İçeriğe atla

Tetepare Adası

Koordinatlar: 8°43′00″S 157°33′00″E / 8.716667°G 157.55°D / -8.716667; 157.55
Tetepare Adası
Harita
Coğrafya
BölgeSolomon Adaları
Koordinatlar8°43′00″S 157°33′00″E / 8.716667°G 157.55°D / -8.716667; 157.55
TakımadasıYeni Georgia Adaları
Yüzölçümü&0000000000000118.000000118 km2

Tetepare Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Ada, ülkenin Batı Bölgesi'nde yer alıyor. Tetepare, el değmemiş ova yağmur ormanlarını ve zengin bir kıyı deniz alanını destekler. Tetepare Adası biyolojik çeşitlilik ve koruma değerleri yüksek bir alan olarak tanımlanmaktadır. Ada, Güney Pasifik'teki en büyük ıssız ada konumundadır.[1]

Ada isminin anlamı belirsizdir; büyük olasılıkla "yaban domuzu" veya "dövüş domuzu" anlamına geliyor çünkü ada, bölge sakinleri arasında bu hayvanlarla ünlüydü (ve bir dereceye kadar hâlâ da öyle).[2]

Görünüşe göre yerel sakinler bir zamanlar ayrı bir etnik gruptu; bir Tetepare dili ve benzersiz gelenekler doğrulanmıştır, ancak bilgiler parçalıdır. Rendova Adası ve Yeni Georgia Adası'ndaki komşuları gibi, onlar da hızlı bir tarımcı gibi görünüyorlar ve zaman zaman kelle avcılığı da yapıyorlar. Ancak ada 19. yüzyılın ortalarında yerel halkın Yeni Georgia, Roviana Lagünü, Vona Vona Lagünü, Nggatokae ve Ranongga'ya dağılmasıyla terk edildi.[3]

Batı ucunda, 1907-1918'de 375-kilometrekare (144,79-milkare) bir hindistancevizi plantasyonu kuruldu, ancak bu , II. Dünya Savaşı'ndan bu yana azaldı ve tüm bakımlar 1990'dan sonra durduruldu. İkincil orman artık bu alanı geri alıyor.[2]

Ekoloji

Ada, koruma önemi ve arkeolojik değerleri ile tanınmaktadır. Tetepare'de nadir ve endemik kuş ve yarasa türlerinin de aralarında bulunduğu 24 sürüngen, 4 kurbağa ve 13 memeli olmak üzere toplam 230 kuş türü kaydedildi.

Bilim insanları hâlâ Tetepare'de yeni türler keşfediyor. Son yıllarda araştırmacılar Tetepare'nin tatlı su nehirlerinde üç yeni balık türü, bir yeni balık cinsi ve bir potansiyel yeni balık ailesi keşfettiler.[4]

Tehlike altındaki deri sırtlı ve şahin gagalı kaplumbağalar ile nesli tükenmekte olan yeşil kaplumbağalar da dâhil olmak üzere üç deniz kaplumbağası türü, Tetepare'nin volkanik siyah kumlu plajlarında yuva yapar.[5] Köpekbalıkları, yunuslar, timsahlar ve olağanüstü çeşitlilikteki balık türleri adanın resiflerini evleri haline getiriyor. Bölgedeki mercan resifleri, Endonezya'daki Raja Ampat'tan sonra ikinci sırada, dünyadaki en yüksek balık ve mercan çeşitliliğinden birini barındırmaktadır.[4]

Tetepare'deki memelilerin çoğu yarasalardır. Bunların arasında Fardoulis'in çiçek yarasası (yalnızca 1993'te tanımlandı) ve Maggie Taylor'ın yuvarlak yapraklı yarasası (1981'de tanımlandı) veya yeni bir takson olabilecek yuvarlak yapraklı bir yarasa var. Ayrıca Tetepare'deki bazı uçan tilkilerin kimliği henüz belirlenememiştir; muhtemelen Yeni Georgia maymun suratlı yarasası (Pteralopex taki ) bunlardan biridir.[6]

Ada, özellikle bayramlarda komşu Rendova Adası'ndan gelen insanlar için önemli bir besin kaynağı olan yaban domuzu popülasyonunu besliyor. Yerel avcılar, adaya sık sık yapılan av gezileri yoluyla domuz popülasyonunun düzenlenmesine yardımcı oluyor. Adada en az bir yabani kedinin var olduğu biliniyor ancak kamış kurbağası gibi diğer istilacı türler adaya ulaşmadı.[6]

