İçeriğe atla

The BMJ

The BMJ
DisiplinTıp
EditörlerKamran Abbasi
Yayım detayları
Eski adı
Provincial Medical and Surgical Journal, British Medical Journal, BMJ
Tarihi1840-günümüz
Yayımcı
SıklıkHaftalık
Acil, sadece araştırma makaleleri
LisansCreative Commons Attribution Ticari Olmayan Lisans
107,7 (2022)
Standart kısaltmalar
ISO 4BMJ
Dizinleme
CODENDXRA5
ISSN0959-8138 (basılı)
1756-1833 (internet)
LCCN97640199
JSTOR09598138
OCLC no.32595642
Bağlantılar

The BMJ, tamamı Britanya Tabipler Birliğine (BMA) ait olan BMJ Group tarafından yayımlanan haftalık hakemli bir tıp dergisidir. The BMJ, BMA'dan editoryal özgürlüğe sahiptir.[1] Dünyanın en eski genel tıp dergilerinden biridir. Önceleri British Medical Journal olarak adlandırılan derginin adı 1988 yılında resmi olarak BMJ olarak kısaltılmış, 2014 yılında ise The BMJ olarak değiştirilmiştir.[2] Dergi, Brtianya Tabipler Birliğinin (BMA) bir alt kuruluşu olan BMJ Publishing Group Ltd tarafından yayımlanmaktadır. The BMJ'nin şu anki baş editörü, Ocak 2022'de atanan Kamran Abbasi'dir.[3]

Tarihçe

Dergi, 3 Ekim 1840 tarihinde Provincial Medical and Surgical Journal adıyla yayın hayatına başlamış ve yüksek kaliteli orijinal araştırma makaleleri ve benzersiz vaka raporları yayınlayarak kısa sürede dünyanın dört bir yanındaki hekimlerin dikkatini çekmiştir.[4] The BMJ'nin ilk editörleri, aynı zamanda kurucusu da olan Hunterian Tıp Fakültesinde çocuk hastalıkları üzerine ders veren P. Hennis Green ve İl Tabipler ve Cerrahi Birliği konsey üyesi Worcester'lı Robert Streeten'di.[]

Provincial Medical and Surgical Journal'ın 1. sayısının kapağı

Provincial Medical and Surgical Journal'ın (PMSJ) ilk sayısı 16 sayfa uzunluğundaydı ve üç basit tahta baskı resim içeriyordu. En uzun yazılar editörlerin giriş yazısı ve İl Tabipler ve Cerrahi Birliği Doğu Şubesinin raporuydu. Diğer sayfalarda Henry Warburton'un tıbbi reform tasarısının özetlenmiş bir versiyonu, kitap incelemeleri, klinik makaleler ve vaka notları yer alıyordu. 2+12 sütunluk reklamlar vardı. Damga vergisi dahil fiyatı 7 dolardı ve bu fiyat 1844 yılına kadar değişmedi. Green ve Streeten ana makalelerinde, "ilk sayımız için, on yedi yıllık varoluşun ardından en popüler Tıp Dergisi [The Lancet] kadar çok reklam aldıklarını (mektup basımının miktarıyla orantılı olarak)" belirttiler.[4]

Green ve Streeten, giriş yazısında ve daha sonra yaptıkları açıklamalarda, "Provincial Medical and Surgical Journal'ın kurulmasının ana amaçlarını" tanımladılar. Özetle, iki açık ana hedef vardı: özellikle taşrada mesleğin ilerlemesi ve tıbbi bilginin yayılması. Green ve Streeten ayrıca halkın refahını teşvik etmenin yanı sıra "tıp doktorlarının entelektüel birikimleri, genel ahlaki karakterleri ve kendilerine tevdi edilen görevlerin önemi nedeniyle haklı olarak sahip oldukları toplum kademesindeki bir sınıf olarak korunması"na da ilgi duyduklarını ifade etmişlerdir.[4]

