İçeriğe atla

Tenis terminolojisi

Tipik bir 3 setlik tennis skor panosu. Şekilde A oyuncusu ilk seti 7-5 kazanmış, ikinci seti 4-6 kaybetmiştir. Son sette 2 oyun almış, son oyunda da 40-15 öndedir. Son oyunda bir sayı daha yaparsa, set skoru 3-0 olacak ve maç devam edecektir. Son seti kazanan oyuncu maçı da 2-1 kazanmış olacaktır.

Tenis terminolojisi sayfasında, profesyonel tenis sporunda kullanılan başlıca kavramlar listelenmiştir. Bu kavramların pek çoğu başta İngilizce olmak üzere Avrupa dillerinden geçmedir. Oyun sözcüğü "tenis maçındaki bölümlerden biri" anlamına geldiği için, bu maddede oyun sözcüğü özel anlamında kullanılacak, maçın geneli için kullanılmayacaktır.

A

  • Ace; rakibin karşılayamadığı (kıramadığı), dolayısıyla atış yapan oyuncuya doğrudan puan kazandıran servistir. Profesyonel turnuvalarda ace genellikle bir oyuncunun ilk servisinde görülür. Oyuncu topa olanca hızıyla vurur ve topun kortta düşeceği noktayı ayarlamada daha fazla risk alır. Ace daha çok sert yüzeylerde görülür.
  • Avantaj; oyun içerisinde deuce (40-40 beraberlik) durumunda iken oyunculardan birinin bir sayı öne geçmesi durumudur. Aynı oyuncu bir sayı daha alırsa o oyunu kazanmış olur. Eğer avantajlı oyuncu bir sayı daha yapamadan karşı taraf bir sayı yaparsa avantaj bozulmuş olur ve bir taraf iki sayı öne geçene kadar oyun devam eder.

B

  • Basit hata (unforced error); rakip tarafından zorlanmayan, oyuncunun hatalı hesaplama veya ayarlama nedeniyle kendi yaptığı vuruş hatasıdır. İngilizcedeki karşılığı "unforced error", "zorla yaptırılmayan hata" anlamına gelir (bkz. forced error).
  • Break; bir oyunu servis atıcının değil, servis karşılayıcının kazanmasıdır. Break oluşmasını sağlayan son sayıya break point denir. Profesyonel teniste servis yapan oyuncunun o oyunu kazanması (hold) ihtimali daha yüksektir. Bu nedenle break yapan oyuncu o seti kazanma ihtimalini önemli oranda artırmış olur. Oyuncuların bir setteki break adedi "break down" veya "break up" şeklinde ifade edilir. Örneğin bir oyuncu için "one break up" dendiyse, rakibinden bir fazla break yaptığı anlaşılır.
  • Break point; servisleri karşılayan oyuncunun o oyunu kazanmasını (break yapmasını) sağlayan sayıdır. Break point fırsatı, bir oyuncu servisi karşıladığı zaman ortaya çıkar. Örneğin servisi atan oyuncu 30, karşılayan oyuncu 40 puana sahipse, karşılayıcı bir kez daha servisi karşıladığında (kırdığında) break point kazanır ve o oyunu (eli) kazanmış olur. Break point İngilizcede "kırma puanı" anlamına gelir.

Ç

  • Çifte hata (double fault); bir oyuncunun üst üste iki kez hatalı servis kullanmasıdır (bkz. hata). İkinci hatada rakibin hanesine bir puan yazılır.

D

  • Deuce; tenisçilerin bir oyun içerisinde 40-40 berabere kalmaları durumudur. Bu durumda bir taraf iki sayı farkla yenene kadar beraberlik bozulmaya çalışılır. 40-40 iken sıradaki sayıyı alan oyuncu avantaj elde eder. Aynı oyuncu bir sayı daha yaparsa o oyunu kazanmış olur. Deuce, Latince "iki" sözcüğünden gelir.

