Terry Eagleton - Turkipedia

Terence "Terry" Eagleton (d. 22 Şubat 1943, İngiltere), İrlanda asıllı İngiliz akademisyen, yazar, edebiyat ve kültür teorileri uzmanı. Özellikle Marksist edebiyat kuramı üzerine çalışmaları ile tanınır.^[1] Hâlen Manchester Üniversitesinde görevlidir.

Eagleton, doktorasını Cambridge Üniversitesi, Trinity Koleji'nde yaptı. Marksist edebiyat eleştirmeni Raymond Williams'ın öğrencisiydi. Kariyerine 19. ve 20. yüzyıl edebiyatları üzerine çalışarak başladı. Sonradan Williams'ın Marksist edebiyat kuramına yöneldi. Oxford Üniversitesi'nin Wadham, Linacre ve St. Catherine's Kolejleri'nde görev aldı. 1960'larda Slant etrafında toplanan sol eğilimli bir Katolik gruba katıldı ve birkaç teolojik makale ve bir de kitap yazdı: Towards a New Left Theology (Yeni Bir Sol Teolojiye Doğru).

Daha yakın bir zamanda Eagleton, kültürel çalışmaları daha geleneksel edebiyat teorisiyle birleştirdi. Son zamanlardaki yayınları teolojik alanlara tekrar ilgi duyduğunu gösteriyor. Eagleton üzerindeki önemli bir diğer etki de psikanaliz oldu ve İngiltere'de Slavoj Žižek çalışmalarının önemli bir savunucusudur. Hâlâ New Statesman, Red Pepper ve The Guardian gibi önde gelen İngiliz yayınlarında politik olaylar üzerine yorum yazıları yayınlanmaktadır.

Eagleton'ı özgün bir edebiyat kuramcısı olarak düşünmek mümkündür. Marksizm'e dayalı materyalist bir eleştiri teorisi oluşturmaya çalışmıştır. Kurduğu Marksist teori birçok eleştirmenin çalışmalarının kuvvetli ve etkili yönlerinin sentezinden oluşmaktadır. Genelde modernite ve modernizm üzerine eğilmektedir. Postmodernizme temel olarak itiraz etse de, yine de tümden yadsımamaktadır.

Eserleri

Edebiyat Olayı, Başak Yüce tarafından çevrildi, Sel Yayıncılık, 2012, ISBN 978-9755705842
Hayatın Anlamı, Kutlu Tunca tarafından çevrildi, Ayrıntı Yayınları, 2012, ISBN 978-9755396743
Şiir Nasıl Okunur?, Kaya Genç tarafından çevrildi, Agora Kitaplığı, 2011, ISBN 978-6051031323
Edebiyat Nasıl Okunur, Elif Ersavcı tarafından çevrildi, İletişim Yayınları, 2013
Holy Terror (2005) (İngilizce)
Kuramdan Sonra, Literatür Yayıncılık, 2004, ISBN 975-04-0278-2
Azizler ve Alimler, Ayrıntı Yayınları, 1992, ISBN 975-539-023-5
Edebiyat Kuramı, Ayrıntı Yayınları, 1999, ISBN 975-539-412-5
Eleştiri ve İdeoloji, İletişim Yayınları, 1985
Estetiğin İdeolojisi, Doruk Yayınları, 2004, ISBN 975-6557-17-6
Kapı Bekçisi, Bilge Kültür Sanat, 2002, ISBN 975-8509-35-7
İdeoloji, Ayrıntı Yayınları, 2005, ISBN 975-539-147-9
Kültür Yorumları, Ayrıntı Yayınları, 2005, ISBN 975-539-446-X
Postmodernizmin Yanılsamaları, Ayrıntı Yayınları, 1999, ISBN 975-539-221-1
William Shakespeare, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2005, ISBN 975-518-114-8
İngiliz Romanı, Sözcükler Yayınları, 2012
Saint Oscar (1989) (İngilizce)
Marxist Literary Theory (İngilizce)
Towards a New Left Theology (İngilizce)
Scholars and Rebels (İngilizce)
The Truth About the Irish (2002) (İngilizce)
Marx Neden Haklıydı, Yordam Kitap, 2011, ISBN 978-605-5541-35-4
Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi, İletişim Yayınları, 2012, ISBN 978-975-0510-90-8

Kaynakça

^ Burcu Alkan, Semih Gümüş (7 Ağustos 2023). "Terry Eagleton: "Entelektüel faaliyet ve özgürlük hemen hemen eşanlamlıdır."". Oggito. 16 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Terry Eagleton ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Guardian gazetesinden kısa biyografi 3 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
'Din asla pes etmez' 28 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Terry Eagleton'la Röportaj

Otorite kontrolü

İlgili Araştırma Makaleleri

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

Sosyalist feminizm, 1960'lı yılların sonu ve 1970'li yılların başında sözü edilmeye başlanan feminizm hareketidir. Barbara Ehrenreich’in 1976 yılında WIN dergisindeki makalesinde söylediği üzere sosyalist feminizm terimi, “olduğu şey olması için çok kısa bir tanımlamadır, bununla birlikte, gerçekten sosyalist, enternasyonalist, ırkçılık ve heteroseksizm karşıtı feminizm”dir. sosyalist feministlere göre aile, üretimin ve dağıtımın yapıldığı yer, yani mücadelenin merkezidir. Sosyalist feminizm, kapitalizmi kadının ezilmişliğinin temel kaynağı olarak kabul eder, tarihsel kapitalizm bağlamı içine konulmadıkça, cinsiyetçiliğin kadın hayatları üzerindeki etkinlik biçiminin anlaşılamayacağını savunur.

Louis Pierre Althusser, Fransız marksist filozof.

