İçeriğe atla

Teoman Duralı

Şaban Teoman Duralı
Tam adıŞaban Teoman Duralı
Doğumu7 Şubat 1947(1947-02-07)
Zonguldak, Türkiye
Ölümü6 Aralık 2021 (74 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Kanser
Alma materTED Ankara Koleji
İstanbul Üniversitesi
ÖdüllerNecip Fazıl Saygı Ödülü (2017)
Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri (2021)
ÇağıÇağdaş felsefe
Kurumlarıİstanbul Üniversitesi
İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Viyana Üniversitesi
Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi
Kırklareli Üniversitesi
Pensilvanya Eyalet Üniversitesi
İbn Haldun Üniversitesi
TezCanlılar Sorununa Giriş[1]
Doktora
danışmanı		Nermi Uygur
İlgi alanlarıBiyoloji felsefesi
Önemli fikirleriFelsefe-Bilim
İnternet sitesiteomandurali.com.tr

Şaban Teoman Duralı (7 Şubat 1947, Zonguldak - 6 Aralık 2021, İstanbul), Türk filozof, mütefekkir ve akademisyendir. Felsefe tarihi, biyoloji felsefesi, dilbilim, siyaset felsefesi, savaş felsefesi gibi alanlarda çok sayıda kitabı ve makalesi vardır.[2]

Hayatı

Teoman Duralı, 7 Şubat 1947'de Zonguldak'ın Kozlu ilçesinde doğdu. Babası Sabih Duralı, Langaza'da doğdu. Babasının babası, Langaza'da ağır ceza reisi, babasının dedesi ise Gümülcine müftüsüydü.[3]

Sabih Bey, 1927'de devlet bursuyla mühendislik eğitimi almak üzere Almanya'nın Chemnitz şehrine gönderildi. Annesi Hilda Kohlschmidt ile Sabih Bey, Chemnitz'te tanışarak 1930 yılında evlenmişti.[2] Hilda Hanım, Protestan kültürüyle yetişmiş, klasik bir Alman'dı. Chemnitz dışına ilk kez lise yıllarında katıldığı bir Bavyera gezisinde çıktı. Koyu bir Alman milliyetçisi olan Hilda Hanım, Türkiye'de hiç mutlu olamamış ve hep vatan hasreti ile yaşamıştır.[3]

Almanya'dan yüksek mühendis olarak Türkiye'ye dönen Sabih Duralı, Genelkurmay Başkanlığı, Kayseri'de uçak, Eskişehir'de tank ve Kırıkkale'de silah fabrikalarında çalıştıktan sonra Türkiye'nin iki termik santralinden biri olan Zonguldak Kozlu'ya tayin edildi. 1954'te Demokrat Parti'den Zonguldak milletvekili seçildi.

Teoman Duralı'nın ağabeyi Kaya Duralı, 1931 yılında Chemnitz'te doğdu. Galatasaray Lisesi'nden mezun oldu.

Teoman Duralı, ilkokulu Zonguldak'ta, ortaokul ve liseyi TED Ankara Kolejinde tamamladı.[4] 1973 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinin felsefe bölümünden mezun oldu.

Akademik hayatı

Teoman Duralı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde öğrenciyken Nermi Uygur'un teklifiyle 1975 yılında mezun olduğu bölümde asistan olarak göreve başladı.[5] 1977 yılında biyoloji felsefesi hakkındaki teziyle felsefe doktoru unvanı aldı. 1978 yılında NATO bursu ile Paris'te biyoteknoloji seminerlerine katıldı. Mayıs 1982'de yardımcı doçent, Ekim 1982'de biyoloji felsefesi üzerine yazdığı tezle doçent oldu. 1985'te ABD Pennsylvania State University'de tamamladığı Kant'ın A Priori Bilgi İstidâdı başlıklı çalışmasının ardından 1988'de profesör oldu.[6] 1992-1993 yıllarında Malezya Uluslararası İslam Üniversitesinde, 1994 ve 2003 yıllarında Viyana Üniversitesi bilim felsefesi bölümünde, 1995-1997 ile 1999 yıllarında Kuala Lumpur'da International Institute Of Islamic Thought and Civilisation'da misafir öğretim üyesi olarak bulundu.[7] 1996 yılında İstanbul Üniversitesi araştırma fonunun mâli desteğiyle Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde araştırma gezisinde bulundu.[8]

Duralı, felsefe alanındaki saygın konumu nedeniyle, Yeni Şafak, Altınoluk, Gerçek Hayat vb. gazete ve dergilerde de yazılar yazmıştır.[9] Öyle ki, "Evrim teorisi İslam'la çelişmez"[10] biçiminde bir görüşü savunmasına rağmen, Türkiye'nin en önde gelen evrim karşıtlarından Fethullah Gülen'e yakınlığı ile bilinen Zaman'da yazılar yazmış, Mehtap TV'de programlar yapmıştır.[11][12]

