgüne gönderilmiş Ermeni asıllı bir general olan Bardenes'ın liderliğinde Cherson'da bir isyan patlak verdi. Bu şehir üzerine gönderilen Bizans güçleri, şehrin direnişi dolayısıyla şehre giremediler. Çok geçmeden bu kuşatıcı güçler de isyancıların tarafına katıldı. İsyancılar Hazarlar Hanı Busir'in de mali desteği ile gemilerle Konstantinopolis'e geçtiler. General Bardenes, Filippikos ismini alarak imparator olarak tahta geçti. Justinanos, Ermenistan üzerine bir seferde olduğu için şehirde değildi. Geri dönüp şehri tekrar ele geçirmek için yaptığı gayretler boşa gitti ve bu hedefine erişmek için gerekli sayıda askerî gücü toplayamadı. Konstantinopolis'te İmparator olarak hüküm süren Filippikos onun üzerine birlikler gönderdi. Aralık 711'de Justinianos yakalandı; tutuklandı ve Konstantinopolis'e getirilmekte iken şehir yakınlarında idam edildi ve kesik başı imparatora gönderildi.

Justinianos'un öldürülmesi haberini alan annesi Anastasia, Justinianos'un 6 yaşında oğlu olan ortak imparator Tiberios'u Blakernai'da bulunan Meryem Ana Kilisesine götürüp, orada kiliseden sığınma hakkı istedi. Fakat Filippikos'un adamları bu genç çocuğu kilisesinin minberi önünden zorla alarak kilise dışında katlettiler. Böylece Herakleios Hanedanı sona ermiş oldu.

Bu olaylar sırasında Theodora'nın hala hayatta olup olmadığı belli değildir. Theofanes ve Nikeforos, Justinianos'un tahtan indirilişini anlatırlarken, onun hakkında bilgi vermemişlerdir. İoannis Zonaras, zaten ölmüş olduğunu belirtir, fakat olaylardan yüzyıllar sonra yazdığı için ifadelerinin tarihsel gerçekliliği tartışmalıdır.[2] Diğer imparatoriçelerin aksine, mezar yeri belirtilmemiş, ölüm yılı ve şekli belirsiz kalmıştır.

Çocukları

Theodora ve II. Justinianos'un biline tek çocukları olmuştur:

  • Tiberius (y. 705 – 711) 706 ile 711 arası ortak imparator. Filippikos tarafından infaz edilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Norwich, John Julius (1998). A Short History of Byzantium. Penguin Books. ISBN 978-0-14-025960-5. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. 
  2. ^ a b c "Lynda Garland "Theodora, Second Wife of Justinian II"". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. 
  3. ^ Kevin Alan Brook,. The Jews of Khazaria. 2nd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2006.
Theodora (II. Justinianos'un eşi)
Doğumu:  ? Ölümü:  ?
Kraliyet Unvanları
Önce gelen
Eudokia		Bizans İmparatoriçe eşi
705–711 		Sonra gelen
Maria

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Filippikos</span> 711-713 arasında Bizans imparatoru

Filippikos Bardanes,. Asıl adı Vardan (???? –ö. 713). 711-713 arasında Bizans imparatoru. Hükümdarlığı sırasında papalık ile anlaşmazlığa düşmüş, imparatorluk topraklarını Bulgar ve Arap istilacılara karşı savunmakta başarısız kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Konstans</span>

II. Konstans yahut "Sakallı(Pogonatos) Konstantine", 641 ile 668 arasında Bizans imparatoru olmuştur. 642'de Konsül olup tarihte Roma Konsülü unvanı verilen son Bizans imparatordur. Vaftiz ismi Herakleios idi ve imparatorluk yaparken resmî ismi Konstantinos idi. Konstans ismi bu imparatora verilen indirgen bir lakaptır. Bizans tarih yazmalarında bu lakap isim olarak kullanılmış ve modern tarihçiler tarafından da bu lakap isim olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Mihail</span>

