İçeriğe atla

Termoni

Termoni,[1] Termon veya Ekşaşi, Lazların yaşadığı ilçelerde (Pazar ve doğusu) yapılan, aşure benzeri bir tatlıdır. Termoninin yapımında siyah üzüm şırası ya da pekmez (üzüm veya armut pekmezi), korkota (kırılmış kuru mısır taneleri) ve renkli fasulyeler (barbunya) veya kuru fasulye kullanılır.[2][3] Termoninin yapımında nadiren incir de kullanılmaktadır.

Kültür

Çevre bölgede yaşayan halklar, "Lazlar yapar termoni, Müslüman yemez oni" söylemiyle Lazlara takılırlardı.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Sarı, İbrahim (2017). Dil Tarih ve Gelenekleriyle Lazlar. s. 25. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  2. ^ Sarı, Eren (2018). "Termoni". Aha. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  3. ^ Özhan Öztürk (2005). "Karadeniz ansiklopedisi". 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  4. ^ Özgün, M. Recai Özgün (1996). Lazlar. Çiviyazıları. s. 187. ISBN 9758086065. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pazar, Rize</span> Rizenin ilçesi

Pazar, Karadeniz bölgesindeki Rize'nin bir ilçesidir. Rize'nin 37 km doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Pekmez</span> Şurup

Pekmez üzüm, kuşburnu, incir, keçiboynuzu (harnup) veya dut gibi tatlı meyvelerin ya da şeker pancarı, ardıç meyvesi gibi şekere dönüşebilecek tarım ürünlerinin ezilerek kaynatılması ile üretilen, yoğun ve tatlı bir şuruptur.

<span class="mw-page-title-main">Üzüm</span> meyve, cins için Q191019 kullanın, türler için Q30046 kullanın

Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aşure</span> Türk ve komşu ülkeler mutfağından jöleli bir tatlı

Aşure, tahıllar, meyveler, kuru meyveler ve kuruyemişlerden oluşan bir karışımdan yapılan bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gösterli, Niğde</span> Niğdede bir köy

Gösterli, Niğde ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Sucuk</span> Türk mutfağından kurutulmuş et

Sucuk, başlıca Balkanlar, Orta Doğu ve Orta Asya'da tüketilen, şişirilip kurutulmuş bağırsak içine baharatlı et kıyması doldurularak yapılan bir tür fermante et ürünüdür. Uzun raf ömrüne sahip bir tüketim malzemesidir. Ekonomik olarak satın alınmasını kolaylaştırmak üzere küçükbaş hayvan eti de sıkça karıştırılır. Yapımında sakatat kullanılmayan sucuğun Orta Çağ'dan beri farklı şekillerde yapıldığı bilinmektedir. Sucuk, Kazakistan ve Kırgızistan'da at eti kullanılarak da yapılmaktadır. Afyonkarahisar’a ait olmasıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Cevizli sucuk</span> kurutulmuş meyve ile yapılan tatlı yiyecek

Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik, kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır. Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep mutfağı</span>

Gaziantep (Antep) mutfağı yaklaşık 250 özgün çeşide ev sahipliği yapmaktadır. Et ağırlıklı bir mutfaktır. Gaziantep mutfağı yemek çeşitlerindeki zenginliği dışında kurutulmuş gıdalar ve baharat çeşitliliğiyle de öne çıkmaktadır. Türkiye genelinde birçok restoran başta kırmızı pul biber olmak üzere pek çok malzemeyi Gaziantep şehrinden temin eder. Ayrıca, Türkiye'nin ilk mutfak müzesi Şahinbey'de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nevzine</span> şerbetli tatlı

Nevzine, şerbetli tatlılardandır. Un ve kabartma tozu ile elde edilen hamura, ana malzeme olarak tahin, yoğurt ve ceviz ilave edilir. Elde edilen harç koyu bir kıvam elde edilene kadar yoğrulur. Hamur, yağlı bir kalıba alınır ve üzeri kızarıncaya kadar pişirilir. Pişirme işleminden sonra su, şeker, üzüm pekmezi ve limon suyu ile hazırlanan şerbet ilave edilir. Dilimlenerek soğuk olarak servis yapılır. Kayseri yöresi tatlılarındandır. Şerbetinde şeker ve üzüm pekmezinin birlikte kullanılması, bu tatlıyı diğer şuruplu tatlılardan ayıran en önemli özelliklerinden biridir.

Malahto, Gürcistan’ın Acara bölgesinde ve Türkiye’de yaşayan Gürcüler arasında yapılan cevizli yeşil fasulye yemeği.

<span class="mw-page-title-main">Doğançay, Mezitli</span> Mersin ilinin Mezitli ilçesine bağlı mahalle

Doğançay veya eski adıyla Ohunkeşlik, Mersin'de yer alan Mezitli ilçesine bağlı bir mahalledir. Mersin'e uzaklığı 38 kilometredir. Nüfusu 2018 itibarıyla 150'dir.

<span class="mw-page-title-main">Rize simidi</span>

Rize simidi, bublik (Rusça:бублик), (Ukraynaca:búblyk) veya kel simit, susamsız bir simit türüdür. Simit, 19. yüzyılda Rusya'dan Bubrik adıyla Rize'nin Pazar ilçesine getirilmiş ve oradan yayılmıştır. Süre içerisinde Rize ile özdeşleşen simit, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2018 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır. Simit, Türkiye'nin diğer yerlerinde kel simit olarak da bilinmektedir.

Çayeli kuru fasulyesi, çoğunlukla İspir ve nadiren Hınıs fasulyesinden yapılan bir kuru fasulye yemeğidir. 1950'li yıllardan beri Çayeli ilçesiyle özdeşleşmiş olan yemek, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2017 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hamsili pilav</span> Karadeniz Bölgesine özgü balıklı pilav yemeği

Hamsili pilav (Gürcüce:ქაფშა ფრინჯონი), Trabzon ve Rize başta olmak üzere Karadeniz Bölgesinde tüketilen bir hamsi yemeğidir.

Puçuko, taze fasulyenin kurutulmasıyla yapılan bir çeşit kurutulmuş taze fasulye yemeğidir.Artvin iline özgü bir yemektir. Artvin ile özdeşleşen puçuko, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve 2017 yılında coğrafi işaret belgesi almıştır. Genellikle kışın tüketilen puçukonun Laz mutfağında da önemli bir yeri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Zırva tatlısı</span>

Zırva tatlısı veya Zırvâ esas malzemesi nişasta, kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı olan tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Osmanlı Devleti fetihlerle yeni topraklara kazandıkça, zırva da malzemesini değiştirmiştir. Bal, pekmez, hurma ve daha sonraları ceviz, çam fıstığı gibi maddelerin katılması ile aşure kıvamında bir tatlı haline gelmiştir. Bartın mutfağında yapılan çeşidi vardır.

Kvaneyi veya Kvane, taneli fasulye ile yapılan bir Laz yemeğidir.