İçeriğe atla

Tesla (birim)

Tesla birimi (sembolü T) manyetik akı yoğunluğunun (veya manyetik indüksiyon) SI birimidir. Manyetik alanın yoğunluğunu belirler.

Tesla (T), manyetik akı yoğunluğu birimi olarak kullanılır. Bir manyetik alanın yoğunluğunu ifade eder ve tesla birimi, bir maddenin manyetik alanındaki manyetik akı yoğunluğunu ölçmek için kullanılır.

Manyetik akı yoğunluğu, manyetik akının birim yüzeye düşen miktarını ifade eder ve bir tesla, bir metrekarelik bir yüzeyde bir tesla manyetik akı yoğunluğu anlamına gelir.

Manyetik akı yoğunluğu, manyetik alanın manyetik permeabilitesi ve manyetik alan şiddeti ile orantılıdır. Manyetik akı yoğunluğu, aşağıdaki formülle hesaplanabilir:

B = μ * H

Burada, B: manyetik akı yoğunluğu (tesla) μ: manyetik permeabilite (henry/metrekilogram- saniye karesi) H: manyetik alan şiddeti (amper/metrekilogram)

Manyetik permeabilite, bir maddenin manyetik alanını ifade eden bir kavramdır. Vakumda, manyetik permeabilite, 4π x 10^-7 henry/metrekilogram-saniye karesi olarak kabul edilir.

Örneğin, manyetik alan şiddeti 10 amper/metrekilogram olan bir maddenin manyetik akı yoğunluğu, manyetik permeabilitenin 4π x 10^-7 henry/metrekilogram-saniye karesi ile çarpılması sonucu 3.97 x 10^-6 tesla olacaktır.

up> = 1 kg·s−1·C−1

SI çarpanları

tesla (T) SI çarpanları
Alt katlar Katlar
Değer SI sembolü Adı Değer SI sembolü Adı
10−1 T dT desitesla 101 T daT dekatesla
10−2 T cT santitesla 102 T hT hektotesla
10−3 T mT militesla 103 T kT kilotesla
10−6 T µT mikrotesla 106 T MT megatesla
10−9 T nT nanotesla 109 T GT gigatesla
10−12 T pT pikotesla 1012 T TT teratesla
10−15 T fT femtotesla 1015 T PT petatesla
10−18 T aT attotesla 1018 T ET egzatesla
10−21 T zT zeptotesla 1021 T ZT zettatesla
10−24 T yT yoktotesla 1024 T YT yottatesla
10−27 T rT rontotesla 1027 T RT ronnatesla
10−30 T qT quectotesla 1030 T QT quettatesla

Kökeni

Sırp kökenli Amerikalı mucit ve elektrik mühendisi Nikola Tesla' nın adına ithafen 1960 yılında verilmiştir.

Dönüşümler

1 tesla:

  • 10,000 gauss' a (G), (CGS sisteminde kullanılır)
  • 109 γ' ya (gamma), (jeofizik' te kullanılır)

Örnekler

  • Uzayda manyetik akı yoğunluğu 0.1 ile 10 nanotesla arasındadır. (10−10 T-10−8 T),
  • Dünyada 50. enlemde manyetik akı yoğunluğu 58 µT (5.8×10−5 T), ekvatorda ise (0. enlem) 31 µT (3.1×10−5 T) büyüklüğündedir,
  • Büyük bir mıknatısın alanı 1 militesla (0.001 T) civarındadır,
  • Tıbbi amaçlı MR' da manyetik akı 4 teslaya kadar, deneysel amaçlıda ise 12 teslaya kadar varır,
  • Bir güneş lekesinin manyetik akısı 10 teslaya varır,
  • Bugüne kadar laboratuvarda üretilmiş en güçlü manyetik alan 45 T olup ABD' deki Florida Eyalet Universitesi' nde Ulusal Yüksek Manyetik Alan Laboratuvarı' nda [1]23 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. elde edilmiştir,
  • Patlayıcı kullanılmadan elde edilen en güçlü manyetik akı atımı Osaka Universitesi' nde [2] 13 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 80 tesla olarak ölçülmüştür,
  • Patlayıcı kullanılarak elde edilen en güçlü manyetik akı atımı Rusya Sarov' da 2800 tesla olarak ölçülmüştür,