<span class="mw-page-title-main">Frankfurt Okulu</span>

Frankfurt okulu, Almanya'da 1923 yılında kurulan ve sosyoloji, siyaset bilimi, psikanaliz, tarih, estetik, felsefe, müzikoloji gibi farklı disiplinlerden insanları bir araya getiren Toplumsal Araştırma Enstitüsü'nün bir düşünce akımı olarak ifade edilmesidir. Okulun genel yaklaşım biçimi eleştirel teori olarak adlandırılmaktadır.

Herbert Marcuse Alman - Amerikan filozof, sosyolog, politik felsefeci, Frankfurt Okulu'nun Eleştirel teorisi'ne yaptığı katkılarla tanınmaktadır.

Fredric Jameson, ABD'li Marksist edebiyat kuramcısı, edebiyat eleştirmeni ve teorisyeni.

İdeoloji kuramı ya da teorisi, bir bilinç formasyonu olarak ideolojinin yapısı, işleyiş mekanizmaları, ideolojinin fonksiyonları ve öteki (toplumsal) bilinç biçimleriyle ilişkileri ve ayrımlarını konu edinen ve kuramsal olarak bu alanı açıklamaya çalışan teorik çabaların toplamını ifade eder. Tek tek ideolojilerle ilgilenmektense, genel olarak ideoloji denilen şey ile ilgilenmektedir.

Georg Lukács, Batı Marksizminin ünlü isimlerinden Macar Marksist filozof ve edebiyat bilimcisidir. Marksizmi Hegelci anlamda yeniden değerlendirmiş ve geliştirmiştir. Ernst Bloch, Antonio Gramsci, Karl Korsch ile birlikte Lukacs, 20. yüzyılın ilk yarısında, Marksist felsefe ve Marksist teorinin yeniden oluşturulmasında en önemli isimlerden biri olmuştur.

Batı Marksizmi, ilk olarak genel anlamda Perry Anderson'un Batı Marksizmi Üzerine Düşünceler kitabında bahsettiği anlamda, 19. yüzyıldan ve 20. yüzyıla Marksizmin Batı'daki hikâyesinden oluşur. Bu anlamda Marks'ın eserinden bugüne kadarki gelişimi, ayrışmaları, iç bölümlenmeleri, farklılıklarıyla teorik ve politik bir sistematik öğreti olarak Marksizmin Batı düşüncesindeki ve pratiğindeki yeri değerlendirilir. Karl Kautsky ve Lenin'in tartışmaları da bu bağlamda genel anlamdaki bu Batı Marksizmi içinde yer alır.

Halk bilimi veya folklor, bir ülkede veya bölgede yaşayan halkın kültür ürünlerini, sözlü edebiyatını, geleneklerini, törelerini, inançlarını, mutfağını, müziğini, oyunlarını, halk hekimliğini inceleyerek bunların birbirleriyle ilişkilerini belirten, kaynak, evrim, yayılım, değişim, etkileşim vb. sorunlarını çözmeye, sonuç, kural, kuram ve yasaları bulmaya çalışan bilim dalıdır.

Kuramdan Sonra, Terry Eagleton'ı özel olarak kültür kuramının tarihsel izini sürdüğü ve bu bağlam üzerinden kuramın niteliğini ve konumunu değerlendirdiği kitabıdır. Her kitabında görüldüğü üzere, burada da hayli ironik, sivri ve oyunsu bir dil kullanan Eagleton, çalışmasını kuramsal alana dair bir durum saptamasıyla yürütmektedir ;

Yapısalcılık, Marksizm, post yapısalcılık ve benzerleri, artık eskisi kadar seksi konular değil. Şimdi seksi olan şey daha ziyade seksin kendisi. Akademinin vahşi sularında, Fransız felsefesine duyulan ilgi, yerini Fransız öpücüğüne gösterilen teveccühe bıraktı. Bazı kültürel çevrelerde de mastürbasyon siyaseti Ortadoğu'nun siyasal olaylarından daha fazla ilgi çekiyor. İnsan bedeniyle ilgililer yeni nesildekiler, ama açlık çeken bedenle, çalışan bedenle değil, erotik bedenle.(s.3)

Post-Marksizm'in iki ilişkili fakat farklı kullanımı vardır. İlk olarak, Post-Marksizm Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği'nde komünizmin çöküşü sonrasında ortaya çıkan duruma işaret edebilir.

Marksist edebiyat kuramı, temelini Marksist felsefe ve politika akımlarından alan ve edebiyat eleştirisine ekonomik, politik ve tarihsel açıdan bakmayı savunan bir düşünce sistemidir.

Ceza Sömürgesi, Franz Kafka'nın bir kısa öyküsüdür. İsimsiz bir ceza kolonisinde geçer. Kimi eleştirmenler, yazarın Octave Mirbeau'nun Le Jardin des supplices romanından esinlendiğini belirtmiştir. Öyküde, Kafka'nın diğer eserlerinde olduğu gibi, anlatıcı korku dolu olayları dışarıdan izler ya da bu olaylar nedeniyle hissizleşmiştir.

David Lodge, İngiliz Şövalyelik Nişanı sahibi İngiliz roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nermi Uygur</span>

Nermi Uygur, Türk felsefe profesörü, yazardır.

Raymond Williams (1921-1988), Galli yazar, akademisyen, romancı ve eleştirmen.

Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gönül Kıvılcım</span> Türk yazar

Gönül Kıvılcım, Türk öykücü ve romancı.

Teori ve Politika, Marksizm içinde özgün bir akımı temsil iddiasında olan kolektifin 1996 yılından beri kesintisiz olarak yayımladığı mevsimlik dergi. Editörlüğünü Metin Kayaoğlu yürütmektedir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.