Bir dönem Kırklareli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesinde dekanlık yaptı. Fakültenin felsefe bölümünü kurdu.[13] Bülent Ecevit Üniversitesi senatosunun 2016 yılında aldığı karar uyarınca Teoman Duralı'ya verilen fahrî doktorluk pâyesinin takdim töreni, Sezai Karakoç Kültür Merkezi'nde yapıldı.[14]

Duralı ölümünden önce İstanbul Üniversitesi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve İbn Haldun Üniversitesinde felsefe bölümlerinde ders veriyordu.[15][16] Ayrıca Kutadgubilig felsefe-bilim araştırmaları dergisinin yayın yönetmenliğini de yapmaktaydı.[17] Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyesi olan[18] Teoman Duralı, İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince, Yunanca, İtalyanca, Felemenkçe, İspanyolca, Rusça, Malayca dillerini bilmekteydi.[19] Duralı ölümünden kısa bir süre öncesine kadar TRT 2 ekranlarında Felsefe Söyleşileri başlıklı bir programı yapmaktaydı.[20]

Özel hayatı

Aşiyan Mezarlığı'ndaki kabri

Futbolu çok sevdiğini ve hayatta militanca duygularla bağlandığı tek şeyin Galatasaray olduğunu söylerdi. Babasının anne tarafı Çerkes, baba tarafı Türkmen; annesi Alman, eşi Fransızdır.[21] Evli ve iki çocuk babasıydı.

Teoman Duralı, 6 Aralık 2021'de İstanbul'daki evinde kanser nedeniyle öldü. 7 Aralık 2021 tarihinde Fatih Camii'nde ikindi vaktinde kılınan cenaze namazının ardından, Aşiyan Mezarlığı'ndaki aile kabristanına defnedildi.[22]

Kitapları

Ödüller

Kaynakça

  1. ^ Teoman Duralı (1987). Canlılar Sorununa Giriş. Remzi Kitabevi. s. 10. Bu, ilkin Sayın Profesör Dr. Nermi Uygur'un yönetmiş olduğu bir doktora çalışması olarak kaleme alınmış olmakla birlikte... 
  2. ^ a b "24 Portre'de bir 'Filozof'". 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  3. ^ a b Değermenci, Ali (2020). Öyle geçer ki zaman : Teoman Duralı kitabı. Birinci baskı. Teoman Duralı. Kartal, İstanbul. ISBN 978-605-7717-44-3. OCLC 1250646330. 
  4. ^ Prof. Dr. Ş. Teoman DURALI ’67 (Ekim 2010). "Mürşit - 1" (PDF). Kolejliler, 103. s. 32-34. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Haziran 2022. 
  5. ^ "Teoman Duralı, CV'de Olmayan Hayatını Anlattı". 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  6. ^ Teoman DURALI, Prof. Dr. 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kultursurasi.ktb.gov.tr. Erişim Tarihi: 19.03.2020.
  7. ^ "Hâltercümesi – Prof. Dr. Teoman Duralı". 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  8. ^ Prof. Dr. Şaban Teoman DURALI - 2016 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., w3.beun.edu.tr. Erişim Tarihi: 19.03.2020.
  9. ^ "Teoman Duralı". 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024. 
  10. ^ "Prof. Teoman Duralı: Evrim teorisi İslam'la çelişmez; Darwin, İbn Miskeveyh'in yanında soluk kalır". 17 Eylül 2017. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024. 
  11. ^ "İşte Malezya'nın Türk biraderleri". 15 Aralık 2007. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024. 
  12. ^ "Prof. Dr. Şaban Teoman Duralı kimdir? Teoman Duralı'nın biyografisi". 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024. 
  13. ^ Prof.Dr. Ş. Teoman DURALI 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., www.fef.klu.edu.tr. Erişim Tarihi:19.03.2020.
  14. ^ "Prof. Dr. Şaban Teoman Duralı'ya Fahri Doktora Payesi Takdim Edildi". 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2017. 
  15. ^ Şaban Teoman DURALI, Prof. Dr. 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kultursurasi.ktb.gov.tr. Erişim Tarihi: 19.03.2020.
  16. ^ "Teoman Duralı Hocamız Vefat Etti – İHÜ". web.archive.org. 7 Aralık 2021. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  17. ^ FELSEFE -BİLİM ARAŞTIRMALARI, www.researchgate.net. Erişim Tarihi: 19.03.2020.
  18. ^ "TÜBA Şeref Üyesi Prof. Dr. Şaban Teoman Duralı 74 yaşında hayatını kaybetti. | Türkiye Bilimler Akademisi". web.archive.org. 7 Aralık 2021. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  19. ^ "Standart bir akademisyen değil Teoman Duralı". 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2017. 
  20. ^ "Felsefe - TRT 2". web.archive.org. 7 Aralık 2021. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  21. ^ "Türkoğlu Türküm ben". 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  22. ^ "Prof. Dr. Teoman Duralı vefat etti". Habertürk. 7 Aralık 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Herbert Spencer</span> İngiliz filozof ve sosyolog

Herbert Spencer, İngiliz filozof ve sosyolog.