II. Mihail Amoriyalı 820 - 2 Ekim 829 yılları arasındaki Bizans imparatoru. Konuşmasında pürüzlü olduğu için bazen Kekeme anlamına gelen Traulos (Τραυλός) veya Psellos (Ψηλλος) veya Latince Psellus olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Hazar ilişkileri</span>

Hazar-Bizans ilişkileri, 7. yüzyılın ikinci çeyreğinden 11. yüzyılın ilk çeyreğine kadar devam eden ve genellikle savaşlarla geçen ilişkilerdir. 7. yüzyılın başlarından itibaren Hazar Türklerinin güçlü güneybatı komşusuyla uzun süreli ilişkileri oluşmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Justinianos</span>

II. Justinianos veya II. Jüstinyen, ilk defa 685-695 ve ikinci defa 705-711 arasında saltanat süren Herakleios Hanedanı mensubu son Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Leontios</span>

Leontios veya Leontius, ,, 695 ile 698 döneminde Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Bir gaspçı hanedansız imparator olarak II. Justinianos'a karşı bir isyanla ile imparator olmuş ve bir donanma komutanı olan III. Tiberios tarafından isyanla tahttan indirilmiştir. Leontias'in asıl adı ve tahtta iken kullandığı adı Leo olup zamanındaki ve sonraki Bizanslı tarihçiler onu Leontias diye anmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">III. Tiberios</span>

III. Tiberios, , 698 ile 705 döneminde Bizans imparatoru. Hanedansız imparator olarak Leontios'a karşı bir isyanla ile imparator olmuştur. On yıl önce bir isyanla tahttan indirilmiş Herakleios Hanedanı mensubu II. Justinianos, Justinianos'un Kırım'da sürgününden sonra ona destek veren bir Bulgar ordusunun yardımı ile Konstantinopolis'e gelip şehri ele geçirmesi ile tahttan indirilmiş ve idam edilerek öldürülmüştür.

Busir ya da İbuzir Gliavan, 7. yüzyılın sonundan 8. yüzyılın başlarına kadar Hazar Kağanlığı'nın kağanı.

<span class="mw-page-title-main">II. Tiberius</span>

II. Tiberius Konstantin. 574 ile 582 arasında Jüstinyen Hanedanı üyesi olarak, 574-578 döneminde II. Justinus ile ve 582'de ise damadı olan Mauricius ile ortak imparator olarak Doğu Roma/Bizans İmparatorluğu imparatoru olarak saltanat sürdü. II. Justinus'un 4 Ekim 578 ölmesi ile 582'de Mauricius ortak imparator olması arasında II. Tiberius Konstantin tam yetkilerle imparatorluk yaptı. Bu dönemde içişlerinde yaptığı büyük devlet harcamaları ve dışişlerinde ise Bizans ordusunun Doğu Anadolu'da Pers Sasani'leri yenilgiye uğratması; İspanya ve Kuzey Afrika'da Doğu Roma idaresinde bulunan bölgelerin korunmasının sağlanması ama Balkanlarda İslav kavimlerinin devamlı göçmelerini, hücumlarını ve talanlarını önlemekte başarısız kalması ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">II. Anastasios</span>

II. Anastasios, 713-715 yılları arasında hüküm süren Bizans imparatoru.

İrini Asanina, Bizans imparatoru VI. İoannis'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Jüstinyen Hanedanı</span> hanedan

Jüstinyen Hanedanı 518 ile 602 yılları arasında Bizans İmparatorluğu'nu yönetmiş aile. I. Justinus ile başlayıp Mauricius ile bitmiştir. 715 ile 730 yılları arası Konstantinopolis Patriği olan I. Germanus'un baba ismi Justinianos olup, bu Hanedandan gelme ihtimali vardır. Justinianos ve Germanus bu Hanedanda yaygın kullanılan isimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Herakleios Hanedanı</span>

