İçeriğe atla

Teta Scorpii

Koordinat:Sky map 17sa 37d 19,12985s; -42º 59' 52,1808″
Teta Scorpii
Akrep takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
θ Scorpii'nin konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000.0      Ekinoks J2000.0
TakımyıldızAkrep
Galaktik enlem (b)-5,97571472[1]°
Galaktik boylam (l)347,13891696[1]°
Sağ açıklık (α)17sa 37d 19,12985s[2]
Dik açıklık (δ)-42° 59′ 52,1808″[2]
Görünür büyüklük (V)1,862[2]
Görünür büyüklük (B)2,261[2]
Görünür büyüklük (J)1,074[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
F1II[2]
U−B renk ölçeği0,22[3]
B−V renk ölçeği0,40[3]
R−I renk ölçeği0,20[3]
Değişen yıldız tipişüpheli değişen[4]
Astrometri
Dikey hız ()1,40 ± 2,50[2] km/s
Özdevinim (μ)RA: 6,06 ± 1,03[5] mys/y
Dec.: -0,95 ± 0,78[5] mys/y
Iraklık açısı (π)11,99 ± 0,84[5] mys
Uzaklık270[5] Iy
Mutlak büyüklük (V)-2,71[1]
Özellikler
Kütle (m)5,66 ± 0,65[6] M☉
Yarıçap (r)26[7] R☉
Aydınlatma gücü1.834[6] L⊙
Yüzey kütle çekimi (log g)2,4 ± 0,2[8] cgs
Sıcaklık7.268[6] K
Dönüş hızı ()125[9] km/s
Katalog belirtmeleri
tet Sco • Sargas • Girtab • 160 G. Scorpii • CD-42 12312 • CCDM 17373-4300 • FK5 654 • HD 159532 • HIP 86228 • HR 6553 • SAO 22820

Teta Scorpii (θ Sco, θ Scorpii), Akrep takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 270 ışık yılı uzaklıkta bulunan F-tipi sarı-beyaz bir parlak dev yıldızdır. Ayrıca Girtab olarak da bilinen yıldızın geleneksel ismi olan Sargas, Sümerce kökenli bir kelimedir ve anlamı bilinmemektedir.[10] 1,86 kadir görünen büyüklüğü ile gökyüzünün en parlak yıldızlarından birisidir.

Gözlem bilgisi

Teta Scorpii, Akrep'in kuyruk bölümünde yer alır. -42° olan sapma açısı ile güney yarımkürede yer alan bir yıldızdır. Kuzey yarımkürede; Kanada ve Kuzey Avrupa'nın bir kısmı hariç, 48. paralelin kuzeyinden gözlemlenemez. Kuzey yarımkürenin ılıman bölgelerinde mesela Akdeniz havzasında, güney ufkunda çok düşük ve sadece birkaç saatliğine gözlemlenebilir. Kuzey yarımkürede gözlem için en uygun zaman Mayıs ve Ağustos ayları arasıdır.

Özellikler

Teta Scorpii, F-tipi parlak dev bir yıldızdır ve 7.268 K[6] yüzey sıcaklığı ona sarı-beyaz rengini verir. Yıldızın aydınlatma gücü Güneş'ten 1.834 kat ve yarıçapı da 26 kat daha fazladır. Dönme hızı saniyede 125 km[9] ile çok yüksek bir değerde olmasına rağmen dönüş süresi fazladır (yaklaşık 10 gün). Sargas'ın bir milyon yıl içinde bir kırmızı deve dönüşeceği ve kaçınılmaz sonu neticesinde bir beyaz cüce olacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  1. ^ a b c "VizieR - Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  2. ^ a b c d e f g * tet Sco -- Variable Star SIMBAD
  3. ^ a b c "VizieR - Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013. 
  4. ^ "alcyone.de - Combined General Catalogue of Variable Stars (suspected variables) (Kholopov+ 1998)". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013. 
  5. ^ a b c d "Ashland Astronomy Studio - Sargas (HIP 86228)". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2013. 
  6. ^ a b c d Hohle, M. M.; Neuhäuser, R.; Schutz, B. F. (Nisan 2010), "Masses and luminosities of O- and B-type stars and red supergiants", Astronomische Nachrichten, 331 (4), s. 349, arXiv:1003.2335 $2, Bibcode:2010AN....331..349H, doi:10.1002/asna.200911355 
  7. ^ Pasinetti-Fracassini, L. E.; Pastori, L.; Covino, S.; Pozzi, A. (Şubat 2001), "Catalogue of Stellar Diameters (CADARS)", Astronomy and Astrophysics, cilt 367, ss. 521-524, arXiv:astro-ph/0012289 $2, Bibcode:2001A&A...367..521P, doi:10.1051/0004-6361:20000451 
  8. ^ Samedov, Z. A., "Investigation of the atmospheres of the stars ι1 Sco (F2 Ia) and θ Sco (F1 II)", Astrophysics, 28 (3), ss. 335-341, Bibcode:1988Ap.....28..335S, doi:10.1007/BF01112969 
  9. ^ a b van Belle, Gerard T. (Mart 2012), "Interferometric observations of rapidly rotating stars", The Astronomy and Astrophysics Review, 20 (1), s. 51, arXiv:1204.2572 $2, Bibcode:2012A&ARv..20...51V, doi:10.1007/s00159-012-0051-2. 
  10. ^ Burnham, Robert (1978), Burnham's celestial handbook: an observer's guide to the universe beyond the solar system, Dover books explaining science, 3 (2 bas.), Courier Dover Publications, s. 1676, ISBN 0-486-23673-0, 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Kasım 2013 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antares</span> Akrep Takımyıldızında yer alan ikili yıldız

