İçeriğe atla

Teulada Burnu Deniz Muharebesi

Teulada Burnu Deniz Muharebesi
Akdeniz Cephesi, II. Dünya Savaşı


Üstte: İtalyan zırhlıları Vittorio Veneto ve Littorio
Altta:HMS Ark Royal uçak gemisi
38°25′39″K 8°51′57″D / 38.42750°K 8.86583°D / 38.42750; 8.86583
Tarih27 Kasım 1940
Bölge
Sardinya adası Teulada Burnu açıkları, Akdeniz
Sonuç Sonuçsuz
Taraflar
Birleşik Krallık Birleşik Krallıkİtalya Krallığı İtalya
Komutanlar ve liderler
Birleşik Krallık James Somervilleİtalya Krallığı Inigo Campioni
Güçler
1 uçak gemisi
1 zırhlı
1 muharebe kruvazörü
1 ağır kruvazör
5 hafif kruvazör
1 uçaksavar kruvazörü
14 muhrip
4 korvet
4 yük gemisi		 2 zırhlı
6 ağır kruvazör
14 muhrip
Kayıplar
7 ölü
1 ağır kruvazör hasarlı
1 hafif kruvazör hafif hasarlı		 1 muhrip hasar gördü
1 ağır kruvazör hafif hasar gördü

Teulada Burnu Muharebesi veya bazen Spartivento Burnu Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, 27 Kasım 1940'ta Kraliyet Donanması ve Regia Marina (İtalyan deniz kuvvetleri) arasında yapılan bir deniz savaşıydı. Muharebe Sardinya Adası güneyinde yer alan Teulada Burnu açıklarında gerçekleşmiştir.

Arka plan

11 Kasım 1940 gecesi İngilizler, Taranto Limanında bulunan İtalyan filosunun yarısını cüretkâr bir hava saldırısında ya tamamen yok etti ya da kullanılmaz hale getirdi. Bunu fırsat olarak gören İngiliz Amiral Cunningham, İngiliz Amirallik Dairesi'ne, On iki ada'nın işgali için izin talebinde bulundu. Mevcut kuvvetlerin diğer cephelerde yetmediği gerekçesiyle bu istek reddedildi. Bunun üzerine İngiliz Hava Kuvvetleri baskıyı artırmak amacıyla 12 ada ve Libya'daki havalimanlarını bombaladı.

Malta'da bulunan Britanya Akdeniz Filosu'na gelen yeni emirde Cebelitarık'tan gelen konvoya Sicilya Boğazı'ndan İskenderiye'ye kadar eskortluk yapılması isteniyordu. Amiral Cunningham, bunun üzerine HMS Ramilles muharebe gemisi, HMS Berwick, HMS Newcastle kruvazörleri ile beş muhripten oluşan bir kuvveti, konvoyu karşılamak için batıya gönderdi.

Cebelitarık'tan gelmekte olan HMS Renown muharebe kruvazörü, HMS Ark Royal uçak gemisi, HMS Sheffield, HMS Southampton, HMS Manchester kruvazörleriyle beş muhrip ve himaye kuvvetleri 26 Kasım günü İtalyan gözetleme uçakları tarafından tespit edidi. Ayrıca doğuda bulunan kuvvetler de tespit edilmişti. İki filonun ayrı olmasını büyük şans olarak gören İtalyan kuvvetlerin komutanı Amiral Campioni önce kendisine daha yakın olan batıdaki filoyu avlamak maksadıyla Batı Akdeniz'e açıldı.

Savaş

HMS SOUTHAMPTON tarafından Sardinya açıklarında top atışı yapılırken. Teulada Burnu Deniz Muharebesi sırasında HMS SHEFFIELD tarafından görüntülenmiştir. Bu atışların sonucunda iki İtalyan destroyer gemisi hasar görmüştür.

İtalyan filosu, 27 Kasım sabahı Sardinya adasının güneyinde Teulada burnu açıklarında beklemeye başladı. Donanmanın en önemli gemilerinden olan ve Taranto Baskınından kurtulan Vittorio Veneto ve Giulio Cesare zırhlılarına 6 kruvazör ve 14 muhrip refakat ediyordu. Ayrıca karadan kalkan uçaklar da bu filoya destek oluyorlardı.

