Kanalizasyon ya da lağım döşemi, pis ve atık suların özel kanallar aracılığıyla toplanıp atılmasını sağlayan altyapı sistemidir. Bu kanallarda künk ya da büz adı verilen kalın borular kullanılır. Atık karasu, gri su, lağım suyu, yağmur suyu taşınır.
İdrar yolu veya böbrek sistemi olarak da bilinen insan idrar sistemi böbrekler, üreterler, mesane ve üretradan oluşur. Üriner sistemin amacı vücuttan atıkları uzaklaştırmak, kan hacmini ve kan basıncını düzenlemek, elektrolit ve metabolit seviyelerini kontrol etmek ve kan pH'ını düzenlemektir. İdrar yolu, idrarın nihai olarak uzaklaştırılması için vücudun drenaj sistemidir.
Atık su arıtma, gün geçtikçe hızlı bir şekilde kirlenmekte olan temel yaşam kaynağı olan suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra arıtılması işidir.
Mekanik tesisat, inşaat işlerinde makine mühendisliğinin etkinlik alanına giren işlerin tümüne verilen addır. Bu işler mekanik işler veya tesisat işleri olarak da adlandırılır.
HVAC, İngilizce: Heating, Ventilating and Air Conditioning kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuş kısaltmadır. Havalandırma sektörünün tüm dallarını kapsar. Ayrıca Makine mühendisliği alanında bir alt kol olan tesisat mühendisliği kapsamında değerlendirilebilir. Mekanik tesisat kategorisinde yer alıp termodinamik, akışkanlar mekaniği, ısı transferi gibi alt başlıklar temelini oluşturur.
Tuvalet ya da hela, insan boşaltım sistemi artıkları olan dışkı ve idrarın boşaltılması ve uzaklaştırılması amacıyla tasarlanmış sabit düzenekler ile bunların yerleştirildiği kapalı mekândır. Tuvalet kelimesi hem atıkların boşaltıldığı tesisat, hem de bu tesisatın bulunduğu oda anlamında kullanılır. WC, hela, abdesthane, ayakyolu, kenef ve yüz numara olarak da bilinir. Modern tuvaletlerde insan ihtiyaçlarını gidermeye yarayacak ve atıkları kanalizasyon sistemine ulaştıracak, helataşı, klozet, bide ve pisuvar, otomatik koku makinesi, tuvalet kağıdı dispenseri, klozet kapağı, koku giderici klozet kapağı, elektronik bide gibi tesisatlar bulunur. Modern evlerde tuvalet odası genellikle küvet ya da duş gibi bir yıkanma tertibatı ile aynı odaya yerleştirilmiştir. Böyle odalara banyo denir. Çoğu evde bir banyonun yanı sıra bir de tuvalet bulunur. Bunlara ek olarak modern evlerde yetişkinlerin yattığı odaya açılan bir ebeveyn banyosu bulunması giderek yaygınlaşmaktadır. Bebeklere ihtiyaçlarını yapması için bebek bezi uygulanır, tuvalet eğitimi çocuklara küçük yaşlarından verilir.
Sulama, mahsullerin, peyzaj bitkilerinin ve çimenlerin büyümesine yardımcı olmak için toprağa kontrollü olarak su verilmesidir. Sulama, 5.000 yılı aşkın bir süredir tarımın ana özelliklerinden biri olmuştur ve dünya çapında birçok kültür tarafından geliştirilmiştir. Sulama, kuru alanlarda ve ortalamanın altında yağış alınan zamanlarda mahsullerin yetiştirilmesine, peyzajın korunmasına ve bozulmuş toprakların yeniden yeşillendirilmesine yardımcı olur. Bu kullanımlara ek olarak sulama, mahsulleri dondan korumak, tahıl tarlalarında yabani ot büyümesini engellemek ve toprak konsolidasyonunu önlemek için de kullanılır. Ayrıca hayvanları serinletmek, tozu azaltmak, kanalizasyon suyunu bertaraf etmek ve madencilik faaliyetlerini desteklemek için de kullanılır. Yüzey ve yüzey altı sularının belirli bir yerden uzaklaştırılmasını sağlayan drenaj ise genellikle sulama ile birlikte incelenir.
İnşaat ya da yapım, bina, altyapı, endüstriyel sanayi yapıları gibi insan ihtiyaçlarına karşılık gelen, üretime dayalı her çeşit yapının amacına uygun inşa edilme sürecidir. İnşaat tipik olarak bilinen bir müşteri için yerinde gerçekleşirken, imalattan imalata farklı olarak, belirlenmiş bir alıcı olmadan benzer ürünlerin seri üretimini de gerektirir. Sanayi yapıları gelişmiş ülkelerdeki gayrisafi yurtiçi hasılanın % 6 ila % 9'unu oluşturur. İnşaat planlama, tasarım ve finansman ile başlar; proje inşa edilinceye ve yapı kullanıma hazır oluncaya kadar devam eder.
Dezenfektan, hareketsiz yüzeylerdeki mikroorganizmaları etkisiz hale getirmek veya yok etmek için kullanılan kimyasal madde veya bileşiktir.
