
Mesut Sabri (d.1886–ö.1952),, , Uygur siyasi lider. İli İsyanı sırasında Sinkiang'da bölge valisi idi. İlk eğitimini Gulca'da tamamladı. Lise ve üniversite eğitimi için, ailesi tarafından 1904 yılında İstanbul'a gönderildi. İstanbul'da 10 yıl kaldı. Bu süre zarfında İttihatçıların da tesiriyle, milliyetçilikle tanıştı. Milli hisleri gelişti. Osmanlıda da bu döneme damgasını vuran Türkçülük akımının etkisini, Dr.Mesud Sabri'nin eserlerinde, siyasi çalışmalarında görmek mümkündür.

Mehmet Emin Buğra, Uygur siyasetçi ve yazar. Buğra, Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıydı.

Moğolistan Halk Ordusu, 18 Mart 1921'de Sovyet Kızıl Ordusu etkisiyle kurulan Moğolistan Halk Cumhuriyeti'nun silahlı kuvvetleridir. 1920'li yıllardan II. Dünya Savaşı'na kadar Kızıl Ordu'dan sonra ülkedeki ikinci silahlı birlikti.

Hoca Niyaz, Hoca Niyaz Hacı olarak da bilinir, Sincan'da önce Kumul Hanlığı, sonra Çinli hükümdar Jin Shuren, sonra da Hui savaş ağası Ma Zhongying'e yönelik isyanlarda önderlik yapmış Uygur bağımsızlık hareketi lideri idi. Hoca Niyaz, Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti'nin Kasım 1933'teki kuruluşundan cumhuriyetin 1934 yılındaki teslim oluşuna kadar bu kısa ömürlü cumhuriyetin ilk ve tek başkanı olmakla hatırlanır.

Sabit Damolla Abdülbeki, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin başbakanı ve Doğu Türkistan bağımsızlık hareketi lideri olan Uygur siyasetçi. Damolla, Jin Shuren'in Sincan eyalet hükûmetine karşı Kumul İsyanı'na ve daha sonra cumhurbaşkanı Hoca Niyaz'a karşı isyana önderlik etti.

Timur Bey, Uygur asker ve siyasetçi. 1933 Kaşgar Muharebesi'ne katıldı ve daha önce Turfan İsyanı'na (1932) katıldı. Türk milliyetçisi Genç Kaşgar Partisi ile anıldı ve kendisini "Timur Şah" olarak atadı. Timur Bey, Buğra kardeşler gibi diğer Uygurlar ile birlikte Çin'den ayrılmak istedi. Ağustos 1933'te askerleri, General Ma Zhancang komutasındaki Ulusal Devrimci Ordusu'nun Çinli Müslüman 36. Tümeni tarafından saldırıya uğradı. Timur, Kaşgar'da vurularak öldürüldü.
Kızıl Katliamı, Haziran 1933 tarihinde Sincan'da Türk savaşçılar ve Çinli savaşçılar ve siviller arasında meydana gelen olaylardır. Olay, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nden Uygur ve Kırgız savaşçılar, Kaşgar'a giderken Yarkand Yeni Şehri'nden geri çekilen Hui Çinli askerler ve sivillerden oluşan bir kola saldırmazlık anlaşmasını bozduklarında meydana geldi. Yaklaşık 800 Çinli Müslüman asker ve sivil, Türk Müslüman savaşçılar tarafından öldürüldü.

Millî İnkılap Teşkilatı, Doğu Türkistan'da Türk milliyetçisi eski bir siyasi partiydi. Parti, 1932–1934 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardımcı oldu. Çin karşıtı, antikomünist ve Hristiyanlık karşıtıydı ve İslami bir teokrasinin kurulmasını destekliyordu. Teşkilata, Karakaş altın madencileri lideri İsmail Han Hoca, Hotan Emiri Mehmet Emin Buğra, kardeşleri Abdullah Buğra, Nur Ahmetcan Buğra ve Sabit Damolla Abdülbeki katıldı. Başlangıçta 300 üyesi ve 50 tüfeği vardı. 20 Şubat 1933'te başbakan olarak Sabit ve silahlı kuvvetlerin başında Muhammed Amin Buğra ile geçici bir Hotan hükûmeti kurdu.