Antares, Akrep Takımyıldızı'nda yer alan ikili yıldızdır. Samanyolu'nda yer alan parlak yıldızların en kırmızı renkli olanlarından Antares, eskiden Mars'la karıştırılmıştır. Kırmızı dev yıldızın adı da bu karışıklığı yansıtır: "Ant-Ares", "Anti-Mars" yani "Mars karşıtı" demektir. Helence bir sözcük olan Ares, Latince adı Mars olan savaş tanrısının bir diğer adıdır. Büyüklüğü birinci dereceden olan Antares, gökyüzünün en parlak 15. yıldızıdır; ancak ışıması yarı-düzenli olduğundan parlaklığı yıl içinde az da olsa değişir.

<span class="mw-page-title-main">Lambda Scorpii</span>

Lambda Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 570 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. Takımyıldızının ikinci en parlak yıldızı olan λ Sco, gece gökyüzünün de en parlak yıldızları arasındadır. Geleneksel adı olan Shaula, Arapça الشولاء El-şevle "yükseltilmiş [kuyruk]" anlamına gelmektedir. Çincede ise 尾宿八 "kuyruğun sekizinci yıldızı" olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Upsilon Scorpii</span>

Upsilon Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 580 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi-beyaz altdev yıldızdır. Geleneksel adı olan Lesath, Arapça: اللسعة‎ El-lesʿa "zehirli hayvan sokması" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Scorpii</span>

Epsilon Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 63,7 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır. Patrick Moore yıldızın adını Wei olarak sunmuştur fakat bu hatalı bir okuma gibi görünmektedir. Wěi (尾), "kuyruk" anlamına gelmektedir ve orijinalinde, Çinlilerdeki bir yıldız deseni veya Yirmi sekizinci konak Xiùyu oluşturan yıldızlar; ε, μ1-2, ζ1-2, η, θ, ι, κ, υ ve λ Scorpii'nin adı olarak kullanılmıştır. 2,3 kadir görünen parlaklığıyla takımyıldızının beşinci parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beta Scorpii</span>

Beta Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 399 ışık yılı uzaklıkta bulunan çoklu yıldız sistemidir. Geleneksel adı olan Acrab, Akrab veya Elacrab, el-'Akrebden gelmektedir. Xi Scorpii ile birlikte Graffias olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Omicron Scorpii</span>

Omicron Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 857 ışık yılı uzaklıkta bulunan A-tipi beyaz bir parlak dev yıldızdır. Etkin sıcaklığı 8.100 K olan yıldızın kütlesi Güneş'ten 8 kat daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Q Scorpii</span>

Q Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 164 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır. Özellikleri diğer K-tipi devler; Pollux, θ Centauri ve φ2 Orionis ile benzerdir. Görece olarak demir zenginliği Güneş'in yarısı kadardır. Q Scorpii'nin ikili yıldız olduğu düşünülmesine rağmen olası arkadaşı hakkında hiçbir şey bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">H Scorpii</span>

H Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 342 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi sarı-turuncu bir dev yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">G Scorpii</span>

G Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 126 ışık yılı uzaklıkta bulunan üçlü yıldız sisteminin birincil bileşeni olan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır. Yıldızın açısal çapı 3.94 ± 0.21 mili yay-saniye olarak ölçülmüştür. Küresel yıldız kümesi NGC 6441'in sadece 8,5 yay-dakika doğusunda yer alır. Eskiden "Gama Telescopii" ve antik Çin'de de "Fuyue"（傅說）adıyla bilinirdi.

