İçeriğe atla

Thapsus

Koordinatlar: 35°37′15″K 11°02′30″D / 35.62083°K 11.04167°D / 35.62083; 11.04167
Thapsus
Thapsus'un Tunus'daki yeri
Thapsus'un Tunus'daki yeri
{{{raptiye}}}
Thapsus'un Tunus'daki yeri
KonumTunus
BölgeMünestir (il)
Koordinatlar35°37′15″K 11°02′30″D / 35.62083°K 11.04167°D / 35.62083; 11.04167

Thapsus, ayrıca Tampsus ve onu Sicilya'daki Thapsus'tan ayırmak için Thapsus Minor olarak da bilinir,[1] günümüzün Tunus'un Bikalite kenti yakınlarında bir Kartaca ve Roma limanıdır.

Coğrafya

Thapsus, Tunus'un Akdeniz kıyısında kolayca savunulabilen bir burun olan Ras ed-Dimas'ta kurulmuştur. Tuz gölünün yakınındaydı. Lampedusa adasından yaklaşık 135 km (84 mi) ve Kartaca'nın güneydoğusundan yaklaşık 200 km (120 mi) uzaklıktadır.

Tarih

Thapsus, Fenikeliler tarafından kurulmuştur. Cebelitarık Boğazı ile Fenike arasındaki ticaret yollarında bir geçiş noktası ve bölgenin iç ürünleri için bir pazar görevi görmüştür. Diodoros, Agatokles'un şehri fethettiğini yazıyor.[2]

Jül Sezar, iç savaşı sırasında Metellus Scipio'yu ve Numidya kralı I. Juba'yı MÖ 46'da Thapsus Muharebesi'nde yenmiştir. Sezar, mağluplardan 50,000 Sestertius bir ödeme talep etti. Zafer, Afrika'da kendisine karşı muhalefetin sonunu işaret ediyordu. Thapsus daha sonra Byzacena eyaletinde bir Roma kolonisi haline geldi. Kasabanın muazzam mendireği yerel imparatorlar Gordian I, II ve III tarafından başlatılmış olabilir, ancak hükümdarlıkları işi bitiremeyecek kadar kısaydı.[3] İnşaat yarı yolda bırakılmış olabilir; Thapsus hiçbir zaman birinci sınıf bir liman olarak bilinmedi ve 3. yüzyılda Thysdrus'un çöküşünden sonra bölgenin tüm deniz ticaretinin Sullecthum, Thaenae, Leptis ve Gummi limanları aracılığıyla gerçekleştiği biliniyor.[4]

Kalıntılar

Thapsus'un hayatta kalan kalıntıları arasında bir amfitiyatro ve çeşitli mozaikler bulunmaktadır. Thapsus, Roma İmparatorluğu'nun en büyük liman mendireklerinden birinin, kıyıdan neredeyse bir kilometre kadar uzanan devasa beton ve taş dalgakıranın bulunduğu yerdi; ancak yalnızca ilk yüz kadar metre suyun üstünde kalmıştır.[3]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Lipiński 2004, s. 363.
  2. ^ "Diodorus Siculus, Library, §20.17.1". 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  3. ^ a b Davidson & Yorke 2014, s. 35.
  4. ^ Davidson & Yorke 2014, s. 38.
Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kartaca</span> Tunusta arkeolojik bir sit alanı

Kartaca, MÖ 814 yılında, Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisidir. Kartaca, Fenike dilinde Kart-hadaşt yani "Yeni Kent" anlamına gelmektedir. Kart Hadaşt, 22 sessiz harften oluşan Fenike abecesiyle QRT-HDST olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fenikeliler</span> Antik Akdeniz kavmi

