İçeriğe atla

Thebai (Kilikya)

Tebai
Thebai
Location of Thebe in the Edremit Körfezi.
Tehebai Antik Kenti
KonumTürkiye Balıkesir, Havran
TürYerleşim
Tarihçe
KuruluşMÖ 7-4. yüzyıllar arası
Sit ayrıntıları
Kamusal erişimAçık

"Tebai/Thebai" ya da "Theb/Thebe",Havran sınırları içinde yer alan antik kent.[1] Antik kent bu ilçeye bağlı Tepeoba köyü yakınlarındadır, dönem olarak Anadoluda Hellen İstilasından öncesine kadar dayanır. Kent adının kökeni Luvi dilinde "düzlük, düz yer, düz nesne" dir.[2]

Tebai, Edremit Körfezindeki en eski antik kentlerindendir. Bu yüzden bölgeye Tebai Ovası denmiştir. Körfez bölgesi bir boğaza benzediği için Kilikya adını almıştır. Kent diğer Tebai kentleriyle (Yunanistan ve Mısır'daki) karışmaması için Kilikya Tebai'si olarak anılmıştır. Daha sonradan ova, Lyrnessos kentinin güçlenmesiyle, ova Lyrnessos Kilikyası ve Tebai Kilikyası olarak ikiye ayrılmıştır.

Troya prensi Hektor'un eşi Andromakhe, Tebai kralı Eetion'un kızıdır. Kent Troyanın müttefikidir, bu yüzden Troya'yı ele geçirmeye gelen Aka ordusu, önce bu şehri yağmalar. Bölgeden geçen Strabon, kentin terk edildiğinden bahseder. Günümüzde antik kent, yakınlarındaki madencilik faaliyetleri yüzünden, gündeme gelmiştir.[3]

Arkeolojik Araştırmalar

Thebe Antik kenti kalıntıları İlyada destanında ormanlık Plakos eteğinde yüksek kapılı Thebe olarak adlandırılan kentin yeri tartışma konusu olmuştu. Adramytteion Thebai olarak da anılan yerleşim bu gün Edremit ovası olarak anılan ovayı da içermekteydi.Yani Thebe kenti ve Thebe ovası vardı. Bir tarafında antik İda (Kaz Dağı),bir tarafında da antik Madra dağının arasında yer alan günümüzde de bereketli tarım toprakları ile ünlü bir ova.Antik Euenos(Havran Çayı)ırmağının suladığı topraklar ve ovanın yeri belli ama THEBE kenti kalıntıları nerede?..MS 2.yüzyılın ikinci döneminde para basıldığına göre şehir bu dönemde de varlığını sürdürmüş olmalıdır.Amasyalı Strabon tıpkı yakındaki bir diğer Edremit Körfezi kenti olan Kisthene (Gömeç/Ayvalık/Kız Çifliği) gibi Thebe kentinin de kendi döneminde ıssızlaştığını ve terkedildiğini anlatmış.Bunun nedenini de bu bölgedeki kış sellerine bağlamış. Thebe kentinin yerinin saptanması konusunda gezginler ve araştırmacılar Edremit, Havran çevresinde çalışmalar yapmışlarsa da çelişen sonuçlara ulaşmışlar.[4]

Buluntular-Kalıntılar

Kumluca Mezarlığı

Eybek dağlarının güney eteklerindeki geniş düzlükte fıstık çamı dikim sahası ortasında Tepeoba hudutlarında Havran'a 15 km. uzaklıkta çok eski bir mezarlık.Yerler özellikle Roma dönemi keramikleri ile dolu. Yaklaşık 20 dönüm genişliğindeki mezarlıkta birçok kalıntı yığını görülmektedir. Ayrıca yüzden fazla mezarlık bulunmakta. Mezarların büyük kısmı kaçak kazılarla, define aradığını sanan kültür tanımazcılarca tahrip edilmiştir.Üzerinde kızılçam ağaçları bulunan mezarlıkta büyük taşlar yanında mezar kapağı tuğla parçaları görülmektedir.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ Antik kentler (Ören Yerleri)[] Balıkesir il kültür ve turizm müdürlüğü
  2. ^ Bilge Umar (2002), Aiolis sf.150: Thebai
  3. ^ Havran'ın Thebe şehri'nde GÜMÇED eylemi[](2011)
  4. ^ Erkmen Senan-Thebe/Thebai Antik Kenti/Havran/Tepeoba/Kumluca, (2009) Aktüel Arkeoloji dergisi
  5. ^ Zekeriya Özdemir-(Körfezdeki Zümrüt Havran adlı yapıtı Basım:1998)
  6. ^ Tarihin Işığında Burhaniye: Prof.Dr. Engin Beksaç-Şule Nurengin Beksaç

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ege Bölgesi</span> Türkiyenin Ege Denizi kıyısındaki coğrafi bölgesi