Nisan 1842'de derginin adı Provincial Medical Journal and Retrospect of the Medical Sciences olarak değiştirildi, ancak iki yıl sonra Streeten'in tek editörlüğü altında PMSJ'ye geri döndü. BMJ ilk kez 1857 yılında, PMSJ'nin John Rose Cormack'ın editörlüğünde London Medical Journal'dan (Cilt 1-4; 1849-1852) evrilen Associated Medical Journal (Cilt 1-4; 1853-1856) ile birleştirilmesiyle ortaya çıktı.[5]

The BMJ ilk merkezi randomize kontrollü çalışmayı yayınlamıştır.[6] Dergi ayrıca sigaranın sağlık üzerindeki nedensel etkileri,[7][8] akciğer kanseri ve diğer ölüm nedenlerinin sigarayla ilişkisi üzerine ufuk açıcı makalelere de yer vermiştir.[9]

Uzun bir süre boyunca derginin tek rakibi yine İngiltere merkezli The Lancet olmuştur, ancak küreselleşmenin artmasıyla birlikte The BMJ, başta The New England Journal of Medicine ve şu anda JAMA olarak bilinen Journal of the American Medical Association[10] olmak üzere diğer tıp dergilerinin zorlu rekabetiyle karşı karşıya kalmıştır.

Dergi içeriği

The BMJ kanıta dayalı tıbbın savunucusudur. Araştırmaların yanı sıra klinik incelemeler, son tıbbi gelişmeler ve editoryal perspektifler de yayınlamaktadır.

Her yıl Noel'den önceki Cuma günü özel bir "Noel Sayısı" yayınlanmaktadır. Bu sayı, daha az ciddi tıbbi soruları araştırmak için ciddi bir akademik yaklaşım uygulayan araştırma makaleleriyle bilinir.[11][12][13] Sonuçlar genellikle komiktir ve ana akım medya tarafından geniş çapta haberleştirilir.[12][14]

The BMJ, yazarlara makalelerini kimin incelediğinin bildirildiği açık bir hakem değerlendirme sistemine sahiptir. Gönderilen tüm makalelerin yaklaşık yarısı dış değerlendirme olmaksızın reddedilmektedir.[15] Akran denetimi için seçilen makaleler daha sonra çalışmanın önemi ve yayına uygunluğu hakkında yorum yapan harici uzmanlar tarafından incelenir ve bir makale hakkındaki nihai karar, bir sergide hangi sanat eserlerinin asılacağına karar veren komitelere benzerliği nedeniyle bu şekilde adlandırılan editoryal ("asılı") komite tarafından verilir. Orijinal araştırma makaleleri için kabul oranı %7'den azdır.[16]

Şubat 2021'in başında The BMJ, ölüm ilanlarını yayınlamak için 299 sterlinlik bir ücret uygulamaya başladı. Bu uygulama, COVID-19 nedeniyle hayatını kaybeden çok sayıda sağlık personeli nedeniyle sosyal medyada Britanya Tabipler Birliği ve diğerleri tarafından eleştirildi.[17] Karar ay sonunda açıklandı, ancak geri alındı.[18]

Rapid Recommendations

Geleneksel tıbbi kılavuzlarla ilgili birçok soruna yanıt olarak dergi, en acil tıbbi sorunlara odaklanan bir dizi güvenilir kılavuz olan BMJ Rapid Recommendations'ı tanıttı.[19]

Rapid Responses

The BMJ, dergiye gönderilen e-mektupların çoğunu interent sitesinde Rapid Responses (TürkçeHızlı Yanıtlar) başlığı altında yayınlar[20] ve tamamen moderatörlü bir internet forumu olarak düzenlenir. Yorumlar, hakaret veya müstehcenlik gibi kabul edilemez içeriklere karşı taranır ve katkıda bulunanlar, yayınlandıktan sonra katkılarını kaldıramaz veya düzenleyemezler.[21] Ocak 2013 itibarıyla BMJ'nin internet sitesinde 88.500 hızlı yanıt yayınlanmıştır.[21]

