Tetragonal kristal yapı

Tetragonal kristal yapı, tetragonal eksenlerin birbirlerini 90 derecelik açılarla kestiği kristal yapı türüdür. Fakat bunlar, regüler sisteminde olduğu gibi birbirlerine eşit değildir. Dik eksen diğerlerinden uzun veya kısadır. Bu sistemin holoedri sınıfında beş tane simetri düzlemi, simetri merkezi, bir tane 4 sayılı eksen ve 4 tane iki sayılı eksen vardır.

Regüler sistemindeki bütün şekiller, kapalı şekiller oldukları halde tetragonal sisteminde açık şekiller de vardır. Açık şekiller hacmi kapayamazlar ve bu yüzden diğer şekillerle kombinasyonlar yapmak zorunda kalırlar. Bunun sebebi, eksenlerinden birisinin yan yüzeylere paralel gitmesidir. Tetragonal şekillerin simetrisini karakterize eden bu eksene "C ekseni" denir. Diğeri de (a,a) eksenleridir. Eksen oranları (a:a:c)’dir. Bu meyanda “C<1” veya “C>1” olabilir. Tetragonal şekilleri, (C) ekseni yukarıdan aşağı gitmek ve diğerleri regüler sisteminde olduğu gibi seyretmek suretiyle tutulurlar. Bu sistemin sınıfları “birinci sınıf piramitler (protopiramit), ikinci sınıf piramitler (deuteropiramitler), sekiz kenarlı piramitler (ditetragonal), birinci sınıf prizmalar (protoprizmalar), ikinci sınıf prizmalar (deuteropirmitler), sekiz kenarlı prizmalar (ditetragonalprizmalar) ve Bazis'tir.

Tetragonal hemiedrisi

Hemiedri, kristal kafeslerinin simetrisinin yarısı kadar simetri taşıyan kristallerin özelliğidir. Tetragonal sistemine giren Hemiedri sınıfları şunlardır:

Sphenoidal hemiedri

Bu sınıf iki tane simetri yüzeyine ve üç tane iki sayılı eksene sahiptir. Simetri merkezleri yoktur. Bunlar da regüler sisteminin hemiedri sınıfında olduğu gibi karşılıklı yüzeylerin büyümeleri ve diğerlerinin ortadan kalkmaları ile oluşurlar. Bu sınıfa dahil bulunan şekiller, sphenoid ve skalanoeder olmak üzere iki adettir. Sphenoid, regüler sistemindeki tetraedere benzer. Fakat onda olduğu gibi dört tane eşit kenarlı üçgen tarafından değil, iki kenarı eşit dört üçgen tarafından çevrilmiştir. Bunun da pozitif ve negatif şekilleri vardır. Skalanoeder ise, tetragonal sistemindeki dietragonal piramitlerden meydana gelir. Sekiz tane kenarları eşit olmayan üçgen tarafından çevrilmiş bir şekildir. Dört tane zikzaklı orta kenara, dört tane uzunca küt ve dört tane de keskince kutup kenarına sahiptir. Eksenler kenarların ortasından geçer.

Tetragonal bipiramidal sınıf

Bir tane simetri yüzeyine, bir tane dört sayılı simetri eksenine ve simetri merkezine sahiptir. Bu sınıfa dahil bulunan tipik şekillerden birisi “tritoprizma” ; diğeri de “tritopiramit” olup sağ ve sol çeşitleri vardır.

Hemimorf tetartoedrisi

Simetri merkezi ve simetri yüzeyi yoktur. Simetri elemanı olarak, yalnız bir tane dört sayılı simetri eksenine sahiptir. Bu sınıf, bipiramidal sınıftan transversal simetri yüzeylerinin yokluğu ile ayrılır. Bu sınıfa dahil şekiller; alt ve üst bazisler; birinci, ikinci ve üçüncü sınıf piramitlerdir. Doğal yollardan oluşan minerallerden Wulfenitin, aynı sınıfta kristalleştiği muhtemel görülmektedir.

Kristal yapılar
Triklinik kristal yapı Monoklinik Ortorombik kristal yapı Tetragonal kristal yapı Trigonal Hegzagonal Kübik (izometrik)

İlgili Araştırma Makaleleri

Bir üçgen düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşimidir. Üçgene müselles ve üçbucak da denir.

Geometride büyük eksen, bir elipsin en uzun çapıdır. Merkezden ve her iki odak noktasından geçen ve çevre uzunluğunun (perimetre) en uzak noktalarında sonlanan bir doğru parçasıdır. Yarı büyük eksen, en uzun yarıçap veya büyük eksenin yarısıdır ve bu nedenle merkezden bir odağa ve çevreye doğru uzanır. Bir elips veya hiperbolün yarı küçük ekseni, yarı büyük eksenle dik açı yapan ve bir ucu konik kesitin merkezinde olan bir doğru parçasıdır. Bir dairenin özel durumu için yarı eksen uzunluklarının her ikisi de dairenin yarıçapına eşittir.

Altın oran, matematikte iki miktardan büyük olanın küçüğe oranı, miktarların toplamının miktarları büyük olanına oranı ile aynı ise altın orandır. Altın oran aynı zamanda antik çağdan bu yana sanat ve mimaride en iyi uyum ve oranları veren düzen bağıntısı olarak kabul edilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Elipsoit</span>

Elipsoit, ikinci dereceden bir yüzey olup, herhangi bir düzlemle ara kesitleri elips olmaktadır. Asal eksenler adı verilen birbirine dik üç eksene göre ve bu eksenlerin kesim noktası olan merkeze göre simetrik bir şekil taşır. Orijinde bulunan merkez ve koordinat eksenleri boyunca alınan esas eksenlerine göre elipsoidin denklemi:

\text{[math]}

Kar, beyaz, parlak, çoğunlukla altıgen şekilli, buz kristallerinden oluşan bir yağış çeşididir. Buz kristalleri 0 °C altında su buharının yoğunlaşması ile oluşur.