İtalyan gemilerinden kalkan keşif uçakları Malta adasına gitmekte olan konvoy ile daha gerideki "H kuvvetini" tespit etti. HMS Ark Royal gemisinden sabahın erken saatlerinde kalkan uçaklar ise İtalyan kuvvetlerinin Teulada Burnu güneyinde olduğunu bildirmişti.

Bunun üzerine İngiliz kuvvetleri rotasını daha güneye çevirdi ve doğudan gelen grup ile öğleye doğru buluşmak üzere randevulaşıldı.

Öğle saatlerine doğru bileşmek üzere olan İngiliz kuvvetlerine İtalyan filosu temas kurdu. Sayısal üstünlüğü kaybeden İtalyan Amiral hemen geri çekilme emri verdi.

Bu işareti yanlış anlayan altı kruvazör iki gruba ayrıldı ve Pola, Fiume ile Zara kruvazörleri zırhlıların güneyinde, Taranto, Bolzano ve Tieste kruvazörleri muhripler ile birlikte daha da güneyde kaldı.

İngiliz kruvazörleri kendilerine daha yakında kalan ikinci kuvvetin üzerine 12.20 de ateş açtıysa da yalnızca bir muhrip hasar aldı. Bu grubun yardımına gelmek için İtalyan zırhlıları 12.30'da güney doğuya döndüler. Bu sırada İtalyan gemileri uçak gemisinden kalkan uçakların saldırısına uğradılar. Fakat herhangi bir hasar almadılar.

Her üç italyan grubu da geri çekilirken Fiume kruvazörü geride kalmaktaydı. Saat 13.20'de muhrip gemiler tarafından sis perdesi yapılarak emniyeti sağlandı. Harekât kabiliyetini kaybeden Lanciere muhribi de diğer muhriplerin yedeğinde sahadan uzaklaştırıldı.

Temas 13.30 itibarıyla kesildi. Bu karşılaşmada iki taraf da bir netice alamadı.

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Taranto Muharebesi</span>

Taranto Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz Cephesi'nde 11 Kasım 1940 gecesi gerçekleşen bir askerî operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

HMS Abdiel (M39), Kraliyet Donanması'nın II. Dünya Savaşı'nda kullandığı bir Abdiel sınıfı mayın döşeme gemisidir. Akdeniz Filosu, Doğu Filosu ve Ülke Filosu'nda görev yapmıştır. Taranto limanına 1943'te bırakılan mayın çukur açmıştır. Buna karşın hızlı mayın gemisi oluşundan dolayı ve onun hızı ve kapasitesinden dolayı nakliye görevi de verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Burnu Deniz Muharebesi</span>

Kuzey Burnu Deniz Muharebesi, Kriegsmarine'nin harekât kodu: Ostfront Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında, Aralık 1943'te Kriegsmarine'nin giriştiği ticaret akıncılık harekâtı ve Müttefik gücünün karşı saldırısı.

<span class="mw-page-title-main">Rösselsprung Harekâtı</span>

Rösselsprung Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Haziran-Temmuz 1942'de Müttefik konvoyu PQ 17'ye karşı Kriegsmarine'nin giriştiği ticaret akıncılık harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1912)</span>

İmroz Deniz Muharebesi ya da Elli (Seddülbahir) Deniz Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı sırasında 16 Aralık 1912 tarihinde Seddülbahir Burnu ve İmroz adası açıklarında Osmanlı ve Yunan deniz güçleri arasında meydana gelmiştir. Osmanlı donanması bu harekât ile Çanakkale Boğazı çıkışındaki Yunan ablukasını kırmayı amaçlamaktaydı. Yunanların Pavlos Kunduriotis komutasındaki bir zırhlı kruvazör, üç ön dretnot ve dört muhribinin; Osmanlıların Ramiz Numan Bey komutasındaki iki ön dretnot, iki zırhlı korvet, bir kruvazör ve dört muhribi ile karşı karşıya geldiği deniz muharebesi, Balkan Savaşları boyunca gerçekleşen en büyük deniz çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sarıç Burnu Muharebesi</span> 18 Kasım 1914te yapılan savaş

Sarıç Burnu Muharebesi veya Balıklava Muharebesi, I. Dünya Savaşı esnasında Sarıç Burnu açıklarında gerçekleşen bir deniz muharebesidir.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

HMS <i>Defence</i> (1907)

HMS Defence, 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Minotaur sınıfı bir zırhlı kruvazördür. Kraliyet Donanması'na katılan son zırhlı kruvazör olmuştur. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Defence Ocak 1915'te Büyük Filo'ya aktarıldı ve kariyeri boyunca orada kaldı.

