İçeriğe atla

Tetris

Tipik bir tetris

Tetris (Rusça: Те́трис), ilk olarak Sovyet bilgisayar mühendisi Aleksey Pajitnov tarafından tasarlanan, 6 Haziran 1984 tarihinde yayınlanmış bir bulmaca oyunudur.[1] Bilgisayar ortamında oynandığı gibi, asıl olarak bu oyuna yönelik çıkan oyun aletlerinde de popüler olmuştur. Özellikle 1990'larda oldukça popüler olmuştur. Pajitnov, oyunun ismini nümerik önek Tetra ile sevdiği spor olan tenisin birleşmesinden türetmiştir.

Rekorlar kitabının verilerine göre tüm zamanların en çok oynanan 6. oyunudur.[2] Aleksandr Serebrov, 1 Temmuz 1993 tarihinde Mir Uzay İstasyonundaki görevinde yanına bir Game Boy alarak uzayda Tetris oynamıştır. Bu sayede uzayda ilk video oyun oynayan insan olarak Guinness Rekorlar Kitabına girmiştir. Uzayda oynanan ilk oyun ise Tetris olarak tarihe geçmiştir.[3]

Tetriste oyuncular, oyun alanına inen farklı şekilli parçaları (tetrominolar) hareket ettirerek çizgileri tamamlamaya çalışırlar. Tamamlanan çizgiler kaybolur ve oyuncuya puan verilir ve oyuncu boş alanları doldurmaya devam eder. Oyun, temizlenmemiş çizgiler oyun alanının tepesine ulaştığında sona erer.

Tetrisin Nintendo tarafından Tetris (Game Boy), Atari tarafından Tetris (Atari), Sega tarafından Puyo Puyo Tetris gibi birçok oyun konsolu için yayınlanmış versiyonları mevcuttur.

Oynanışı

Tetris oyununun amacı, iki boyutlu olan oyun alanına yukarıdan düşen blokların denetimli bir şekilde düşmesini sağlayarak, arada hiç boşluk olmayacak şekilde yatay sıralar oluşturmaktır. Bloklar saat yönünde (veya bazı türlerinde saat yönünün tersine) döndürülerek ve yatay eksende sağa-sola hareket ettirilerek kontrol edilebilir. Her blok dört parçadan oluşmaktadır. Bu parçalara tetromino denir ve benzedikleri harflere göre adlandırılırlar. Bu harfler I, J, L, O, S, T ve Z'dir.

Bilişsel etkiler

Plymouth Üniversitesi Biliş Enstitüsü'nden Jackie Andrade, Jon May ve doktora öğrencisi Jessica Skorka-Brown, Tetris oynamanın iştahı dağıtabileceğini ve diyete bağlı kalmakta zorlanan insanlar için "hızlı ve yönetilebilir" bir çözüm sağlayabileceğini gösteren bir araştırma yürüttüler. Sigara ve alkol bağımlılığının da önüne geçilebileceği düşünülüyor.[4]

Kaynakça

  1. ^ "At 25, Tetris still eyeing growth". 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013. 
  2. ^ Pajitnov interview, G4 "Icons", ep. 305 11 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ "First person to play a videogame in space". Guinness Dünya Rekorları. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  4. ^ "'Playing Tetris could help with weight loss and smokers' cravings'". The Independent (İngilizce). 24 Şubat 2014. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Basketbol</span> bir spor çeşidi, türü

Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Çok oyunculu oyun</span> birden çok oyuncunun birlikte oynayabileceği video oyunu

Çok oyunculu bir video oyunu, aynı oyun ortamında aynı anda birden fazla kişinin yerel olarak oynayabildiği bir video oyunu türüdür. veya internet üzerinden çevrimiçi olarak oynanabilir. Çok oyunculu oyunlar genellikle oyuncuların tek bir oyun sisteminin kaynaklarını paylaşmasını veya daha uzak bir mesafeden birlikte oynamak için ağ teknolojisini kullanmasını gerektirir. Oyuncular bir veya daha fazla insan yarışmacıya karşı yarışabilir, ortak bir hedefe ulaşmak için bir insan partnerle işbirliği içinde çalışabilir veya diğer oyuncuların faaliyetlerini denetleyebilir. Çok oyunculu oyunlar, oyuncuların diğer kişilerle ortaklık veya rekabet içinde etkileşim kurmasına izin vererek onlara tek oyunculu oyunlarda olmayan sosyal iletişimi sağlar.

