İçeriğe atla

Testosteron (ilaç)

Testosteron bir ilaçtır ve doğal olarak oluşan steroid hormondur.[1] Erkek hipogonadizmi, cinsiyet disforisi ve belirli meme kanseri türlerini tedavi etmek için kullanılır.[1][2] Doping şeklinde atletik yeteneği artırmak için de kullanılabilir.[1] Andropozda testosteron kullanımının faydalı mı yoksa zararlı mı olduğu belirsizdir.[3] Testosteron, cilde uygulanan bir jel veya yama, kasa enjeksiyon, yanağa yerleştirilen tablet veya ağızdan alınan tablet olarak kullanılabilir.[1]

Testosteronun yaygın yan etkileri arasında akne, ödem ve erkeklerde meme büyümesi yer alır.[1] Ciddi yan etkiler arasında karaciğer toksisitesi, kalp hastalığı ve davranış değişiklikleri yer alabilir.[1] Maruz kalan kadın ve çocuklarda maskülenleşme gelişebilir.[1] Prostat kanseri olan kişilerin ilacı kullanmaması önerilir.[1] Hamilelik veya emzirme döneminde kullanılırsa bebeğe zarar verebilir.[1] Testosteron, androjen ilaç ailesindendir.[1]

Testosteron ilk olarak 1935'te izole edilmiş ve 1939'da tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[4][5] 2001 ve 2011 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanım oranları üç kat artmıştır.[6] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[7] Jenerik ilaç olarak mevcuttur.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Testosterone". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. 4 Aralık 2015. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016. 
  2. ^ "List of Gender Dysphoria Medications (6 Compared)". Drugs.com (İngilizce). 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2020. 
  3. ^ Staff (3 Mart 2015). "Testosterone Products: Drug Safety Communication – FDA Cautions About Using Testosterone Products for Low Testosterone Due to Aging; Requires Labeling Change to Inform of Possible Increased Risk of Heart Attack And Stroke". FDA. 5 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  4. ^ Anabolic Steroids and the Athlete. 2. McFarland. 2002. s. 180. ISBN 978-0-7864-1128-3. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Analogue-based Drug Discovery (İngilizce). John Wiley & Sons. 2006. s. 481. ISBN 9783527607495. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Testosterone therapy in the new era of Food and Drug Administration oversight". Translational Andrology and Urology. 5 (2): 207-12. April 2016. doi:10.21037/tau.2016.03.13. PMC 4837303 $2. PMID 27141448. 
  7. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abirateron asetat</span> kimyasal birleşik

Zytiga markası altında satılan abirateron asetat, prostat kanserini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Etosüksimid</span> kimyasal bileşik

Zarontin markası altında satılan Etosüksimid, absans nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya valproik asit gibi diğer nöbet önleyici ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Etosüksimid ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Ritonavir</span> kimyasal bileşik

Norvir markası altında satılan Ritonavir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer proteaz inhibitörleriyle birlikte düşük doz kullanılır. Hepatit C için diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Enzalutamid</span> Hormon Antagonistleri - AntiAndrojenler

Xtandi markası altında satılan Enzalutamid, prostat kanseri tedavisinde kullanılan nonsteroid antiandrojen (NSAA) bir ilaçtır. Ağızdan alınır.

Efavirenz, HIV/AIDS'i tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması önerilir. İğne batması yaralanması veya diğer potansiyel maruziyetlerden sonra korunmak için kullanılabilir. Hem tek başına hem de efavirenz/emtricitabine/tenofovir olarak birlikte satılır. Ağızdan alınır.

Bisoprolol, kalp hastalıkları için en yaygın olarak kullanılan bir beta bloker ilaçtır. Buna özellikle yüksek tansiyon, kalbe yeterli kan akışı olmamasından kaynaklanan göğüs ağrısı ve kalp yetmezliği dahildir. Ağızdan alınır.

Ranitidin, mide asidi üretimini azaltmak için kullanılan bir ilaçtır. Peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı ve Zollinger-Ellison sendromunun tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Ağız yoluyla, kas içine enjeksiyon veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilebilir. Eylül 2019'da, bir dizi üreticinin ranitidin ürünlerinde olası kanserojen N -nitrosodimetilamin (NDMA) keşfedilmiş ve bu da geri çağırmalara neden olmuştur. Nisan 2020'de bu endişeler nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri pazarından çekilmiş ve Avrupa Birliği'nde ve Avustralya'da askıya alınmıştır.

Ofloksasin, bir dizi bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde yararlı olan bir kinolon antibiyotiktir. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla alındığında, kullanım nedenleri arasında zatürre, selülit, idrar yolu enfeksiyonları, prostatit, veba ve bazı bulaşıcı ishal türleri olabilir. Diğer ilaçlarla birlikte diğer kullanımlar, çoklu ilaca dirençli tüberkülozun tedavisini içerir. Gözün yüzeysel bir bakteriyel enfeksiyonu için bir göz damlası kullanılabilir ve kulak zarında bir delik varsa orta kulak iltihabı için bir kulak damlası kullanılabilir.

