Tevfik Akbaşlı
Tevfik Akbaşlı | |
|---|---|
| Doğum | 21 Ocak 1962 İstanbul, Türkiye |
| Milliyet |  Türk |
| Eğitim |
|
| Meslek | Besteci |
| Ödüller | Liste |
| Müzikal kariyeri | |
| Tarzlar | Opera, bale, film müziği |
| Etkin yıllar | 1982-günümüz |
Tevfik Akbaşlı (d. 21 Ocak 1962, İstanbul), Türk besteci.
1990'lı yıllardan itibaren oda müziğinden operaya, modern dans müziğinden çocuk müzikaline kadar değişik türlerde eserler bestelemiştir. "Muhteşem Süleyman" ve "Kösem Sultan" operalarıyla ve film müzikleri ile tanınır.
Yaşamı ve kariyeri
İzmirli bir ailenin çocuğu olarak 1962 yılında İstanbul'da doğdu. Çocukluğu İstanbul'da geçti.[1] Ailesi İzmir'e taşındıktan sonra İzmir Özel Türk Kolejinde öğrenim gördü. Müziğe ilgisi bu dönemde başladı. Liseyi tamamladıktan sonra Dokuz Eylül Üniversitesi İzmir Devlet Konservatuvarının Şan ve Opera Bölümünde öğrenim görerek Sevda Aydan'la şan, Suat Taşer'le oyunculuk, Kamran İnce ile solfej ve armoni, Oktay Aykoç'la perküsyon çalıştı. 1982 yılında mezun oldu ve o sırada yeni kurulan İzmir Devlet Opera ve Balesinde kurumun ilk koro sanatçısı olarak görev yaptı.[1] 1985 yılında vurmalı çalgılar sanatçısı olarak göreve başladığı kurumda bir süre koro ve orkestra sanatçısı olarak görev yapmıştır.
1986-1991 yılları arasında ABD'deki Berklee College of Musicde kompozisyon, armoni, doğaçlama, teori çalıştı. 1990 yılında besteciliğe yöneldi. Türkiye'ye döndükten sonra 1993 yılında Opera Orkestrasında vurmalı çalgılar grup şef yardımcısı oldu. Oda müziğinden operaya, modern dans müziğinden çocuk müzikaline kadar değişik türlerde eserler besteledi.
İlk eseri olan iki perdelik "Kutsal Sandık" operası 1993 yılında Ankara Devlet Opera ve Balesinin repertuvarına alınınca Ankara'ya yerleşti; Ankara Devlet Opera ve Balesinde orkestra sanatçısı olarak görev yaptı. 1994'te sipariş üzerine "Ankara'da Sonbahar" adlı oda müziği eserini besteledi. Eser, Almanya'da seslendirildi. 1996'da "Giordano Bruno" oyun müziğiyle Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) Aziz Nesin Büyük Ödülü'ne, "Türkiye" adlı senfonik şiiriyle ise Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması jüri özel ödülüne lâyık görülen besteci; 1998'de "Dixi et Salvavi Animam Meam" adlı senfonik şiiriyle Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması üçüncülük ödülünü, 2000'de "Yeniden Doğuş" adlı orkestra süitiyle Eczacıbaşı Beste Yarışması birincilik ödülünü kazandı.
2000-2001 arasında New York'ta çağdaş Amerikan müziği ve film müziği konularında ustalık sınıfı ve atölye çalışmalarına katıldı. "Jamaica Pond Sunsets" adlı modern dans müziği eseri New York'ta sahnelendi.
2002 yılından itibaren İstanbul Devlet Opera ve Balesinde çalışmaya başladı. 2003 yılında bestelediği "Fetih" adlı bale müziği Kültür Bakanlığının Ulusal Beste Yarışmasında jüri özel ödülüne lâyık görüldü. Sanatçı, 2006 yılında Devlet Opera ve Balesindeki görevinden emekli oldu.
2007 yapımı Beyaz Melek filminin Prag Şehir Filarmoni Orkestrası tarafından seslendirilen müziklerinin düzenlemesini yaptı, 2010 yapımı New York'ta Beş Minare filminin müziklerini de Mahsun Kırmızıgül ve Yıldıray Gürgen ile birlikte yaptı.