Dizinleme ve atıflar

The BMJ, PubMed, MEDLINE, EBSCO ve Science Citation Index gibi başlıca dizinlerde yer almaktadır. Dergi uzun süredir etki faktörlerinin hibelerin verilmesinde ve akademik kurumlar tarafından araştırmacıların işe alınmasında kötüye kullanılmasını eleştirmektedir.[22]

The BMJ'ye 2008 yılında en sık atıfta bulunan beş dergi (azalan atıf sıklığı sırasına göre) The BMJ, Cochrane Database of Systematic Reviews, The Lancet, BMC Public Health ve BMC Health Services Research olmuştur. Aynı yıl The BMJ'de yayınlanan makalelerde en sık atıfta bulunulan beş dergi The BMJ, The Lancet, The New England Journal of Medicine, Journal of the American Medical Association ve Cochrane Database of Systematic Reviews olmuştur.[23]

Etki

2022 Journal Citation Reports'ta BMJ'nin etki faktörü 107,7 olarak bildirilmiş[24] ve genel tıp dergileri arasında dördüncü sırada yer almıştır.[25] Ancak The BMJ 2013 yılında, dergi etki faktörlerinin uygunsuz kullanımını reddeden ve dergi yayıncılarını "bir tanıtım aracı olarak dergi etki faktörüne yapılan vurguyu büyük ölçüde azaltmaya, ideal olarak etki faktörünü tanıtmayı bırakmaya veya bunu çeşitli dergi tabanlı ölçütler bağlamında sunmaya" çağıran San Francisco Araştırma Değerlendirme Bildirgesi'ni (genellikle Dora Anlaşması olarak bilinir) imzaladığını bildirmiştir.[26]

Çello skrotum aldatmacası makalesi

1974 yılında Elaine Murphy, kocası John adına, erkek çellistleri etkilediği varsayılan kurgusal bir durum olan "çello skrotumu" olarak bilinen bir durumu öne süren kısa bir vaka raporu sunmuştur. Başlangıçta, Murphy ve kocasının da şaka olduğuna inandığı, bazı gitar çalma biçimlerinin meme ucunda tahrişe neden olduğu jogger meme ucuna benzer bir durum olan "gitar meme ucu"na yanıt olarak bir şaka olarak sunulmuştur.[27] Vaka raporu The BMJ'de yayınlandı[28] ve geniş çapta atıfta bulunulmasa da ara sıra, genellikle şüpheciler tarafından,[29][30] örneğin "çello tipik çalma pozisyonunda tutulduğunda, enstrümanın gövdesi skrotuma yakın olmadığı için" atıfta bulunuldu.[31]

2009 yılında, orijinal vaka raporunun yayınlanmasından 35 yıl sonra, Murphy The BMJ'ye bir mektup yazarak raporun bir aldatmaca olduğunu ortaya koydu.[32]

İnternet sitesi ve erişim politikaları

BMJ 1995 yılında tamamen çevrimiçi oldu ve tüm sayılarını World Wide Web'de arşivledi. Sitede basılı içeriğin yanı sıra orijinal araştırma makaleleri, ek haberler ve editörlere elektronik mektuplar için destekleyici materyaller de yer almaktadır.

1999 yılında The BMJ'nin tüm içeriğine internet üzerinden ücretsiz olarak erişilebilmekteydi; ancak 2006 yılında bu durum abonelik modeline dönüştürülmüştür. Orijinal araştırma makaleleri ücretsiz olarak sunulmaya devam etmektedir, ancak Ocak 2006'dan itibaren klinik incelemeler ve başyazılar da dahil olmak üzere diğer tüm "katma değerli" içerikler abonelik gerektirmektedir. BMJ, HINARI girişiminin bir parçası olarak ekonomik olarak dezavantajlı ülkelerden gelen ziyaretçiler için tam ücretsiz erişim sağlamaktadır.[]