Genç Kaşgar Partisi veya Yaş Kaşgar Partisi, Doğu Türkistan'da Türk milliyetçisi eski bir siyasi partiydi. Parti, 1933–1934 yılları arasında varlığını sürdürmüş olup Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardımcı oldu. Çin karşıtı ve antikomünist idi. Uygur komutan Timur Bey ve Hotan emirleri Mehmet Emin Buğra, Abdullah Buğra ve Nur Ahmetcan Buğra, Genç Kaşgar Partisi ile ittifak kurdu. 40 üyeli bir parlamento topladı ve Hoca Niyaz'a iki delege gönderdi.

Nur Ahmetcan Buğra, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin emiri olan Uygur siyasetçi. Mehmet Emin Buğra ve Abdullah Buğra'nın kardeşidir. 1934 Kaşgar Muharebesi'nde Çin Müslüman 36. Tümeni'ne karşı Uygur ve Kırgız kuvvetlerine komuta etti. Huiler, Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadıktılar ve Nur Ahmetcan Buğra'nın da katıldığı Kızıl Katliamı'nın intikamını almak için Türk Müslüman Uygurları ve Kırgızları ezmek istediler. 16 Nisan 1934'te Yenihisar'da Ma Zhancang ve Ma Fuyuan komutasındaki Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü ve 2.500 Uygur ve Kırgız savaşçısının tamamı 10.000 kişilik Çin Müslüman ordusu tarafından imha edildi.

