İçeriğe atla

Teraryum

2 teraryum
Oracle, Arizona'daki Biosphere 2
Darmstadt'ta

Teraryum; genellikle cam ve plastik maddelerden imal edilen ve içinde sürüngenler, böcekler, bazı bitki türleri için kara ortamının taklit edildiği akvaryum benzeri tanklardır. Farklı ölçülerde içinde bulundurulacak canlıya göre dekore edilir.

Teraryum lar cam ve plastik gibi şeffaf ve dayanıklı malzemeden yapılır. Yüzeyleri camdır, üstünde ve bazen önünde cam kapaklar bulunur. Kenar ve köşeleri bir çerçeve ile sabitlenmiştir. Siyah silikonla (zehirsiz herhangi bir silikonla) yüzeylerin birleştiği yerlerden yalıtım yapılır.[1]

Teraryumların yapısı

Tabanı, doğal veya yapay zemin malzemeleri ile kaplanır. Bunlar; kum, toprak, çakıl, çeşitli taşlar, bitki lifleri gibi doğal veya diğer yapay malzemelerdir. Hayvan ve böcekler için hazırlanan teraryumlarda zeminin içine küçük mağaracıklar konularak bazen saklanma yerleri yaratılır. Bazen yapay malzemeli zemine saksı gömülerek bitki de yerleştirilebilir.[1][2]

Tarihçe

İlk modern teraryumlarda İngiltere’de 1830’larda Dr. Nathaniel Ward tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Botanik tutkusu olan Ward’ın bitkileri, kirli bir havası olan dönemin endüstriyel şehri Londra’da hayatta kalamıyordu. Ward bir süre sonra tesadüfen, içlerinde toprak kalıntısı kalmış kavanozlarında sağlıklı bitkilerin büyümeye başladığını gördü. Bu tesadüf Wardian Case olarak da bilinen modern Teraryumların geliştirmesine neden oldu. Teraryumlar daha sonraları normalde iç mekanlarda bakmanın güç olduğu yüksek nem oranına ihtiyaç duyan tropik bitkileri ve hayvanları yaşatmak amaçlı kullanılmaya başlandı.[3]

Çeşitleri

Teraryumlar oluşturulma amaçlarına göre farklı çeşitlere sahiptir. Bunlara örnek olarak şunları gösterebiliriz:

Tabak Teraryum

Yan ve üst kısımları açık, içerisinde bitkili bir alan oluşturmak için kullanılan teraryumlardır.

Kişisel Teraryum

Etrafı ve üstü tamamen kapalı, duruma göre üzerinde çok az açıklık bulunan botanik alanlar oluşturmak için kullanılan teraryum çeşididir.

Hayvan Teraryumu

Yan tarafları hava alabilecek şekilde kapatılan üst bölüm ise tellerle kapalı bulunan ve yan cephelerden birinde içerisine müdahale edilebilecek şekilde tasarlanmış genellikle sürüngen benzeri canlılar için oluşturulmuş teraryumlardır.

Teraryum Hayvanları

Teraryumlar içerisinde hayvan bakılabilecek kapalı alanlar olarak gösterilebilirler ancak teraryumlarda bakılabilecek hayvanlar evcilleştirilen canlılar statüsünde ya da teraryumda bakılabilir özellikte olmalıdır. Teraryumlarda bakılabilen hayvanlar; yılan, bukalemun, kaplumbağa, kurbağa, iguana, semender, gecko, hamster, örümcek türleri, böcek türleri gibi canlılardır.

Teraryum bitkileri

Teraryumlarda bakılan bitkilere örnek olarak Caladium bicolor, Cyperus alternifolius (Japon şemsiyesi), Dracaena sanderiana, Acanthaceae (fitonya türevleri), Soleirolia (arapsaçı), Ficus pumila, küçük eğrelti otları, etobur bitkilerin bazı türleri, PeperomiaSelaginella ve Pilea gösterilebilir.[4] Sulak alanlarda yetişen ve ömrünün büyük bir bölümünü suyun dışında geçiren bitki türleridir. Devamlı suyun içinde kalırlarsa çürürler.

Teraryumda ortam

Bir teraryumda içinde yaşan canlıların ihtiyaçlarına göre kontrollü bir ortam oluşturulmalıdır. Havayı nemlendirmek, ortamı aydınlatmak, çevreyi ısıtmak bir teraryumdaki temel unsurlardır. Bunun dışında teraryuma yerleştirilecek canlıların ihtiyaçlarına göre tırmanma, saklanma, dinlenme, güneşlenme yerleri ve amfibiler için gölet oluşturulması gerekebilir.[5] Teraryum boyutu içinde yaşayacak bitki veya canlının ihtiyacına göre ayarlanmalıdır.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "teraryum nedir? teraryum nasıl hazırlanır?". ortalik.net. 4 Aralık 2011. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  2. ^ "Terrarium nedir, nasıl yapılır?". 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  3. ^ "Yeni başlayanlar için teraryum". agacsakal.com. 5 Ocak 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  4. ^ "Teraryum bitkileri". agacsakal.com. 14 Ekim 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  5. ^ "kaplumbağamıza bir yuva hazırlayalım mı?". ortalik.net. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2016. 
  6. ^ Kalite, Çiçek. "Teraryum Çiçek Çeşitleri Nelerdir?". kalitecicek.com. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mantarlar</span> ökaryot âlemi