Sapınç veya aberasyon, gerçek görüntünün, basit bir teorinin tahminlerinden olan farklılıklarına denir.

Alan veya yüz ölçümü, bir yüzeyin uzayda kapladığı iki boyutlu yer miktarını ölçen bir büyüklüktür. SI birim sisteminde temel alan birimi metrekaredir (m²). Diğer alan birimleri bundan türetilebilir:

Ar = 100 metrekare (m²)

Dekar = 1000 metrekareye (m²)

Hektar = 10.000 metrekare (m²)

Kilometrekare = 1.000.000 metrekare (m²)

Kristal, billur ya da kesme cam, kimyadaki katı haldeki bir elementin veya bileşiğin, molekül, atom veya iyon yığınlarının (paketinin) kesin geometrik bir yapı göstermesidir.

Konik kesit, eliptik veya dairesel bir çift taraflı koninin, düzlemle kesitinden meydana gelen eğriler. Bunlar, çember, elips, parabol ve hiperboldür.

Parabol, bir düzlemde alınan sabit bir "d" doğrusu ile sabit bir "F" noktasından eşit uzaklıktaki noktaların geometrik yerleştirilmesidir. Cebirde ise y=ax²+bx+c şeklindeki ikinci derece fonksiyonları grafiği olarak bilinir.

Çokgen, düzlemde herhangi ardışık üçü doğrusal olmayan n tane noktayı ikişer ikişer birleştiren doğru parçalarının oluşturduğu kapalı şekillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Tanjant</span>

Tanjant, trigonometrik bir fonksiyondur. "tan" ile ifade edilir.

Dikdörtgen, karşılıklı kenarları birbirine eşit, dik ve paralel olan dörtgene denir.

Platonik cisim, beş katı cisim veya düzgün katı cisim, bütün kenarları eşit ve yüzeyleri düzgün çokgen olan katı cisimdir.

Kristal yapı, malzeme biliminde makroskopik olarak kristalli minerallerin yüzeyleri arasında, mikroskobik olarak ise çoğu katının atomları arasında görülen tekrarlı düzeni ifade eder. Mineraloji ve kristalografide kristaller, yüzey düzlemlerinin birbirlerine göre yerleşimi esas alınarak sınıflandırılırlar. Benzer bir örüntü, kristal yapılı katıların atomları ya da iyonları arasında da görülmekte ve yoğun madde fiziğinde yerleşik bir model olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dört yüzlü</span>

Geometride tetrahedron veya dört yüzlü, dört üçgen yüzden oluşan bir çokyüzlüdür (polihedron), her köşesinde üç üçgen birleşir. Düzgün dört yüzlü dört üçgenin eşkenar olduğu bir dört yüzlüdür ve Platonik cisimlerden biridir. Dörtyüzlü, dört yüzü olan tek konveks çokyüzlüdür. Tetrahedron isminin sıfat hali "tetrahedral"dır.

Dönel simetrisi olan bir cisim, belli bir dönmeden sonra aynı görünür. Bir cismin birden çok dönel simetriği olabilir; örneğin, yansıma ve ters çevrilmeyi saymazsak, Man Adası bayrağında görünen triskelion şeklinin üç adet dönel simetriği vardır, bir diğer deyişle üçlü simetriye sahiptir. Dönel simetri derecesi, bir şeklin başka bir kenarından veya köşesinden aynı görünmesi için kaç derece döndürülmesi gerektiği anlamına karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Mercek</span>

Mercek ya da lens ışığın yönünü değiştiren (kıran), ışık ışınlarını birbirine yaklaştıran ya da uzaklaştıran optik alet.
Basit mercek tek bir optik elemanın kullanıldığı, bileşik mercek ise iki optik elemanın bir arada olduğu mercek tipidir. Bileşik mercek, basit mercek kullanıldığında ortaya çıkan sapınç olayının etkisini azaltmak için kullanılır. Mercekler genelde camdan ve saydam plastikten yapılır. Lensler, gereken şekle göre taşlanır, parlatılır veya kalıplanır. Bir mercek, ışığı odaklamadan kıran bir prizmadan farklı olarak, bir görüntü oluşturmak için ışığı odaklayabilir. Mikrodalga lensler, elektron lensler, akustik lensler veya patlayıcı lensler gibi görünür ışık dışındaki dalgaları ve radyasyonu benzer şekilde odaklayan veya dağıtan cihazlara da "mercekler" denir.

Prizma ya da biçme, genelde en boy ve yükseklik kavramlarına sahip cisimler olarak adlandırılır. Ancak bazı cisimlerin (küre) en ve boyu tam olarak ifade edilememekle çap ve çevre de bu nicelikleri belirtmek için kullanılır.

Kristalografide, kristal sistemi bir dizi nokta grubudur. Kafes sistemi, bir dizi Bravais kafesidir. Uzay grupları, nokta gruplarına göre kristal sistemlere ve Bravais kafeslerine göre kafes sistemlere sınıflandırılır. Ortak bir kafes sistemine konulan uzay gruplarına sahip kristal sistemler bir kristal ailesi halinde birleştirilir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.