Fenikeliler, Antik Çağ'da yaşamış Sami dillerine mensup bir dil konuşan Akdenizli kavimdir. Bereketli Hilal'in Akdeniz'e bakan kıyılarında gelişen bu uygarlık, talassokrasik bir yapıda şekillenmiştir. Fenikeliler, Doğu Akdeniz'den tüm Akdeniz kıyılarına hatta Atlas Okyanusuna yayılarak en bilineni Kartaca olan çeşitli şehir devletleri kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

<span class="mw-page-title-main">Trablus</span> Libyanın başkenti

Trablus, ya da Osmanlı dönemindeki adıyla Trablusgarp, Libya'nın başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Roma Cumhuriyeti</span> Antik Romanın cumhuriyetle yönetildiği dönem

Roma Cumhuriyeti, Antik Roma uygarlığında hükûmetin cumhuriyet şeklinde işlediği dönem. Geleneksel olarak MÖ 509 yılında krallığın devrilmesiyle başlayan dönemdir. Bu dönemde ilk iki yüzyıl boyunca, Cumhuriyet toprakları İç İtalya'dan bütün Akdeniz dünyasına kadar genişledi. Sonraki yüzyılda Roma; Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Yunanistan ve şu anki Güney Fransa'da egemenlik kurarak daha da büyüdü. Roma Cumhuriyeti, son iki yüzyılı sırasında, hem Fransa'nın kalanına hem de Makedonya ile Anadolu'nun büyük kısmına egemen oldu.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximinus</span> Roma imparatoru (235-238)

Gaius Iulius Verus Maximinus, Maximinus Thrax ve I. Maximinus olarak da bilinen, 235–238 arasında hükümdarlık etmiş Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Pontus Krallığı</span> Devlet

Pontus Krallığı ya da Pontus İmparatorluğu, Karadeniz'in güney kıyısında kurulan Helenistik Dönem devletlerinden biridir. Krallık önceleri Pontus Kapadokyası, sonra yalnız Pontus olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika (eyalet)</span>

Afrika (Africa), Roma İmparatorluğuna bağlı bir eyalet. Kabaca günümüz Tunus topraklarının kuzeyini ve batı Libya'nın Gabes Körfezi boyunca uzanan Akdeniz kıyılarını içerirdi. Kıta Afrika adını bu Roma eyaletinden sonra almıştır. Aynı bölge, daha sonra Araplar tarafından da orijinal lisanına sadık kalınarak İfrikiya olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Soli, Mersin</span> antik Kilikya şehri

Soli, Mersin'in Mezitli ilçesinde antik bir kenttir. Antik çağlarda Kilikya Bölgesi olarak adlandırılan bölgede, Dağlık ve Ovalık Kilikya olarak adlandırılan bölümlerin tam ortasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Pön Savaşı</span> I. Pön Savaşı

Birinci Pön Savaşı, Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında MÖ 264 - 241 yılları arasında gerçekleşmiş olan muharebelerdir. Bu muharebeler, iki devlet arasında yaşanan üç büyük savaştan ilkidir. Bu iki güç 23 yıl boyunca Batı Akdeniz hakimiyeti, öncelikle Sicilya Adası'nın ve civar suların kontrolü için mücadele etti. Kendi esas hakimiyet alanları olan İtalya Yarımadası ve Kuzey Afrika'dan daha küçük ölçekteki bu bölge için mücadele, Akdeniz ticareti açısından stratejik önemdeydi. Savaş başladığında, bugünkü Tunus sınırlarında yer alan Kartaca, Batı Akdeniz'de hakim güç durumundaydı. Ancak savaşın sonunda zafer Roma Cumhuriyeti'nin oldu ve Kartaca'ya son derece ağır antlaşma şartları ile büyük bir mali savaş tazminatını kabul ettirdi.

