İçeriğe atla

Tennessee

Tennessee
Tennessee bayrağı
Bayrak
Tennessee mührü
Mühür
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
BaşkentNashville
İdare
 • ValiBill Lee (R)
 • Vali vekiliRandy McNally (R)
 • Üst meclisTennessee Senatosu
 • Alt meclisTennessee Temsilciler Meclisi
 • SenatörlerJohn Thune (R)
Mike Rounds (R)
Yüzölçümü
 • Toplam109.247 km²
 • Kara
106,846 km² (41.253 mil²)
 • Su
2,401 km² (927 mil²)
Rakım270 m
En yüksek nokta2,025 m (6.643 ft)
En alçak nokta54 m (177 ft)
Nüfus
 (2020)[1]
 • Toplam6.916,897
 • Yoğunluk64,8/km²
Zaman dilimiUTC-05.00
 • Yaz (YSU)UTC-04.00
ISO 3166 koduUS-TN
Resmî site
tn.gov

Tennessee (Listeni/ˌtɛnəˈs/) veya Tennessee Eyaleti, ABD'nin doğu eyaletlerinden birisidir.[2] Başkenti ve en büyük kenti Nashville'dir.

Güney Bölgesi'nde bulunan Tennessee eyaletinde iklim oldukça ılımandır. Kış aylarında 5 dereceye kadar düşen sıcaklık ortalaması yaz aylarında 23 dereceye kadar çıkar. Amerikan tarihinin en büyük depremi Tennessee'nin kuzeybatısında 1811-1812 kışında meydana geldi, deprem sonucu iki göl oluştu. Sinema oyuncuları Morgan Freeman, Cybil Shepherd, şarkıcılar Aretha Franklin, Tina Turner ve 2000 Başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti adayı olan, eski başkan yardımcısı Al Gore, Miley Cyrus Tennessee doğumlu ünlülerden bazılarıdır.

Ekonomisine sağlık, müzik, finans, otomotiv, kimya, elektronik ve turizm sektörleri hakimdir. Başlıca tarım ürünleri sığır, soya fasulyesi, mısır, kümes hayvanları, tütün ve pamuktur.[3] Ülkenin en çok ziyaret edilen milli parkı olan Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı doğu Tennessee'dedir.[4]

Ekonomi

refer to caption
Tennessee ilçelerini gösteren, o ilçenin medyan gelirinin göreceli aralığına göre renklendirilmiş coğrafi harita.
Tennessee'de yaşa ve cinsiyete göre yoksulluğu gösteren tablo (kırmızı = kadın)

2021 itibarıyla Tennessee'nin gayri safi eyalet hasılası 418,3 milyar dolardı.[5] 2020'de eyaletin kişi başına kişisel geliri 30.869 dolardı. Ortalama hane geliri 54.833 dolardı.[6] Nüfusun yaklaşık %13,6'sı yoksulluk sınırının altındaydı.[1] 2019'da eyalet, toplam 2.724.545 istihdam ve toplam 139.760 işveren kuruluşu bildirdi.[1] Tennessee, Güney komşularının çoğu gibi çalışma hakkı olan bir eyalettir.[7] Sendikalaşma ABD'nin çoğunda olduğu gibi tarihsel olarak düşük düzeydeydi ve düşmeye devam etmektedir.[8]

Vergi

Tennessee düşük vergili eyalet olarak bilinir ve genellikle bölge sakinleri üzerinde en düşük vergi yüküne sahip beş eyaletten biri olarak gösterilir.[9] Vergisi az olmasına rağmen mali sağlık açısından ABD eyaletleri arasında üçüncü sıradadır.[10] Genel gelir vergisi olmayan dokuz eyaletten biridir; satış vergisi hükûmeti finanse etmenin temel yoludur.[11] Hall gelir vergisi çoğu temettü ve faize %6 oranında uygulandı ancak 2021 yılına kadar tamamen kaldırıldı.[12] Bireysel gelirin ilk 1.250 doları ve ortak gelirin 2.500 doları bu vergiden muaf tutuldu.[13] Emlak vergileri yerel yönetimlerin temel gelir kaynağıdır.[14]

