Temellük

Temellük, "appropriation" kelimesinin basitçe Türkçeye çevirisi alma, çalma, maletmedir. Postmodern bir sanat tekniği ya da taktiği olarak degerlendirilmesinin yanında başlı başına bir sanat olarak da değerlendirilmektedir. Walter Benjamin'in "yakınlığa göre değişmeyen, kendine özgü bir mesafe fenomeni" olarak tanımladığı^[1] aura kavramına yeni bir açılım getirmiş, alınan, alıntılan üslübun ya da imajın varlığı aslın yokluğuna işaret eder. Sürekli bir ertelenme süreci söz konusudur ve bu hep geriye doğru giden bir süreçtir. Örneğin Sherrie Levine fotoğrafları insanı Edward Weston'a, onlar Praxiteles, Praxiteles ise sanatçısız klasik Yunan heykellerine götürmektedir. Bu durumda ne birinin ne de diğerinin orijinalliğinden bahsedilebilir. Dauglas Crimp'in dediği gibi "her resmin altında başka bir resim yatmaktadır".^[2]

Temellük diğer bir adıyla maletme sanatı Dauglas Crimp'in kuratörlüğünde 1997'de açılan "Resimler"^[3] adlı sergiyle sanat dünyasında tartışılan daha doğru bir tabirle göz ardı edilemeyen bir hâle geldi; postmodern bir taktik olarak da görülen maletme bu bağlamda da göz ardı edilemez oldu. Sergiye katılan sanatçıların yaptığı imgelerden imge yaratarak modernizmin orijinallik ve sanatçılık-yaratıcılık-birey üzerinden kurgulanan sahiplik mitini sorgulamaktı. Bu konudaki tartışmalar maletmenin Postmodern bir taktik olup olmadığı, bunun bir sanat olup olmadığının yanında bizzat maletmenin ne anlama geldiğine dair geniş bir yelpazeye dağıldı. Öte yandan New York kökenli bu sanat ya da sanat tavrı diyelim o kadar kısa bir sürede etkili oldu ki kısa bir süre sonra fotoğraf yerine yeniden fotoğraflamak gibi kavramlar doğdu.