Zooloji hayvanların bilimsel olarak incelenmesidir. Çalışmaları, hem yaşayan hem de soyu tükenmiş tüm hayvanların yapısını, embriyolojisini, sınıflandırmasını, alışkanlıklarını ve dağılımını ve ekosistemleriyle nasıl etkileşime girdiklerini içerir. Zooloji, biyolojinin ana dallarından biridir. Terim, Antik Yunanca ζῷον, zōion ('hayvan') ve λόγος, logos kelimelerinden türetilmiştir.

İhsan Fazlıoğlu, Türk felsefe ve bilim tarihçisi, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Evrimsel biyoloji</span> canlı çeşitliliğini ve gelişimini inceleyen bilim dalı

Evrimsel biyoloji; biyoloji konularını, canlıların evrimini göz önüne alarak inceleyen bilim dalıdır. Taksonomi biliminin temelinde evrimsel biyoloji yer almaktadır. Canlıları sistematik bir şekilde ayırmada, canlıların evrimsel akrabalıkları ve farklılıkları göz önüne alınır. Ayrıca birçok ekolojik ilişkinin açıklanmasında evrimsel biyoloji kullanılır. Moleküler biyolojide DNA ve RNA dizilerinin baz dizilişleri göz önüne alınarak canlıların hatta organellerin mikroorganizmalarla olan akrabalıkları incelenmekte ve bu incelemede evrimsel biyoloji temel alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Gürsoy</span> Türk akademisyen ve filozof

Kenan Gürsoy, Türk akademisyen ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Niyazi Özdemir</span>

Mehmed Niyazi Özdemir, Türk tarihçi, yazar ve mütefekkir.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe tarihi</span>

Felsefe tarihi, felsefenin mantık, epistemoloji, ontoloji, etik, estetik gibi alt bölümlerinden birisidir. Genel olarak felsefe derslerinin başlangıcında verilir. Bunun temel nedeni, felsefe tarihinin içeriğiyle ilintilidir. Felsefe tarihi, felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından, çeşitli felsefe ögretilerinin tarihsel yerlerinin ve öğretisel ayrımlarının belirlenmesine ve bu öğretilerin felsefenin alt bölümleri açısından değerlendirilip ortaya konulmasına kadar çok yönlü ve çok boyutlu bir içeriğe sahiptir. Felsefe tarihi bu anlamda sadece bir mevcut felsefelerin ansiklopedik bir araya getirilmesi meselesi değildir; felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından neyin felsefe-içi neyin felsefe-dışı sayılacağına değin bir dizi kuramsal/felsefi sorunla yüz yüzedir. Bu anlamda, felsefenin bir altbölümü olarak felsefe tarihi, hem felsefi çalışmanın başlangıcı hem de en önemli alanıdır. Genelde felsefe tarihi kitapları, bu bakımdan öğretilerin ve bunların felsefi sorunları çözme denemelerinin art arda etkileşimlerle gelişen tarihini ele alır. Bu tarihin hazırlanmasında hem düşünürlerin metinleri hem de bu metinlerin tarihsel toplumsal koşulları iç bağlantıları açısından değerlendirilir, öğretilerin birbirine etkileri ve karşıtlıkları, benzerlikleri ve ayrımları serimlenir. Dolayısıyla, genel anlamda felsefe tarihinin varlık, bilgi ve değerlerle ilgili soruları ve sorunları belirli özgül yöntemlerle değerlendiren ya da inceleyen ve bu incelemeyi sonuçları bakımından da sistemaktikleştirilmesine yönelik çalışan bütün düşünce girişimlerini ortaya koymayı hedeflediği söylenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Arslan (akademisyen)</span> Türk felsefeci, akademisyen ve çevirmen

Ahmet Arslan Türk felsefeci, akademisyen ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Biyoloji felsefesi</span>

Biyoloji felsefesi; biyoloji ve biyomedikal bilimlerle ilgili epistemoloji, metafizik ve etik sorularını inceleyen felsefe alanıdır. Bilim felsefesi çerçevesinde bulunan oldukça genç bir felsefe dalıdır. Biyolojinin temel prensip ve kuramlarını felsefi açıdan bir daha inceler. Bu cevaplar, sorulan soruya göre ontolojiye, epistemolojiye veya genel bilim felsefesine dayanır.

