İçeriğe atla

Temettü

Temettü, şirketin dönem içinde elde ettikleri kârdan mevcut ortakların pay alma hakkıdır. Borsada işlem gören şirketlerde kâr payı nakit ve/veya hisse senedi şeklinde dağıtılabilir. Temettüler iki şekilde dağıtılmaktadır: nakit olarak ortaklara ödenen temettüler ve bedelsiz sermaye artırımına dahil edilerek karşılığında yeni senet dağıtılan temettüler.

Temettü elde edilen kardan pay alma hakkıdır. Borsa yatırımcısı için temettü; hissedarı olduğu şirketin yıllık net dönem karı üzerinden pay sahiplerine dağıtılmasına karar verilen tutardır. Kar payı nakit veya bedelsiz pay olarak dağıtılabilir. Bir şirket bedelsiz sermaye artırımı yapmaya karar verdiğinde kar payını pay senedi olarak dağıtır. Nakit olarak dağıtılması halinde ödeme peşin veya taksitler halinde yapılabilir. Şirket ortakları dışında intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına kadar pay dağıtılabilir. Ancak önce pay sahiplerinin temettü yerini alması şarttır. Ayrıca pay sahiplerine dağıtılan kar payının dörtte birini aşamaz.

Borsada işlem gören şirketler ilgili dönemde kâr etmiş olsalar dahi, temettü dağıtmayabilirler. Geleneksel olarak kar payı dağıtan şirketler olduğu gibi kar payı dağıtmama kararı alan şirketler de olabilir. Temettü kararı yönetim kurulunun teklifi üzerine şirket genel kurulunda alınır. Borsada işlem gören ortaklıklarda kar payı, tüm pay sahiplerine payları oranında dağıtılır. Kar payı alabilmek için mutlaka kar payının ödemesinin yapıldığı gün o pay senedinin elinizi bulundurmanız şarttır.

Temettü tutarı toplam olarak duyulabileceği gibi pay senetlerinin borsa işlemlerinde dikkate alınan nominal değeri olan 1 TL üzerinden de duyrulabilir. Örneğin sermayesi 100 milyon lira olan ve toplamda 20 milyon lira temettü ödemeye karar veren bir şirket, 1 TL nominal değerli her pay senedine 20 kuruş temettü ödemesi yaparsa, elinde bu şirkete ait 100 adet pay senedi olan yatırımcı bu durumda 20 TL temettü almaya hak kazanır. Vergi düzenlemelerindeki istisnalar hariç bireysel yatırımcılar için yüzde 15'lik stopaj kesildikten sonra temettü geliri elde edilmiş olur.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Borsa İstanbul</span> İstanbul menkul kıymetler borsası

Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir

<span class="mw-page-title-main">Borsa</span> organize ticaret pazarı

Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.

Sermaye artırımı, bir şirketin esas sermayesine karşılık olan hisse senetlerinin bedelleri ödendikten sonra genel kurul kararı ile yeni hisse senedi çıkarılarak şirket sermayesinin artırılmasıdır. Bedelli ve bedelsiz olarak iki türde yapılmaktadır.

Tahvil veya anonim şirketlerin kaynak bulmak amacıyla, ticaret ya da sermaye piyasası kanunlarına göre, itibarî kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları, vadesi bir yıldan uzun borç senedidir.

<span class="mw-page-title-main">Nasdaq</span> Özel teknolojisi borsası

Nasdaq, resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.

Varlık Dayalı Menkul Kıymetleştirme (securitization), borçlanma aracı olarak banka kredilerinin yerini alan ciro edilebilir enstrümanların gelişimidir. Tasarruf kurumlarının ve diğer aracıların likit olmayan aktiflerinin paketlenerek menkul kıymetlere dönüştürülmesi işlemidir.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">VakıfBank</span> Kamusal sermayeli Türk bankası

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı ya da kısaca VakıfBank, 1954 yılında kurulmuş, Türkiye Bankalar Birliği'nin 2024 yılı Haziran ayı raporuna göre Türkiye'nin aktif büyüklük açısından en büyük 2. bankasıdır. Genel müdürü Abdi Serdar Üstünsalih'tir.

Türkiye Öğretmenler Bankası ya da kısaca Töbank, 7118 Sayılı kanunla Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na verilen yetkiye dayanılarak Mayıs 1958'de merkezi Ankara olarak 30.000.000 TL sermaye ile kurulmuş, anonim şirket statüsünde özel bir banka. Bankanın merkezi 1985'te İstanbul'a taşınmıştır.

