İçeriğe atla

Temeşvar (eyalet)

Koordinatlar: 45°45′K 21°13′D / 45.750°K 21.217°D / 45.750; 21.217
Temeşvar Eyaleti
Eyâlet-i Temeşvar
Eialetul Timişoarei
Temišvarski ejalet
Temesvári vilajet
Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti
←
1552–1716 →
Temeşvar Eyaleti harita üzerinde
Temeşvar Eyaleti harita üzerinde
Temeşvar Eyaleti (1683)
MerkezTemeşvar[1] (Rumence: Timișoara) ve Yanova[2] (Rumence: Ineu)
45°45′K 21°13′D / 45.750°K 21.217°D / 45.750; 21.217
Tarih
 - Kuruluş 1552
 - Austro-Turkish War of 1716–1718 1716
Bugün parçasıRomanya, Sırbistan, Macaristan

Temeşvar Eyaleti veya Temeşvar Beylerbeyliği (1552-1718) 1552 yılında kurulan Osmanlı eyaleti. Eyaletin başkenti Tamışvar'dır. 1718 yılında Pasarofça Antlaşması ile Avusturya Arşidüklüğü'ne bırakılmıştır.

Tarih

Temeşvar, 1552 yılına kadar Macaristan'ın bir iliydi. Sokollu Mehmed Paşa 1552 yılında Temeşvar Kuşatması'nda başarılı olamamış ancak serdarlığa atanan Kara Ahmed Paşa tarafından alınmasıyla Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. Karlofça Antlaşması ile bazı toprakları Habsburglar'a geçince 18. yüzyıl başlarında eyalet; Temeşvar, Çanad, Şebeş, Medova, Orşova ve Lipova sancaklarından oluşmaktaydı.

Sancakları

Eyaletin sancakları aşağıdaki gibidir:[3]

  1. Temeşvar Sancağı
  2. Alacahisar Sancağı
  3. Arla Sancağı
  4. Arad Sancağı
  5. Beşkelek Sancağı
  6. Çanad Sancağı
  7. Göle Sancağı
  8. Lipva Sancağı
  9. Lugoş Sancağı
  10. Medova Sancağı
  11. Orşova Sancağı (Adakale)
  12. Pançova Sancağı
  13. Semendire Sancağı
  14. Sirem Sancağı (Dimitrofça)
  15. Şebeş Sancağı
  16. Vidin Sancağı
  17. Vulçıtrın Sancağı
  18. Yanova Sancağı

Kaynakça

  1. ^ Halil İnalcık, Osmansko carstvo, Beograd, 2003, page 166.
  2. ^ Google Kitaplar'da Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa in the ..., Volume 1, s. 92, By Evliya Çelebi, Joseph von Hammer-Purgstall
  3. ^ "Macaristan'da Osmanlı Hakimiyetinin ve İdari Teşkilatının Kuruluşu ve Gelişmesi, Sadık Müfit Bilge" (PDF). 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pasarofça Antlaşması</span>

Pasarofça Antlaşması, 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı'na son veren, yukarı Sırbistan, Belgrad ve Banat yaylasının Avusturya'ya; Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarının Venedik'e verilmesi, Mora Yarımadası'nın Osmanlılarda kalması gibi maddeler içeren 21 Temmuz 1718'de imzalanan antlaşmadır. Antlaşma, Osmanlı Sultanı III. Ahmed (1703-1730) zamanında, Mora-Tuna kavşağında Sırbistan'ın Pasarofça kasabasında yapıldı.

Kara Ahmed Paşa,, Kanuni Sultan Süleyman döneminde 6 Ekim 1553 ile 28 Eylül 1555 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Selim'in en küçük kızı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın en küçük kız kardeşi Fatma Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Temeşvar</span> Romanyada belediye ve şehir

Temeşvar, Romanya'nın batı kesiminde, Temeş ilinin merkezi şehir. 2011 yılı itibarıyla Romanya'nın üçüncü büyük şehri olan Temeşvar, sosyal, ekonomik ve kültürel olarak Batı Romanya'nın ana merkezidir. Belgrad'ın yaklaşık 130 km kuzeydoğusunda, akışı kanallarla düzenlenmiş Bega Nehri'nin kıyısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1787-1792 yılları arasında yapılmış savaş