Pro Evolution Soccer 6 ya da PES 2007 Konami oyun geliştirme firması tarafından geliştirilmiş dünyada en yaygın sporlardan biri olan futbol oyununu simüle eden bir bilgisayar oynudur. PES serisinin 6. oyunudur. Oyun gerçekçiliği ile göz doldurmuş ve bu yönüyle rakiplerinden ayrılmıştır. Oyun özellikle Avrupa'da çok satarak satış rekorları kırmıştır. Serinin diğer bir ismi Winning Eleven'dır. Bu isim Japonya'da kullanılır. PES 2006'da İngiltere Ligi'nde Arsenal ve Manchester United'in dışında hiçbir takım lisanslı değildir. Oyunda ayrıca bazı ülkelerde lisanslı değildir. Ayrıca takım kurabilirsiniz, oyuncu transfer edebilirsiniz.

Bilgisayar ve bazı taşınabilir çoklu ortam aygıtları ile, bir ya da birden fazla kişinin, genel ağa (internet) bağlanarak bilgisayar oyunları oynanması paylaşımına "çevrimiçi oyun" denir.

<span class="mw-page-title-main">Bulmaca</span> çözücünün yaratıcılığını test eden problem veya muamma

Bulmaca; oyuncuların zeka, mantık, dikkat ve hafıza gibi zihinsel yeteneklerini kullanarak çözdükleri; yazılı, sözlü veya mekanik formatlardaki problemlerden oluşan genellikle tek kişilik oyun. Türkçede zeka oyunu kavramı da sıklıkla zeka ve mantığa dayalı bulmacaları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar oyunu</span> bilgisayarda oynanan oyun türü

Bilgisayar oyunu veya kişisel bilgisayar oyunu olarak da bilinen PC oyunu, bir video oyun konsolu veya atari makinesi yerine kişisel bilgisayarda oynanan bir tür video oyunudur. Tanımlayıcı özellikleri şunları içerir: daha çeşitli türleri ve kullanıcı tarafından belirlenen oyun donanımı ve yazılımı; genellikle giriş, işleme, video ve ses çıkışında daha büyük kapasite. Bilgisayar oyunu oynamak için özel olarak oyun bilgisayarı modelleri, farklı aksesuarlar tasarlanmıştır. Mobil oyunların son yıllarda büyümesine rağmen, 2018 yılında, küresel PC oyunları pazarı yaklaşık 27,7 milyar dolar değerindeydi.

Oyun konsolu, harici televizyon bağlantısı yoluyla oyun oynama imkânı veren bilgisayar kökenli eğlence cihazıdır. Temeli 1947 yılına kadar uzanan bilgisayar oyunları, oyun konsolu gelişim sürecinin de tohumlarını ekmiştir.

Video oyunları ABD, Japonya ve Avrupa'da 70'lerin sonu ve 80'lerin başlarında oluşacak yeni eğlence sektörünün temellerini, 1971 yılı ortalarında ticari bir eğlence olarak ortaya çıkmasıyla atmıştır. Kuzey Amerika video oyun çöküşü olarak da bilinen ve 1983 yılında Kuzey Amerika'daki oyun şirketlerinin birer birer iflas ettiği ve 2 sene sonra toparlandığı dönemden sonra video oyun endüstrisi 10 yıllık bir dönemden fazla süren büyüme dönemine girmiştir. Video oyun piyasası 11 milyon USD'lik bir büyüklüğe ulaştığında, eğlence sektöründeki en kârlı endüstri olan sinema endüstrisine rakip olmaya başlamıştır.

<i>The Sims</i> (seri) video oyunu serisi

The Sims, Maxis tarafından geliştirilen ve Electronic Arts tarafından yayınlanan yaşam simülasyonu video oyunudur. Franchise dünya çapında 200 milyon kopyaya yakın varan satışı ile tüm zamanların en çok satan video oyunlarından biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Netbol</span> yedişer kişiden oluşan ve bir fileli çembere zıplayarak sayı atmayı hedefleyen top sporu

Netbol, yedişer kişiden oluşan ve bir fileli çembere zıplayarak sayı atmayı hedefleyen bir spordur. ABD'de basketbolun kadınlara yönelik bir sürümü olarak ortaya çıkan netbolun amacı, fileli çemberden topu karşı taraftan daha çok geçirmektir. Oyuncular topla ne koşabilir ne de topu çeşitli şekillerde sürebilir. Netbolun uluslararası organizasyonu olan Dünya Netbol Şampiyonası, 4 yılda bir düzenlenmektedir. Genellikle İngiliz Uluslar Topluluğu'nu oluşturan ülkelerde oynanan netbolun, 70'ten fazla ülkede 20 milyon oyuncusu vardır.