Taxotere markası altında satılan dosetaksel, bir dizi kanser türünü tedavi etmek için kullanılan bir kemoterapi ilacıdır. Buna meme kanseri, baş ve boyun kanseri, mide kanseri, prostat kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri dahildir. Tek başına veya diğer kemoterapi ilaçları ile birlikte kullanılabilir. Damar içine yavaş enjeksiyonla verilir.

Klomifen, polikistik over sendromu olanlar da dahil olmak üzere yumurtlamayan kadınlarda kısırlığı tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle 5 gün süren bir tedavi süreci ile günde bir kez ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Pembrolizumab</span> kimyasal bileşik

Pembrolizumab, melanom, akciğer kanseri, baş ve boyun kanseri, Hodgkin lenfoma, mide kanseri, rahim ağzı kanseri ve belirli meme kanseri türlerini tedavi eden kanser immünoterapisinde kullanılan insanlaştırılmış bir antikordur. Damar içine yavaş enjeksiyonla verilir.

Leuprolid olarak da bilinen leuprorelin, prostat kanseri, meme kanseri, endometriozis, rahim fibroidleri ve erken ergenliği tedavi etmek, şiddet uygulayan cinsel suçluların kimyasal hadımını gerçekleştirmek veya transgender hormon tedavisinin bir parçası olarak kullanılan bir hormonun üretilmiş bir versiyonudur. Kas içine veya deri altına enjeksiyon yoluyla verilir.

Lopinavir/ritonavir (LPV/r), HIV/AIDS'in tedavisi ve önlenmesi için sabit doz kombinasyonlu bir antiretroviral ilaçtır. Lopinavir ile düşük doz ritonavir'i birleştirir. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması tavsiye edilir. İğne batması yaralanması veya başka bir potansiyel maruziyetten sonra korunmak için kullanılabilir. Tablet, kapsül veya solüsyon olarak ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Salbutamol</span> temel ilaç

Salbutamol, akciğerlerdeki orta ve büyük hava yollarını açan bir ilaçtır Hava yolu düz kasının gevşemesine neden olarak çalışan kısa etkili bir β2 adrenerjik reseptör agonistidir. Astım atakları, egzersize bağlı bronkokonstriksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dahil olmak üzere astımı tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca yüksek kan potasyum düzeylerini tedavi etmek için de kullanılabilir. Salbutamol genellikle bir inhaler veya nebulizer ile birlikte kullanılır, ancak aynı zamanda bir hap, sıvı ve intravenöz solüsyonda da mevcuttur. Solunan versiyonun etkisinin başlangıcı tipik olarak 15 dakikadır ve iki ila altı saat sürer.

Apiksaban, kan pıhtılarını tedavi etmek ve önlemek ve valvüler olmayan atriyal fibrilasyonu olan kişilerde inmeyi doğrudan inhibe edici faktör Xa yoluyla önlemek için kullanılan antikoagülan bir ilaçtır. Özellikle kalça veya diz replasmanını takiben ve önceden pıhtı öyküsü olanlarda kan pıhtılarını önlemek için kullanılır. Varfarine alternatif olarak kullanılır ve kan testleri veya diyet kısıtlamaları ile izleme gerektirmez. Ağızdan alınır.

Mesalamin veya 5-aminosalisilik asit (5-ASA) olarak da bilinen mesalazin, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalığını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle hafif ila orta şiddetli hastalık için kullanılır. Ağızdan veya makattan alınır.

Dinoproston olarak da bilinen prostaglandin E2 (PGE2), ilaç olarak kullanılan oksitosik özelliklere sahip doğal olarak oluşan bir prostaglandindir. Dinoproston doğum indüksiyonunda, doğum sonrası kanamada, gebeliğin sonlandırılmasında ve yeni doğan bebeklerde ductus arteriosusu açık tutmak için kullanılır. Bebeklerde doğuştan kalp kusuru olanlarda ameliyat yapılıncaya kadar kullanılır. Ayrıca gestasyonel trofoblastik hastalığı kontrol altına almak için kullanılır. Vajina içinde veya damar içine enjeksiyon yoluyla kullanılabilir.

Trastuzumab, meme kanseri ve mide kanserini tedavi etmek için kullanılan bir monoklonal antikordur. Özellikle HER2 reseptörü pozitif olan kanser için kullanılır. Tek başına veya diğer kemoterapi ilaçlarıyla birlikte kullanılabilir. Trastuzumab, damar içine yavaş enjeksiyon ve derinin hemen altına enjeksiyon yoluyla verilir.

Verapamil, yüksek tansiyon, anjina ve supraventriküler taşikardi tedavisinde kullanılan bir kalsiyum kanal blokörü ilaçtır. Ayrıca migren ve küme baş ağrılarının önlenmesi için de kullanılabilir. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyonla verilir.

Budezonid/formoterol, astım veya kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) tedavisinde kullanılan sabit dozlu bir kombinasyon ilaçtır. Bir steroid olan budezonid ve uzun etkili bir <small id="mwHw">β2-</small>agonist (LABA) olan formoterol içerir. Ürün monografisi, aktif bronkospazmın ani kötüleşmesi veya tedavisi için kullanımını desteklememektedir. Ancak 2020 tarihli bir literatür incelemesi bu tür kullanımı desteklemektedir. İlaç solunarak kullanılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.