F

  • Forced error; rakibin çok iyi bir servis veya atış yapması nedeniyle karşılanamayan vuruş. İngilizcede "zorla yaptırılan hata" anlamına gelir ve rakibin bir oyuncuyu hata yapmaya mecbur bırakmasını ifade eder (bkz. basit hata).

H

  • Hata (fault); bir oyuncunun servis esnasında topu kortun doğru bölümüne düşürememesi durumudur. İlk hatada servis yapan oyuncuya bir yaptırım uygulanmaz, ancak ikinci hatada (bkz. çifte hata) karşı tarafın hanesine bir sayı yazılır. İlk hatada, rakip oyuncu hatalı servisi karşılasa dahi sayı almaz.
  • Hold; bir oyunu servis atan oyuncunun kazanmasıdır (bkz. break).

K

  • Korunmuş sıralama (protected ranking); bir oyuncunun en az 6 ay boyunca sakatlık nedeniyle kortlardan uzak kalması durumunda sıralamasının korunmasını isteme hakkıdır. Oyuncu iyileştiği zaman, sakatlanmanın ilk 3 ayındaki sıralamalarının ortalamasının avantajıyla turnuvalara katılabilir.

L

  • Let; servis esnasında topun ağa dokunup doğru bölgeye (service box) düşmesidir.[1] Servis geçerli sayılmaz ve yinelenir. Puan kazancı veya kaybı gerçekleşmez.

M

  • Match point (maç sayısı); herhangi bir oyuncunun maçı kazanması için gerekli olan son sayıdır.

O

  • Oyun (game); setleri oluşturan bölümlerden her biridir. Bir oyuncu 4 kez sayı yaptığında bir oyun kazanmış olur. Oyun esnasında puanlama 15, 30, 40 şeklinde ilerler (tiebreak hariç). 6 oyun kazanan oyuncu bir set kazanmış olur.

R

  • Rally; bir oyuncunun servisi karşılamasından sonra oyuncuların topa sıra ile birkaç defa hatasız şekilde vurmasıdır. Rally esnasında top ağ üzerinden gidip gelir. Bir oyuncu topu karşılayamadığında veya oyun alanının dışına attığında rally sona ermiş olur. Bilinen en uzun rally 1984 yılında ABD'de gerçekleşmiş, Jean Hepner ve Vicky Nelson topa toplamda 643 kez vurmuştur.[2]
  • Retirement (ret.); bir oyuncunun herhangi bir nedenle (genellikle sakatlık yüzünden) "maç esnasında" oyunu bırakmasıdır. Eğer oyuncu "maç başlamadan" bırakırsa bu duruma "walkover" (w/o) denir. Eğer oyuncu maçtan önce veya maç esnasında oyunu bırakırsa mağlup sayılır.

S

  • Sayı veya puan; 0 (love), 15, 30, 40 şeklinde ilerleyen ve her bir oyunun kazanılması için gerekli olan sayısal değerlerdir. 40'tan sonraki (dördüncü) sayıyı alan oyuncu -bazı özel koşullar haricinde- o oyunu kazanmış olur. Tiebreak esnasında puanlama birer birer ilerler.
  • Servis; bir oyuncunun elindeki topu havaya attıktan sonra, raketle vurarak karşı sahaya göndermesidir. Rakip oyuncu servisi hatasız olarak karşılayamazsa, servis yapan oyuncu puan kazanır (bkz. ace). Bir oyun içerisindeki tüm servisler aynı oyuncu tarafından kullanılır. Sıradaki oyunda ise rakip oyuncu servis kullanır.
  • Set; tenis maçını oluşturan ana bölümlerden her birine verilen addır. Tenis maçları 3 veya 5 set üzerinden oynanır. 3 setin ikisini veya 5 setin üçünü kazanan oyuncu galip ilan edilir. Kadın maçları her zaman 3 set üzerinden oynanırken, "Grand Slam" turnuvalarının son aşamalarında erkek maçları 5 set üzerinden oynanır. Bir oyuncunun bir seti kazanabilmesi için skorun 6-0, 6-1, 6-2, 6-3 veya 6-4 olması gerekir. Skor 6-5 olduysa oyuna 7-5'e kadar devam edilir. Skor 6-6 olduysa tiebreak oynanır.
  • Set point (set sayısı); Herhangi bir oyuncunun bir seti kazanması için gerekli olan son sayıdır. Örneğin bir oyuncu 5-4 önde ise ve son oyundaki skorda da 40-30 önde ise, alacağı son sayı o seti 6-4 kazanmasını sağlayacağından set point olarak adlandırılır.

