İçeriğe atla

Tevfik Behramov

Tevfik Behramov (1967)

Tevfik Behramov (AzericeTofiq Bəhram oğlu Bəhramov, d. 29 Kasım 1925, Ağdam, Transkafkasya SFSC - ö. 26 Mart 1993, Bakü, Azerbaycan), Azeri futbolcu, futbol hakemi, Azerbaycan Futbol Federasyonları Birliği kurulduğu sırada hakemler topluluğunun başkanlığını yapmış spor insanı.

Yaşam öyküsü

Tevfik Behram oğlu Behramov, 1925 yılının 29 Kasım'da Bakü'de dünyaya gözlerini açmıştır. Spor hayatına futbol ile 1940'lı yıllarda başlamış ve devam ettirmiştir. Önceleri Sovyetler Birliği'nin Spartak Moscow takımında oynamış daha sonra yine Sovyetlerin bir diğer takımı olan FC Neftyanik Ufa'ya geçmiştir. Futbol dönemi pek parlak geçmemiştir. Yaşadığı ayak sakatlığı sonrası futbolu bırakmak zorunda kalmıştır. Bu olay Sovyet futboluna ileriki yıllarda büyük zarar ve büyük kar sağlayacaktır. Futbol hayatı sırasında yurt dışından çeşitli teklifler alan Tevfik, o dönemki Sovyet rejimi yüzünden yurt dışına çıkamamıştır.

Yaşadığı ayak sakatlığı sonrası ise futbol yaşantısına yeşil sahalardan sadece birkaç metre uzakta yan hakem olarak devam etmiştir.

Hakemlik yılları

Tevfik Behramov'un en parlak dönemleri hakemlik dönemleridir.Bu dönemlerde uluslararası arenada kendini göstermiştir.Öncelikli olarak 1951'de Sovyetler Birliği resmî hakem unvanı ve lisansını aldı daha sonra ülke çapındaki büyük turnuvalarda hakemlik yaptı, fakat bununla yetinmeyen Tevfik, 1964 yılında FIFA'nın resmî lisanslı hakemi olarak seçildi o dönemlerin en parlak hakemleri arasındaydı verdiği net kararlar ile futbola ayrı zevk katan Tevfik, sadece sahadaki değil tribünlerdeki seyirciye bile aldığı disiplin ile korku saçabiliyordu. O Sovyet final kupalarına seçilmiş ilk resmî hakem olmuştur.

1966 yılındaki Batı Almanya ile İngiltere arasında oynanan 1966 FIFA Dünya Kupası maçına yan hakem seçilmiştir. Bu turnuvadaki başarıları sayesinde dünyada tanınmıştır. İngiltere'nin 4-2 kazandığı maçta verdiği kararlar onu bir yıldız gibi parlatmıştır. Geoff Hurst'ün 101 ve 120. dakikalardaki tartışmalı gollerini kabul eden Tevfik Behramov daha sonraki araştırmalarda gollerin haklı olduğu çıkınca büyük ün kazanmıştır. Bu maçtan sonra İngiltere kraliçesi II. Elizabeth tarafından "altın düdük" almıştır.[1]

Daha sonra 1972 yılındaki Kıtalararası Turnuvada Ajax ile Independiente arasındaki maçı idare etmiştir. Tevfik Behramov'un futbola yaptığı katkılardan dolayı Azerbaycan'ın en büyük stadyumu olan Respublika (Cumhuriyet) Stadyumuna adı verilmiştir. (Tevfik Behramov Stadyumu).

2004 yılında adına Tevfik Behramov stadyumunun önünde heykel dikilmiştir. Heykelin açılışına FIFA başkanı Joseph Sepp Blatter, UEFA'nın başkanı Michel Platini, 1966 Dünya Kupası İngiltere kadrosunda bulunan futbolculardan Geoff Hurst, Azerbaycan Futbol Federasyonu'nun başkanı Ramiz Mirzayev katılmıştır.

Rekorları

Tevfik Behramov;

  • Dünya kupası final maçı yönetmiş ilk Sovyet hakemidir,
  • Dünya kupası final maçı yönetmiş ilk Azeri asıllı hakemdir,
  • Dünya futbol tarihinde Altın Ayakkabı ödülü almış tek hakemdir,
  • Dünya futbol tarihinde İngiltere kraliçesi tarafından makamına kabul edilib 2 tane yegane ödül almış tek hakemdir.
  • Sovyet döneminin yegane başarılar elde etmiş ilk başarılı hakemidir.
  • Adına heykel yapılmış tek hakemdir.
  • Türk Cumhuriyetleri'nde stadyuma ismi verilen tek hakemdir.
  • Sovyet döneminin yurt dışından en çok transfer teklifi alan futbolcusudur.