Ekim 2008'de The BMJ, araştırma makaleleri için açık erişimli bir dergi olacağını duyurdu. Diğer makalelere erişim için abonelik gerekmeye devam etti.[33]

Baskılar

The BMJ esas olarak çevrimiçi bir dergidir ve her makalenin tam metin içeriği yalnızca internet sitesinde yer almaktadır. Bununla birlikte, bazıları kısaltılmış içerik seçkileri ve farklı reklamlarla farklı okuyucu gruplarını hedefleyen basılı baskılar üretilmektedir.[34] Basılı yayınlar şunlardır:

  • General Practice (haftalık) pratisyen hekimler için
  • Clinical Research (haftalık) hastane doktorları için
  • Academic (aylık) kurumlar, araştırmacılar ve tıp akademisyenleri için

The BMJ ayrıca bir dizi denizaşırı/yabancı dilde yayın yapmaktadır: Arjantin (İspanyolca), Yunanca, Rumence, Çince ve Orta Doğu (İngilizce). Ayrıca, tıp öğrencileri ve genç doktorlar için çevrimiçi bir kaynak olan ve her Eylül ayında yıllık basılı bir baskı yayınlayan Student BMJ de bulunmaktadır.

Diğer hizmetler ve bilgiler

The BMJ, talep üzerine ücretsiz olarak çeşitli uyarı hizmetleri sunmaktadır:[35]

  • This Week In The BMJ: Haftalık içindekiler e-postası, en son araştırmalar, videolar, bloglar ve editoryal yorumlar.
  • Editor's choice: Baş Editör veya Yardımcı Editör her hafta en son araştırma, tıbbi haber, yorum ve eğitimlerden bir seçki sunar.
  • Today on bmj.com: Önceki 24 saat içinde BMJ'de yayınlanan makalelerin kısa bir seçkisine bağlantılar içeren günlük bir uyarı.

Editörler

  • P. Hennis Green ve Robert Streeten (1840-1844)
  • Robert Streeten (1844-1849)
  • W.H. Ranking ve J.H. Walsh (1849-1853)
  • John Rose Cormack (1853-1855)
  • Andrew Wynter (1855-1861)
  • William Orlando Markham (1861-1866)
  • Ernest Hart (1866-1869)
  • Jonathan Hutchinson (1869-1871)
  • Ernest Hart (1871-1898)
  • Sir Dawson Williams (1898-1928)
  • Norman Gerald Horner (1928-1946)
  • Hugh Clegg (1947-1965)
  • Martin Ware (1966-1975)
  • Stephen Lock (1975-1991)
  • Richard Smith (1991-2004)
  • Kamran Abbasi (Vekaleten) (2004-2005)
  • Fiona Godlee (2005-2021)
  • Kamran Abbasi (2022-günümüz)