Su kirliliği; göl, nehir, okyanus, deniz ve yeraltı suları gibi su barındıran havzalarda görülen kirliliğe verilen genel addır. Her çeşit su kirliliği, kirliliğin bulunduğu havzanın çevresinde veya içinde yaşayan tüm canlılara zarar verdiği gibi, çeşitli türlerin ve biyolojik toplulukların yok olmasına ortam hazırlar. Su kirliliği, içinde zararlı bileşenler barındıran atık suların, yeterli arıtım işleminden geçirilmeksizin havzalara boşaltılmasıyla meydana gelir.
Bölgesel ısıtma sistemi, bir veya birçok enerji kaynağında üretilen ısının önyalıtımlı boru sistemleri vasıtası ile ısı kullanıcılarına taşınarak ısınma ve sıcak su ihtiyaçlarının karşılandığı büyük ölçekli ısıtma sistemleridir. Bölgesel Isıtma Sistemine ısı, genellikle birleşik ısı ve güç sistemi, katı atık (çöp) yakma tesislerinin atık ısısı, endüstriyel atık ısı, jeotermal enerji, güneş enerjisi vb. ısı kaynaklarından sağlanır. Özellikle İskandinav ülkelerinin yoğunlukta olduğu pek çok ülkede elde edilen deneyimlere bağlı olarak bölgesel ısıtma sistemlerinin ekonomik, güvenilir ve diğer ısıtma sistemlerine göre çevreye daha çok duyarlı olduğu ispatlanmıştır.
Su arıtma istenmeyen kimyasalları, biyolojik kirleticileri, askıda katı maddeleri(AKM) ve gazları sudan uzaklaştırma işlemidir. Amaç, belirli amaçlara uygun su üretmektir.
Biyoloji ve tıpta bulaş, bir bulaşıcı hastalığın enfekte konakçıdan, doğal konaklardan, vektörlerden veya portörlerden başka canlılara geçmesine denir. Hastalık bulaştıran canlı bazı durumlarda hasta olmayabilir.
Türkiye'de çevre sorunları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgilenmektedir.
İlaç kirliliği, ilaçlar ve ilaç metabolitleri tarafından oluşan, atık sular ile deniz çevresine ulaşabilen çevre kirliliğidir. İlaç kirliliği bu nedenle başta su kirliliği şeklindedir.
Sıhhi tesisat armatürü, değiştirilebilir bir cihazdır. Su tedariki ve kanalizasyon için bir sıhhi tesisat sistemine bağlanabilir.
Hidrolik mühendisliği veya su mühendisliği, inşaat mühendisliğinin bir alt kolu olarak sıvıların, özellikle su ve kanalizasyonun akışı ve taşınması ile ilgilenen bir mühendislik dalıdır. Bu sistemlerin bir özelliği, akışkanların hareketine neden olmak için itici kuvvet olarak yerçekiminin yoğun kullanımıdır. Su mühendisliği, köprülerin, barajların, kanalların ve su setlerin tasarımı ve hem sıhhi hem de çevre mühendisliği ile yakından ilgilidir.
İncesu Çayı, Haymana'dan doğan akarsudur. Mogan Gölü, Eymir Gölü'nü oluşturduktan sonra; Mühye, Aşağı İmrahor, Yukarı İmrahor, Türközü, Mimarsinan, Seyranbağları, Ahmetler, Kolej, Sıhhiye, Ulus, Zübeyde Hanım yerleşim yerlerini geçerek Ankara'nın Akköprü semtinde Çubuk Çayı ile birleşerek Ankara Çayını oluşturmaktadır. 1960'lı yıllardan itibaren kanalizasyon aktarımında kullanılmaktadır. Günümüzde büyük bir bölümü yer altına alınmıştır
Sıhhi tesisat, çeşitli uygulamalar için sıvıları taşıyan herhangi bir sistemdir. Sıhhi tesisat, sıvıları iletmek için boru tesisatı, vanalar, sıhhi tesisat armatürü, depolama tankı ve diğer aparatları kullanır.
Su temini şebekesi veya su temin sistemi, su temini sağlayan tasarlanmış hidrolojik ve hidrolik bileşenlerden oluşan sistemdir. Bir su temin sistemi tipik olarak şunları içerir:
- Bir drenaj havzası
- Göl, nehir veya bir yeraltı akiferinden gelen yeraltı suyu gibi suyun biriktirildiği ham su toplama noktası. Ham su, yer seviyesindeki açık su kemerleri, kapalı tüneller veya yer altı su boruları kullanılarak su arıtma tesislerine aktarılır.
- Su arıtma tesisleri. Arıtılmış su, su boruları kullanılarak aktarılır.
- Rezervuarlar, su tankları veya su kuleleri gibi su depolama tesisleri. Daha küçük su sistemleri, suyu sarnıçlarda veya basınçlı kaplarda depolayabilir. Yüksek binalarda da suyun üst katlara ulaşması için basınçlı depolarda yerel olarak su depolaması gerekebilir.
- Pompa istasyonları gibi ek su basınçlandırma bileşenlerinin yer altı veya yer üstü rezervuarlarının çıkışına yerleştirilmesi gerekebilir.
- Suyun tüketicilere ve diğer kullanım noktalarına dağıtılması için boru şebekesi.
- Kanalizasyona bağlantılar genellikle su tüketicilerinin mansabında bulunur ancak kanalizasyon sistemi su temin sisteminin bir parçası olmaktan ziyade ayrı bir sistem olarak kabul edilir.