Eyaletin çoğunda ürün satış ve kullanım vergisi oranı %7 olup Mississippi, Rhode Island, New Jersey ve Indiana ile birlikte ülkedeki en yüksek ikinci orandır. Gıda %4 oranında vergiye tabidir, ancak şekerleme, besin takviyeleri ve hazır gıdalar %7 oranında vergiye tabidir.[15] Yerel satış vergileri çoğu yargı bölgesinde %1,5 ile %2,75 arasında değişen oranlarda tahsil edilir ve toplam satış vergisi %8,5 ile %9,75 arasındadır. Ortalama birleşik oran, ülkenin en yüksek ortalama satış vergisi olan yaklaşık %9,5'tir.[16] Maddi olmayan emlak vergisi herhangi bir kredi, yatırım, sigorta veya kar amaçlı mezarlık şirket hissedarlarının hisseleri üzerinden hesaplanır. Değerlendirme oranı, yargı bölgesinin vergi oranının çarpımının değerinin %40'ıdır.[14] Tennessee'de 2016'dan beri miras vergisi yoktur.[17]

Kaynakça

  1. ^ a b c "QuickFacts Tennessee; UNITED STATES". quickfacts.census.gov. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu, Population Division. 6 Şubat 2019. 2 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019. 
  2. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  3. ^ Bertone, Rachel (20 Kasım 2013). "Tennessee's Top Five". Tennessee Home & Farm. Tennessee Farm Bureau. 
  4. ^ "Great Smoky Mountains National Park". National Park Service. 2 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2009. 
  5. ^ "GDP by State". GDP by State | U.S. Bureau of Economic Analysis (BEA). Bureau of Economic Analysis. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2021. 
  6. ^ "Tennessee". data.census.gov. Washington, D.C.: United States Census Bureau. Erişim tarihi: 20 Eylül 2021. 
  7. ^ "Right-to-Work Laws". ncsl.org. Washington, D.C.: National Conference of State Legislatures. 30 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  8. ^ Flessner, Dave (22 Ocak 2020). "Union membership drops in Tennessee as legislature considers putting right to work laws in state constitution". Chattanooga Times Free Press. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  9. ^ Stebbins, Samuel (27 Eylül 2018). "Tax policy: States with the highest and lowest taxes". USA Today. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  10. ^ "STATE FISCAL RANKINGS | 2018 EDITION". George Mason Univ. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023. 
  11. ^ Loudenback, Tanza (6 Şubat 2020). "There are 9 US states with no income tax, but 2 of them still tax investment earnings". Business Insider. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  12. ^ Pare, Mike (1 Şubat 2019). "Tennessee on its way to becoming a bona fide no-income-tax state in 2021". Chattanooga Times Free Press. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  13. ^ "Due Date and Tax Rates". tn.gov. Tennessee Department of Revenue. 12 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  14. ^ a b Green, Harry A.; Chervin, Stan A.; Lippard, Cliff; Joseph, Linda (Şubat 2002). The Local Property Tax in Tennessee (PDF). Tennessee Advisory Commission on Intergovernmental Relations. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  15. ^ "What are the state and local sales tax rates in Tennessee?". tn.gov. Tennessee Department of Revenue. 11 Aralık 2017. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  16. ^ Sher, Andy (27 Temmuz 2019). "Yet again, Tennessee combined state, local sales tax rates nation's highest". Chattanooga Times Free Press. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  17. ^ "TN Department of Revenue". 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alabama</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Alabama, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu bölgesinde, kuzeyde Tennessee; doğuda Georgia; güneyde Florida ve Meksika Körfezi; ve batıda Mississippi ile sınırlanan bir eyalettir. Alabama, ABD eyaletleri arasında yüzölçümü bakımından en büyük 30. ve en kalabalık 24. eyalettir. Alabama, toplam 1.500 mil (2.400 km) iç su yolu ile tüm eyaletler arasında en fazla iç su yoluna sahip olan eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Mississippi</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Mississippi, ABD'yi oluşturan Güneydoğu eyaletlerinden biridir. Kuzeyde Tennessee, doğuda Alabama eyaletleri, güneyde de Meksika Körfezi ve Louisiana eyaletinin bir bölümü ile çevrilidir. Batısındaki Louisiana ve Arkansas eyaletlerinden Mississippi Irmağı ile ayrılır. Yüzölçümü 125.546 km², nüfusu 2.963.914 kişi (2020), merkezi Jackson'dır. Sağlık, eğitim ve gelişmişlik gibi çeşitli göstergelerde ABD içerisinde en alt sıralarda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kentucky</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Kentucky, ABD'nin Güneydoğu eyaletlerinden birisidir. Kuzeyinde İndiana ve Ohio, doğusunda Virginia ve Batı Virjinya, güneyde Tennessee, batısında Missouri vardır. Kuzey ve batı sınırları tamamen Mississippi nehri ile çizilmiştir. Başkenti Frankfort, en büyük şehirleri ise Louisville ve Lexington'dur. Nüfusu 2020 itibarıyla 4,5 milyon kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Missouri</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Missouri, Amerika Birleşik Devletleri'in ortabatısında bulunan bir eyalettir. 6 milyonu aşan nüfusuyla ülkenin en yüksek nüfuslu 18. eyaletidir. Yüzölçümü bakımından ise 21. sıradadır. Adını eyaletin ortasından geçen Missouri Nehri'nden alır.

