İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.
macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.
BeOS, ilk olarak Be Inc. tarafından 1990 yılında kişisel bilgisayar için geliştirilmiş UNIX türevi bir işletim sistemi'dir. BeOS, Be Incorporated firması tarafından 1991 yılında piyasaya sürülmüştür. Kendine ait bir dosya sistemine (BeFS) sahiptir. İlk başta Apple için AT&T Hobbit tabanlı donanım üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve sonra PowerPC tabanlı işlemciler üzerinde çalışacak şekilde modifiye edilmiştir. Daha sonra BeBox için özel olarak geliştirilen BeOS, sonra diğer bilgisayarları da desteklemeye başlamıştır. BeOS multimedya, iş ve yüksek performans için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. BeOS'un arayüzü temiz ve derli toplu olarak geliştirildi. BeOS kolay API programlama için C++ dilinde yazılmıştır. Büyük ölçüde POSIX uyumluluğu vardır.
Berkeley r-komutları, bir Unix sisteminin kullanıcılarının TCP/IP bilgisayar ağı üzerinden başka bir Unix bilgisayarında oturum açmasını veya komutlar vermesini sağlamak için tasarlanmış bir bilgisayar programları paketidir. Berkeley r-komutları, 1982'de Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'ndeki Computer Systems Research Group (CSRG) tarafından, TCP/IP'nin erken uygulanmasına dayanarak geliştirildi.
Kapalı kaynak kodlu NeXTStep, NeXTcube gibi özel iş istasyonu bilgisayarları yelpazesini çalıştıracak NeXT Computer tarafından geliştirilen nesne tabanlı, çoklu işletim sistemidir. Daha sonra bilgisayar mimarileri olmuştur.
Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.
Bu sayfa işletim sistemi listesidir. Bilgisayar işletim sistemleri teknolojisine, sahibine, lisansına, çalışma durumuna, kullanıma ve birçok diğer özelliklerine göre kategorilere ayrılır. Uygulamada birçok grup ortak olabilir.
Mac OS X 10.2 veya Mac OS X Jaguar, Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış üçüncü nesil bir Mac OS X işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak büyük kedilerin bir türü olan Jaguar ismi verildi. İşletim sistemi 24 Ağustos 2002'de tek bilgisayar kurulumları için ve tek evde ayrı bilgisayarlarda beş kurulumlara izin veren aile paketi olarak yayınlandı. İşletim sistemi genel olarak genel hız geliştirmeleri, kullanılabilir grafik ve terminal uygulamaları ile uyumluluk ve istikrar alanlarında ileriye atılmış büyük bir adım olarak, çoğu Macintosh kullanıcıları tarafından iyi kabul edildi.
Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.
Mac OS X Public Beta, Apple Computer Mac OS X Cheetah işletim sisteminin Aqua kullanıcı arayüzüne özelliğine ilk halka açık versiyonu oldu. 29,95$'a satılmıştır.13 Eylül 2000 tarihinde kamuoyuna serbest bırakıldı. Bu, yazılım geliştiriciler ve erken benimseyenlere yaklaşan işletim sisteminin bir önizlemesini test etmek ve nihai yayınlanmasından önce gelecek işletim sistemi için yazılım geliştirmeye izin verdi. ABD sürümünün 1H39 bir yapı numarası ve uluslararası sürümün 2E14 yapı numarası vardır.
System 2, System 3, System 4 ve System 5 işletim sistemleri de bu maddeye dahildir.
Apple Sözlük Apple Inc. tarafından yapılan, MacOS sisteminde olan sözlük uygulamasıdır. Uygulama, çeşitli sözlükler, Wikipedia makaleleri ve Apple ile ilgili terimlerin bir sözlükden tanımlar ve eş anlamlılar sağlar.
Çoğu Unix benzeri işletim sisteminde, ps programı o anda çalışan işlemleri görüntüler. "top" adındaki bir başka Unix yardımcı programı ise çalışan süreçlerin gerçek zamanlı bir görünümünü sağlar.
XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.
Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.
Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Unix shell, Unix benzeri işletim sistemleri için bir komut satırı kullanıcı arabirimi sağlayan bir komut satırı yorumlayıcısı veya kabuğudur. Kabuk, hem etkileşimli bir komut dili hem de bir komut dosyası dilidir ve işletim sistemi tarafından sistemin kabuk komut dosyalarını kullanarak yürütülmesini kontrol etmek için kullanılır.
Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.
A/UX, Macintosh bilgisayarlar için Apple Computer tarafından geliştirilmiş Unix tabanlı bir işletim sistemidir ve System 7'nin grafik arayüzü ve uygulama uyumluluğu ile entegredir. Apple'ın 1988'de başlatılan ve 3.1.1 sürümüyle 1995'te kullanımdan kaldırılan ilk resmi Unix tabanlı işletim sistemidir. A/UX, Macintosh II, SE/30, Quadra ve Centris serileri dahil olmak üzere bir FPU'ya ve disk belleği yönetim birimine (PMMU) sahip belirli 68k tabanlı Macintosh modellerini gerektirir.