Abdullah Buğra, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin emiri olan Uygur siyasetçi. Mehmet Emin Buğra'nın kardeşi ve Nur Ahmetcan Buğra'nın ağabeyidir. 1934 Kaşgar Muharebesi'nde Çin Müslüman 36. Tümeni'ne karşı Uygur ve Kırgız kuvvetlerine komuta etti. Huiler, Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadıktılar ve Nur Ahmetcan Buğra'nın da katıldığı Kızıl Katliamı'nın intikamını almak için Türk Müslüman Uygurları ve Kırgızları ezmek istediler. Ayrıca kendisini koruyan Afgan korumaları vardı. Nisan 1934'te Yarkent'te Ma Zhancang komutasındaki Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü ve birliklerinin tamamı imha edildi. Abdullah'ın cesedi asla bulunamadı, bu da daha sonra kaderi hakkında spekülasyonlara yol açtı.
Kumul İsyanı, 1931-1934 yılları arasında Sincan'da Kumul Uygurları tarafından başlatılan bir isyandı. İsyan, Sincan valisi Jin Shuren'i devirmek isteyen Hui General Ma Zhongying tarafından çıkarıldı.
Kırgız İsyanı, Mart 1932 tarihinde Sincan'da Kırgızlar tarafından başlatılan bir isyandı. İd Mirab liderliğindeki Kırgız isyancılar, Sincan'daki daha geniş Kumul İsyanı'nın bir parçası olarak Tanrı Dağları'nda ayaklandılar, ancak Kaşgar'dan Hui askeri komutanı Ma Shaowu liderliğindeki hükûmet güçleri tarafından Sovyetler Birliği'nin yardımıyla çabucak yenilgiye uğratıldılar.
Çarklık İsyanı, 1935 tarihinde Sincan'da Uygurlar tarafından başlatılan bir isyandı. 36. Tümen tarafından yönetilen ve Çinli Müslümanların çoğunlukta olduğu Tunganistan'a karşı düzenlenmiş olup Çinli Müslüman birlikler, isyanı hızla ve acımasızca yendi. 100'den fazla Uygur idam edildi ve isyancıların liderinin ailesi rehin alındı.
Birinci Urumçi Muharebesi, 1933 baharında Sincan Eyalet Hükûmeti orduları ile Çin Merkezi Hükûmeti'nin Çinli Müslüman 36. Tümeni arasında gerçekleşen muharebedir. Çin hükûmeti, General Ma Zhongying'i gizlice Jin Shuren'e saldırmayı planlarken aynı zamanda Jin'e meşru vali olarak tanındığına dair güvence verdi. Şehrin kapılarında şiddetli çatışmalar çıktı ve Çinli komutanlardan biri Müslüman birliklerinin Batı Kapısından girmeyi başardığı bir caddeyi kundakladı ve mülteciler de dahil olmak üzere çevredeki herkesi öldürdü. 36. Tümen daha sonra makineli tüfekle ateş menziline çekilmek zorunda kaldı ve bu da pek çok kişinin yaşamını kaybetmesine sebep oldu.
İkinci Urumçi Muharebesi, Aralık 1933-Ocak 1934 tarihleri arasında Sincan eyalet hükûmeti orduları ile Çin merkezi hükûmetinin Çinli Müslüman 36. Tümeni arasında bir muharebeydi. Zhang Peiyuan, Tarbagatay ile başkent arasındaki yolu ele geçirdi. Sheng Shicai, Mançurya birliklerine ve Albay Pappengut ise bir Beyaz Rus birliğine komuta etti. Kuomintang hükûmeti, Zhang ve Ma'yı, Sovyetler Birliği ile olan bağları nedeniyle Sincan valisi olarak yemin etmeye hazır olsalar bile Sheng'i devirmeye gizlice kışkırtmıştı. General Çan Kay Şek, Luo Wen'gan'ı Sincan'a göndererek burada Ma Zhongying ve Zhang Peiyuan ile görüştü ve onları Sheng'i yok etmeye çağırdı.
Birinci Kaşgar Muharebesi, 1933 yılında Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ne bağlı Uygur ve Kırgız savaşçılar ile Çin merkezi hükûmetinin Çinli Müslüman 36. Tümeni arasında bir muharebeydi. General Ma Zhancang, Kaşgar daotaisi Ma Shaowu ile gizli bir anlaşma imzaladı ve Çinli Müslüman birlikleri, Kaşgar'daki yamen içindeki Han Çin garnizonuna katıldı ve Abdullah Buğra liderliğindeki Uygur ve Kırgız saldırılarını püskürtmelerine yardımcı oldu. Timur Bey liderliğindeki Uygur ve Kırgız güçleri, Çinli Müslüman köylerine saldırıyor ve talan ediyordu. Çatışmalar sırasında Timur Bey, Ma Zhancang'ın güçleri tarafından vuruldu ve sonra başı kesilerek Iydgâh Camii'nde sergilendi. Daha fazla Çinli Müslüman asker geldiğinde, Kaşgar'daki Çin garnizonunu takviye ettiler. Kırgız asi Osman Ali, yamene saldırmaya çalıştıysa da ağır kayıplarla geri püskürtüldü. Daha sonra şehri yağmalamaya başladı.
İkinci Kaşgar Muharebesi, Ocak-Şubat 1934 tarihleri arasında Kaşgar'da meydana gelen bir muharebedir. Emir Abdullah Buğra komutasındaki Türk Müslüman Uygur ve Kırgız savaşçılar ve diğer Türk ayrılıkçıları, General Ma Zhancang komutasındaki Hui ve Han Çin askerlerine altı günlük bir süre boyunca dört ayrı saldırı başlatarak onları Kaşgar'ın içine hapsettiler. Hoca Niyaz, 13 Ocak'ta Kaşgar surlarında beliren ve Çinli Müslümanlar tarafından sürüldüğü Aksu'dan 480 km bir yürüyüşün ardından saldırıya kendi Kumul Uygur savaşçılarıyla katıldı. Çinli Müslüman ve Çinli kuvvetler, Türk savaşçıları püskürterek ağır kayıplar verdiler.
Yenihisar Muharebesi, Nisan 1934 tarihinde Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ne bağlı Uygur ve Kırgız savaşçılar ile Çin merkezi hükûmetinin Çinli Müslüman 36. Tümeni arasında bir muharebeydi. General Ma Zhancang, Yenihisar'da Uygur güçlerine düzenlenen saldırıda 36. Tümene liderlik etti, 500 kişilik Uygur ve Kırgız kuvvetinin tamamını yok etti ve liderleri Emir Nur Ahmetcan Buğra'yı öldürdü.
Yarkent Muharebesi, Nisan 1934 tarihinde Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ne bağlı Uygur ve Kırgız savaşçılar ile Çin merkezi hükûmetinin Çinli Müslüman 36. Tümeni arasında bir muharebeydi. General Ma Zhancang'ın Çin Müslüman ordusu, Afganistan kralı Muhammed Zahir Şah tarafından gönderilen Uygur ve Afgan gönüllülerini yendi ve Abdullah Buğra da dahil olmak üzere hepsini öldürdü.