<span class="mw-page-title-main">Wyoming</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Wyoming, ABD'nin bir eyaletidir. Başkenti Cheyenne'dir. Wyoming'in yıllık ekonomik üretimi 27,4 milyar dolardır. Bölgenin dağlık olmasına karşın tarım faaliyetleri geçmişten bugüne dek sürmektedir. Ayrıca doğalgaz, uranyum, kömür gibi doğal kaynakları mevcuttur. ABD'nin en az nüfusa sahip eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Iowa</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Iowa, ABD'nin Ortabatı eyaletlerinden birisidir. Amerika Birleşik Devletleri'ne 1846 yılında katılmıştır. Başkenti ve en büyük şehri Des Moines'dur.

Kurumlar vergisi (KV), kurum kazançları üzerinden alınan doğrudan/dolaysız bir vergi türüdür. Gelir üzerinden alınan vergiler kategorisindedir. Ancak gelir vergisi gibi subjektif değil, objektif nitelikte bir vergidir; bu nedenle artan oranlı tarife yapısına değil, düz/sabit oranlı tarife yapısına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Dakota</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisidir. Yüzölçümü 199.731 km², nüfusu 814.180'dir. Eyaletin batısında Black Hills doğusunda ise Badlands Ulusal Parkı yer alır. En büyük şehri Sioux Falls, başkenti ise Pierre'dir. Güney Dakota çok sayıda Kızılderili rezervasyonuna, özellikle de Lakotalara ev sahipliği yapar. Eyalet Alaska, Oklahoma, New Mexico'dan sonra en çok Kızılderili nüfusu barındıran dördüncü eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">FairTax</span>

Adil Vergi Amerika Birleşik Devletleri'nde bütün federal gelir vergilerinin tek bir milli satış vergisi ile değiştirilmesi yolundaki federal vergi kanunlarındaki değişiklik tasarısıdır. Plan Birleşik Devletler Kongresine Fair Tax Act olarak sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Chattanooga, Tennessee</span>

Chattanooga, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tennessee eyaletine bağlı Hamilton ilinin merkezi olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2020 sayımına göre 181,099'dur. Şehir, Doğu Tennessee bölgesi ile Chickamauga Gölü arasında yer almaktadır. Tennessee Nehri'nin yakınlarında 190 km kuzeyinde ise Atlanta şehri bulunmaktadır. 120 km güneyinde ise de Knoxville şehri, 135 km güneydoğusunda ise Nashville şehri, kuzeydoğusunda ise Birmingham şehri bulunmaktadır. Şehir, Georgia eyaletinin sınırında yer alıp bölgenin büyük şehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hamilton County, Tennessee</span> Tennessee eyaletinde bölge

Hamilton ili veya Hamilton County, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tennessee eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2010 sayımına göre 366.463'dür. İlin merkezi Chattanooga şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Bedford County, Tennessee</span> Tennessee eyaletinde bölge

Bedford ili veya Bedford County, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tennessee eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 50.237'dir. İlin merkezi Shelbyville şehridir.

Arnavutluk'ta vergiler hem federal hem de yerel hükûmetler tarafından alınır. En önemli gelir kaynakları gelir vergisi, sosyal güvenlik, kurumlar vergisi ve katma değer vergisidir. Bu vergilerin hepsi federal düzeyde uygulanır. Gelir idaresi Arnavutluk Vergi Dairesi'dir. 2014 itibarıyla Arnavutluk gelir vergisinde üç dilimli artan oranlı vergi sistemine geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da vergilendirme</span>

Macaristan'da vergilendirme hem ulusal hem de yerel hükûmetler tarafından alınır. Macaristan'da vergi geliri 2017 yılında GSYİH'nın %38,4 seviyesinde kaldı. En önemli gelir kaynakları gelir vergisi, sosyal güvenlik, kurumlar vergisi ve hepsi ulusal düzeyde uygulanan katma değer vergisidir. Toplam vergi geliri arasında yerel vergilerin oranı sadece %5 iken, AB ortalaması %30'dur.