HMS <i>Warrior</i>

HMS Warrior 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Duke of Edinburgh sınıfından bir zırhlı kruvazördür. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Alman gemileri Osmanlı İmparatorluğu'na geçtikten sonra gemi, Aralık 1914'te Büyük Filo'ya katıldı ve Mayıs 1916'daki Jutland Muharebesi'nde savaştı. Muharebede ağır hasar alan gemi açık denizde terkedildi ve battı.

SMS <i>Blücher</i> Alman İmparatorluk Donanmasının son imal edilen zırhlı kruvazörü

SMS Blücher, Alman İmparatorluk Donanması'nın son imal edilen zırhlı kruvazörü. Alman istihbaratınca, hatalı olarak İngiliz Invincible sınıfı kruvazörlerine ait olduğu zannedilen özelliklere göre tasarlanan Blücher, önceki zırhlı kruvazörlere göre daha büyük olup, daha fazla ağır silah taşısa da büyüklük ve silah bakımından Birleşik Krallık ile Alman donanmalarında zırhlı kruvazörler yerine getirilen muharebe kruvazörleriyle rekabet edebilecek konumda değildi. Gemi, ismini 1815 yılındaki Waterloo Muharebesi'nde Prusya kuvvetlerine komuta eden Generalfeldmarschall Gebhard Leberecht von Blücher'den almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Askerî gemi</span>

Askerî gemi, Deniz kuvvetleri ve donanma tarafından kullanılan gemi veya botlara verilen genel isimdir. Deniz savaşı için yaratılmıştır. Yapıları ve amaçlarıyla sivil gemilerden farklıdırlar. Askerî gemiler genellikle hasar kontrol sistemi ve silahlarla donatılmış şekilde seyir ederler. Bazı personel taşıma gemilerinde bu donanımlar hafiftir veya bulunmayabilir. Askerî gemiler, inşaat veya amaca göre sivil gemilerden farklıdır. Günümüzde dünya donanmalarında birçok farklı gemi var. Bu gemilerde uçak, helikopter, askerî araç ve askerî teknoloji'ler taşınabilir. Hepsinin farklı uygulamaları vardır ve bazı sınıflandırmalar belirli ülkelere özeldir. Farklı ülkeler çabalarını farklı gemi türlerine harcadılar ve bazıları neredeyse hepsine yatırım yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Matapan Burnu Muharebesi</span>

Matapan Burnu Muharebesi II. Dünya Savaşı sırasında İngiliz Kraliyet Donanması ile İtalya Krallığı donanması arasında 27-29 Mart 1941 tarihlerinde gerçekleşen deniz muharebesidir. Muharebe Mora Yarımadasının güneybatısında yer alan Matapan Burnu açıklarında gerçekleşmiştir. Bletchley Park'daki İngiliz istihbarat faaliyetleri sayesinde şifreleri kırılan İtalyan donanmasının kullandığı Enigma makinesi ile iletilen istihbarat sayesinde İngiliz donanması İtalyan donanmasını pusuya düşürmüş ve çok büyük zayiat verdirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">19 Ağustos 1916 muharebesi</span>

19 Ağustos 1916 Muharebesi, I. Dünya Savaşı esnasında Jutland Muharebesi'nin karışık sonuçlarını takiben Alman Açık Deniz Filosu tarafından geçekleştirilen, İngiliz Kraliyet Donanması'nın unsurlarıyla çatışmaya girmeye yönelik iki girişimden biriydi. Almanya'nın Jutland'dan çıkarttığı ders, bir baskın sırasında İngiliz Büyük Filosu'nun beklenmedik bir şekilde gelişini önlemek için keşif yapmanın hayati bir ihtiyaç olduğuydu. Bu vesileyle, dört Zeplin, İskoçya ve Norveç arasında Kuzey Denizi'ni tarayarak İngiliz gemilerinin izlerini aradı; dört zeplin ise Alman gemilerinin hemen önünde keşif konuşlandırıldı. Keşfe yirmi dört Alman denizaltısı İngiliz kıyılarında, güney Kuzey Denizi'nde ve Dogger Bank'tan katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Vittorio Veneto (zırhlı)</span>