Kaynakça

  1. ^ "Publishing model". bmj.com. BMJ. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  2. ^ Payne, David; Abbasi, Kamran; Godlee, Fiona; Delamothe, Tony (30 Haziran 2014). "The BMJ, the definite article". BMJ (İngilizce). Cilt 348. ss. g4168. doi:10.1136/bmj.g4168. ISSN 1756-1833. PMID 24982510. 3 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2018. 
  3. ^ Kmietowicz, Zosia (15 Aralık 2021). "Kamran Abbasi appointed as editor in chief of The BMJ". BMJ. ss. n3084. doi:10.1136/bmj.n3084. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022. 
  4. ^ a b c Batrip, P.W.J. (1990). Mirror of Medicine: A History of the British Medical Journal. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-261844-X. 
  5. ^ "Archive of "Provincial Medical and Surgical Journal"". ncbi.nlm.nih.gov. US National Library of Medicine National Institutes of Health. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 
  6. ^ Medical Research Council (October 1948). "STREPTOMYCIN treatment of pulmonary tuberculosis". British Medical Journal. 2 (4582). ss. 769-82. doi:10.1136/bmj.2.4582.769. PMC 2091872 $2. PMID 18890300. 
  7. ^ Doll R, Hill AB (September 1950). "Smoking and carcinoma of the lung; preliminary report". British Medical Journal. 2 (4682). ss. 739-48. doi:10.1136/bmj.2.4682.739. PMC 2038856 $2. PMID 14772469. 
  8. ^ Doll R, Hill AB (June 1954). "The mortality of doctors in relation to their smoking habits; a preliminary report". British Medical Journal. 1 (4877). ss. 1451-5. doi:10.1136/bmj.1.4877.1451. PMC 2085438 $2. PMID 13160495. 
  9. ^ Doll R, Hill AB (November 1956). "Lung cancer and other causes of death in relation to smoking; a second report on the mortality of British doctors". British Medical Journal. 2 (5001). ss. 1071-81. doi:10.1136/bmj.2.5001.1071. PMC 2035864 $2. PMID 13364389. 
  10. ^ Mayor, S. (2004). "BMJ and Lancet rank among the most clinically relevant medical journals". BMJ. 329 (7466). s. 592. doi:10.1136/bmj.329.7466.592-e. PMC 516693 $2. 
  11. ^ Eveleth, Rose (23 Aralık 2013). "The Best of the British Medical Journal's Goofy Christmas Papers". The Smithsonian. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  12. ^ a b Liberman, Mark (21 Aralık 2007). "Language Log: 'Tis the season". Language Log. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2009. 
  13. ^ Bracco P, Debernardi C, Delmastro PF, Moiraghi A (December 1990). "[AIDS and pedodontics: the real risk and its prevention]". Minerva Stomatologica. 39 (12). ss. 1027-32. doi:10.1136/bmj.39430.559375.47. PMC 2151146 $2. PMID 2151146. 
  14. ^ "Santa's a Health Menace? Media Everywhere Are Falling for It—But the Study Was Meant as a Joke". Newsweek blog. 15 Aralık 2014. 6 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "BMJ peer reviewers: resources — BMJ resources". bmj.com. 6 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2011. 
  16. ^ "Is The BMJ the right journal for my research article?". BMJ. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2015. Our rejection rate for research is currently around 93%. 
  17. ^ "British Medical Journal slated over 'disgraceful' obituary charge". the Guardian (İngilizce). 22 Şubat 2021. 22 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021. 
  18. ^ Godlee, Fiona (23 Şubat 2021). "Reversing our decision to charge for placing a BMJ obituary". The BMJ. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022. 
  19. ^ Siemieniuk RA, Agoritsas T, Macdonald H, Guyatt GH, Brandt L, Vandvik PO (2016). "Introduction to BMJ Rapid Recommendations". BMJ. Cilt 354. ss. i5191. doi:10.1136/bmj.i5191. PMID 27680768. 17 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022. 
  20. ^ "All Rapid Responses". The BMJ. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.  Constantly updated list.
  21. ^ a b "Sharon Davies: Why we're reluctant to remove rapid responses from bmj.com". blogs.bmj.com. The BMJ. 31 Ocak 2013. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  22. ^ Seglen PO (February 1997). "Why the impact factor of journals should not be used for evaluating research". BMJ. 314 (7079). ss. 498-502. doi:10.1136/bmj.314.7079.497. PMC 2126010 $2. PMID 9056804. 
  23. ^ "Web of Science". 14 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2010. 
  24. ^ "About BMJ". bmj.com. 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2015. 
  25. ^ 2022 Journal Citation Report Science Edition, Clarivate, 2023.
  26. ^ Mayor, Susan (3 Temmuz 2013). "BMJ joins campaign to put "science into assessment of research," as its impact factor rises". BMJ (İngilizce). Cilt 347. ss. f4327. doi:10.1136/bmj.f4327. ISSN 1756-1833. PMID 23824094. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019. 
  27. ^ Curtis, P. (27 Nisan 1974). "Letter: Guitar nipple". The BMJ. 2 (5912). s. 226. doi:10.1136/bmj.2.5912.226-a. PMC 1610876 $2. PMID 4857619. 
  28. ^ Murphy, John M. (11 Mayıs 1974). "Letter: Cello scrotum". The BMJ. 2 (5914). s. 335. doi:10.1136/bmj.2.5914.335-a. PMC 1610985 $2. PMID 4827125. 
  29. ^ Gambichler, Thilo; Boms, Stefanie; Freitag, Marcus (2004). "Contact dermatitis and other skin conditions in instrumental musicians". BMC Dermatology. 4 (4). s. 3. doi:10.1186/1471-5945-4-3. PMC 416484 $2. PMID 15090069. 
  30. ^ Rimmer, Steve; Spielvogel, Richard L. (April 1990). "Dermatologic problems of musicians". J. Amer. Acad. Dermatology. 22 (4). ss. 657-663. doi:10.1016/0190-9622(90)70093-W. PMID 2138638. 
  31. ^ Shapiro, Philip E. (1991). "'Cello scrotum' questioned". J. Amer. Acad. Dermatology. 24 (4). s. 665. doi:10.1016/s0190-9622(08)80178-8. PMID 1827803.  (in reference to Rimmer & Spielvogel 1990)
  32. ^ Murphy, Elaine; Murphy, John (January 2009). "Murphy's lore". The BMJ. Cilt 338. ss. b288. doi:10.1136/bmj.b288. PMID 19174435. 
  33. ^ Suber, Peter (20 Ekim 2008). "BMJ converts to OA". Open Access News. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2008. 
  34. ^ "The BMJ and Student BMJ ISSNs". The BMJ. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 
  35. ^ "Receiving email alerts". The BMJ. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aspirin</span> ağrı, ateş ve iltihaplanmayı azaltmak için kullanılan bir ilaç