<span class="mw-page-title-main">Karbon vergisi</span> Karbon emisyonu vergisi

Karbon vergisi, ulaşım ve enerji sektöründe, yakıtların karbon içeriğine uygulanan bir vergi'dir. Karbon vergileri karbon fiyatlandırması'nın bir biçimidir. Karbon vergisi terimi ayrıca karbon dioksit eşdeğeri vergiyi ifade etmek için kullanılır. Oldukça benzerdir, ancak herhangi bir ekonomik sektör tarafından yayılan her türlü sera gazı veya sera gazı kombinasyonuna uygulanabilir.

Düz oranlı vergi, vergi ödemesinin vergi matrahından bağımsız olarak tek bir oran ile hesaplandığı bir vergi sistemidir. Örneğin, matrah 10.000 TL ise, ödenmesi gereken vergi %20 x 10.000 TL = 2.000 TL ve matrah 100,000 TL ise ödenmesi gereken vergi 20.000 TL'dir. Vergi yüzdesi oranı matrahın bir fonksiyonu olarak grafiğe dökülürse grafik "düz" bir çizgi olur.

Aşamalı vergi, vergilendirilebilir miktar arttıkça vergi oranının da arttığı bir vergidir. Aşamalı terimi, bir vergi mükellefinin ortalama vergi oranının kişinin marjinal vergi oranından daha düşük olmasıyla sonuçlanan, vergi oranının düşükten yükseğe doğru ilerleme şeklini ifade eder. Terim, bireysel vergilere veya bir bütün olarak bir vergi sistemine uygulanabilir. Daha düşük ödeme gücüne sahip kişilerin vergi oranlarını düşürmek amacıyla aşamalı vergiler uygulanmaktadır, çünkü bu tür vergiler oranı giderek daha yüksek ödeme gücüne sahip olanlara kaydırmaktadır. Aşamalı verginin tersi, fakirlerin zenginlere kıyasla gelirlerinin daha büyük bir kısmını ödediği satış vergisi gibi gerileyen bir vergidir.

Avrupa Birliği katma değer vergisi, Avrupa Birliği (AB) içindeki mal ve hizmetlere uygulanan katma değer vergisidir. AB kurumları vergiyi toplamaz, ancak AB üye devletlerinin her birinin AB KDV kanununa uygun bir katma değer vergisi kabul etmesi gerekmektedir. Lüksemburg'da %17 ile Macaristan'da %27 arasında değişen, farklı AB üye devletlerinde farklı KDV oranları geçerlidir. Üye devletler tarafından toplanan toplam KDV, hesaplamanın bir parçası olarak, her bir devletin AB bütçesine ne kadar katkıda bulunduğunu belirlemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Laffer</span> Amerikalı ekonomist

Arthur Betz Laffer, ABD Başkanı Ronald Reagan'ın başkanlığı sırasında Reagan'ın Ekonomi Politikası Danışma Kurulunun (1981-1989) bir üyesi olarak ilk kez öne çıkan Amerikalı bir ekonomist ve yazardır. Laffer en fazla, hükûmet için maksimum vergi geliriyle sonuçlanacak %0 ile %100 arasında bir vergi oranının var olduğu teorisinin bir örneği olan Laffer eğrisi ile tanınmaktadır. Bu eğri, belirli durumlarda, hükûmetlerin vergileri düşürmesine ve aynı anda geliri ve ekonomik büyümeyi artırmasına olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">Tennessee viskisi</span>

Tennessee viskisi, ABD'nin Tennessee eyaletinde üretilen düz viskidir. Bazı uluslararası ticaret anlaşmalarında yasal olarak burbon viski olarak tanımlanmış olmasına rağmen, mevcut Tennessee viskisi üreticilerinin çoğu, ürünlerine "burbon" olarak atıfta bulunulmasını reddeder ve bunları şişeleri veya reklam materyalleri gibi hiçbir alanda bu şekilde etiketlemez. Tennessee viski üreticilerinin Tennessee yasalarına göre viskilerini Tennessee'de üretmeleri ve viskiyi yıllandırmadan önce Lincoln County Süreci olarak bilinen bir filtreleme aşaması kullanmaları gerekmektedir. Bu ayrımın algılanan pazarlama değerinin ötesinde, Tennessee viskisi ve burbon neredeyse aynı gerekliliklere sahiptir ve Tennessee viskilerinin çoğu burbon kriterlerini karşılamaktadır.