Kaynakça

  1. ^ Azer.com sitesindeki hakkındaki haber 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 9 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan millî futbol takımı</span> Azerbaycanı uluslararası turnuva ve maçlarda temsil eden futbol takımı

Azerbaycan millî futbol takımı, Azerbaycan'ı uluslararası turnuva ve maçlarda temsil eden futbol takımı. Mavi-beyaz renklere sahip olan millî takım, Azerbaycan Futbol Federasyonları Birliği tarafından kontrol edilmektedir. Azerbaycan'ın iç saha maçlarının büyük bir kısmı ulusal stadyum olan Bakü Olimpiyat Stadyumu'nda, dostluk maçları ise bazen kulüp stadyumlarında oynanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç millî futbol takımı</span>

İsveç millî futbol takımı, İsveç'i uluslararası karşılaşmalarda temsil eden futbol takımı. İsveç millî futbol takımı 1958'de FIFA Dünya Kupası'nda Dünya İkincisi, 1950 ve 1994'te Dünya Üçüncüsü, 1938'de de Dünya Dördüncüsü olmayı başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Neftçi PFK</span> Azerbaycan Premyer Ligde mücadele eden Azerbaycan takımı

Neftçi Bakü, Azerbaycan'ın başkenti Bakü şehrini temsil eden, Azerbaycan'ın en ünlü ve en başarılı futbol kulübüdür. Tüm Azerbaycan şampiyonasında yer alan iki takımdan biridir. Neftçi takımı ülke çapında tüm yarışlarda rekora sahiptir. Öyle ki, 9 kez Azərbaycan Premyer Liqası'na, 7 kez Azerbaycan Kuboku'na ve 2 kez Azerbaycan Süper Kupası'na sahip olmuştur. Ayrıca, takım Uluslararası çapta 1 kez Bağımsız Devletler Topluluğu Kupası'na sahip olmuştur. Bu kupa Azerbaycan futbol kulüplerinin uluslararası düzeyde kazandığı ilk şampiyonluk oldu.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan millî futbol takımı</span>

Macaristan millî futbol takımı, Macaristan'ı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. 1938 ve 1954 FIFA Dünya Kupası'nda aldıkları ikincilik en büyük başarılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Behramov Stadyumu</span> Azerbaycanın başkenti Baküde çok amaçlı olarak inşa edilen bir stadyum

Tevfik Behramov Stadyumu Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de çok amaçlı olarak inşa edilen stadyum. Şu anda başlıca olarak futbol maçlarında kullanılmaktadır. Karabağ ve Azerbaycan millî futbol takımı ev sahibi maçlarını bu stadda oynar ve 30 bin kapasitelidir.

<span class="mw-page-title-main">Şili millî futbol takımı</span> Şiliyi uluslararası turnuva ve maçlarda temsîl eden futbol takımı

Şili millî futbol takımı, Şili'yi ulusal seviyede temsil eden futbol takımıdır. Şimdiye kadar yedi FIFA Dünya Kupası'nda mücadele etmiştir. 1962 senesinde ev sahipliği yaptığı turnuvada aldığı üçüncülükle en iyi FIFA Dünya Kupası derecesini elde etmiştir. Şili, 6 kez finale yükseldiği Copa América'da ise 2 şampiyonluk kazanmıştır. Bu şampiyonluklara; 2015'te penaltılarla 4-1 ve 2016'da Arjantin millî futbol takımını yine penaltılarla 4-2 yenerek ulaşan Şili millî takımını her iki finalde de Arjantinli teknik direktörler yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1966 FIFA Dünya Kupası</span>

1966 FIFA Dünya Kupası, FIFA Dünya Kupası organizasyonun sekizincisidir. 11 Temmuz-30 Temmuz tarihlerinde İngiltere'de düzenlenmiştir. İngiltere finalde Batı Almanya ekibini 4-2 yenerek kupayı kaldırmıştır. İlk kez birinci gelmelerinin yanı sıra Uruguay ve İtalya'dan sonra kupayı kaldıran üçüncü ev sahibi olmuşlardır. Bu turnuva ayrıca televizyondan canlı yayınlanan ilk Dünya Kupası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lev Yaşin</span> Sovyet futbolcu

Lev İvanoviç Yaşin, Sovyetler Birliği millî futbol takımının kalecisidir. IFFHS tarafından 20. yüzyılın en iyi kalecisi seçilmiştir. Lev Yashin, 1950'lerde dünyadaki kalecilik anlayışını değiştirmiştir. O güne kadar kale çizgisini terk etmeyen, ceza alanı dışına pek çıkmayan bir kaleci tipi yaygındı. Ancak, Yaşin, bu anlayışı değiştirdi. Ceza alanına atılan topları tutmak için kalesini terk etmekten çekinmiyordu. Ayrıca çok iyi yer tutuyordu. SSCB millî futbol takımıyla Avrupa şampiyonu ve dünya dördüncüsü ünvanlarını kazanan Yaşin, 1949'da girdiği SSCB İçişleri Bakanlığı'nın takımı olan Dinamo Moskva'daki ilk yıllarında bakanlıkla sorunlar yaşadı, ama takımdan hiç ayrılmadı.