Kaynakça

  1. ^ Ceccarelli DM, Wini-Simeon, Sullivan, Wendt, Vave-Karamui, Masu, Nicolay-Grosse Hokamp, Davey, Fernandes (2018). Biophysically Special, Unique Marine Areas of the Solomon Islands (PDF). MACBIO, (GIZ, IUCN, SPREP), Suva. ISBN 978-0-9975451-6-6. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2021. 
  2. ^ a b Molia (2000), Read & Moseby (2006)
  3. ^ Molia (2000)
  4. ^ a b "Home". tetepare.org. 5 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2024. 
  5. ^ "Research and Monitoring". Tetepare Descendants' Association. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2015. 
  6. ^ a b Read & Moseby (2006)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Solomon Adaları, Okyanusya'da 6 büyük ve 900'den fazla küçük adadan oluşan bir ülkedir. Papua Yeni Gine'nin doğusunda ve Vanuatu'nun kuzeybatısındadır. Yüzölçümü 28.400 km² ve nüfusu 650.000 civarındadır. Başkent Honiara, Guadalcanal adasındadır. Ülke ismini üzerinde bulunduğu Solomon Takımadaları'ndan alır, Melanezya'ya dâhil olan bu takımadalar Solomon Adaları ülkesinin yanı sıra Kuzey Solomon Adaları olarak adlandırılan Papua Yeni Gine'ye bağlı Bougainville'i de içerir. Ancak Solomon Adaları'na bağlı olan Santa Cruz Adaları ile Rennell ve Bellona bu takımadalara dâhil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Samoası</span> Okyanusyada yer alan A.B.D. denizaşırı bölgesi

Amerikan Samoası, Güney Pasifik Okyanusu kesiminde konuşlanmış bir ada ülkesidir. En büyük ve gelişmiş adası Tutuila adasıdır. Amerikan Samoası, Amerikalıların bu bölgeyi ve halkını dünyaya açmak için Mikronezya, Filipinler, Guam, Marshall adalarıyla birlikte yayılmacılıkta kullandığını söyleyebiliriz. Amerika Birleşik Devletleri'ne ait bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Mercan Denizi Adaları</span>

Mercan Denizi Adaları Bölgesi, Avustralya'da, Queensland eyaletinin kuzeydoğusundaki Mercan Denizi'ndeki bir grup küçük ve çoğunlukla ıssız tropik ada ve resiflerden oluşan Avustralya'nın dış bölgesidir. Yaşanılan tek ada Willis Adası'dır. Bölge, çoğu okyanus olan, Büyük Set Resifi'nin dış kenarından doğuya ve güneye uzanan ve Heralds Beacon Adası, Osprey Resifi, Willis Grubu ve on beş diğer resif/ada grubunu içeren 780.000 km²'yi kapsar. Cato Adası, bölgedeki en yüksek noktadır.

<span class="mw-page-title-main">Celebes Denizi</span> deniz

Celebes Denizi veya Sulawesi Denizi Filipinlerin kuzeyinde Mindanao Adası, Sulu Denizi ve Sulu Takımadaları ile doğuda sıralı Sangihe Adaları, güneyde Sulawesi ve batıda Endonezya'daki Kalimantan ile cevrilmiştir. Deniz büyük bir leğen biçiminde olup 6.200 m derinliğe sahiptir. Kuzey-güney boyunca 675 km, doğu-batı boyunca 837 km ve toplam yüzeysel alan 280.000 km2'dir. Deniz güneybatı tarafından Java Denizi'ndeki Makassar Boğazı'na açılır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan adası</span>

Mercan adası ya da atol; ortasında lagün adı verilen bir göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen adacıklara denir. Atolller her zaman dairesel yapıda olmamakla birlikte düzinelerce kilometre çapında kapalı bir şekil oluşturan ve ortasında yaklaşık 50 m ya da daha derin bir lagün bulunduran mercan resiflerinden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Rock Adaları</span>

Chelbacheb olarak da bilinen Palau'daki Rock Adaları Palau'nun Güney Lagün'ünde Koror ve Peleliu devletleri arasında yer alan bir mercan adaları grubu ve Koror Devleti'nin bir bölümüdür. Ada grubunda farklı kaynaklara göre 250 ila 300 arasında ada bulunmaktadır. Adaların toplam alanı 47 kilometrekaredir. Adaların yüksekliği 207 metreye kadar çıkmaktadır. Adalar, 2012 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tubbataha Resifi</span> Koruma altındaki bölge

