Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.
Mandarin ya da Beifanghua Çincenin en çok konuşulan dilidir. Kuzey Çin'de konuşulan tüm lehçeler Mandarin altında sınıflandırılmıştır. Ancak genelde Mandarin daha dar anlamıyla Çin ve Tayvan'da resmî dil olarak kullanılan Standart Çinceye işaret eder.
Tayvanca Tayvan'da nüfusun %70'i tarafından konuşulur. Çincenin bir lehçesidir. Çin'in Fujian eyaletinde konuşulan Min-Nan lehçesinin bir koludur. Dünyada yaklaşık 15 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
Vietnamca, Vietnam Cumhuriyeti'nin ulusal ve resmî dilidir. Vietnam'da yaşayan insanların % 86'sının ve denizaşırı ülkelerde yaşayan azınlık durumunda yaklaşık 3.000.000 kişinin anadilidir. Yakın tarihe kadar Çin yazı sistemini kullanmakta olan Vietnamcanın sözcük dağarcığı büyük ölçüde Çinceden etkilenmiştir. Vietnamcanın bugünkü yazı sistemi Latin abecesinin uyarlanmış biçimine dayanır. Sözcüklerde anlam ayrılığı ton ile yapıldığından bu tonları gösteren 5 farklı ayırıcı im bulunur.
İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).
Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù
Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.
Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.
Chaozhou, Çin'in Guangdong eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, Guangdong'un doğusunda yer almakta olup güneyde Shantou, güneybatıda Jieyang ve kuzeybatıda Meizhou il düzeyi şehirleri ile doğuda Fujian eyaleti ile komşudur. Yüzölçümü 3,145.89 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 2,669,466'dır.
Min ya da Miin, 70 milyondan fazla kişi tarafından konuşulan Çin dilidir. Güneydoğu Çin Fujian eyaletinin yanı sıra Guangdong 'da, Hainan'da, Zhejiang'in güneyindeki üç ilde, Ningbo'nun dışındaki Zhoushan takımadasında, Liyang'daki bazı kasabalarda, Jiangsu-Jiangyin şehrinde ve Tayvan'da yaşayan Fujianli göçmenler tarafından konuşulur. Dilin ismi Fujian'deki Min Irmağı'ndan türetilmiştir. Min lehçelerinin diğer Çin dilleriyle karşılıklı anlaşılabilirliği yoktur.
Doğu Min Çincesi ya da Min Dong, Min Çincesinin bir dalıdır. Doğu Min'in prestij formu ve en çok temsil edilen formu, Fujian eyaletinin başkenti ve en büyük şehri Fuzhou'da konuşulan "Fuzhou lehçesi"dir.
Ba-Shu Çincesi, eski Sichuan ve Chongqing, Çin'de konuşulan soyu tükenmiş bir Sinit dilidir. Bu dil ilk kez Batı Han Hanedanlığı sırasında onaylanmış ve Eski Çinlilerden veya Erken Orta Çinlilerin ilk bölünmelerinden birini temsil etmektedir. Ming hanedanında, Çin'in diğer bölgelerindeki insanlar tarafından yerleşimden sonra Güneybatı Mandarin'in yerini aldığı zaman tükenmiştir..Şablon:How
Huizhou ya da Hui, bir grup birbirine yakın Çin dilinin kolektif ismidir. İsmini aldığı tarihi Huizhou bölgesinin içi ve çevresinin yanı sıra güney Anhui eyaletinin sayılı dağlık illeri ve Zhejiang ile Jiangxi eyaletlerinin bazı illerinde konuşulur.
Xiang ya da Hsiang, Hunan dili olarak da bilinir, dilbilimsel açıdan birbirine benzeyen ve tarihi olarak birbiriyle ilişkili bir grup Çince lehçesi. Başta Hunan eyaleti olmak üzere, ayrıca kuzey Guangksi ve komşu Guizhou ve Hubei eyaletlerinin bazı bölgelerinde konuşulur. Araştırmacılar bu dili, beş ayrı alt gruba ayrıştırır: Chang-Yi, Lou-Shao, Hengzhou, Chen-Xu ve Yong-Quan. Xiang Çincesi, 2007 verilerine göre 38 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
Hokkien ya da Has Minnan (閩南語/閩南話), güneydoğu Çin, Tayvan ve güneydoğu Asya'da ve diğer denizaşırı Çinliler tarafından konuşulan bir Güney Min lehçe grubu. Hokkien'in kökenleri, Min Çincesinin konuşulduğu Fujian eyaletinin güneyindedir. Güney Min'in ana akım değişkesidir.