Mantarlar, çok sayıda çok hücreli ve tek hücreli ökaryotik canlıyı kapsayan bir biyolojik âlemin adıdır. Maya gibi mikroorganizmalardan, küf ve şapkalı mantarlara kadar pek çok üyesi olan bu canlılar grubu, halk arasında genellikle sadece şapkalı mantarları tanımlamak için kullanılır. Biyoloji alanında mantarları inceleyen bilim dalına mikoloji denir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvan</span> çok hücreli ökaryotik organizmalar alemi

Hayvan, canlılar dünyasının ökaryotlar (Eukaryota) üst âlemindeki hayvanlar (Animalia) âleminde sınıflanan canlıların ortak adıdır. Arapça "canlı varlık" anlamındaki ḥayevān sözcüğünden Türkçeye geçmiş olan "hayvan" sözcüğü, günlük kullanımda esasen insan dışı, nefes alan ve hareket eden canlıları ifade etmek için kullanılsa da, biyolojik bağlamda insanı da içerir. Anadolu ağızlarında hayvan anlamında bav, bobos, böçü, çer, çokgal, dölük, evcimen, evlük, karaböcü, karaltı, medek, tereke, töm gibi sözcükler kullanılmaktadır. Hayvan sözcüğünün eş anlamlısı döngül sözcüğüdür. Hayvanlar âleminin bilimsel ve Latince adı olan "Animalia" terimi ise yine Latince olan ve "yaşayan" ya da "ruh" anlamına gelen animadan türetilmiş animal sözcüğünün çoğuludur. Hayvanlar âlemini tanımlayan bir başka Yunanca bilimsel terim de metazoa'dır (μετάζωα).

<span class="mw-page-title-main">Carl Linnaeus</span> İsveçli botanikçi, hekim ve zoolog (1707-1778)

Carl Linnaeus, İsveçli biyolog, hekim ve fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Akvaryum</span> balıklar ve suda yaşayan türler için şeffaf su deposu

Akvaryum, çoğunlukla cam ya da yüksek dirençli plastik gibi saydam malzemelerden yapılan, genellikle balık olmak üzere, bazen de omurgasızlar ve ayrıca amfibyumlar, deniz memelileri ve sürüngenler gibi suda yaşayan bitki ve hayvanların tutulduğu ve daha çok bu canlıların sergilenmesi amacıyla kullanılan içi su dolu, küçük bir cam kavanozdan büyük su tanklarına kadar geniş bir yelpazede yer alan kap ve yapılar. Akvaryum sahibi olmak dünya çapında yaklaşık 60 milyon kişi tarafından paylaşılan popüler bir hobidir. Çağdaş akvaryumların öncülerinin ilk çıktığı 1850'li yıllardan beri, özellikle akvaryum balıklarını sağlıklı tutabilmek için daha karmaşık ışıklandırma ve filtreleme sistemleri de geliştirildikçe akvaryum ile ilgilenenlerin sayısı artmıştır. Halka açık akvaryum'lar, evdeki akvaryumların büyük ölçekteki kopyalarıdır. Osaka Akvaryum, 5.400 m3'lük su tankı ve 580 türden oluşan su canlısı koleksiyonuna sahiptir ve Birleşik Krallık'ta yapılması planlanan National institute for research into aquatic habitats 40 hektarlık büyüklüğüyle dünyanın en büyük akvaryumu olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Lif</span> Uzun, ince filamentlerden yapılan doğal ya da sentetik madde

Lif veya elyaf, her türlü maddeyi oluşturan ince ve uzun parçalar, ipliksi yapılar. Bir iplik içindeki pamuk lifleri, yalıtım amacıyla kullanılan cam lifleri ve canlılarda kasları oluşturan kas lifleri bu tür malzemelere örnek olarak verilebilir. Tekil hali "lif", çoğulu "elyaf" olan sözcük Arapça kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvanat bahçesi</span> genellikle her tür hayvanın doğal şartlarda beslendiği, korunduğu, sergilendiği büyük bahçe

Hayvanat bahçeleri, farklı coğrafyalara ait hayvanların, doğal veya yapay engellerle sınırlandırılmış alanlarda kent insanlarıyla buluşturulduğu mekanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Trachemys scripta elegans</span>