Popüler Marvel Comics süper kahramanı Örümcek Adam'ın yer aldığı yayınlanmış çok sayıda elektronik oyun vardır. Örümcek Adam, bugüne kadar cep telefonlarındaki mobil oyunlar da dahil olmak üzere 15'in üzerinde oyun platformunda görünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mobil oyun</span> Mobil cihazlarda oynanan video oyunu

Mobil oyun, cep telefonu, akıllı telefon, tablet, akıllı saat, cep bilgisayarı, taşınabilir medya oynatıcı veya grafik hesap makinesi üzerinde oynanan bir video oyunudur.

<i>Mario Party</i> parti video oyunu serisidir

Mario Party, Hudson Soft ve daha sonra NDcube tarafından geliştirilen ve Nintendo tarafından yayınlanan bir parti video oyunu serisidir. Seri, Super Mario serisinin bir yan ürünü olup en fazla dört, bazen de sekiz oyuncu veya bilgisayar kontrollü karakterler ile oynamaya olanak tanıyan, genellikle öngörülemeyen çok oyunculu modları da içeren parti oyun öğeleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atari 5200</span>

Atari 5200 SuperSystem, Atari tarafından üretilen bir video oyunu konsoludur. 1982 yılında piyasaya sürülmüş olup popüler Atari 2600'ün için üst düzey bir tamamlayıcı konsol tanıtıldı. 5200, başlangıçta Intellivision ile rekabet etmek için tasarlandıysa da kısa bir süre sonra daha çok ColecoVision ile rekabet etti.

Bu liste, tüm zamanların en çok satan video oyunlarını göstermektedir. Bugüne kadar en çok satan video oyunu, Mojang tarafından Mayıs 2009 tarihinde bilgisayar, mobil ve konsol gibi pek çok platformda yayımlanan açık dünya oyunu Minecraft, bütün platformalarda 300,000,000'dan fazla kopya satmıştır. EA tarafından yayımlanan Tetris ile Grand Theft Auto V, 100 milyondan fazla kopya satan diğer video oyunlarıdır. Tek bir platformda en çok satan oyun ise Wii konsolu için piyasaya sürülmüş olan yaklaşık 83 milyon satışla Wii Sports'dur.

<i>Crisis in the Kremlin</i> 1991 video oyunu

Crisis in the Kremlin, oyuncunun 1985'ten 2017'ye kadar Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak hareket ettiği yönetimsel yönleri olan 1991 tarihli bir strateji video oyunudur. Oyuncu reformist Mikhail Gorbaçov, milliyetçi Boris Yeltsin veya muhafazakâr Yegor Ligachev rolünü üstleniyor. KGB tarafından kaydedilen gerçek şakalar, Sovyet halkının endişelerini mizahi bir şekilde tasvir eden oyunda bulunabilir. Oyun, Sovyetler Birliği'nin oyunun olaylara atıfta bulunmasıyla çöktüğü ve dağıldığı bir zamanda geliştirildi ve piyasaya sürüldü. Gerçekten de, Sovyetler Birliği oyunun piyasaya sürülmesiyle aynı yıl dağıldı. Bu oyunun yeniden düzenlenmiş bir versiyonu 2017'de Steam platformunda yayınlandı.

<i>Puyo Puyo Tetris 2</i>

Puyo Puyo Tetris 2 , Sega tarafından geliştirilen ve yayınlanan yeni bir bulmaca video oyunudur. Puyo Puyo Tetris'in devam oyunudur. Oyun, Aralık 2020'de PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch, PlayStation 5 ve Xbox Series X için piyasaya sürülecek. Microsoft Windows sürümünün 2021'in başlarında piyasaya sürülmesi planlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Can (video oyunu)</span>

Video oyunlarında can, bir oyuncu-karakterin sahip olduğu, oyunun başlangıcı ile bitişi arasındaki süre olarak tanımlanan bir oyun sırasıdır. Canlar bir ile oyun sona ermeden denemede sonlu sayısına atıfta üzerinde oyun. Bazen, özellikle her yaştan oyunlarda, birinin " hayatını " kaybetmenin ürkütücü imalarından kaçınmak için bir şans veya deneme olarak adlandırılır. Genel olarak, oyuncu tüm sağlık puanlarını kaybederse, bir can kaybeder. Tüm canları kaybetmek genellikle oyuncu-karakterine " oyunun bitmesini " sağlayarak onları ya yeniden başlamaya ya da oyunu durdurmaya zorlar.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Serebrov</span> Sovyet ve Rus kozmonot

Aleksandr Aleksandrovich Serebrov, Sovyet kozmonottur. 1967 yılında Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsünden mezun oldu ve 1 Aralık 1978'de kozmonot olarak seçildi. 10 Mayıs 1995'te emekli oldu.