Rüçhan Hakkı Pazarı,, hisse senetleri borsada işlem gören şirketlerin nakit sermaye artışı yapmak üzere belirledikleri rüçhan hakkı kullanma süresi içinde söz konusu hisse senedi üzerinde bulunan yeni pay alma kuponunun alınıp satılabilmesi için açılan pazardır.

<span class="mw-page-title-main">Senet (hukuk)</span> bir kişi tarafından imzalanan ve imzalayanın aleyhine delil teşkil eden yazılı belge

Hukukta senet, bir vakanın delilini teşkil etmek üzere bir kişi tarafından imzalanan ve imzalayanın aleyhine delil teşkil eden yazılı belgedir. Bu anlamda senet, iki tarafın da imza atarak onayladığı bir kontrat (akit)'ten farklıdır. Senet genelde bir mali (borçlanma) veya mülkiyet ilişkisinin kabulü şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">İslami bankacılık</span>

İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı yasaklamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İmtiyazlı hisse senedi</span>

İmtiyazlı hisse senedi veya İmtiyazlı Paylar imtiyaz; kâr payı, tasfiye payı, rüçhan ve oy hakkı gibi haklarda, paya tanınan üstün bir hak veya kanunda öngörülmemiş yeni bir pay sahipliği hak şeklinde tanımlanmıştır. İmtiyaz, ilk esas sözleşme ile veya daha sonra esas sözleşme değişikliği yapılarak paya tanınabilir.

Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.

Varant; finans sektöründe, varant yatırımcısına bir dayanak varlığı, belirli bir fiyattan ve belirli bir vade içerisinde alma ya da satma hakkı veren finansal enstrümandır. Temel olarak ALIM varantları ve SATIM varantları olarak ikiye ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hisse senedi</span>

Finans piyasalarında hisse, bir şirketin sermaye stoku içindeki özkaynak sahipliği birimidir ve yatırım fonu, limited ortaklık ve gayrimenkul yatırım ortaklığı birimlerine atıfta bulunabilir. Sermaye, bir teşebbüsün hisselerinin tamamını ifade eder. Bir şirketteki hisselerin sahibi, şirketin hissedarıdır. Pay, şirket ile hissedar arasındaki mülkiyet ilişkisini ifade eden bölünmez bir sermaye birimidir. Bir hissenin nominal değeri, görünen değeridir ve ihraç edilen hisselerin görünen değerlerinin toplamı bir şirketin sermayesini temsil eder, bu hisselerin piyasa değerini yansıtmayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul kıymetler borsası</span>

Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.

<span class="mw-page-title-main">Temettü emekliliği</span>

Temettü emekliliği, yüksek temettü verimi, düzenli büyüme ve kar geçmişi olan köklü şirketlerin borsada işlem gören hisse senetlerinden alarak, uzun vadede temettüden elde edilen pasif gelirin yaşam masraflarını karşılayacak düzeye gelmesidir. Temettü dağıtımın yapılacağı iş gününden bir gün önce yatırımcının hesabında ilgili hisse senedinin bulunması temettü alınabilmesi için yeterlidir.

Bir şirket, devlet tarafından tek bir varlık olarak hareket etme yetkisi verilen bir kuruluştur - genellikle bir grup insan veya bir şirkettir ve belirli amaçlar için kanunda bu şekilde tanınmıştır. Erken anonim kuruluşlar, tüzük tarafından kurulmuştur. Çoğu yargı bölgesi artık kayıt yoluyla yeni şirketlerin kurulmasına izin vermektedir. Şirketler birçok farklı türdedir, ancak genellikle iki hususa göre kiralandıkları yargı yetkisi yasasına göre bölünürler: hisse senedi ihraç edip edemedikleri veya kâr etmek için kurulmuş olup olmadıkları. Sahiplerin sayısına bağlı olarak, bir şirket toplu veya tek olarak sınıflandırılabilir. * Amerikalılar, iyi bir yeni fikre ve kararlılığa sahip bulunan ve yoğun çalışmayı kabul eden herkesin bir iş kurabileceği ve zengin olabileceği bir fırsatlar ülkesinde yaşadıklarına her zaman inanmışlardır. Bu teşebbüs inancı uygulamada tek sahipli işletmeden uluslararası holdinglere kadar değişen çeşitli biçimlerde sergilenmiştir.