Kızıl yanaklı su kaplumbağası, Emydidae familyasına ait bir kaplumbağa alt türüdür. Kırmızı yanaklı su kaplumbağası veya Singapur kaplumbağası olarak da bilinen bu tür ve alt türleri Amfibik bir yaşama sahiptir ve evcil hayvan olarak dünyanın dört bir yanına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pestisit</span> Haşereleri yok etmek için kullanılan madde

Pestisit, zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır. Pestisit, kimyasal bir madde, virüs ya da bakteri gibi biyolojik bir ajan, antimikrobik, dezenfektan ya da herhangi bir araç olabilir. Zararlı organizmalar, insanların besin kaynaklarına, mal varlıklarına zarar veren, hastalık yayan böcekler, bitki patojenleri, yabani otlar, yumuşakçalar, kuşlar, memeliler, balıklar, solucanlar ve mikroplar olabilir. Her ne kadar pestisitlerin kullanılmasının bazı yararları olsa da insanlar ve diğer hayvanlar için potansiyel toksisiteleri nedeniyle bazı sorunlar da yaratabilir. Çoğu pestisit, pestleri öldürerek iş görür. Sistemik bir pestisit, bitki tarafından emildikten sonra iletim demetleriyle taşınır.

<span class="mw-page-title-main">Okinawa Churaumi Akvaryumu</span>

Okinawa Churaumi Akvaryumu, Okinawa ilinin on bir şehirden biri olan Okinawa'nın Motobo kasabasındaki Ocean Expo Park'ta bir akvaryumdur.

<span class="mw-page-title-main">Fosil</span> Geçmiş bir jeolojik çağa ait organizmaların korunmuş kalıntıları veya izleri

Fosil veya taşıl, yer kabuğunun en üst bölümünü oluşturan tortul kayaçların çoğunda, bazen iyi korunmuş, bazen de erozyon ve sedimantasyon sırasında tahrip olmuş, ölü organizma kalıntılarıdır.

Asalak ya da parazit, bir canlıya bağımlı olarak yaşayabilen ve üzerinde yaşadığı canlıya zarar verebilen organizmadır. Bu canlılardan kimileri mikroskobik boyutlardan erginlikte çok büyük boyutlara ulaşabilecek değişimlere sahip olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Şırınga</span> vücuda ilaç vermek için kullanılan, ucu iğneli küçük pompa

Şırınga, bir tüp, tüpün içerisinde hareket eden bir piston ve ince bir ağızlıktan meydana gelen, gaz ve sıvıları vakumla içine emerek ince bir hat halinde püskürten cihaz. Ucuna iğne takılmış şırınga kısaca iğne olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Basit biyosfer modeli</span>

Basit biyosfer modeli, bir bitkinin, herhangi bir bitkinin yaşayabilmesi için gerekli koşulları barındıran kapalı kapta yetişmesi olayıdır. Genellikle bu kaplar cam küre şeklinde olur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Akvaryum</span> İstanbulun Bakırköy ilçesinde bir akvaryum

İstanbul Akvaryum, şehrin Avrupa Yakası'nda Bakırköy ilçesi Şenlikköy (Florya) mahallesi sınırları içinde bulunan bir rekreasyon alanı. 2003 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bir projesi olarak duyurulan akvaryumun yapım ihalesi, yine aynı yıl içinde Saraçhane'deki belediye binasında yapıldı. Gerek proje, gerekse yapım aşamasında tasarımında değişiklikler yapıldığı için, inşaatı 2011 yılı haziran ayına kadar uzadı. İstanbul Akvaryum 25 Haziran 2011 tarihinde açıldı ve üç gün ücretsiz, bir hafta da % 50 indirimli olarak ziyaret edildi.

<span class="mw-page-title-main">Tatlı su akvaryumu</span> dekoratif veya araştırma amaçlı ya da çok bilinen bir şekilde evcil hayvanların veya diğer organizmaların tatlı su içerisinde bulundurulduğu yuva

Tatlı su akvaryumu, dekoratif veya araştırma amaçlı ya da çok bilinen bir şekilde evcil hayvanların veya diğer organizmaların tatlı su içerisinde bulundurulduğu yuvadır. Modern akvaryumlar genellikle şeffaf cam veya akrilikten imal edilirler. Tipik sakinleri ise balık, bitki, amfibi, salyangoz, karides gibi omurgasızlardır.

<span class="mw-page-title-main">Akvaristlik</span>

Akvaristlik veya akvaryum hobisi, evde veya işyerinde bulunan bir akvaryumda ya da bahçede bulunan bir havuzda veya gölette balık yetiştiriciliği yapılmasına, akvaryum düzenlenmesine odaklı günümüzde popüler bir hobidir. Akvaristlik hobisini yapan kişiye akvarist adı verilir.

