
Side Müzesi, Side'de Side Antik Kenti'nde kurulu müze.

Ankara Roma Hamamı veya Caracalla Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Roma hamamıdır. Günümüzde Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde yer alan yapı, ilk katmanı Frigler dönemine kadar uzanan bir höyük üzerine inşa edilmiştir.

Hamam, özel bir düzenle ısıtılan sıcak ve soğuk suyu bulunan, yıkanma amacıyla kullanılan yapı.

Banyo, insanların başta beden temizliği olmak üzere ağız ve diş bakımı, tıraş ile boşaltım gibi işlemlerini gerçekleştirdiği oda. Banyo terimi, bir evin, bireyin vücut temizliğini yapması için hazırlanmış en azından basit bir düzenek içeren bölümüdür. Küvet, duş veya her ikisini içerir. Tercihe göre banyolarda tuvalet odası ve lavabo bulunabilir. Tuvalete tipik olarak kişisel hijyen faaliyetleri için ayrı bir oda verilir. Ayrıca ayna, duş kabini, otomatik musluk, otomatik sabunluk, el kurutma makinesi, oral irrigatör, diş fırçası dezenfektanı bulunabilir.

Agrippa Hamamları, Roma'da inşa edilmiş ilk büyük thermae olarak Marcus Vipsanius Agrippa tarafından yaptırılmış olan Antik Roma hamamları. Yapı başlangıçta Panteon ile aynı zamanda ve onun ekseninde yapılmış bir balaneion (βαλανεῖον) olarak inşa edilmiştir. Agrippa tarafından MÖ 19 yılında Aqua Virgo su kemerinin tamamlatılmasıyla birlikte hamamın su tedariki sorunu çözülmüş, büyük bir süs havuzu ilave edilerek yapı gerçek anlamda bir thermae şeklini almıştır. MÖ 12 yılında öldüğünde, hamamı vasiyetinde Roma halkına bırakmıştır.

Roma hamamı, Roma İmparatorluğu'ndaki halk hamamıdır. Romalılar yıkanmak istediklerine bu hamamlara gider ve temizlenirlerdi. Çoğu Roma kentinde bulunur ve kamuya açık yıkanma ve sosyalleşme merkezi olarak işlev görürdü. Roma hamamlarında kullanılan su genellikle su kemerleri yardımıyla su kaynağından hamama taşınmıştır.

Banya, Rus dilinde "buhar banyosu" anlamındaki sözcük. Ancak bu kavram, Rus saunasını anlatmak için kullanılır. Banya, yüksek sıcaklıkta buhar banyosu barındıran bir çeşit hamamdır. Türkçede Rus hamamı dendiği de olur. Tasarım ve kullanım açısından saunaya çok benzemektedir. Sözcük olarak banya Bulgarcada banyo ya da yıkanma, Sırpçada da içme (içmece) tesisleri anlamına gelir.
Türk hamamı, Selçuklu Türkleri'nin 12. yüzyılda Anadolu'yu fethinden sonra ortaya çıkan hamam mimarisi ve hamamlar etrafında şekillenen gelenekleri ifade eder.

Bizans Hamamı, Yunanistan’ın Selanik şehrinde 12. yüzyılın sonu ve 13. yüzyılın başında yapıldığı tahmin edilen ve 1940 yılına kadar hizmet vermeye devam etmiş olan halk hamamıdır.

Calidarium, klasik Roma hamamlarında kullanılan, sıcak su dolu dalma havuzuna sahip bir oda bölümüdür.
Bozdoğan Su Kemeri ile Burmalı Minare Mescidi arasında yer alan, su kemerinin bitişiğinde ve günümüzde Kalenderhane Camii'nin olduğu alanda bulunan Bizans Dönemi hamam kalıntılarıdır. MS.4.yüzyıl sonu ile 5.yüzyıl başlarında inşa edilmişlerdir.Belki de çifte hamam olarak nitelendirilebilecek tesisin 6.yüzyıln ortalarına doğru kısmen kullanımdan çıkmış olabileceği düşünülmektedir.

