| Telli peynir | |
|---|---|
 | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Türü | Peynir |
| Ana malzemeler | inek sütü |
Telli peynir, Trabzon yöresine özgü, kaşar peynirine benzeyen, sarımtırak renkli, lif lif ayrılabilen, ısıtıldığında uzayan, az tuzlu peynir. Genellikle kuymak yapımında kullanılır. Börek ve çörek yapımında ve sofrada da tüketilir.
Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.
Börek, yufkanın yuvarlama, doldurma ve/veya katlama işlemleri ile hazırlanan, yapımında yaygın olarak beyaz peynir, ıspanak, kıyma, patates gibi çok değişik iç harcı kullanılan, katmanlanmış lezzetli hamur işi. Bazı yörelerde yufkasız olarak yapılan bazı yemeklere de börek denilmektedir. Örnek Afyon patlıcan böreği verilebilir. Börekler yemek menülerinde "ara sıcaklar" kategorisinde yer alır. Börek, açlığı giderme amacıyla tüketilir veya çeşitli sosyal etkinliklerde ikram edilir. İç harcına ve pişirme yöntemine göre çok fazla çeşitlilik gösterir.
Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.
Roquefort peyniri ya da Rokfor peyniri Güney Fransa'nın Roquefort kasabasında üretilmeye başlayan içi küflü, kokulu bir peynirdir. Rokfor'un yapımında Roquefort kasabası civarındaki doğal mağaraların ve sonradan bu mağaralara benzetilerek yapılan mahzenlerin olduğu kadar, Rokfor küfünün de büyük etkisi vardır. Rokfor küfü, üçte ikisi buğday unu, üçte biri çavdar unu olan bir hamurla hazırlanır. Peynirler mahzenlerde iki veya üç ay kalır. İyi bir Rokfor peyniri kavuniçi renginde, ince kabuklu, içi beyaz küf damarlı olan, tereyağı yumuşaklığında ve tadındadır. Rokfor peyniri diğer peynirlere oranla dayanıklı bir peynirdir.
Çeçil veya civil peynir, Erzurum, Kars, Ardahan ve Iğdır genelinde üretilen yağı alınmış sütten yapılan ve iplik şeklinde olmasından dolayı tel peynir de denilen yumuşak, tuzlu bir peynir çeşididir. Bazı yörelerde "Çeçil, Sacak, Tel, Dil ve Örgü" Peynir olarak da anılır. Yağlı bir peynirdir. Sodyum oranı diğer peynirlere oranla daha yüksektir, küflendikten sonra da yenilebilir.
Beyaz peynir koyun, inek veya keçi sütünden yapılan, salamurada bekletilerek hazırlanan beyaz renkli bir Türk peynirdir.
Kaşar, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.
Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.
Ricotta, bir tür İtalyan yapımı peynirdir. Özellikle Kuzey İtalya ve çevresinde tüketilmektedir. Ricotta peyniri, özellikle yemek aralarında tüketilmektedir.
Taco, geleneksel Meksika yemeği. Birçok şekilde yapılabilmektedir. Yapımında tortilla, et, peynir ve çeşitli sebzeler kullanılır. Ayrıca, yanında bazı garnitürler de tüketilebilir. Genellikle elle yenilmektedir.
Peynir mayası veya rennet, geviş getiren memelilerin midesinde üretilen ve peynircilikte kullanılan bir dizi enzim. Peynir mayasının en önemli bileşeni olan kimozin, bir proteaz enzimi türü olup, sütün içindeki kazeinin pıhtılaşmasını sağlar. Kimozine ek olarak, peynir mayası pepsin ve lipaz gibi diğer enzimleri de içerir. İsminde her ne kadar maya geçse de, peynir mayası maya ihtiva etmez ve enzimlerden oluşur.
Kars Gravyer peyniri veya kısaca Kars gravyeri, İsviçre kökenli Gravyer peynir ailesine ait Türk peynir çeşidi. Genellikle saf inek sütü veya inek ve keçi sütü karışımı ile yapılır.
Kolot peyniri, Türkiye kökenli, muhlama yapımında kullanılan ve yağsız sütten üretilen bir peynir çeşidi. Peynir, genellikle Trabzon, Rize ve Bayburt illerinde üretilir.
Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.
Lor tatlısı, şerbetli bir tatlıdır. Ege Bölgesin'de yapılır. Kullanılan lor peynirinin kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Ayrıca pek çok şerbetli tatlıda olduğu gibi lor tatlısının yapımında da tatlının sıcak, şerbetin ise soğuk olması gerekir. Balıkesir Ayvalık mutfağında yer alır. Lor tatlısı 1920'li yıllarda Yunanistan'ın Girit adasından Balıkesir'in Ayvalık ilçesine yerleşen aileler tarafından getirilmiştir. Giritli Türklerin mutfağına ait bir tatlıdır. Ayvalık Lor Tatlısı 26.12.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Teleme peyniri bir çeşit peynirdir. Gaziantep ilinde yapılır. Koyunlardan bazen de keçilerden sağılan süt, ham incir ve dallardan yararlanarak kısa bir süre mayalanması ile teleme peyniri yapılır. Ortalama olarak 25 dakikada hazır olur.
Aho peyniri, bir çeşit peynirdir. Aho peyniri, adını Trabzon ilinin Araklı ilçesine bağlı Ayvadere (Aho) köyünden almıştır. Aho peynirinin ticari amaçla üretimi ise Bayburt, Gümüşhane, Trabzon'un Sürmene, Çaykara ve Araklı'nın bazı köylerinde yapılmaktadır. Aho peyniri, kaymağı alınan sütün ateşte pişirilerek kestirme adı verilen yöntemle elde edilen süt mincisinin taze kolot peyniri ile karıştırılıp tuzlanmasının ardından 2-3 gün olgunlaşmaya bırakılmaktadır. Ardından çuvallara konulan Aho peyniri, Zigana'da bulunan yaylalarda 2-3 ay bekletilmektedir.
Dil peyniri bir çeşit peynirdir. Kars ve Erzurum yöresinde üretilir. Genellikle inek sütünden üretilse de koyun sütü ile de üretilebilir. Tam yağlı bir peynir çeşididir. Lifli, tel tel ayrılan bir peynirdir.Tadı kaşar peynirine benzer fakat kaşar peynirine göre daha yumuşaktır. Künefe yapımında künefe peynirine alternatif olarak kullanılan bir peynirdir.
Kahiye tatlısı, künefe peyniri ile yapılan katmerdir.Mardin'in yöresel tatlarından olan ve özellikle Ramazan ayında yapılan özel bir tatlıdır.
Moldova mutfağı, Moldova halkının ve onun ayrılıkçı bölgesi Transdinyester yöresindeki yemek kültürüdür. Esas olarak çeşitli etler, patates, lahana ve çeşitli tahıl cinsleri gibi bileşenlerden oluşur. Yerel mutfak Rumen mutfağına çok benzer. Aynı zamanda Osmanlı mutfağından kalan büyük bir etki yanında Yunan, Polonya, Ukrayna ve Rusya dahil olmak üzere bölgedeki diğer mutfaklardan ilham ve unsurlar alır.