İçeriğe atla

Tengiz Abuladze

Tengiz Abuladze (Gürcüce: თენგიზ აბულაძე), Gürcistan sinemasının en önemli yönetmenlerinden biridir.[1] Özellikle Vedreba (Yakarış), Natvris He (Dilek Ağacı) ve Monanieba (Nedamet) adlı üçlemesiyle tanınmıştır.

Tengiz Abuladze, 31 Ocak 1924’te Kutaisi kentinde doğru. Tiflis’teki Rustaveli Tiyatro Enstitüsü ve Moskova’daki Sovyet Sinema Enstitüsü’nde öğrenim gördü. 1958’de, Shvisi Şvilebi (El Çocukları) adlı filmi çekti. Bundan dört yıl sonra, 1962 yılında Nodar Dumbadze’nin ünlü romanı Me, Bebia, İliko ve İlarion’u (Ben, Ninem, İliko ve İlarion) sinemaya uyarladı ve büyük ilgi gördü. 1968 yılında çektiği Vedreba’nın Sovyetler Birliği’nde gösterimi yasaklandı. Abuladze bu filmiyle, 1974 Uluslararası San Remo Film Festivali’nde büyük ödülü aldı. 1978’de Natvris He’yi, 1983’te de Monanieba’yı çekti. Stalin dönemini dolaylı ve imgelerle yüklü olarak eleştiren Monanieba, 1986 yılında Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü’nü aldı. Abuladze’nin 1988 Uluslararası İstanbul Film Festivali’ne çağrılan üçlemesinden Vedreba, dinsel çatışmalara yer verdiği gerekçesiyle gösteriminden kaldırıldı. Monanieba ise, festivalden sonra Türkiye’de televizyon kanalından da gösterildi. Abuladze, 6 Mart 1994’te Tiflis’te öldü.

Kaynakça

  1. ^ Mikaberidze, Alexander (2015). Historical dictionary of Georgia (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442241459. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Zeki Demirkubuz, Türk film yönetmeni, senarist, yapımcı ve oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Bilge Ceylan</span> Türk yönetmen, senarist, film yapımcısı ve fotoğrafçı

Nuri Bilge Ceylan, Türk yönetmen, senarist ve fotoğrafçı.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Kavur</span> Türk film yönetmeni (1944-2005)

Ömer Celâl Kavur, Türk film yönetmeni, yapımcısı ve senaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Turgul</span> Türk senarist, yönetmen ve gazeteci

Yavuz Turgul, Türk sinema filmi yönetmeni, senarist ve gazetecidir.

Derviş Zaimağaoğlu, Kıbrıs Türkü film yönetmeni ve yapımcısıdır.

Gürcü sineması ya da Gürcistan sineması, Avrupa’nın önde gelen sinematografilerinden biridir. İtalyan film yönetmeni Federico Fellini, Gürcü sinemasının hayranlarından biriydi: "Gürcü sineması tamamen benzersiz bir fenomen, canlı, felsefi açıdan ilham verici, çok bilgece, çocuk ruhlu. Beni ağlatabilecek her şey var ve söylemeliyim ki (ağlamam) kolay bir şey değil.”

<span class="mw-page-title-main">Luis Buñuel</span> İspanyol yönetmen ve senarist

Luis Buñuel Portolés, sürrealist İspanyol yönetmen ve senarist. Otoriteler tarafından sinema tarihinin en etkili yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Reha Erdem</span> Türk yönetmen

Reha Erdem, Türk yönetmen ve senarist. Galatasaray Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde eğitim gördü. Paris 8 Üniversitesi'nde Sinema ve Plastik Sanatlar Bölümünü bitirdi. Metis yayınlarından eşi Nilüfer Erdem Güngörmüş ile birlikte yazdığı uzun metrajlı film senaryosu Korkuyorum Anne, Metis Yayınları tarafından kitap olarak basıldı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan sineması</span>

Azerbaycan sineması, Azerbaycan'ın uluslararası film kültürü ve sinematografisinin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Michelangelo Antonioni</span> İtalyan film yönetmeni ve senarist (1912-2007)

Michelangelo Antonioni, İtalyan film yönetmeni.