Bu maddede, İstanbul'daki kayda değer hamamlar listelenmektedir.

Buhar banyosu veya buhar hamamı, rahatlama ve temizlik amacıyla buharla doldurulmuş bir odadır. Yunan ve Roma zamanlarına kadar uzanan uzun bir geçmişi vardır.

Apoditerium ya da Apoditerion Antik Roma'da vatandaşların banyo yaparken kıyafetlerini ve diğer eşyalarını saklayabilecekleri bölmeler veya raflar içeren büyük bir soyunma odasından oluşan Roma hamamlardaki giriş ve soyunma bölümü. Özel köleler veya capsarius adı verilen gözetleyiciler, hamamın keyfini çıkarırken içeridekilerin eşyalarının başında beklerdi.

Balahanı Kum hamamı, Balahanı yerleşimi topraklarında bulunan 14. yüzyıla ait tarihi-mimari bir anıttır.

Fantaziya hamamı - Bakü'de Dilare Aliyeva sokağında bulunan 1896 tarihli bir hamam. Şehirdeki ilk elektrik hattı olan ticari bina ve Bakü'deki ilk Avrupa tarzı hamamlardan biriydi.
Deniz hamamları denizin içinde kazıklar üzerine inşa edilmiş ve ahşap duvarlarla örtülerek denizden ayrılmış yapılardır. Kıyıya iskele ile bağlanır. Evliya Çelebi'nin ünlü eseri Seyahatname'de adı geçer. Umumi deniz hamamları ve hususi hamamları olmak üzere iki gruba ayrılır. 1872 yılında İstanbul'da toplam 62 deniz hamamı vardı. Bunların 28'i kadınlara, 34'ü erkeklere aitti.
Titus Hamamları veya Thermae Titi, Roma İmparatoru Titus tarafından MS 81 yılında Roma'da inşa edilen halka açık hamamlardı (Thermae). Hamamlar, Nero'nun Domus Aurea adını verdikleri için park ve lüks mülklerden oluşan bir alan olan Esquiline Tepesi'nin dibinde bulunuyordu. Titus'un hamamları, yüksek ihtimalle sevilmeyen Domus Aurea'ya ait hali hazırda mevcut veya kısmen inşa edilmiş bir hamam kompleksinin dönüştürülmesiyle aceleyle inşa edilmiştir. Bu hamamlar geniş değildi ve çok daha büyük olan Traianus Hamamları gelecek yüzyılın başında hemen yanlarına inşa edildi.

Laconicum Roma hamamının kuru terleme odasıydı ve bazen caldarium veya sıcak odaya bitişik pozisyonda bulunurdu. Spartalıların kabul ettiği tek sıcak banyo şekli olduğundan ona bu isim verilmiştir. Laconicum genellikle köşegenlerin eksenlerinde nişler bulunan dairesel şekilde bir odaydı ve Vitruvius'a göre, pirinçten bir kalkanın zincirlerle asıldığı, üstte dairesel bir açıklığa sahip sıcaklığı düzenleyecek kadar alçaltılıp yükseltilebilmesini sağlayan konik bir çatı ile örtülmüştü.

Roma Hamamları, İngiltere'nin Bath kentinde bulunan bir Roma hamamıdır. Roma Britanyası'nın ilk birkaç on yılında, MS 60 ile 70 yılları arasında bölgeye bir tapınak inşa edildi. Varlığı, site çevresinde Aquae Sulis olarak bilinen küçük Roma kentsel yerleşiminin gelişmesine yol açtı. Halka açık banyolar için tasarlanan Roma hamamları, MS 5. yüzyılda Britanya'daki Roma egemenliğinin sonuna kadar kullanıldı. Anglosakson Kroniği'ne göre, orijinal Roma hamamları bir yüzyıl sonra harabeye dönmüştü. Doğal kaynakların etrafındaki alan, Erken ve Geç Orta Çağ'da birçok kez yeniden geliştirildi.