Altı yılda bestelediği "Muhteşem Süleyman" operası 2012-2013 sezonunda İzmir Devlet Opera ve Balesinde sahnelendi.[2]
2018 yılında Çanakkale Belediyesi'nin siparişi ile on gün içinde bestelediği[3] "Troya Efsanesi" başlıklı opera Çimenlik Kalesi'nde sahnelendi. 2019 yılında, Türkiye'de milli mücadelenin başladığı 19 Mayıs 1919'un 100. yılı için "Yeniden Doğuş" adlı operayı besteledi ve librettosunu yazdı. Eser ilk defa 16 Mayıs 2019'da Samsun Devlet Opera ve Balesi tarafından Haliç Kongre Merkezi'nde seslendirildi.[4]
Başlıca eserleri
- 1993 - Kutsal Sandık (Opera, 2 perde) (1993-1994 sezonunda Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından sahnelendi)
- 1993 - Sevgili Barış (Çocuk müzikali, 2 perde) (1993-1997 sezonunda İzmir Devlet Opera ve Balesinde, 1998-2000 sezonunda Ankara Devlet Opera ve Balesinde sahnelendi)
- 1994 - Ankara'da Sonbahar (Obua, keman, viyola ve çello için müzik, 1994 yılında Zigburg - Almanya'da seslendirildi)
- 1995 - Dinozorlar da Gençti (Gençlik müzikali, 2 perde)
- 1995 - Neden? (Vurmalı Çalgılar Konçertosu, 1995 yılında İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, 1997 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından seslendirildi)
- 1996 - Türkiye (Senfonik şiir)
- 1996 - Giordano Bruno (Tiyatro müziği, 1996'da Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelendi)
- 1997 - Mutasyon (Modern dans müziği, 1997-1998 sezonunda Modern Dans Topluluğu tarafından sahnelendi)
- 1997 - A Tribute to Freddie Mercury (1997'de Ankara Devlet Opera ve Balesi sanatçıları tarafından seslendirildi)
- 1998 - Küçük Bir Aile Sorunu (Müzikli oyun, 2 perde, Devlet Tiyatroları repertuvarına alındı. Metin besteciye aittir.)
- 1998 - Dixi et Salvavi Animam Meam (Senfonik şiir)
- 1999 - Yeniden Doğuş (Opera, 2 perde)
- 2000 - Yeniden Doğuş (Orkestra süiti, 2001 Bilkent Senfoni Orkestrası tarafından CD kaydı yapıldı, 2004 İstanbul Devlet Opera ve Balesi tarafından seslendirildi)
- 2001 - Jamaica Pond Sunsets (Modern dans müziği, 2001'de New York'ta bağımsız Modern Dans Topluluğu tarafından sahnelendi)
- 2003 - Fetih (Bale müziği)
- 2004 - Aramızda (Flüt, viyola ve çello için müzik, 2004 yılında İstanbul'da seslendirildi)
- 2004 - Kal! (Orkestra için müzik)
- 2008 - Sadece Işığa Teslim Ol (Orkestra için müzik)
- 2010 - Kösem Sultan (Bale müziği)
- 2013 - Muhteşem Süleyman (Opera)
- 2016 - Kablosuz Kraliçe (Çocuk müzikali)
- 2018 - Troya Efsanesi (Opera, 1 perde)
- 2019 - Yeniden Doğuş (Opera, 2 perde, 2. versiyon)
Dizi ve film müziği çalışmaları
- 2007 - Beyaz Melek
- 2009 - Güneşi Gördüm
- 2010 - New York'ta Beş Minare
- 2011 - Hür Adam
- 2011 - Hayat Devam Ediyor
- 2015 - Mucize
- 2015 - Senden Bana Kalan
- 2017 - Vezir Parmağı
- 2019 - Mucize 2: Aşk
- 2021-2022 - Çember
- 2022 - Mezarlık
Ödülleri
- Kültür Bakanlığı Ulusal Beste Yarışması - Jüri Özel Ödülü - Fetih
- 1996 - Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği - Aziz Nesin Büyük Ödülü - Giordano Bruno
- 1996 - 1. Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması - Jüri Özel Ödülü - Türkiye
- 1998 - 2. Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması - Üçüncülük Ödülü - Dixi et Salvavi Animam Meam
- 2000 - 3. Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması - Birincilik Ödülü - Yeniden Doğuş
- 2020 - 3. Uluslararası İzmir Artemis Film Festivali - En İyi Film Müziği - Mucize 2: Aşk
Kaynakça
- ^ a b "Tevfik Akbaşlı | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
- ^ "Muhteşem Süleyman Operası, dizisinden iyidir!". Andante Klasik Müzik Dergisi. 5 Şubat 2013. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
- ^ ""Bütünüyle sinematografik ilk Türk operası..."". sanattanyansimalar.com. 2 Ağustos 2018. 7 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
- ^ "Tevfik Akbaşlı'nın bestelediği 'Yeniden Doğuş operasının dünya prömiyeri yapıldı". cumhuriyet.com.tr. 17 Mayıs 2019. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