Asetilsalisilik asit (ASA) olarak da bilinen aspirin, ağrı, ateş ve/veya inflamasyonu azaltmak için ve antitrombotik olarak kullanılan nonsteroid antiinflamatuar bir ilaçtır (NSAID). Aspirinin tedavi etmek için kullanıldığı spesifik inflamatuar durumlar arasında Kawasaki hastalığı, perikardit ve romatizmal ateş yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Koch</span> 19/20. yüzyıl Alman hekimi ve bakteriyolog

Heinrich Hermann Robert Koch, Alman hekim. Antraks basili (1877), tüberküloz basili (1882) ve kolera basili'nin (1883) keşfi ve Koch postülatlarını geliştirmesiyle ünlenmiştir.

PubMed, öncelikle yaşam bilimleri ve biyomedikal konulardaki referans ve özetlerin MEDLINE veritabanına erişen ücretsiz bir arama motorudur. Ulusal Sağlık Enstitülerindeki Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM), Entrez bilgi erişim sisteminin bir parçası olarak veritabanını korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalp krizi</span> Kalbin bir kısmına kan akışının kesilmesi

Kalp krizi, kalp enfarktüsü ya da akut miyokard enfarktüsü, kan akımının azalması veya durması sonucunda koroner arterlerden birinde meydana gelen enfarktüs ile karakterize edilir. Tipik belirtiler arasında, sıklıkla sol omuz, kol veya çeneye yayılan, göğüs kemiğinin arkasında (retrosternal) göğüs ağrısı veya rahatsızlığı bulunur. Bu ağrı, bazen mide yanması gibi algılanabilir.