Ege Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. İsmini kıyısında olduğu Ege Denizi'nden alır. Ege ve İç Batı Anadolu olmak üzere iki bölüme ayrılır. Kuzeyde Marmara, doğuda İç Anadolu, güneyde Akdeniz bölgeleriyle ve batıda Ege Denizi'yle çevrilidir. Türkiye'nin en uzun kıyı şeridine sahip bölgesidir. Tarihi mekanlar çoktur. Efes Antik Kenti, Laodikya Antik Kenti, Sardis Antik Kenti, Stratonikenia Antik Kenti, Tralleis Antik Kenti, Blaundus Antik Kenti, Aizanoi Antik Kenti gibi birçok tarihi mekan vardır. Ege Bölgesi'nin iklimi Akdeniz İklimi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Menderes</span> Türkiyede bir nehir

Küçük Menderes, Ege yöresinde Bozdağlar'dan doğan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Tarsus</span> Mersinin ilçesi

Tarsus, Mersin ilinin en doğusundaki ilçesidir. İlçe doğuda Adana, batıda Mersin merkez, kuzeyde Pozantı ve Çamlıyayla, güneyde Akdeniz ile çevrilidir. Tarihte en yaygın Kilikya olarak anılan bölgede bulunan ilçenin Hitit Uygarlığı başta olmak üzere köklü bir uygarlık geçmişi vardır. Hititler döneminde Tarsus, Kizzuvatna eyaletinin bir kentiydi.

<span class="mw-page-title-main">Havran</span> Balıkesir ilçesi

Havran, Balıkesir ilinin Körfez bölgesinde bir ilçesidir. Höşmerim, Leblebisi ve Çanakkale kahramanı Koca Seyit ile tanınır. Deniz'e kıyısı yoktur. Bu açıdan turizm komşu ilçelerle kıyaslandığında fazla gelişmemiştir. Zeytincilik başlıca ekonomik faaliyettir. Ayrıca narenciye olarak mandalina ve süt sektörü gelişmiştir. İlk dönemlerden beri altın madenciliği yapılan bölgede, hâlen bu madencilik faaliyeti sürmektedir. Tarihsel olarak da konaklarıyla meşhurdur. Bir dönem adı baraj inşaatından etkilenen 20.000 nüfuslu yarasa kolonisiyle anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstefe</span> Yunanistanın Orta bölgesi, Böotya ilçesi, İstefe belediyesine bağlı kent

İstefe veya İstefa, Antik Yunanistan'da kurulan bir şehir devletidir. Atina'nın kuzeybatısındaki Böotya bölgesinde bulunmaktaydı. Tebai, Doğu Yunanistanda, Böotia'nın ortasında verimli bir yerde kurulmuştur. Tebai'nin ilk zamanlarına ait bilgiler efsanelere dayanır. Şehrin kuvvetli surlarla çevrili oluşu, buranın Böotia'nın merkezi olmasını sağladı.

Leukai antik kenti, Günümüzde İzmir İl sınırları içindeki Çamaltı Tuzlası, Üçtepeler mevkiinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birikinti ovası</span>

Birikinti ovası, genel olarak alüvyon materyalin birikmesiyle oluşur. Temel oluşturucu süreç akarsu aşındırması erozyon ve akarsu biriktirme süreçleridir. Ancak dalgalar ve buzulların aşındırma, biriktirme süreçleriylede oluşabilir. Örneğin: Kuzey Almanya ovası buzulların yığdırdığı lösler ile kaplı polderler ve geest adı verilen alçak platoda hafifçe engebelendirilmiş tekdüze büyük bir ovadır. Ülkenin hemen hemen en verimli toprakları bu bölgededir.

Bakırçay, eskiden Kaikos, Batı Anadolu'da, Ege Bölgesinde, Manisa ve İzmir ili içinde akan bir nehirdir. Gelenbe'nin doğusundan başlayan Bakırçay Vadisi'nin, çok küçük bir bölümü Manisa ili alanı içinde kalmaktadır. Vadinin Manisa il sınırları içinde kalan kısmında, Soma-Kırkağaç Ovası bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Edremit Körfezi</span>

Edremit Körfezi, Anadolu'nun Ege Denizindeki en kuzey körfezi ve aynı zamanda körfez kıyısını oluşturan Kaz Dağı ve Madra Dağları arasında kalan bölgeye verilen isim. Papalina avcılığı ve zeytinyağı üretimiyle bilinir. Kıyı şeridi yazlık tipi konutlarla çevrilmiştir. Adını, bölgenin en büyük yerleşim yeri olan Edremit'ten alır.