T

  • Tiebreak; herhangi bir set esnasında skor 6-6 olduğunda oynanan özel bir oyundur. Tiebreak esnasında puanlama 15, 30, 40 şeklinde değil; 1, 2, 3, ... şeklinde ilerler. Tiebreak oyununda en az 7 puana ulaşan ve rakibe 2 puan fark atan taraf oyunu ve dolayısıyla seti kazanır. Tiebreak, İngilizcede "beraberliğin kırılması" anlamına gelir.

W

  • Wild card; herhangi bir turnuvaya -turnuva için gerekli bazı şartları yerine getiremediği için- açılan ekstra kontenjandan katılan oyuncu. Wild card kontenjanı; sıralaması turnuva için yeterli olmayan ancak umut vadeden genç oyunculara, uzun süre spordan uzak kalmış profesyonel tenisçilere, turnuvanın düzenlendiği ülkedeki yerel ve popüler sporculara vs. verilebilir.
  • Winner; rakibin ıskaladığı veya saha içine atamadığı, dolayısıyla atıcıya puan kazandıran vuruş.

Kaynakça

  1. ^ "let." 17 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC.co.uk
  2. ^ The longest rally in tennis 31 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Guardian.co.uk

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Briç</span> oyun kartları ile yapılan stratejik ve çözümsel düşünmeyi esas alan olimpik bir beyin sporu

Briç, İskambil kağıtları ile 4 kişi arasında oynanan bir masa oyunudur. Dünya briç federasyonu, Uluslararası Olimpiyat Komitesi federasyonları arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tenis</span> raket ile oynanan bir spor

Tenis, raket ve topla iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir tenis topunu ağ (file) üzerinden rakibinin sahasına (kort) atmaya çalışırlar. Kort toprak kort, çim kort ve sert kort türlerinde olur. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır.

<span class="mw-page-title-main">Grand Slam (tenis)</span>

Grand Slam Uluslararası Tenis Federasyonu tarafından düzenlenen dört büyük tenis turnuvasından her birine verilen isimdir. Major (önemli) veya Slam turnuvalar olarak da isimlendirilen bu turnuvalar her sezonda gerçekleşir. "Grand Slam" terimi, aynı zamanda, bir sezon içinde yapılan bu dört büyük tenis turnuvasınının hepsini aynı tenisçinin kazanması durumunu da ifade eder. Tenis 1988 tarihinden beri Olimpiyatlarda da oynanmaktadır. Grand Slam elde etmiş bir tenisçi Olimpiyatlarda da şampiyon olursa "Golden Grand Slam" sahibi olur. Tek erkeklerde en çok Grand Slam kazanan tenisçi 24 şampiyonluk ile Novak Đoković'tir.