<span class="mw-page-title-main">V1073 Scorpii</span>

V1073 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2.672 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-Tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Etkin sıcaklığı 22.200 K olan k Scorpii'nin aydınlatma gücü Güneş'ten 300.000 kat daha fazladır. Aynı zamanda Güneş'ten 36 kat daha fazla yarıçapı ve 28 kat fazla olan kütlesiyle önemli bir boyuta sahiptir. Benzeri yıldızlar gibi yılda 0,95 × 10−6 güneş kütlesi oranında bir kütle kaybeder.

<span class="mw-page-title-main">Kappa Scorpii</span>

Kappa Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 483 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldızdır. Geleneksel ismi Sümerce bir kelime olan Girtab, "akrep" için kullanılmış ve Babil yıldız kataloglarında da yer almıştır. Aslında Girtab adı; Lambda Scorpii, Upsilon Scorpii ve Iota Scorpii yıldızlarından oluşan bir yıldız deseni için de kullanılmıştır.

Omega<sup>1</sup> Scorpii

Omega1 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 470 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi-beyaz bir anakol yıldızıdır. Gökyüzünde görsel olarak 0,24° ile ayrıldığı Omega2 Scorpii ile aynı harfi (ω) paylaşır. Çift yıldız gibi görünmesine rağmen aralarında kütleçekimsel bir bağlantı yoktur ve ω1 Scorpii, ω2 Scorpii'den çok daha uzakta yer alır. Geleneksel ismi olan Arapça: جبهة العقرب, "akrep'in alnı" anlamına gelmektedir.

Omega<sup>2</sup> Scorpii

Omega2 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 290 ışık yılı uzaklıkta bulunan G-tipi sarı bir dev yıldızdır. Gökyüzünde görsel olarak 0,24° ile ayrıldığı Omega1 Scorpii ile aynı harfi (ω) paylaşır. Çift yıldız gibi görünmesine rağmen aralarında kütleçekimsel bir bağlantı yoktur ve ω1 Scorpii, ω2 Scorpii'den çok daha uzakta yer alır. Parlak görsel arkadaşıyla birlikte geleneksel ismi olan Arapça: جبهة العقرب, "akrep'in alnı" anlamına gelmektedir.

Zeta<sup>1</sup> Scorpii

Zeta1 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2.453 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi-beyaz bir süperdev yıldızdır. İçsel olarak, bilinen en parlak yıldızlardan birisidir fakat uzaklığından dolayı sadece 4,7 kadir büyüklüğünde görünür. Scorpius OB1 birliği ve açık yıldız kümesi NGC 6231'in üyesidir.

Zeta<sup>2</sup> Scorpii

Zeta2 Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 132 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Eta Scorpii</span>

Eta Scorpii, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 73 ışık yılı uzaklıkta bulunan F-tipi sarı-beyaz bir altdev yıldızdır. 3,33 kadir görünen büyüklüğüyle Akrep'in en parlak üyelerinden birisidir

<span class="mw-page-title-main">UY Scuti</span> Yıldız

UY Scuti, Kalkan takımyıldızı bölgesinde bulunan parlak bir kırmızı üstdev yıldızdır. Yarıçapına göre bilinen en büyük yıldızlardan biri olarak kabul edilir ve aynı zamanda büyüklüğü 8,29 ile 10 arasında değişkenlik gösteren zonklayan bir yarıdüzenli değişen yıldızdır. 1.708 R⊙ (1,188 × 109 km; 7,94 AU) yaklaşık yarıçapıyla Güneş'ten 5 milyar kat fazla hacme sahiptir. Dünya'dan yaklaşık olarak 9.500 ışık yılı uzaklıkta yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sigma Scorpii</span>

Sigma Scorpii, Akrep takımyıldızında onu gölgede bırakan kırmızı üstdev Antares'in yakınında bulunan çoklu yıldız sisemidir. Bu sistem, +2,88'lik birleşik görünür kadire sahiptir ve bu da onu takımyıldızın en parlak üyelerinden biri yapar. Hipparcos görevi sırasında yapılan ıraklık açısı ölçümlerine göre Sigma Scorpii'nin uzaklığı yaklaşık olarak 696 ışık yılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Cassiopeiae</span>

Alfa Cassiopeiae veya α Cassiopeiae, ayrıca Schedar olarak da adlandırılır, kuzey takımyıldızı Kraliçe'de ikinci kadirden bir yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Delta Scorpii</span>

Delta Scorpii, Akrep takımyıldızında yer alan ikili yıldızdır. Birincil yıldıza Dschubba adı verilmiştir. Dschubba, Akrep takımyıldızının en parlak yıldızı olan Antares'in çaprazında bulunan üç yıldızdan ortada olanıdır. Çıplak gözle görülebilen yıldız, Akrep'in en parlak 4. yıldızıdır. Güneşten 490 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.