<i>Digitalis</i> bitki cinsi

Digitalis ya da (Yüksükotu) Plantaginaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Yüksükotu, Avrupa, batı Asya ve kuzeybatı Afrika'ya özgüdür. Çiçekler boru şeklindedir, uzun bir başaktan büyür ve mordan pembeye, beyaza ve sarıya kadar türlere göre değişir. Bilimsel adı "parmak" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Peter Medawar</span> İngiliz-Brezilyalı biyolog (1915 – 1987)

Sir Peter Brian Medawar, Brezilyalı/İngiliz biyolog. Graft reddi ve kazanılmış immün tolerans ile ilgili keşifleri organ nakli uygulamalarında önemli bir yer edinmiştir. 1960 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne Sir Frank Macfarlane Burnet ile birlikte layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Edward B. Lewis</span> Amerikalı biyolog (1918 – 2004)

Edward B. Lewis, Amerikalı genetikçi. 1995 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmıştır. Aynı yıl ödülü Christiane Nüsslein-Volhard ve Eric F. Wieschaus ile paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Frederick Sanger</span>

Frederick Sanger, İngiliz biyokimyager. 1958 ve 1980 yıllarında 2 kez Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır. 1958 yılında "proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışmaları için" Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır ve bu ödülü aynı kategoride 2 kez kazanan tek kişidir. 1980 yılında da "nükleik asitlerdeki baz dizilerinin belirlenmesiyle ilgili katkıları nedeniyle" Walter Gilbert ile birlikte bu ödülü kazanmıştır. Aynı yıl ayrıca Paul Berg, "nükleik asitlerin, özellikle de rekombinant DNA'nın biyokimyası üzerine temel çalışmaları için" ödülü kazanan diğer isim olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şifalı bitki</span>

Şifalı bitkiler içerdiği çeşitli moleküller ve vitaminler ile insanlar için oldukça faydalı bitkilerdir. Şifalı bitkiler birçok hastalığa iyi geldiği bilinmektedir. Siyatik ağrısı, eklem ağrısı, kas ağrısı, sırt ağrısı, baş ağrısı, kulak ağrısı, diş ağrısı, berelenme, kesik, burkulma, âdet sancısı, böcek ısırması gibi durumlarda ağrıları dindirme özelliğinden dolayı iyi geldiği bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Atriyal fibrilasyon</span>

Atriyal fibrilasyon, anormal kalp ritmi ile karakterize edilen, kalp kulakçıklarının hızlı ve düzensiz bir şekilde kasılmasıdır. Zamanla daha uzun ve muhtemelen sabit hale gelecek kısa süreli anormal kalp atşları halinde başlayan atriyal fibrilasyonda genellikle semptom görülmez. Ancak bazen kalp çarpıntısı, bayılma, baş dönmesi, nefes darlığı veya göğüs ağrısı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Harriette Chick</span>

Dame Harriette Chick, İngiliz bir mikrobiyolog, protein bilimcisi ve beslenme uzmanıydı. Ayrıca raşitizmi önlemek için güneş ışığı ve morina karaciğeri yağının faydalarını sunmasıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">James Young Simpson</span> Kloroformcu kadın doktoru

James Young Simpson, FRCPE İskoç kadın doğum uzmanı ve tıp tarihinde önemli bir figürdür. Kloroformun anestezik özelliklerini insanlar üzerinde gösteren ve tıpta kullanımının yaygınlaşmasına yardımcı olan ilk doktordur.

Zanamivir, grip hastalığına neden olan influenza A ve B virüslerinin tedavi edilmesinde ve önlenmesinde kullanılan bir ilaçtır. Bir nöraminidaz inhibitörüdür ve Avustralyalı biyoteknoloji firması Biota Holdings tarafından geliştirilmiştir. 1990'da Glaxo'ya lisans verildi ve 1999'da ABD'de sadece grip tedavisinde kullanılmak üzere onaylandı. 2006 yılında, influenza A ve B'nin önlenmesi için onaylandı. Zanamivir, ticari olarak geliştirilen ilk nöraminidaz inhibitörüdür. Halen GlaxoSmithKline tarafından Relenza ticari adı altında oral inhalasyon için toz formunda pazarlanmaktadır.