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Maxwell denklemleri</span>

Maxwell denklemleri Lorentz kuvveti yasası ile birlikte klasik elektrodinamik, klasik optik ve elektrik devrelerine kaynak oluşturan bir dizi kısmi türevli (diferansiyel) denklemlerden oluşur. Bu alanlar modern elektrik ve haberleşme teknolojilerinin temelini oluşturmaktadır. Maxwell denklemleri elektrik ve manyetik alanların birbirileri, yükler ve akımlar tarafından nasıl değiştirildiği ve üretildiğini açıklamaktadır. Bu denklemler sonra İskoç fizikçi ve matematikçi olan ve 1861-1862 yıllarında bu denklemlerin ilk biçimini yayımlayan James Clerk Maxwell' in ismi ile adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Manyetik alan</span> elektrik yüklerinin bağıl hareketteki manyetik etkisini tanımlayan vektör alanı

Mıknatıssal veya manyetik alan, bir mıknatısın mıknatıssal özelliklerini gösterebildiği alandır. Mıknatısın çevresinde oluşan çizgilere de, mıknatısın o bölgede oluşturduğu manyetik alan çizgileri denir. Manyetik alan çizgilerinin yönü kuzeyden (N) güneye (S) doğrudur. Manyetik alan hareket eden elektrik yükleri tarafından, zamanla değişen elektrik alanlardan veya temel parçacıklar tarafından içsel olarak üretilir. Manyetik alan vektörel bir büyüklüktür. Yani herhangi bir noktada yönü ve şiddeti ile tanımlanır. Manyetik alan B harfiyle temsil edilir. SI birimi Sırp bilim insanı Nikola Tesla'nın soyadı Tesladır. Manyetik alan Lorentz kuvveti kullanılarak ölçüldüğü için birimi coulumb-metre/saniye başına Newtondur. Saniye başına coulomba bir amper dendiği için T=N(Am)-1 olarak da geçer. Tesla günlük olaylar için çok büyük bir birim olduğundan pratikte, gauss (G) kullanılmaktadır. 1 T=104 G

<span class="mw-page-title-main">Weber (birim)</span>

Fizikte, weber manyetik akı nın SI birim sistemindeki karşılığıdır. Alman fizikçi Wilhelm Eduard Weber 'dan dolayı bu isim ile adlandılırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amper</span> elektrikte akım şiddeti birimi

Amper, elektrikte akım şiddeti birimidir. Birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımının şiddeti denir. Bir iletkenin belli bir kesitinden saniyede bir Coulomb elektrik yükü geçerse, akım şiddeti 1 A olur.

<span class="mw-page-title-main">İndüktans</span>

İndüktans elektromanyetizma ve elektronikte bir indüktörün manyetik alan içerisinde enerji depolama kapasitesidir. İndüktörler, bir devrede akımın değişimiyle orantılı olarak karşı voltaj üretirler. Bu özelliğe, onu karşılıklı indüktanstan ayırmak için, aynı zamanda öz indüksiyon da denir. Karşılıklı indüktans, bir devredeki indüklenen voltajın başka bir devredeki akımın zamana göre değişiminin etkisiyle oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Ampère kanunu</span>

Klasik elektromanyetizmada Ampère yasası kapalı bir eğri üzerinden integrali alınmış manyetik alanla o eğri üzerindeki elektrik akımı arasındaki ilişkiyi açıklayan yasadır. James Clerk Maxwell yasayı hidrodinamik olarak 1861 tarihli Fizikte kuvvet çizgileri üzerine makalesinde tekrar kanıtlar. Yasanın matematiksel ifadesi şu anda klasik elektromanyetizmayı oluşturan dört temel Maxwell denkleminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ampermetre</span> elektrik akımının şiddetini ölçen alet

Ampermetre, bir elektrik devresinden geçen elektrik akımının şiddetini ölçen alet. Gösterge açısından, soldan sıfırlı ve orta sıfırlı olmak üzere başlıca iki tür ampermetre vardır. Soldan sıfırlı ampermetre sadece çıkışı gösterdiği için yükmetre olarak da bilinir.

Akım yoğunluğu elektrik devresinde yoğunluğun bir ölçüsüdür. Vektör olarak tanımlanır ve elektrik akımının kesit alana oranıdır. SI'de akım yoğunluğu amper/metrekare veya coulomb/saniye/metrekare cinsinden ifade edilebilir.