Sopiko Çiaureli, Gürcü Sovyet sinema ve tiyatro oyuncusu. Özellikle, Gürcü yönetmen Tengiz Abuladze ve Tiflisli Ermeni yönetmen Sergei Parajanov’un filmlerindeki rolleriyle ünlendi. Çiaureli’nin oynadığı filmler, Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde de gösterildi. Çiaureli, Sovyetler döneminde uluslararası festivallerde yedi kez “en iyi kadın oyuncu” seçilen tek sinema oyuncusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Paracanov</span> Gürcistanlı Ermeni Sovyet sinema yönetmeni, senaryo yazarı ve çok yönlü sanatçı

Sergei Paracanov ya da Sergo Paracanov, Gürcistan’lı Ermeni Sovyet sinema yönetmeni, senaryo yazarı ve çok yönlü sanatçı. Sovyet rejimi muhalifi olarak tanınır. Ağır baskılara ve üç kez hapis cezasına çarptırılmasına rağmen kendine özgü yaratıcılıktan ve sinema anlayışından geri adım atmamıştır.

Cemal Şan, Türk yönetmen ve senarist.

<span class="mw-page-title-main">Nodar Dumbadze</span>

Nodar Dumbadze, dünyaca ünlü Gürcü yazardır. 20. yüzyıl Gürcü edebiyatının en ünlü adlarından biridir. Romanları otobiyografik özellikler taşır. Güneşi Görüyorum (1967) adlı romanı Almancadan ve Güneşli Gece (2015) ile Ben, Ninem, İliko ve İlarion adlı romanları ise Gürcüceden Türkçeye çevrilerek yayımlanmıştır.

<i>Ben, Ninem, İliko ve İlarion</i> Nodar Dumbadze’nin ilk romanı

Ben, Ninem, İliko ve İlarion, Gürcü yazar Nodar Dumbadze'nin ilk romanıdır. Mizahın yoğun biçimde kullanıldığı bir yapıt olarak bilinir. Roman, 1960 yılında ilk kez Gürcüce basılmış, 2019'da Türkçe yayımlanmıştır.

<i>Monanieba</i>

Monanieba Tengiz Abuladze tarafından yönetilmiş bir Gürcü filmidir. Film 1984 yılında yapılmıştır, ancak dağıtımı stalinizmi alegorik olarak eleştirmesi gerekçesiyle yasaklanmıştır. Beyazperdede ilk kez 1987 Cannes Film Festivali'nde gösterilmiştir. Bu festivalde FIPRESCI ödülünü ve Ekümenik Jüri Ödülü'nü kazandı. Film, 60. Akademi Ödülleri'nin "en iyi yabancı film" kategorisine Sovyet katılımcısı olarak kabul edilmiştir fakat aday gösterilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Giorgi Leonidze</span> Gürcü şair

Giorgi Leonidze, Gürcü şair ve yazar. "Dilek Ağacı" adlı öyküsü, Gürcü sinema yönetmeni Tengiz Abuladze'nin aynı adlı filmine esin kaynağı olmuştur.

Dilek Ağacı, Gürcü yönetmen Tengiz Abuladze’nin 1976 yılında yönettiği film. Bir üçlemenin ikinci filmi olan Dilek Ağacı, Gürcü şair ve yazar Giorgi Leonidze’nin öykülerine dayanır. Filmin senaryosunu Gürcü yazar Revaz İnanişvili ile Tengiz Abuladze kaleme aldı. Dilek Ağacı ile üçlemenin diğer filmleri Yakarış ve Nedamet, 1988 İstanbul Uluslararası Film Festivali programına alındı, ancak Yakarış son anda jüri kararıyla gösterimden kaldırıldı.

40. Cannes Film Festivali 7 - 19 Mayıs 1987 tarihleri arasında yapıldı. Altın Palmiye, "Çok tartışmalı" kabul edilen bir seçenek olan Maurice Pialat tarafından yönetilen Sous le soleil de Satan'a gitti ve ödül halkın katılımıyla verildi. Pialat "Beni sevmiyor musunuz? Pekala, ben de size sizden hoşlanmadığımı söyleyeyim!" diyerek sert bir yanıt verdi.

Ali Utku, Türk görüntü yönetmenidir.