Uzun COVID, uzatmalı COVID veya kronik COVID sendromu (KCS), COVID-19'un atlatılmasına rağmen semptomlarının devam etmesine verilen gayriresmî bir addır. Kalıcı olan semptomların başında halsizlik, baş ağrısı, nefes darlığı, anozomi (koku kaybı), kas zayıflaması ve beyin sisi de denen bilişsel işlev bozukluğu bulunur.

Klozapin bir psikiyatrik ilaçtır ve ilk atipik antipsikotiktir. Şizofreni ve şizoaffektif bozukluklar dahil olmak üzere belirli ruh hali veya zihinsel bozuklukları tedavi etmek için kullanılır. Türkiye'de Clonex ismiyle satılır.

<span class="mw-page-title-main">Perfenazin</span>

Perfenazin tipik antipsikotik bir ilaçtır. Kimyasal olarak piperazinil fenotiyazin olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Asepromazin</span>

Asepromazin, bir fenotiyazin türevi antipsikotik ilaçtır. 1950'lerde insanlarda antipsikotik olarak kullanılırken şimdi neredeyse sadece hayvanlarda yatıştırıcı ve antiemetik olarak kullanılmaktadır. Yakın akrabası olan klorpromazin, insanlarda hala bir antipsikotik olarak kullanılmaktadır.

Ekstrapiramidal semptomlar, beynin serebral korteksinin ekstrapiramidal sistemi ile arketipsel olarak ilişkili semptomlardır. Bu tür semptomlara ilaçlar neden olduğunda, ekstrapiramidal yan etkiler olarak da bilinirler. Semptomlar akut veya kronik olabilir. Bunlar, distoni, akatizi, rijidite, bradikinezi, titreme ve tardif diskinezi gibi parkinsonizm karakteristik semptomları gibi hareket bozukluklarını içerir.

Akademik yayıncılıkta geri çekme, akademik bir dergide yayımlanmış bir makalenin, sonuçlarına ve çıkarımlarına artık güvenilemeyecek ölçüde ciddi kusurlu olduğunun işaretlendiği bir mekanizmadır. Geri çekilen makaleler yayınlanmış literatürden kaldırılmaz, ancak geri çekilmiş olarak işaretlenir. Bazı durumlarda, örneğin makalenin açıkça karalayıcı olması, kişisel gizliliği ihlal etmesi, bir mahkeme kararına konu olması veya genel halk için ciddi bir sağlık riski oluşturması gibi durumlarda, bir makalenin yayından kaldırılması gerekebilir.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Wakefield</span> İngiliz eski cerrah ve tıbbi araştırma sahtecisi ve aşı karşıtı

Andrew Jeremy Wakefield İngiliz aşı karşıtı aktivist, eski doktor ve kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (KKK) aşısı ile otizm arasında bir bağlantı olduğunu iddia eden 1998 tarihli Lancet KKK otizm sahtekarlığına karıştığı için tıp sicilinden çıkarılan itibarsız bir akademisyendir. Daha sonra aşı karşıtı aktivizmiyle tanınmıştır. 1998'de yapılan bu çalışmanın kamuoyuna duyurulması, aşı alımında keskin bir düşüşe neden olmuş ve dünya çapında bir dizi kızamık salgınına yol açmıştır. Londra'daki Royal Free Hospitalda karaciğer nakli programında cerrah olarak görev yapmış ve Royal Free ve University College Tıp Fakültesinde deneysel gastroenteroloji alanında kıdemli öğretim görevlisi ve fahri danışman olmuştur. Buradaki görevlerinden 2001 yılında "karşılıklı mutabakatla" istifa etti ve ardından Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı. Wakefield 2004 yılında Austin, Teksas'taki Thoughtful House araştırma merkezinin kurucu ortağı olmuş ve burada Şubat 2010'a kadar yönetici direktör olarak görev yapmış, bu tarihte İngiliz Genel Tıp Konseyinin aleyhindeki bulgularının ardından istifa etmiştir.