1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı; Osmanlı Devleti'nin 1774 yılında imzalamış olduğu Küçük Kaynarca Antlaşması'yla kaybettiği toprakları, özellikle de Kırım'ı Ruslardan geri almak amacıyla başlattığı bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin Muharebesi</span> 1716da Osmanlı ordusu ile Avusturya ordusu arasında yaşanmış meydan muharebesi

Petrovaradin Muharebesi, 5 Ağustos 1716 tarihinde bugünkü Sırbistan’ın Novi Sad bölgesinde Osmanlı ordusunun Avusturya ordusu karşısında yaptığı bir meydan muharebesidir. Savaşı Avusturya ordusu kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uyvar (eyalet)</span>

Uyvar Eyaleti veya Uyvar Beylerbeyliği, 1663 yılında IV. Mehmed zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile II. Katerina'nın başında olduğu Rus İmparatorluğunun mütteffiki olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan ve Avusturya'nın ufak toprak kazancı ile sonuçlanan bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Muhadiye Muharebesi</span>

Muhadiye Boğazı Muharebesi, 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasında yapılan ve Osmanlıların zaferi ile sonuçlanan muharebenin adıdır. Muhadiye, Romanya'da Caraş-Severin ili'nde şimdi adı "Mehadia" olan şehrin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Szécsény</span> Macaristanʼda bir kent

Szécsény Macaristan'ın kuzeyinde Nógrád ili bölgesinde bulunan bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Ineu</span>

Ineu veya Yanova, Romanya'nın Arad iline bağlı bir kasaba. Arad şehrine 57 km kadar uzaklıkta olup, 116 km2'lik yüzölçümüne sahiptir. 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre 9.260 nüfuslu olan kasabaya bağlı yalnızca bir köy, Mocrea köyü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Semendire Sancağı</span>

Semendire Sancağı veya Belgrad Paşalığı 1459'dan 1541'e kadar ayrıca 1716'dan 1717'ye kadar ve yine 1739'dan 1817'e kadar Rumeli Eyaleti'ne, 1541'den 1686'ya kadar Budin Eyaletine, 1686'dan 1688'e kadar ve yine 1690'dan 1716'ya Temeşvar Eyaletine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sirem</span>

Sirem veya Siremiyye, Tuna ve Sava nehirleri arasında, Büyük Macaristan Ovası'nın güney bölümünün bir kısmını oluşturan bölgedir. Günümüzde doğusu Sırbistan'da, batısı Hırvatistan'da kalacak şekilde bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Cenad</span> Romanyada komün (comună)

Cenad Romanya'nın batısında, Mureş ırmağının güneyinde, Timiş ili'nde bulunan bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Vidin Sancağı</span>

Vidin Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. Merkezi, günümüzde Bulgaristan sınırlarında bulunan Vidin idi.

<span class="mw-page-title-main">Eğri Kuşatması (1552)</span>

Eğri Kuşatması, 1552 yılında Osmanlı Devleti tarafından Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun elindeki Eğri kalesine yönelik düzenlediği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyılda Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan savaşlar

16. yüzyıla gelindiğinde Osmanlılar'ın Balkanlar'daki gücü giderek artarken, Macaristan Krallığı köylü isyanlarıyla giderek zayıflıyordu. II. Ulászló'nun ölümünden (1516) sonra dokuz yaşında tahta geçen II. Lajos döneminde Macaristan'a yönelik Osmanlı tehdidi yeniden yükseldi. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almasından sonra, 23 Nisan 1526 tarihinde başlayarak, 5 Ekim 1526 tarihinde sona eren ve "Engürüs Seferi" adı verilen 3. sefer-i hümayununda, Macar kuvvetlerinin son direnişi gösterdiği ve Macar kralı Lajos'un da yaşamını yitirdiği Mohaç Savaşı'nın ardından başkent Budin'e girerek bağımsız Macaristan Krallığı'na son verdi.

Çanad Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancak, Banat'ın kuzeyini kapsamakta olup merkezi Çanad'dı.

<span class="mw-page-title-main">Vesprim</span>

Veszprém, Osmanlı döneminde Vesprim ya da Pesprim, Macaristan'da yer alan bir şehirdir. Bu şehir Balaton Gölünün 15 km kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.