İçeriğe atla

Themistius

Themistius
Θεμίστιος
Doğum317
y. Sinope
Ölümy. 388
Konstantinopolis
MeslekKonstantinopolis valisi
Filozof
Politikacı

Themistius (Yunanca: Θεμίστιος; d. y. 317 – ö. 388'den sonra), geç antik dönem retorikçi, filozof ve politikacıdır.[1] Hristiyan olmamasına rağmen, kendisine önemli görevler veren Hristiyan Roma imparatorlarının sağladığı imkanlardan yararlamıştır.[1] Konuşmaları, zamanının siyaseti ve entelektüel tarihi için değerli kaynaklar sayılmaktadır. Hem Aristotelesçi hem de Platoncu anlayışla şekillenen felsefesiyle bu iki ekolü uyumlu hale getirmiştir. Felsefi yazılarında, Aristoteles'in didaktik olarak hazırladığı bireysel çalışmalarının içeriğini yeniden üretmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b Johnson, Scott Fitzgerald (2016). The Oxford handbook of late antiquity. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0190277536. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

Ebiyonitler, ilk Hristiyan topluluklarından birisi olan Yahudi kökenli zümredir. Sözcük olarak İbranicede "fakir, yoksul" gibi anlamlara gelen "ebyon" kelimesinden gelmektedir. Diğer Hristiyan akımlardan ve gruplardan en büyük farklılıkları İsa'nın ilahlığını ve bakireden doğumunu kabul etmemeleridir. Kendilerine lider olarak kaynaklarda İsa'nın kardeşi olarak geçen Yakup'u kabul ederler. Ebionitler, adoptiyonist bir Kristolojiyi benimsediler, böylece Nasıralı İsa'yı, Musa'nın Yasası'nı takip etmedeki doğruluğu nedeniyle Tanrı tarafından seçilen ve Musa gibi yalnızca insan olan mesiyanik bir peygamber olarak anladılar. Komünyona inanmazlar, önemli ibadetlerinin çoğunu cumartesi günü yaparlar. Arınma ayini ritüelleri vardır. Musa'nın Yasası'nın uygulanmasından yana oldukları için Pavlus'un mektuplarını reddederler. Dolayısıyla diğer birçok Hristiyan gruptan farklı olarak sünnet olurlar ve Musa'nın Yasasınca yenilmesi yasaklanan hayvanların etini tüketmezler.

Misyonerlik, dar anlamıyla herhangi bir dini öğretiyi yabancı ülkelerde yaymakla yükümlü din görevlilerini tanımlamada kullanılır. Daha geniş anlamıyla ise başkalarını belirli bir öğretiye, özellikle dini bir öğretiye ikna etmeye çalışan, onları bu öğretiye çekme amacını üstlenen kişileri tanımlamada kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kilise (örgüt)</span> İsa Mesihe inancını kuran inançlı topluluk

Kilise, Hristiyanlıkta kendi din adamları, kendi binaları ve diğerlerinden ayrılan doktrinleri bulunan mezheplerden her birine verilen isim. Hristiyan mezhepleri Roma Katolik Kilisesi, Protestan kiliseler ve Ortodoks Kilisesi'dir.

Latince, anno Domini (AD) ve Mesih'ten sonra (MS), Jülyen ve Gregoryen takvimlerinde yılları etiketlemek veya numaralandırmak için kullanılır. Geleneksel olarak İsa'nın doğum tarihini tanımlar. İsa'nın efendi olarak tanımlanmasının nedeni, Hristiyanlıkta İsa'nın Tanrı'nın özünden olduğu yani Tanrı ve Tanrı'nın oğlu olduğu inancıdır. Latincede “Anno Domini” “Efendinin yılı” demektir, daha uzun yazılım şekli ise “Anno Domini Nostri Iesu Christi” buda “Efendimiz İsa’nın yılında” demektir. Hristiyan kronolojisi “0” yani sıfır yılını kullanmıyor. İsa'nın doğduğu yılı 1 olarak kabul ediyor. Örnek: 2022 yılı İsa'nın 2021 yıl önce doğduğunu belirtir.

İbahilik, İslâm'da, Sünnî anlayışın yasakladığı ve günah olarak değerlendirdiği bazı şeyleri yasak görmemektir. Hatta bir bölümünün tersini yapmak anlayışıdır. Hristiyan teolojisinde ise, günahlardan arınarak ahiretteki sonsuz kurtuluş ve selâmete sadece kuvvetli imân ve Tanrı'nın mağfireti sayesinde erişilebileceği inancında olan kişileri tanımlamakta kullanılan bir deyimdir.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan</span> Hristiyanlık dinine mensup kimse

