İçeriğe atla

Telosa

Telosa, Amerikalı milyarder Marc Lore tarafından tasarlanan ve Eylül 2021'de duyurulan, ütopik planlı bir ABD şehridir [1][2] Projenin 2050 yılına kadar 5 milyon kişilik bir nüfusa ulaşması hedeflenmektedir ve inşaatın ilk aşamasında 50.000 kişinin yaşaması beklenmektedir. Projenin planlayıcıları şehrin Apalaş'da ya da Batı eyaletlerindeki çöllerde ucuz araziler üzerine inşa edilmesini planlarken, başlangıçta yer seçimi konusunda bir karar alınamamıştı.[1][3]

Telosa ismi Antik Yunanca'da bulunan telos kelimesinden türetilmiştir ve bu durumda "amaç" anlamına gelmektedir.[4]

Planlama

Telosa, eski Walmart ABD e-Ticaret başkanı ve milyarder Marc Lore tarafından tasarlanmıştır.[5] Walmart'tan istifasını açıklayan Lore, “kapitalizmin reforme edilmiş bir versiyonuna” dayanan bir “geleceğin şehri” inşa etme arzusunu dile getirmiştir.[2] Lore, şehir için tasarım felsefesini “eşitlikçilik” olarak ifade etmekte ve “Zenginliğin adil bir şekilde yaratıldığı yeni bir toplum modeli... Zenginlere yük bindirmiyor; vergileri yükseltmiyor. Bu basitçe vatandaşlara ve insanlara yaratılmasına yardımcı oldukları zenginliği geri vermek anlamına geliyor”.[6]

Lore, Danimarkalı mimar Bjarke Ingels'in sahibi olduğu mimarlık firması Bjarke Ingels Group'u önerilen şehrin ana planlaması için işe almıştır.[3]

Özellikler

Telosa'nın 15 dakikalık şehir olması planlanmaktadır; işyerleri, okullar ve temel mal ve hizmetler, sakinlerin evlerine 15 dakikalık bir mesafede olacaktır. Şehirde fosil yakıtlarla çalışan araçlara izin verilmeyecek, bunun yerine yürünebilirliğe ve scooter, bisiklet ve otonom elektrikli araçların kullanımına vurgu yapılacaktır.[1][5]

“Eşitlik Kulesi” olarak adlandırılan devasa bir gökdelen, “şehir için bir işaret” olarak hizmet etmek üzere tasarlanmaktadır. Gökdelenin öngörülen özellikleri arasında su depolama alanı, aeroponik çiftlikler ve fotovoltaik bir çatı yer almaktadır.[1]

Şehirde önerilen arazi mülkiyeti, politik iktisatçı Henry George'un 1879 tarihli İlerleme ve Yoksulluk kitabında savunduğu gibi, Georgizm ilkelerine dayanmaktadır.[6] Önerilen kurallara göre, herkes bir ev, bina veya başka bir yapı inşa etmek, tutmak veya satmak için lisans alabilecek ve sakinler bir topluluk vakfı kapsamında arazinin mülkiyetini paylaşacaklardır.[1][7]

Olası yerler

Projenin planlayıcıları, şehrin 2021 itibarıyla henüz karar verilmemiş bir yerde, ucuz çöl arazisi üzerine kurulmasını planlıyor; Utah, Idaho, Nevada, Arizona, Teksas ve Apalaş potansiyel yerler olarak teklif edilmiş durumdadır.[1][3]

Karşılama

Eylül 2021'de Timeout.com'da yazan Ed Cunningham, “plan tasarımları, zevkinize bağlı olarak ya göz kamaştırıcı derecede ütopik ya da rahatsız edici derecede distopya. Fütüristik toplu taşıma vizyonlarının yanı sıra yeşillik ve doğayla dolu alanların yanı sıra çok sayıda yenilikçi mimari de bulunuyor.”[8] Mevcut kentsel alanlar üzerine inşa etmekten daha az sürdürülebilir olacak gerçekçi olmayan bir gösteriş projesi olarak eleştirilmiştir.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Holland, Oscar (6 Eylül 2021). "Plans for $400-billion new city in the American desert unveiled". CNN (İngilizce). 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021. 
  2. ^ a b Del Rey, Jason (15 Ocak 2021). "Walmart's e-commerce chief is leaving to build 'a city of the future'". Vox (İngilizce). 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021. 
  3. ^ a b c Brustein, Joshua (1 Eylül 2021). "The Diapers.com Guy Wants to Build a Utopian Megalopolis". Bloomberg (İngilizce). 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Kirsch, Noah (1 Temmuz 2021). "Electric Jets, Buried Trash And Controlled Ownership. Welcome To Marc Lore's 'City Of The Future'". Forbes (İngilizce). 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b Gleeson, Scott (8 Eylül 2021). "Former Walmart president reveals plan for $400-billion Utopian city in the US desert". USA Today. 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  6. ^ a b Alsever, Jennifer (1 Eylül 2021). "Why tech billionaire Marc Lore wants to build a utopian city". Fortune (İngilizce). 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  7. ^ "Is Marc Lore's $400 Billion Desert Utopia the Future of Sustainable Cities or Just a Pipe Dream?". Sand-boarding.com. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2023. 
  8. ^ Cunningham, Ed. "A huge new city is being built in the US desert – but is it just greenwashing?". Time Out Worldwide. 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ The Week Staff. "Telosa: a desert utopia or a billionaire's vanity project?". The Week UK. Future plc. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Moskova</span> Rusyanın başkenti