Vittorio Veneto, II.Dünya Savaşı sırasında Regia Marina'da hizmet veren Littorio sınıfı zırhlıların ikinci üyesiydi. Geminin omurgası Ekim 1934'te inşa edildi, Temmuz 1937'de denize indirildi ve Ağustos 1940'ta İtalyan filosunda hizmete girdi. Adını, Birinci Dünya Savaşı sırasında Vittorio Veneto'daki İtalyan zaferinden aldı. Üç kardeş gemisi vardı: Littorio, Roma ve Impero, savaş sırasında Imperio tamamlanamadı. Üç adet üçlü tarette dokuz adet 381 milimetrelik bir ana bataryaya sahipti ve 30 knot hız yapabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque (zırhlı)</span>

Dunkerque, 1930'larda Fransız Donanması için inşa edilen ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en önemli Fransız gemilerinden biriydi. Kardeş gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sınıfı zırhlıları oluşturuyordu. Bu iki zırhlı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız Donanması için inşa edilen ilk büyük gemilerdi. En son planlanan Normandie ve Lyon sınıfı gemiler, savaşın patlak vermesiyle iptal edilmişti. Bütçe sorunları Fransızların 30'lara kadar yeni savaş gemileri inşa etmesini engelledi. Dunkerque, Aralık 1932'de kızağa kondu, Ekim 1935'te denize indirildi ve Mayıs 1937'de tamamlandı. Dörtlü halde düzenlenmiş iki tarette toplam 8 adet 330mm/50 Modèle 1931 toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hızı 29.5 knot'du (54,6 km/h).

USS <i>Houston</i>

USS Houston 21 Şubat 1931 tarihinde ilk görev yeri olan Asya Filosuna atandı. 2 yıl boyunca Asya Filosunda görev yapan USS Houston 1933 yılında kardeşi USS Augusta ile yer değiştirdi. USS Houston 1933-1940 arasında Amerikan Pasifik Kıyı Komutanlığında görev yaptı. Başkan Franklin D. Roosevelt'in USS Houston kruvazörünü çok sevmesi ve bu gemiyle çok fazla yolculuk yapması nedeniyle gemi mürettebatı çok sıkı eğitiliyordu ve kısa zamanda donanmanın en iyi mürettebatı haline geldi. 1937 yılına gelindiğinde ise Japonya Çin'i işgale başladı. Japonya geniş bir alana yayılmıştı ve birçok adayı kontrol altında tutuyordu. Bu da Japonya’nın yakıt sıkıntısını arttırdı. Yaşanan bu gelişmelerle birlikte Amerikan Asya Filosu güçlendirildi. 25 Temmuz 1939 tarihinde filonun başına Amiral Thomas Hart getirildi.

Cape Passero Muharebesi (1940), 12 Ekim 1940'ın erken saatlerinde İngiliz hafif kruvazörü HMS Ajax ve yedi torpido botu ile İtalyan Regia Marina'ya ait muhrip arasında güneydoğu Sicilya'da II. Dünya Savaşı deniz çatışmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Abstention Operasyonu</span>

Abstention Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında, Türk Ege kıyılarının açıklarında bulunan İtalyan adası Kastelorizo'ya (Meis) yönelik bir İngiliz işgalinin kod adıdır. Hedef, Yunan Dodekanes Adaları'ndaki İtalyan deniz ve hava üstünlüğüne meydan okumak için bir motorlu torpido botu üssü kurmaktı. İngiliz çıkarması, İtalyan kara, hava ve deniz kuvvetleri tarafından karşılandı ve bu durum İngiliz birliklerinin bazı karmaşalar içinde yeniden gemilere binmeye zorlanmasına yol açtı. Bu olay, İngiliz komutanlar arasında İtalyanları hafife aldıkları için karşılıklı suçlamalara neden oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.