Prof. Dr. Yılmaz Özakpınar 1957'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nden, 1960'ta Cambridge Üniversitesi Biyoloji Fakültesi Psikoloji Bölümü'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Tecrübi Psikoloji Kürsüsü'nde 1964'te doktorasını verdi; 1978'de profesör oldu. Alexander von Humbolt bursu ile 1972-74'te Köln Üniversitesi Sosyoloji Araştırma Enstitüsü'nde, aynı bursla 1978'de Bern Üniversitesi Pedagojik Psikoloji Bölümü'nde ve Fulbright bursu ile 1980-81'de Oregon Üniversitesi Bilişsel Psikoloji Laboratuvarı'nda araştırma yaptı.1982-88'de Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi dekanı olarak görev yaptı.İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyeliği de yaptıktan sonra 2005 yılından itibaren bir süre Fatih Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü başkanlığını yürüttü. Daha sonra da İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Bölümü'ne geçti. Yüksek lisansta sosyal psikoloji okuttuğu Dr.Ahmet Atılgan daha sonra yazdığı İktisat Politikalarının Evrimi adlı kitabını Yılmaz Özakpınar'a ithaf etmiştir. Özakpınar son olarak İstanbul Arel Üniversitesi'nde görev yaptı.

<i>Bilim ve Ütopya</i>

Bilim ve Ütopya, Bilim ve Ütopya Kooperatifi (BİLKOOP) tarafından 1993 yılından beri ulusal ölçekte yayımlanan aylık bilim, kültür ve politika dergisi.

<span class="mw-page-title-main">Füsun Akatlı</span> Türk yazar

Suat Füsun Akatlı, Eleştirmen, yazar, öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Akademik disiplinler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Akademik disiplinlere genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak aşağıda ana hatlar verilmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Felsefe</span> soyut, genel ve temel birtakım probleme ilişkin yapılan sistematik çalışma

Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır. Felsefe ile uğraşan kişilere filozof denir.

Çanakkale merkezde Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Çanakkale Şehitleri Yerleşkesi'nde bulunan ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren İlahiyat Fakültesidir.

<i>Kutadgubilig</i>

Kutadgubilig yılda iki kere yayımlanan akademik, hakemli dergidir. Ocak 2002'den beri "felsefe-bilim araştırmaları" alt başlığı ile yayımlanmaktadır. Yayın yönetmeni Prof. Teoman Duralı'nın sözleriyle: Felsefe–Bilim Araştırmaları” kullanımı ile bilimin felsefeden, felsefenin bilimden ayrılamayacağı vurgulanıyor. Bu dergide hem felsefeciler hem bilim araştırmacıları bir araya gelerek bilgi alışverişinde bulunacak ve birbirlerini eleştirecek; bilimin deneysel yönü ile felsefenin teorik yönlerini aynı potada mezcetmeye çalışacaklar. Dergi 11. yüzyılda Yusuf Has Hacib'in yazdığı ve İslam sonrası Türk edebiyatının ilk telif felsefe eseri olan Kutadgu Bilig'in adını taşımaktadır Dergide en az yüzde elli oranında, İngilizce özetleriyle birlikte Türkçe telif yazılar yayımlanmaktadır. İngilizcenin yanı sıra Arapça, Almanca, Rusça felsefe ve bilim çalışmaları ve tercümeler de ihtiva etmektedir. Derginin yayım kurulunda Teoman Duralı, Ayhan Bıçak, Cengiz Çakmak, İhsan Fazlıoğlu, İsmail Kara, Ömer Naci Soykan, Sadık Türker gibi akademisyenler bulunmaktadır. TÜBİTAK- ULAKBİM ve Philosopher's Index tarafından dizinlenmektedir. Mart 2015 itibarıyla 27. sayı yayımlanmıştır.

Ömer Sadettin Ökten, Türk yazar ve emekli öğretim üyesidir.

Hasan Aydın, Türk felsefeci, eğitimci ve dinbilimci.

Cemal Kafadar, Türk-Amerikan tarih akademisyeni, Osmanlı tarihçisi, araştırmacı ve yazardır. Harvard Üniversitesi Tarih Bölümü Vehbi Koç Tarih Profesörü olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Philip Stuart Kitcher</span>

Philip Stuart Kitcher, Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Fahri Felsefe Profesörü olan bir İngiliz filozoftur. Bilim felsefesi, biyoloji felsefesi, matematik felsefesi, edebiyat felsefesi ve daha yakın zamanda pragmatizm alanlarında uzmanlaşmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.