Moskova, Rusya'nın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehir merkezinde 13.204.177'lik nüfusa sahiptir. Banliyöler de eklendiğinde 18 milyona yaklaşan bir nüfusa ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Varşova</span> Polonyanın başkenti

Varşova (Lehçe: Warszawa

<span class="mw-page-title-main">Houston</span> Amerika Birleşik Devletlerinin en büyük dördüncü, Teksas eyaletinin en büyük şehri olan kent

Houston, Teksas'ın ve Güney Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık şehirdir. New York City, Los Angeles ve Chicago'dan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık dördüncü şehri ve Kuzey Amerika'nın en kalabalık altıncı şehridir. 2022 yılında 2.302.878 nüfusa sahip olan Houston, Güneydoğu Teksas'ta Galveston Körfezi ve Meksika Körfezi yakınlarında yer almaktadır. Harris County'nin merkezi ve en büyük şehri ve Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık beşinci metropolitan istatistiksel alanı ve Dallas-Fort Worth'tan sonra Teksas'ın en kalabalık ikinci şehri olan Greater Houston metropolitan alanının ana şehridir. Houston, Teksas Üçgeni olarak bilinen büyük mega bölgenin güneydoğu çapasıdır.

<span class="mw-page-title-main">New York (eyalet)</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

New York, ABD'nin Orta Atlantik ve Kuzeydoğu bölgesinde bulunan eyaletlerinden birisidir. Başkenti Albany, en büyük şehri New York'tur. 62 vilayete sahiptir. 20,2 milyon kişilik nüfusu ile ülkenin nüfusu en yüksek dördüncü eyaletidir. Nüfusun üçte ikisi New York metropoliten alanında yaşamaktadır. Vermont, Massachusetts, Connecticut, New Jersey ve Pensilvanya ile karadan, Rhode Island ile de sudan komşudur. Ayrıca Kanada'nın Québec ve Ontario bölgelerine uluslararası sınırı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Cape Town</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin yasama başkenti

Cape Town, Güney Afrika'daki en eski şehirdir. Halk dilinde "Anne Şehir" olarak anılmaktadır. Güney Afrika'nın yasama başkentidir ve Batı Kap eyaletinin en büyük kentidir. Şehir, Cape Town Şehri adlı Metropoliten alan'ın sadece bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">New York</span> ABDnin en kalabalık şehri

New York, Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık şehri ve dünyanın en kalabalık metropolitan alanlarından New York metropolitan bölgesinin merkezidir. Şehir bir parçası olduğu New York eyaleti ile karıştırıldığı için İngilizcede New York City (kısaca NYC) olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Oklahoma City</span>

Oklahoma City (/oʊkləˌhoʊmə -/), resmî adıyla Oklahoma City Şehri ve genellikle OKC olarak kısaltılır, ABD'nin Oklahoma eyaletinin başkenti ve en kalabalık şehridir. Oklahoma County'nin ilçe merkezidir, nüfus bakımından Amerika Birleşik Devletleri şehirleri arasında 20. sırada yer alır ve Güney Amerika Birleşik Devletleri'nin 8. büyük şehridir. Kentin nüfusu 2010'daki sayımdan beri hızla arttı ve 2020 nüfus sayımında 681.054'e ulaştı. Oklahoma City metropolitan alanının nüfusu 1.396.445, Oklahoma City-Shawnee Birleşik İstatistik Alanı'nın nüfusu ise 1.469.124 olup, nüfus bakımından Oklahoma'nın en büyük belediyesi ve metropolitan alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Huntsville, Alabama</span>

Huntsville, ABD'nin Alabama eyaletinin kuzeyinde Apalaş bölgesinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Madison county'de yer almaktadır ve batıdaki komşusu Limestone county'e dek uzanmaktadır. Şehir, eyaletin en büyük şehridir.