<span class="mw-page-title-main">Badminton</span>

Tüytop ya da badminton, raket ve bir tür tüylü topla oynanan tenis benzeri bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Beyzbol</span>

Beyzbol, her biri dokuz oyuncudan oluşan iki takım arasında, sırayla vuruş ve saha çalışmasıyla oynanan bir sopa ve top sporudur. Oyun birkaç oyun boyunca gerçekleşir ve her oyun genellikle saha takımındaki atıcı olarak adlandırılan bir oyuncunun, vuruş yapan takımdaki vurucu adı verilen bir oyuncunun sopayla vurmaya çalıştığı bir topu fırlatmasıyla başlar. Vurucu takımın amacı, topu diğer takımın oyuncularından uzağa, oyun alanına vurarak, oyuncularının üsleri koşmasına izin vererek, dört üs etrafında saat yönünün tersine ilerlemelerini sağlayarak, koşuyu tamamlamaktadır. Savunma konumundaki karşı takımının amacı, vurucuların koşucu olmasını önlemek ve koşucuların üsler etrafında ilerlemesini engellemektir. Bir koşucu yasal olarak üslerin etrafında sırayla ilerlediğinde ve ana plakaya dokunduğunda bir koşu puanlanır.

<span class="mw-page-title-main">Amélie Mauresmo</span> Fransız tenisçi (d. 1979)

Amélie Simone Mauresmo Fransız tenisçi, eski dünya bir numarası, iki Grand Slam şampiyonluğu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Masa tenisi</span> iki veya dört oyuncunun raket ile birbirlerine topu atarak oynadığı masa oyunu

Masa tenisi (pinpon), iki veya dört oyuncunun birbirlerine topu karşılıklı olarak attığı ortasında ağ bulunan masanın üstünde oynanan bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Kriket</span> on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla oynanan takım sporu

Kriket, on birer kişilik iki takım arasında, sopa ve top yardımıyla, merkezinde 20 metre uzunluğunda dikdörtgen bir saha bulunan ovalimsi bir alanda oynanan takım sporu. Dikdörtgen sahanın bir ucunda yer alan atıcı durumundaki takımın oyuncusu topu, vurucu konumundaki takım oyuncusunun bulunduğu diğer uca doğru fırlatarak vurucunun arkasında bulunan kale benzeri düzeneğe (wicket) değdirmeye, vurucu ise gelen bu topun wicket'a değmesini engellemek için elindeki sopa yardımıyla topa vurmaya çalışır. Başarılı bir vuruşun ardından atıcı takım oyuncuları topu yakalamaya çalışırken, sahada yer alan vurucu da karşısındaki wicket'a doğru koşar. Top oyun alanı dışına çıkmadan yakalanırsa run adı verilen sayılardan bir, oyun alanı dışına çıkarsa dört, yere hiç değmeden oyun alanı dışına çıkarsa altı adet kazanır ve vurucu konumundayken en fazla sayıya ulaşmaya çalışır. Atıcı takım ise topu wicketlardan herhangi birine değdirerek, karşılanan topu yere değmeden yakalayarak veya bazı istisnai durumlarda vurucuları oyun dışında bırakmaya çalışır. Oyun dışında kalan oyuncu yerine başka bir oyuncu girerken, atıcı takım ise over adı verilen her altı atışta bir atıcısını değiştirmek zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Ragbi</span>

Ragbi, iki takım arasında, oval bir topun el ve ayaklarla kontrol edilerek sayı yapılması esasına dayalı olarak oynanan takım oyunu. Ragbi birliği ve ragbi ligi olmak üzere farklı kurallara ve oyuncu sayısına sahip iki türü vardır. Anavatanı İngiltere olan ragbi, sonradan İngiliz sömürgelerine yayılmıştır. Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Galler, İrlanda, İskoçya ve Fiji'de çok popüler olan bu oyun diğer eski İngiliz sömürgelerinde ve Dünya'nın genelinde yaygın değildir.