Hristiyanlar, İsa Mesih'in yaşamına ve öğretilerine dayanan tek tanrılı bir İbrahimi din olan Hristiyanlığı takip eden veya ona bağlı kalan insanlardır. Hristiyan sözcüğü, Kutsal Kitap'taki İbranice terim māšîaḥ'ın (מָשִׁיחַ) çevirisi olan Koine Grekçesindeki Kıristós'tan (Χριστός) türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nasıra</span> İsrail Devletinde yerleşim birimi

Nasıra, İsrail'in Aşağı Celile bölgesinde yer alan tarihî bir şehirdir. Nüfusu 2006 yılı sayımlarında 64.500 çıkmış Nasıra'nın, yüzölçümü 14,2 km2'dir. İncil'de Meryem ve kocası Marangoz Yusuf'un memleketi olarak geçer. İsa'nın çocukluğunun geçtiği yerdir ve Hristiyanlıktaki en önemli hac merkezlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pontius Pilatus</span> MS 26-36 arasında Yahudiye genel valisi olarak görev alan ve İsanın yargılanmasındaki rolüyle tanınan Romalı siyasetçi

Pontius Pilatus, MS 26-36 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyaletinin valisi. Bazı kaynaklarda savcı olduğu belirtilir.

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

Piskopos, bazı Hristiyan kiliselerinde, birkaç cemaatten oluşan bir bölgenin başpapazı olan, fetva verme yetkisine sahip üst kademeden din adamı.

<span class="mw-page-title-main">Baptistler</span> Protestanlık mezhebi

Baptistler veya Vaftizciler, yalnızca inanan müminleri vaftiz eden ve bunu da suya daldırma inanışı ile belirleyen önemli bir Protestanlık mezhebidir. Baptist kiliseleri genellikle ruh yetkinliği, sola fide, sola scriptura ve cemaat temelli kilise inanışını benimsemişlerdir. Vaftizciler genellikle iki kural tanır: vaftiz ve cemaat.

<span class="mw-page-title-main">Unidad Popular</span>

Unidad Popular, Şili'de 1970 Şili başkanlık seçiminde Salvador Allende'nin başarılı adaylığı arkasında durmuş olan politik partilerin koalisyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Sicilya (eyalet)</span> Roma Cumhuriyetinin prokonsüler bir vali tarafından yönetilen eyaleti

Sicilya, Roma Cumhuriyeti tarafından, Kartaca ile yapılan Birinci Pön Savaşlarında ele geçirilen topraklarda prokonsüler bir vali tarafından yönetilecek şekilde MÖ 241 yılında organize edilen Romanın ilk eyaletidir. Sicilya ve Malta adalarından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Batı dünyası</span> Avrupa kökenli ortak kültüre sahip ülkeler

Batı dünyası, Batı medeniyeti ya da kısaca Batı, dünyanın diğer medeniyetlerine kıyasla Avrupa ve Kuzey Amerika ile Avustralya ve Yeni Zelanda'yı kastetmek için kullanılan siyasal kavram. Soğuk Savaş esnasında Batı kavramı Batı Bloku olarak Avrupa'daki ve Kuzey Amerika'daki komünist olmayan ülkeleri kastetmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan demokrasi</span>

Hristiyan demokrasi, merkez sağ bir ideolojidir. Bu ideoloji, ülke içinde "Hristiyanlık ilkelerinin" uygulamasına dayalıdır. Kamu içinde Hristiyan ahlakı, geleneği ve adetlerinin, modern ve demokratik bir biçimde uygulanmasını savunmaktadır. Hristiyan demokrasi ideolojisi, muhafazakârlık ve Katolik toplumsal öğretisinin etkisi altında, 19. yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkmıştır. Ekonomik olarak ise sosyal piyasa ekonomisini savunur. Latin Amerika'da bu sol ideolojiye dönüşmüşken, Avrupa'daki Hristiyan demokrat siyasi partiler genellikle muhafazakâr, liberal ve ılımlıdır.

Hristiyan Yahudiler, Hristiyanlık dinini benimsemiş, etnik olarak Yahudi olan insanlardır. Özellikle İkinci Tapınak döneminde Yahudiye'de ortaya çıkan Yahudi dinî mezhebi Hristiyanlığın ilk takipçileriydi. Başlangıç döneminde bu topluluk, İsa'yı Mesih olarak kabul eden Yahudilerden oluşuyordu. Hristiyanlığın yayılması ve değişime uğramasından sonra Hristiyan Yahudiler, bu dinin sadece bir kolunu oluşturur duruma geldiler.

Simon Magus, bahsi Yeni Ahit'in Elçilerin İşleri kitabının 8, 9-24 kısmında geçen bir kişidir. Bazı uzmanlara ve ilk Kilise yazıtlarına göre, Simun bütün hristiyan sapkınlıkların ve hristiyan Gnostiklerin babasıdır.

Katolik Kilisesi veya Roma Katolik Kilisesi, ruhanî başkanı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.