<span class="mw-page-title-main">Paul Gascoigne</span>

Paul John Gascoigne, İngiliz eski futbolcudur. Gazza takma adıyla da bilinen Gascoigne, futbol dışı yaşamıyla da ilgi çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Geoff Hurst</span> İngiliz Futbol Oyuncusu

Sir Geoffrey Charles Hurst, West Ham United ve İngiltere millî futbol takımının forvet oyuncusu. Aynı zamanda 1966 FIFA Dünya Kupası'nda attığı üç gol ile bir Dünya Kupası Finali'nde hat-trick yapan ilk futbolcudur. Bu durum 2022 Katar Dünya Kupası'nda Kylian Mbappé tarafından tekrarlanmıştır. İngiltere'nin Wembley Stadyumu'nda Almanya'yı 4-2 yendiği bu maçta attığı gol futbol tarihinin en tartışmalı gollerden biri olmuş, gol olup olmadığı yıllarca tartışılmıştır. Dünya kupaları tarihinde en geç golü atan oynucudur.

<span class="mw-page-title-main">1974 FIFA Dünya Kupası</span> Batı Almanyada düzenlenen Dünya Kupası turnuvası

1974 FIFA Dünya Kupası, FIFA'nın 4 yılda bir uluslararasında düzenlediği dünya şampiyonalarının onuncusudur. 13 Haziran ile 7 Temmuz 1974 tarihleri arasında Batı Almanya'da düzenlenmiştir.

1968 Avrupa Futbol Şampiyonası İtalya'da 5-10 Haziran 1968 tarihlerinde yapılan uluslararası turnuva.

<span class="mw-page-title-main">Cüneyt Çakır</span> Türk eski futbol hakemi

Cüneyt Çakır, Türk eski futbol hakemi ve sigortacı.

Viktor Kassai, Macar futbol hakemi. 2003'ten bu yana FIFA kokartı taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da futbol</span>

Azerbaycan'da en popüler sporlardan biri olan futbol, Azerbaycan Futbol Federasyonları Birliği tarafından yönetilmektedir. Ülkenin millî takımı FIFA ile UEFA'nın resmi organizasyonlarına katılma hakkına sahiptir. En üst seviyedeki ligi Azərbaycan Premyer Liqası olan ülkenin en çok lig şampiyonluğu kazanan kulübü 11 şampiyonluk ile Karabağ'dır.

1966 FIFA Dünya Kupası finali, İngiltere ile Batı Almanya millî takımları arasında yapılan FIFA Dünya Kupası tarihinin sekizinci final maçı. Bu final maçı dünya kupası tarihinin en çok konuşulup tartışılan final maçlarından biridir. Ayrıca bu final bir futbolcunu hat-trick yaptığı ilk finaldir. Bunu başaran futbolcu İngiliz Geoff Hurst'tür.

<span class="mw-page-title-main">Ceza kartı</span>

Ceza kartı, bazı sporlarda oyuncuları, antrenörleri veya takımdaki diğer görevlileri uyarma ve cezalandırma amacıyla kullanılan kartlardır. Genel olarak müsabakaların hakemleri tarafından, ihlali gerçekleştiren kişiye gösterilir. Kartı eline alan hakem, ihlali gerçekleştiren kişiye bakarak kartı havaya kaldırır. Kartın rengi veya şekli, ihlalin durumu ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Alberto Undiano Mallenco</span> İspanyol futbol hakemi

Alberto Undiano Mallenco, İspanyol futbol hakemi. 2004 yılında FIFA kokartı takmıştır. Mallenco aynı zamanda bir sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">2015 Copa América</span> 44. Güney Amerika Futbol Turnuvası

Copa América 2015, 11 Haziran-4 Temmuz 2015 tarihleri arasında CONMEBOL tarafından kırk dördüncüsü Şili'de düzenlenmiş Güney Amerika futbol turnuvasıdır. 2015 Copa América, Şili'nin 1920, 1926, 1941, 1945, 1955 ve 1995'ten sonra yedinci kez ev sahipliği yaptığı turnuvadır. On Güney Amerika ekibi ile davet edilen Meksika ve Jamaika dahil on iki takım turnuvada mücadele etti. Kupayı finalde Arjantin'i seri penaltılarda 4-1 yenen ev sahibi Şili kazandı. Böylece Şili, Rusya'da düzenlenecek olan 2017 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nda Güney Amerika'yı temsil etmeye hak kazanmıştır.

FIFA Dünya Kupası, FIFA başkanı Jules Rimet'in uluslararası bir futbol turnuvası hazırlamaya karar verdikten sonra turnuva ilk kez 1930 yılında düzenlendi. 1930 yılındaki ilk turnuvaya on üç takım davet edildi. O yıldan itibaren yapılan Dünya Kupası turnuvaları zaman geçtikçe gelişti ve dünyadaki 200 takım arasından 32 takımın turnuva finallerine katıldığı şu anki kullanılan sisteme geçildi.