<span class="mw-page-title-main">Yelena Dementyeva</span> Rus eski profesyonel tenisçi

Yelena Vyaçeslavovna Dementyeva (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Squash</span>

Squash raket ve topla iki oyuncu tarafından oynanan bir tür raket sporudur. Squash, Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından tanınmaktadır. Squash'ın düzenleyici kuruluşu olan Dünya Squash Federasyonu'na (WSF) üye olan 100'ü aşkın ülke vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sepak takraw</span> Güneydoğu Asya sporu

Sepak takraw veya ayak voleybolu, üçer kişilik iki takım tarafından oynanan ve el dışında vücudun bütün kısımlarının ve özellikle ayak, diz, omuz ve kafanın kullanıldığı bir file oyunudur. Top, rakip sahada yere değdiği zaman sayı kazanılır. Futbolla jimnastiğin bir karışımı olan ayak voleybolu dünya çapında popülerliği artan ve izleyici çeken bir spordur.

Soft tenis, çim tenisinin salonda ya da açık havadaki kortlarda oynanabilen şekli. Bu oyunda yumuşak toplar kullanılır. Asya'da, özellikle Japonya, Tayvan, Güney Kore gibi ülkelerde oynanan soft tenis, Asya Oyunları'nda 1994'ten beri resmi spor konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Bask topu</span>

Bask topu, bir çeşit sahada tek elle kullanılan raketle deri bir topu duvara göndermek suretiyle yapılan oyundur. "cesta punta" olarak bilinen standart pelota iki kişilik bir oyundur. Ancak başka türleri çiftler halinde oynanabilir. Oyuncular bileklerine sarılı raket benzeri ilginç şekli tahtalarla, iki kere sıçramadan rakiplerce karşılanamayacağı şekilde topu duvara atmayı amaçlarlar. "Pelota a mano" adındaki çıplak el iki tekler ya da ikiye karşı oynanan da dahil olmak üzere birçok farklı türü vardır. "Frontenis" adındaki türü güçlendirilmiş telleri olan tenis raketleriyle oynanır. "Xare" de tenis raketleri kullanır ancak, bunun telleri gevşektir; "Leather pelota" ve "pala corta" sert tahta sopalar ile oynanır.

<span class="mw-page-title-main">2010 Wimbledon: Mahut-Isner maçı</span>

2010 Wimbledon Tenis Turnuvası'nda tek erkeklerde karşılaşan Amerikan John Isner ile Fransız Nicolas Mahut arasında oynanan ve hem oyun süresi hem de toplam oyun adedi olarak Dünya tenis tarihinin en uzun tenis karşılaşmasıdır.

Britanyalı tenisçi Johanna Konta turnuvanın son şampiyonuydu, ancak bir önceki yılın finalinin rövanşında Polonyalı tenisçi Agnieszka Radwańska'ya ilk turda kaybetti.

2020-2021 Challenge Kupası 10 Kasım 2020 - 24 Mart 2021 tarihleri arasında gerçekleşti; Turnuvaya yirmi yedi Avrupa kulüp takımı katıldı ve finalde zafere Sistem 9 Yeşilyurt, tarihinde ilk kez ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Goran Ivanišević</span>

Goran Ivanišević Hırvat tenis koçu ve eski profesyonel tenis oyuncusu. Wildcard ile ek kontenjandan katılarak Wimbledon şampiyonluğunu kazanmış tek oyuncudur. 2001'de 125. sıradayken bunu başaran Ivanišević daha önce 1992, 1994 ve 1998'de Wimbledon'da ikinci olmuştur. Ivanišević, 1994 yılında Pete Sampras'ın arkasında dünya 2 numarası olarak kariyerindeki en yüksek tekler sıralamasına ulaşmıştır. Eylül 2013'ten Temmuz 2016'ya kadar Marin Čilić'in antrenörlüğünü yapmış ve 2014 ABD Açık'ta Čilić'i bugüne kadarki tek Grand Slam şampiyonluğuna ulaştırmıştır. 2019'dan beri Novak Djokovic'in koçluğunu yapmakta olan Ivanišević, 2020 yılında Uluslararası Tenis Hall of Fame listesine dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">En uzun tenis maçları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

En uzun tenis maçları listesi, süre veya oyun sayısına göre detaylarını içermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.