Yapıştırıcı yapışkanlık veya kohezyon ile mekanik, kimyasal, yapışkan bir bütün oluşturmak üzere diğer malzemeleri tutan veya çeken herhangi bir malzeme veya maddedir.

Antik zamanlardan günümüze kadar hayvanlar dinlerde aktif rol almışlardır. Çeşitli dinlerde ve mitolojilerde tanrı seviyesinde görülmüş, bazen tanrıları temsilen kullanılmış bazen de tanrıların elçileri olarak görülmüştür. Lakin İslam ve diğer semavi dinler hayvanları din içinde çok kullanmaz. İslam yayıldığı coğrafya gereği Ortadoğu'ya özel bazı varlıkları dini hikâyelerde anmıştır. Bunlardan en çok bilineni Muhammed ve Ebubekir'in müşriklerden kaçmak için sığındığı Sevr Dağı çevresinde bulunan bir mağaraya saklanmaları ve mağaranın girişinin bir örümcek tarafından ağ ile gizlenmesi hikâyesidir. Başka bir hikâye ise Nuh ile ilgili olan hikâyedir. İnanışa göre Nuh tufan sırasında gemisine her ırktan iki cinsiyete ait canlılar almış ve tufandan sonra bu canlılar üreyerek soyunu devam etmiştir. İslam neredeyse tüm İbrahimî dinler gibi insanları hayvanların sahibi olarak kabul eder. Kur'an'da ise hayvan kelimesi bazen hakaret olarak kullanılır. Lakin Allah Kur'an'da hayvanlara merhameti de emretmiştir. Muhammed'in kedisi Müezza bu konu üzerinde fikir vermek için kullanılabilir. Kaynaklara göre bir gün kedi Muhammed'in kıyafeti üstünde uykuya dalmış, Muhammed ise onu uyandırmamak için kıyafetindeki kumaşı kesmiştir. Bu yüzden kedi beslemek İslam inancına göre sünnettir. Muhammed'in kedi sevgisine atıfta bulunan bir başka hikâye ise Uhud Savaşı sırasında gerçekleşir. Muhammed ordunun önüne yavrularını emziren bir kedi çıkınca durdurmuştur. Ayrıca kedinin başına ezilmemesi için bir nöbetçi dikmiş, orduyu o kedinin etrafından dolaştırmıştır. Savaş sonunda ise nöbetçiden kediyi geri istemiş ve ismini Müezza koyup sahiplenmiştir. İddialara göre Müezza siyah ve beyaz renklerinde bir Habeş kedisidir. Müezza isminin geçtiği son hikâye ise kedilerin temizliği ile ilgilidir. Muhammed, kedisi Müezza içtikten sonra kapta kalan su ile abdest alacakken Sahabe-i Kiram Ebu Nuaym "Ya Resul o sudan kedi içti" deyince, Muhammed "Onlar en temiz ağıza sahiptirler." demiş ve abdest almıştır. Ayrıca Muhammed'in Umeyr adını verdiği kuşu ölen Zeyd adlı bir çocuğa taziye ziyaretine gittiği de söylenir. Deve ayrıca coğrafya gereği İslam kaynaklarında geçer, Muhammed ile ilgili hikâyelerin bazılarında deve geçer. Bunlardan biri Muhammed'in torunlarının deve isteğidir. Muhammed parası olmadığı için deve alamamış ama çocukları sırtına almıştır. Bu konuyla ilgili son hikâye ise Abdullah bin Ömer'in deve istediği hikâyedir. Bir gün Abdullah, babası ve Muhammed'in bulunduğu bir kafilede deveye biniyordu. Abdullah hafif olduğu için hızlı gidiyor ve sık sık kafilenin başına geçiyordu, babası ise bu duruma oldukça kızıyordu. Bunun üzerine Muhammed deveyi satın almak istedi, Abdullah'ın babası ise ücretsiz olarak vermek istedi, Muhammed ısrarcı oldu ve deveyi satın aldı. Deveyi aldıktan sonra ise deveyi çocuğa verdi. Ayrıca istediği kadar hızlı gidebileceğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Su tankı</span>

Su tankı; çeşitli ihtiyaçlar için suyu depolamak ve korumak amacıyla kullanılan, genellikle çelik veya plastikten yapılmış tanklardır. Bu tanklar, mobil taşınabilir su tankı seçenekleri ile de mevcuttur, böylece kullanıcılar ihtiyaç duydukları her yere suyu kolaylıkla taşıyabilirler. Su tankları, endüstriyel tesislerden tarım alanlarına ve yangın söndürme operasyonlarına kadar geniş bir kullanım yelpazesi sunar ve günlük yaşamda suyun güvenli bir şekilde saklanmasını sağlar.

MTA Tabiat Tarihi Müzesi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'ne (MTA) bağlı Ankara'da bulunan doğa tarihi, paleontoloji, madencilik, mineroloji ve jeoloji müzesi.