<i>SimCity: BuildIt</i> 2014 video oyunu

SimCity: BuildIt, Electronic Arts ve Maxis işbirliği ile oluşturulmuş bir şehir kurma simülasyonu temalı mobil oyundur. Çıkış tarihi 16 Aralık 2014'tür.

<span class="mw-page-title-main">Mısır'ın yeni başkenti</span>

Mısır'ın yeni başkenti, Mısır'ın gelecekteki başkenti olması düşünülen bir planlanan şehirdir. İlk olarak dönemin 13 Mart 2015 tarihinde Mısır konut bakanı Mustafa Medbuli tarafından Mısır Ekonomik Kalkınma Konferansı'nda açıklanmış olup Arapçada vadi kelimesinin çoğulu olan Vedian olarak adlandırılması düşünülmektedir.

Instacart, ABD ve Kanada'da market alışverişi, teslimatı ve teslim alma (gel-al) hizmeti sunan bir Amerikan şirketidir. Şirket, hizmetlerini bir web sitesi ve mobil uygulama üzerinden sunmaktadır. Hizmet, müşterilerin katılımcı perakendecilerden alışveriş yapmalarına ve alışverişin kişisel olarak son müşteriler tarafından yapılmasına olanak tanır.

Postmates, restoranlarda hazırlanan yiyeceklerin ve diğer ürünlerin teslimatını yapan yerel bir Amerikan şirketidir. Şubat 2019 itibarıyla Postmates, Amerika'nın 2.940 şehrinde faaliyet göstermektedir.

<i>Utopia</i> (Travis Scott albümü)

Utopia, Amerikalı rapçi Travis Scott'ın 2023 yılında çıkardığı dördüncü stüdyo albümü. Albümde 19 şarkı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan-Türkiye ilişkileri</span>

Tayvan-Türkiye ilişkileri, Tayvan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye, 1971'den beri Tayvan ile hükûmet dışı, çalışma düzeyinde ilişkiler sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yueyaquan</span>

Yueyaquan, Çin'in Kansu eyaletinde bulunan bir göl ve vahadır. Göl, Gobi Çölü'nde Dunhuang'ın 6 km güneyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gerçek ütopik sosyoloji</span>

Gerçek ütopik sosyoloji, Erik Olin Wright tarafından yaratılan ve uygulanan özgürleştirici bir sosyal bilimdir. Adındaki bariz çelişki kasıtlıdır: Bu sosyoloji, mevcut ütopik projeleri bulmaya ve özellikle bir anti-kapitalizm stratejisi olarak tahakküm sistemlerinin yerini alma potansiyellerini değerlendirmeye çalışır. Basitçe söylemek gerekirse, gerçek ütopik sosyoloji, toplum için uygulanabilir ütopik modellerin ve bunları başarmanın yollarının incelenmesi üzerine yapılan araştırmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Rebekah Neumann</span>

Rebekah Victoria Neumann Amerikalı bir iş insanı. 22 Eylül 2019'a kadar eşi Adam Neumann tarafından kurulan WeWork'ta baş marka ve etki sorumlusu olarak görev yaptı ve eğitim programı WeGrow'u denetledi.

Neo-fütürizm sanat, tasarım ve mimaride 20. yüzyılın sonları ile 21. yüzyılın başlarına ait bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Sahra Ormanı Projesi</span>

Sahra Ormanı Projesi, Projesi, sıcak ve kurak bölgelerde tatlı su, gıda ve yenilenebilir enerji sağlamanın yanı sıra ıssız çöl alanlarını yeniden yeşillendirmeyi amaçlamaktadır. Kurucu ekip, Seawater Greenhouse Ltd, Exploration Architecture, Max Fordham Consulting Engineers ve Bellona Vakfı'ndan oluşuyordu.

Ütopik mimari, ütopyacılıktan ilham alan mimaridir. Böyle bir mimariye örnek olarak Phalanstère, Arkoloji ve Bahçeşehir verilebilir. Kara gemileri, sürdürülebilir yaşam ve özerk konut ütopyasının hayata geçirilmesidir. Ayrıca kubbeli şehir kavramı da potansiyel bir ütopya işlevi görmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.