<span class="mw-page-title-main">Tunus'un Fethi (1574)</span>

Tunus'un Fethi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Antik Kartaca</span> Fenikeli şehir devleti ve imparatorluğu

Kartaca İmparatorluğu veya daha bilinen şekilde Kartaca,, MÖ 814 yılında Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisi ve şehir devletidir. Bu şehir devletinin siyasî etki alanı MÖ 7. yüzyıldan MÖ 3. yüzyıl kadarki dönemde Kuzey Afrika sahillerinin büyük bir kısmı ile İber yarımadasının sahillerinin büyük bir kısmını ve batı Akdeniz adalarını ihtiva etmekte idi.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Pön Savaşı</span>

Üçüncü Pön Savaşı, MÖ 149 - MÖ 146 döneminde eski Fenike kolonisi olan Kartaca Cumhuriyeti ile antik Roma Cumhuriyeti arasından yapılan üçüncü ve son savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Vandallar Savaşı</span>

Vandallar Savaşı, Haziran 533 - Mart 534 döneminde Bizans İmparatorluğu ile Vandal Krallığı arasında yapılan, Vandal Krallığı'nın yenilip ortadan kaldırılması ile sonuçlanan ve çoğunluğu modern Tunus'ta yer alan savaştır. Bu savaş kendini tüm Roma İmparatoru olarak gören Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Batı Roma İmparatorluğu'nun batıdaki arazileri tekrar eski sınırlarına kadar eline geçirmek amacı ile giriştiği bir seri muharebeden oluşan savaşların ilki idi.

<span class="mw-page-title-main">Vandal Krallığı</span>

Vandal Krallığı ya da Vandallar ve Alanlar Krallığı MS 435 ile MS 534 yılları arasında Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarında Kral Genserik hükümdarlığı altında Cermen Vandallar tarafından kurulan krallıktır.

Sulci Deniz Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ve Kartaca arasında yapılan Birinci Pön Savaşı'nın deniz muharebelerinden biri olup Sardinya adasının güneybatı köşesinde bulunan küçük bir yarımada olan "İsola di Sant'Antıoco"'da bulunan, antik çağlarda "Sulcitanus Portus" adı verilen, koyda konumlanmış olan antik "Sulki" açıklarında MÖ 258 yılında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Numidya</span>

Numidya, Afrika'da Sahra'nın kuzeyindeki bir bölgeye Romalıların verdiği ad. Aşağı yukarı Cezayir'in günümüzdeki sınırları içinde kalır. Numidyalılar, Milattan Önce 6. yüzyıldan başlayarak kıyı bölgelerini işgal eden Kartaca ordularına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tricamarum Muharebesi</span> muharebe

Tricamarum Muharebesi, 15 Aralık 533'te Belisarius'un komutasında Bizans İmparatorluğu ile Kral Gelimer ve kardeşi Tzazon komutasında Vandal Krallığı orduları arasında gerçekleşmiştir. Ad Decimum Muharebesi'nde gerçekleşen Bizans zaferini takip etti ve Vandalların gücünü tamamen ortadan kaldırarak, Bizans İmparatoru I. Justinianus'un Kuzey Afrika'nın yeniden fethini tamamladı. Savaşın ana kaynağı dönemin tarihçisi Prokopius'dur, De Bello Vandalico, Prokopius'un Justinianus'un savaşları eserinin III. ve IV. Kitaplarını kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Tunus Körfezi</span>

Tunus Körfezi, Tunus'un kuzeybatısında bulunan bir körfezdir. Körfez, batıda Sidi Ali El-Mekki Burnu'ndan doğuda Resü't-Tayyib Burnu'na kadar 63 km boyunca uzanmaktadır. Tunus'un başkenti Tunus, son üç bin yılda bir dizi yerleşim yeri olduğu gibi, körfezin güneybatı ucunda yer almaktadır. Cebel Ressas, körfezin güney kenarının yaklaşık 15 km güneyinde 795 metreye yükselmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Utica, Tunus</span>

Utica, Tunus'un Binzert ilinde bulunan bir antik kenttir. Güneyde Kartaca ile kuzeyde Hippo Diarhytus arasında, Mecerda Nehri'nin Akdeniz'e çıkışının yakınında yer almaktadır.