Boşluğun empedansı elektromanyetikte başta anten hesapları olmak üzere çeşitli hesaplarda kullanılan bir sabittir. MKS sisteminde birimi ohm dur. (Ω).Tanımı;

Elektromanyetik birimler fiziğin elektromanyetik dalında kullanılan birimlerdir.

Henri elektromanyetikte indüktans birimidir. Birim adını Amerikalı bilim insanı Joseph Henry'dan (1797-1878) almıştır. Birimin orijinal hali henry olup Türkiye'de telaffuz kolaylığı açısından henri olarak söylenmektedir. Birim küçük harfle yazılmakta, ancak H şeklindeki kısaltması büyük harfle yapılmaktadır. Ast katı ve üst katı açısından diğer birimlerin tabi olduğu kurallara tabidir. Uygulamada, özellikle ast katları kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elektromanyetik alan</span>

Elektromanyetik alan, Elektrik alanı'ndan ve Manyetik alan'dan meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Sol el kuralı</span>

Sol el kuralı bir manyetik alan içinde akım taşıyan bir iletken üzerindeki kuvvetin yönünü saptamak için geliştirilmiş bir hatırlatma kuralıdır. Kural ilk elektron tübünü geliştiren İngiliz elektrik mühendisi John Ambrose Fleming (1849-1945) tarafından ortaya konmuştur.

Φ harfiyle gösterilen Manyetik akı, toplam manyetizmanın ölçüsüdür ve bu yönüyle elektrik yükün manyetik karşılığıdır. Manyetik akı yoğunluğu ise B harfiyle gösterilir ve birim kesit alandan geçen manyetik akı miktarının ölçüsüdür.

Elektromanyetizmada manyetik alınganlık uygulanan manyetik alana cevap olarak materyalde oluşan manyetizasyon derecesini belirten birimsiz oran sabitidir. Manyetiklenebilirlik ise manyetik moment ve manyetik akı yoğunluğu arasındaki orandır.

<span class="mw-page-title-main">Yer değiştirme akımı</span>

Elektromanyetizmada yer değiştirme akımı elektrik yer değiştirme alanının değişim oranıyla tanımlanan bir niceliktir. Yer değiştirme akımının birimi akım yoğunluğu cinsinden ifade edilir. Yer değiştirme akımı gerçek akımlar gibi manyetik alan üretir. Yer değiştirme akımı hareketli yüklerin yarattığı bir elektrik akımı değil; zamana bağlı olarak değişim gösteren elektrik alanıdır. Maddelerde, atomun içerisinde bulunan yüklerin küçük hareketlerinin de buna bir katkısı vardır ki buna dielektrik polarizasyon denir.

<span class="mw-page-title-main">Biot-savart yasası</span>

Biot-Savart yasası, uzayın bir noktasındaki manyetik alanı, bu alanı oluşturan akım cinsinden veren matematiksel bir ifade.

<span class="mw-page-title-main">Helmholtz bobini</span> tekdüze manyetik alanı üretmeye yarayan bir alet

Helmholtz bobini tekdüze manyetik alanı üretmeye yarayan bir alettir. Adını Alman fizikçi Hermann von Helmholtz’dan almıştır. Helmholtz bobini aynı eksendeki iki solenoid elektromıknatısından oluşur. Elektromanyetik alan oluşturmalarının yanı sıra, Helmholtz bobini aynı zamanda dış manyetik alanı nötrleştirmek için de kullanılır. Dünyanın manyetik alanı buna örnektir.

Elektromanyetizmada geçirgenlik, bir maddenin kendi içinde manyetik alan oluşabilmesini destekleyen bir ölçüdür. Bu yüzden, bir malzemenin mıknatıslanma derecesi, uygulanan manyetik alana olan cevabıdır. Manyetik geçirgenlik tipik olarak Yunan harfi µ ile gösterilir. Bu terim 1885 yılında Oliver Heaviside tarafından icat edildi. Manyetik geçirgenliğin tersi manyetik dirençtir.

Oersted, CGS birim sisteminde kullanılan bir birimdir. Birim adını elektrik akımındaki değişimin manyetik alan ürettiğini bulan Danimarkalı bilim insanı Hans Christian Ørsted'ten almıştır.