Tubbataha Resifleri Tabiat Parkı Filipinler'de, Sulu Denizi'nin ortasında bulunan bir korunan alandır. Deniz ve kuş koruma alanı, Kuzey Atol ve Güney Atolü olarak adlandırılan iki büyük atolden ve toplam 97.030 hektar alan kaplayan daha küçük Jessie Beazley Resifi'nden oluşmaktadır. Palawan ilinin başkenti olan Puerto Princesa ilçesinin 150 kilometre güneydoğusunda yer almaktadır. Issız adalar ve resifler, resifin yaklaşık 130 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Cagayancillo Adası belediyesinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Caroline Adası</span>

Caroline Adası ya da diğer adıyla Milenyum Adası, Pasifik Okyanusu'nun orta kesiminde yer alan Kiribati ülkesindeki güney Line Adaları'nı oluşturan ıssız mercan atollerinin en doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan Denizi Adaları Gey ve Lezbiyen Krallığı</span> Mikro Ulus

Mercan Denizi Adaları Gey ve Lezbiyen Krallığı, Avustralya merkezli bir grup eşcinsel hakları aktivisti tarafından sembolik bir siyasi protesto olarak kurulan mikro ulustur.

<span class="mw-page-title-main">Stirling Adası</span>

Stirling Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı Hazine Adaları'nı oluşturan iki adadan daha küçük olan adadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Georgia Adaları</span>

Yeni Georgia Adaları, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı olup, bu ülkenin Batı eyaletinin bir parçasıdır. Adalar, Guadalcanal'ın kuzeybatısında bulunurlar. Büyük adalar dağlıktır ve yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Ana adalar Yeni Georgia Adası, Vella Lavella Adası, Kolombangara, Ghizo Adası, Vangunu Adası, Rendova Adası ve Tetepare Adası'dir. Adalar, Mercan resifleriyle çevrilidirler ve Marovo Lagünü'nü içerirler.

<span class="mw-page-title-main">Ranongga</span>

Ranongga, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nın Batı Bölgesi'ne bağlı Yeni Georgia Adaları grubunda yer alan bir adadır.

Akara Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nın Batı Bölgesi'ne bağlı Yeni Georgia Takımadaları'na bağlı olan ve Büyük Okyanus'ta yer alan adadır. Ada, Papua Yeni Gine'nin doğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marovo Lagünü</span>

Marovo Lagünü, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı olan ve dünyanın en büyük tuzlu su lagünüdür. Lagün, ülkenin Batı Bölgesi'nde yer alıp, Yeni Georgia Adaları'na dâhil edilmektedir. Lagün, her ikisi de soyu tükenmiş volkanik adalar olan Vangunu Adası ve Nggatokae Adası ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Georgia Adası</span>

Yeni Georgia Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na bağlı bir adadır. Yeni Georgia Takımadaları'nın ana adası olan Yeni Georgia Adası, 2.037 km2 (786 sq mi) yüzölçümüne sahiptir. Ada, Batı Bölgesi'ne bağlı olup, Solomon Adaları'ndaki adaların en büyüğü ve dünyanın 224'üncü büyük adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rendova Adası</span>

Rendova Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'na ait bir adadır. Ada, Papua Yeni Gine'nin doğusunda yer almakta olup, ülkenin Batı Bölgesi'nde bulunan Yeni Georgia Adaları'na dâhil edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uepi Adası</span>

Uepi Adası ya da Uipi Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'nda bulunan bir adadır. Ada, ülkenin Batı Bölgesi'nde yer almaktadır. Ada, yüksek kaliteli mavi su bırakma tüplü dalışıyla dikkat çekiyor.

<span class="mw-page-title-main">Vangunu Adası</span>

Vangunu Adası, Okyanusya ülkesi Solomon Adaları'ndaki Yeni Georgia Takımadaları'nın bir parçası olan bir adadır. Ada, Yeni Georgia Adası ile Nggatokae Adası arasında yer alır. Adanın kuzeyinde ve doğusunda Marovo Lagünü bulunmaktadır. Adanın yüzölçümü 509 kilometrekare (197 sq mi).

<span class="mw-page-title-main">Solomon Adaları'na ait adalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Solomon Adaları'na ait adalarının bölgelere ve takımadalara göre listesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.