<span class="mw-page-title-main">Biga Yarımadası</span> Türkiye de yarımada

Biga Yarımadası, antik ismiyle Troas ya da Troad, Çanakkale Boğazı'nın ikiye böldüğü Anadolu ve Rumeli bağlantısının doğu kısmıdır. Boğazın kuzeyinde Gelibolu Yarımadası, güneyinde ise Biga Yarımadası yer alır. Bugün Çanakkale ilinin topraklarının bütünü Biga Yarımadası'nı oluşturur. Bölge adını Cumhuriyet Dönemi'nde önce bölge merkezi olan fakat günümüzde Çanakkale'nin ilçesi olan Biga'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Ovası</span>

Adapazarı Ovası, Sakarya ilinin en büyük ovasıdır. Sakarya Irmağı'nın tektonik çöküntüyü alüvyonlarla doldurması ile oluşmuş tektonik bir ovadır. Adapazarı, Akyazı ve Hendek ilçelerinin bir kısmını kapsamaktadır. Bir diğer adı da Akova'dır. Aşağı Sakarya havzasında Sapanca Gölü ile Adapazarı'nın doğusunda yer alır. Doğuda Keremali Dağı'nın eteklerine dek uzanan Akova, Marmara Bölgesinin kuzeydoğusunda, Karadeniz Bölgesi sınırı içerisinde yer almaktadır. Coğrafi konumuyla Karadeniz Bölgesinin ve İç Anadolu Bölgesinin Marmara Bölgesine açılan kapısı durumunda bulunan ova, gelişmiş karayolu bağlantıları ve demiryolu ile önemli bir ulaşım ağı üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Misya</span>

Misya, Antik Çağ'da Anadolu'nun kuzeybatısında yer alan ve günümüzde yaklaşık olarak Bandırma, Erdek, Balıkesir, ilinin tümünü, Manisa, İzmir, Kütahya, Bursa, Çanakkale illerinin bir kısmını kapsayan bölge ve çevrenin adıdır. Herodot’tan 400 yıl sonra Amasya doğumlu coğrafyacı Strabon yazdığı Coğrafya isimli kitabında Uludağ, Olympos ve Mysia Olympos’u olarak geçer. Strabon, Mysia isminin aslının Lidya'lılarda gürgen ağacı anlamına gelmekte olduğunu belirtir. Ünlü coğrafyacı, Prusia (Bursa) kentinin Mysia Olympos’u (Uludağ) eteklerinde kurulduğunu, Frigyalılar ve Misyalılar sınır komşusu olduğunu belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Kizikos</span> Türkiyenin Balıkesir ili sınırları içinde, Kapıdağ Yarımadasının güneyinde yer alan Mysia antik kenti

Kizikos, günümüz Erdek ilçesi yakınlarında, Marmara Denizi kıyısındaki Misya antik kentidir. Aslen Marmara Denizi'nde bir ada olduğu söylenen ve eskiden anakaraya ya yapay yollarla bağlanan klasik dönemde Arctonnesus adıyla anılan bugünkü Kapıdağ Yarımadası'nın güney kıyı tarafında bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Yunt Dağları</span>

Yunt Dağları, Batı Anadolu'da Ege Bölgesi'nin kuzeyinde yer alan kırık tipi dağ oluşumudur. Yükseltisi 1076 m'dir.

Larissa, Larisa Frikonis veya daha eski kaynaklarda çoğu kez Larisa, İzmir'in Menemen ilçesi, Buruncuk köyü yakınında bir antik kenttir. Ege Bölgesi'nin en eski kentlerinden biridir. Bir Helen boyu olan Aiollerin doğu Ege kıyısındaki on iki kentinden biri sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya</span> Anadoluda Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölge

Kilikya, Anadolu'nun Alanya'dan başlayıp, doğuda Kinet Höyük'te son bulan, kuzeyden de Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölgedir.

Asıl Ege Bölümü, Ege Bölgesinin deniz kıyısında bulunan batı kısmıdır. Hakim görünüm doğu batı doğrultusunda uzanan dağlar ve aralarındaki graben ovalarıdır. Dağların doğu uçlarını birleştiren hat bölümün sınırını oluşturur. İzmir ve Aydın illerinin tamamı, Çanakkale ve Balıkesir illerinin Edremit Körfezi kıyısındaki ilçeleri ile Manisa, Denizli ve Muğla illerinin merkezleri ve ilçelerinin çoğu bu bölümde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Finike Ovası</span> Finikede bir ova

Finike Ovası, Teke Yarımadasının güneydoğusunda yer alan ova. Doğu bölümüne Kumluca Ovası, batı bölümüne Turunçova adı da verilmektedir.Doğu-batı uzunluğu 15 km, kuzey-güney genişliği 5–7 km olan ovanın büyüklüğü 120 km2'dir. Kıyıdan itibaren yüksek ve engebeli yapıya sahip Teke Yarımadası için önemli bir düzlük alandır. Güneyi sınırını Akdeniz'in oluşturduğu kıyı ovasını asıl şekillendiren Bey Dağları'ndan doğan Alakır Çayı ve Akçay akarsularının alüvyonlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Adramitteion</span>

Adramittion, doğusunda antik Madra Dağları, kuzeyinde İda ile çevrili, Havran (Euenos) ile Karıncaçay (Olloios) arasında bulunan, körfez kıyısında kurulu antik kent. Kentin kurucusu Kral Alyattes’ın oğlu, Kral Kroisos’un kardeşi Adramys’tir. Edremit Körfezine hakim, deniz ticareti ve savunması açısından Antik Misya bölgesinin en önemli kentlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Thebai (İyonya)</span>

Thebai veya Thebae veya Thebes Antik İyonya'da Mykale dağları eteklerinde bulunan bir liman kentiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.