Han Ulusu'nun alt grupları, Çin lehçe grupları olarak da bilinir, dilbilimsel, kültürel, genetik ve bölgesel özelliklere dayanarak belirlenmektedir. Mandarin dilinde bu grupları tanımlamak için kullanılan terminoloji; Çin anakarasında "minxi", Tayvan'da ise "zuqun". Çinli Müslümanlar için kökeni göz önüne almaksızın Hui tanımının kullanılması dışında, Çin Halk Cumhuriyeti'nin resmi olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biri olarak tanınan herhangi bir Han alt grubu yoktur.
Hezhou dili Çin'in Kansu eyaletinde konuşulan kreolleşmiş karma dildir. Yüzyıllardır Linxia İli'nin lingua franca'sı olarak işlev göstermiştir. Uygurca ve belki de Salarcanın temellerinden oluşmuştur. Mandarin Çincesiyle yeniden sözcükleşme süreci geçirmiştir; yani sözcüklerin neredeyse tümü Çince kökenlidir. Buna rağmen, dilbilgisi açısından Türk dili özelliklerine sahiptir: Hezhou dilinde altı farklı isim hâli, eklemeli morfoloji ve özne-nesne-fiil cümle yapısı mevcuttur. Hezhou dilinde hem Türkçe hem de Çince kökenli son ekleri kullanılmaktadır; Çince kökenli olanlar özgün işlevlerini kaybetmişlerdir ve Çince anlambilimiyle ilişkilerinden yoksun sayılırlar. Fonolojisi Çinceye çok benzer: Hezhou dilinde üç farklı ton mevcuttur, fakat Hezhou dilindeki ton değişimi Çinceninkinden farklı şekilde çalışır. Han, Hui, Donşian ile Bao'an etnik gruplarında Hezhou dilini konuşanların arasında etnik gruba göre ton kullanımında farklılıklar gözlemlenmiştir, fakat Hezhou dilini anadil olarak konuşanlarda bu farklılıkların ortaya çıktığı yönünde belirtiler yoktur.
Sarıkolca ya da Sarikoli, Doğu İran dillerinin Pamir alt grubuna ait bir dildir. Çin Tacikleri tarafından konuşulan dillerden biridir. Çin'de "Tacik dili" olarak bilinse de aslında Tacikistan'da konuşulan ve Batı İran dili olan Tacikçeden farklı bir dildir.
Hmong veya Mong dili, Çin'de Miao olarak bilinir, Hmong-Mien dil ailesinin Hmong kolunun Batı Hmong dalına bağlı bir lehçe sürekliliğidir. Siçuan, Yünnan, Guizhou, Guangşi, Hainan, Kuzey Vietnam, Tayland ve Laos'ta yaşayan Hmonglar tarafından konuşulur. Bu lehçe sürekliliğinin kapsamındaki değişkeler büyük oranda karşılıklı anlaşılabilirlik gösterirler ve 280 bin Hmong asıllı Amerikalı dahil olmak üzere yaklaşık 2,7 milyon kişi tarafından konuşulurlar. Hmong dilini konuşanların yarısından fazlası Çin'in çeşitli yerli Hmong değişkelerini konuşur; Çin'de Dananshan (大南山) lehçesi, Standart Hmong dilinin temelini oluşturur. Hmong halkının yerli olduğu bölgede en çok konuşulan değişke Dananshan lehçesiyken Hmong Daw (Ak) ile Hmong Njua (Yeşil) değişkeleri yalnızca Laos ve ABD'de yaygın olarak konuşulur.
She halkı, Çin'in resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.