Herakleios (Heraklius) Hanedanı, 610-717 arasında Bizans İmparatorluğu'nu yöneten hanedan. Hanedanın kurucusu Herakleios 610-641 arasında başta kaldı. Herakleios Hanedanı ile Bizans İmparatorluğu Doğulaşmaya başladı ve Batı'dan kopuşta önemli bir evre başladı. Kimi müellife göre Doğu Roma'nın gerçek başlangıcı bu hanedan ile oldu. Latince yerine Grekçe'nin resmi dil olması ve Ortodoksluğun yükselmesi Batı'dan kopuşta başat nedenlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans isyan ve iç savaşları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş iç savaş ya da diğer iç huzursuzlukların listesidir. Tanım, Bizans İmparatorluğu sınırları içerisinde en az bir muhalefet liderinin iktidara karşı gerçekleştirdiği herhangi bir ihtilaftır. Harici ihtilaflar için, Bizans savaşları listesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Yirmi Yıllık Anarşi</span> Bizans İmparatorluğunda 20 yıl süren istikrarsızlık dönemi

Yirmi Yıllık Anarşi, Bizans İmparatorluğu'nda 20 yıl süren istikrarsızlık dönemi, 695 yılında II. Justinianos'un ilk tahttan indirilişi ile başlar, İsaurya Hanedanı'nın başladığı III. Leon'nın 717 yılında tahta çıkmasıyla biter.

<span class="mw-page-title-main">Herakleios (II. Konstans'ın oğlu)</span> Bizans ortak imparator

Herakleios 659'dan 681'e kadar Bizans Ortak İmparatordur. İmparator II. Konstans ile Fausta'nın oğludur, babası İtalya'ya gitmeden önce 659'da ortak İmparator olmuştur. Konstans'ın ölümünden sonra, Herakleios'un erkek kardeşi IV. Konstantinos kıdemli imparator olarak tahta çıktı. Konstantinos, Herakleios ve Tiberios'u ortak imparatorluk görevinden almaya teşebbüs etti ve bu da 681'de bir halk isyanı başlattı. Konstantinos, isyancıların taleplerini kabul etme sözü, onları eve göndererek, ancak liderlerini Konstantinopolis'e getirerek isyanı sona erdirdi. Oraya vardıklarında, Konstantinos onları idam ettirdi, ardından Tiberios ve Herakleios'u hapse attı ve onları sakat bıraktı, bu noktadan sonra tarih sahnesinden silindiler.

<span class="mw-page-title-main">Tiberios (II. Konstans'ın oğlu)</span> Bizans ortak imparator

Tiberios 659'dan 681'e kadar Bizans Ortak İmparatordur. İmparator II. Konstans ile Fausta'nın oğludur, babası İtalya'ya gitmeden önce 659'da ortak İmparator olmuştur. Konstans'ın ölümünden sonra, Tiberios'un erkek kardeşi IV. Konstantinos kıdemli imparator olarak tahta çıktı. Konstantinos, Tiberios ve Herakleios'u ortak imparatorluk görevinden almaya teşebbüs etti ve bu da 681'de bir halk isyanı başlattı. Konstantinos, isyancıların taleplerini kabul etme sözü, onları eve göndererek, ancak liderlerini Konstantinopolis'e getirerek isyanı sona erdirdi. Oraya vardıklarında, Konstantinos onları idam ettirdi, ardından Tiberios ve Herakleios'u hapse attı ve onları sakat bıraktı, bu noktadan sonra tarih sahnesinden silindiler.

Anastasia, IV. Konstantinos'ın eşi olarak Bizans İmparatoriçesi.

<span class="mw-page-title-main">Anhialos Muharebesi (708)</span> Bizans ile Bulgaristan arasında gerçekleşen çatışmadır

Anhialos Muharebesi 708 yılında, Bizans İmparatorluğu ile Birinci Bulgar İmparatorluğu arasında, Anhialos kasabası yakınlarında gerçekleşen çatışmadır. Sonuç, Bulgar zaferidir.

Maria Bizans İmparatorluğu'nun III. Leon'un imparatoriçe eşidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.